တိုင်းရင်းသားများသတင်းတိုင်းရင်းသားအကြောင်း

ေန႔စဥ္သတင္းမ်ား စုေဆာင္းတင္ျပျခင္း၊ နေ့စဉ်သတင်းများ စုဆောင်းတင်ပြခြင်း

zawgyi

ေန႔စဥ္သတင္းမ်ား စုေဆာင္းတင္ျပျခင္း

(No. 34, June 12, 2020)

၁။       သီေပါၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစိုးရတပ္ႏွင့္  RCSS/SSA  တိုက္ပြဲျဖစ္

၂။       ေဂ်ာ္မဆပ္စစ္ေရွာင္စခန္းတြင္ အထိမ္းအမွတ္ေက်ာက္တိုင္စိုက္ထူ

၃။       ၅ လ ေက်ာ္အတြင္း ပလက္ဝတြင္ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ အရပ္သားေသဆံုးမႈ ၄၀ ဦးထိရွိ

၄။       KNU ႏွင့္ ကရင္ပါတီမ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ လာမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ႀကဳိတင္ျပင္ဆင္ညႇိႏိႈင္းမႈျပဳလုပ္ခဲ့

၅။       ခိုလမ္ ေတာင္သူ ၄၇ ဦး ကို တပ္မွ တရားစြဲဆိုထား

၆။       ကရင္အမ်ိဳးသားဒီမုိကရက္တစ္ပါတီမွ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မည့္ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားအား ေရြးခ်ယ္မည္

၇။       မြန္ျပည္နယ္တြင္ တပ္မဲရံုအပါအဝင္ မဲရံုေပါင္း  ၉၅၈  ရံုလ်ာထား

၈။       ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ နန္းေခ်ာင္းဝေက်းရြာသားတစ္ဦး အမည္မသိလက္နက္ကိုင္တစ္စုမွ                  ပ စ္သတ္ခံရ

၉။       တိုက္ပြဲရပ္တန႔္ၿပီး စစ္ေရွာင္မ်ားေနရပ္ျပန္ႏိုင္ေရးလုပ္ေဆာင္ေပးရန္ ကခ်င္အဖြဲ႕မ်ားေတာင္းဆို

၁၀။     ခ်င္းအမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (CNLD) မွ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို ဇူလိုင္လကုန္ တြင္ အၿပီးေၾကညာမည္

၁၁။     RCSS/SSA  ရရွိလာသည့္ ေထာက္ပံ့ေရး ပစၥည္းကို ခက္ခဲသည့္ ေနရာျပန္ခြဲမည္

၁၂။     ကုိဗစ္ေၾကာင့္ ၂၁ ရာစုပင္လုံ ညီလာခံကုိ အက်ဥ္းခ်ံဳးက်င္းပမည္

၁၃။     ပူတာအို စစ္ေရွာင္မ်ားကို ေနရာအသစ္တြင္ျပန္လည္ေနရာခ်ထားရန္ KHCC စီစဥ္

၁၄။     စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္တြင္ တပ္မေတာ္ေရယာဥ္မွ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ၁ ဦး ေသဆံုး၊ ၄ ဦး ဒဏ္ရာရ

၁၅။     မွတ္ပံုတင္မရွိေသးသည့္ ကရင္လူဦးေရ ၊ မြန္ျပည္နယ္တြင္ ၅၀,၀၀၀  ေက်ာ္ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ကရင္ေရးရာဝန္ႀကီး ေျပာ

၁၆။     မွတ္ပံုတင္ မရွိသည့္ ကရင္နီ ဒုကၡသည္မ်ား မဲေပးရန္ ဆႏၵရွိ

၁၇။     ၿပိဳက်သည့္ ပင္ေလာင္း ေဟာ္နန္း ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းမည္

၁၈။     ပုဏၰားကြ်န္းတြင္  AA  က တပ္အရာရွိ ၁ ဦးကို သတ္ၿပီး  ၁ ဦး ဖမ္းဆီးသြား

၁၉။     ျမဝတီရဲစခန္းေရွ႕ ေပါက္ကြဲမႈမွာ ဗံုးသီးေဟာင္းအား ခ်ိန္ကိုက္မိုင္းပံုစံျပဳလုပ္၍ ေဖာက္ခြဲခဲ့ဟု ဆုိ

၂၀။     လား႐ႈိးဘက္မွလာသည့္ အေထာက္အထားမဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ၈ ဦး ျမဝတီတြင္ ဖမ္းမိ

၂၁။     မင္းျပား၊ သစ္ပုတ္ေတာင္ရြာအနီး တိုက္ပြဲေၾကာင့္ ေဒသခံ ေျခာက္ေထာင္နီးပါး ထြက္ေျပးေနရ

၂၂။     ပိုးေတြ႕အမွတ္စဥ္ ၂၄၉ ႏွင့္ထိေတြ႕သူ စာစစ္ဆရာႏွင့္အေဆာင္တူ ဆရာ ၅၉ ဦးကို အသြားအလာကန႔္သတ္ထား

၂၃။     တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း အဆိပ္ရွိမိႈစားမိ လင္မယား  ၂ ဦးေသ

****************

၁။       သီေပါၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစိုးရတပ္ႏွင့္  RCSS/SSA  တိုက္ပြဲျဖစ္

June 11, 2020

သွ်မ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း သီေပါၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ သွ်မ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ( RCSS/SSA) တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း စံုစမ္းသိရသည္။

ဇြန္လ ၁၀ ရက္ ညေန ၅ နာရီ ဝန္းက်င္က သီေပါအေျခစိုက္ ေျချမန္တပ္ရင္း ခမရ ၃၂၆ ႏွင့္ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး အဆိုပါတိုက္ပြဲမွ အစိုးရတပ္မေတာ္အရာရွိ ၂ ဦး က်ဆံုးကာ၊ ၂ ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေၾကာင္း စစ္ေျမျပင္ သတင္းအရ သိရသည္။“ အစိုးရ တပ္ဘက္ကေတာ့ အရာရွိ ဗိုလ္ ၂ ဦး၊ ၂ ပြင့္နဲ႔ က ေသဆံုးတယ္။ ၂ ဦးကေတာ့ ဒဏ္ရာရတယ္” ဟု ေဒသတြင္း အမည္မေဖာ္လိုသည့္ အရာရွိတဦးက ေျပာျပသည္။ သို႔သာ္ ၎ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အေသးစိတ္ကိုမသိရွိရေသးေၾကာင္း ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး စဝ္အုမ္ေခး က ေျပာသကဲ့သို႔ RCSS/SSA ၏ သတင္း ဝက္ပ္ဆိုဒ္ ျဖစ္သည့္ Tai Freedom တြင္လည္း ေဖာ္ျပ ထားျခင္းမရွိခဲ့ေပ။

အစိုးရတပ္မေတာ္က သီေပါၿမိဳ႕နယ္ ပန္ခုတ္ ပန္ခမ္းရြာဘက္သြားမည္ဟု အေၾကာင္းၾကားသည့္အေပၚ RCSS/SSA က ကားလမ္းအတိုင္းသာ သြားရန္၊ ေတာလမ္းဘက္မသြားရန္ အေၾကာင္းျပန္ခဲ့ေၾကာင္း RCSS/SSA ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး စဝ္အုမ္ေခး က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ ကို ေျပာသည္။“ ေတာထဲမွာ က်ေနာ္တို႔စစ္ေၾကာင္းရွိမွာမို႔ ထိေတြ႔မႈျဖစ္ႏိုင္ တယ္။ အဲတာကို သူတို႔က လမ္းအတိုင္းမသြားဘဲ ေတာထဲကိုသြားတယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ တပ္သားေတြနဲ႔ ထိေတြ႔မႈ ျဖစ္ခဲ့ၾကတာပါ”ဟု ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး စဝ္အုမ္ေခး က ဆိုသည္။ တိုက္ပြဲသည္ ညေန ၅ နာရီ မွ ညေန ၆ နာရီထိ ၾကာခဲ့သည္ဟု ဆိုပါသည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္ကလည္း သွ်မ္းျပည္အေရွ႕ပိုင္း ပံုပါက်င္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ RCSS/SSA တို႔ တိုက္ ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ေသးသည္။“ အခုျဖစ္တဲ့ တိုက္ပြဲေတြက အထက္ကစီမံခ်က္ရွိရွိနဲ႔ ထိုးစစ္ဆင္တာ မဟုတ္ေလာက္ဘူး။ ေအာက္ ေျခက အေပၚရဲ႕စည္းကမ္းခ်က္ကို လိုက္နာမႈမရွိတာလားေပါ့။ အထက္ကေတာင္ သိခ်င္မွသိမယ္”ဟု ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး စဝ္အုမ္ေခး က ေျပာသည္။ “ က်ေနာ္တို႔ ေအာက္ေျခမွာျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာေတြ မေျဖရွင္းရင္ေတာ့ ျပႆနာ ႀကီးလာႏိုင္ပါ တယ္။ ျပႆနာ မႀကီးေအာင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အဖက္ဖက္ ညွိႏိႈင္းဖို႔ပဲရွိပါတယ္” ဟု ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး စဝ္အုမ္ေခး က ေျပာဆို လိုက္သည္။ https://burmese.shannews.org/archives/17055

***************

၂။       ေဂ်ာ္မဆပ္စစ္ေရွာင္စခန္းတြင္ အထိမ္းအမွတ္ေက်ာက္တိုင္စိုက္ထူ

June 10, 2020

ကခ်င္ေဒသတစ္ေက်ာ့ျပန္စစ္ပြဲ ၉ ႏွစ္ျပည့္ေန႔တြင္ Kachin Youth Movement အဖြဲ႔ကဦးေဆာင္ၿပီး ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ ေဂ်ာ္မဆပ္ စစ္ေရွာင္စခန္းတြင္ အထိမ္းအမွတ္ေက်ာက္တိုင္ စိုက္ထူခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ “ANHTE GALOI N MALAP NA GA AI” (ကၽြႏိုပ္တို႔ဘယ္ေတာ့မွမေမ့ပါ) အဓိပၸာယ္ရသည့္ စာတမ္းပါေက်ာက္တိုင္ကို စခန္း ၃ ခုတြင္ စိုက္ထူသြားရန္ ကနဦး စီစဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနရာအခက္အခဲေၾကာင့္ စခန္း ၁ ခုတြင္သာျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

“ဒီလုပ္ငန္းလုပ္ဖို႔ လူငယ္ေတြကို ဘယ္သူမွ တိုက္တြန္းေပးတာမရွိဘူး။ အခုဆိုရင္စစ္ေရွာင္လာတဲ့ ကာလကအရမ္းၾကာလာ ၿပီျဖစ္တယ္။ ေနာင္တခ်ိန္မွာ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြ သိျမင္ဖို႔။ အျမဲတမ္းသတိရေနဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး လုပ္တာေပါ့ေလ။ ေက်ာက္တိုင္ စိုက္ထူတဲ့ေနရာမွာလည္း ၃ ေနရာမွာ လုပ္ဖို႔စီစဥ္ထားတာျဖစ္တယ္။”ဟု အစီစဥ္အေကာင္ထည္ေဖာ္ခဲ့သည့္ ကခ်င္လူငယ္ အဖြဲ႔မွ ကိုေပါလု က ေျပာသည္။ ေဂ်ာ္မဆပ္စစ္ေရွာင္စခန္းတြင္ စိုက္ထူထားသည့္ ေက်ာက္တိုင္အတြက္ ဆုေတာင္းပြဲ အခမ္း အနားကို ကခ်င္တစ္ေက်ာ့ျပန္ တိုက္ပြဲ ၉ ႏွစ္ျပည့္သည့္ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔ ညေနပိုင္း ၃ နာရီ အခ်ိန္တြင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

စစ္ေရွာင္မ်ားေနထိုင္သည့္စခန္းတြင္ အထိမ္းအမွတ္ေက်ာက္တိုင္စိုက္ထူသည့္လွုပ္ရွားမွုသည္ စစ္ေရွာင္ျပည္သူမ်ားအတြက္ ေကာင္းမြန္သည့္ လုပ္ရပ္တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ေဂ်ာမဆပ္ စစ္ေရွာင္ ဒုတာဝန္ခံ ေဒၚေဘာမ္ေမၽွာ္က ယခုလိုေျပာဆိုသည္။ “အခု လို စစ္ေရွာင္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လႈပ္ရွားမွုဟာ အင္မတန္မွေကာင္းမြန္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အရင္တုန္းက က်မတို႔ လူမ်ိဳးေတြဟာ ေနရာတကာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကတာျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာအမွတ္အသားေတြမွ မရွိခဲ့ဘူ။ အဲ့ေၾကာင့္ အခု စစ္ေရွာင္ေတြ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ေနရာေတြကို အခုလို အမွတ္အသား မွတ္တိုင္ျပဳလုပ္ထားက အရမ္းကို ေထာက္ခံတယ္။ ဒီေနရာ မွာ စစ္ေရွာင္ေတြက ခက္ခက္ခဲခဲေနထိုင္ခဲ့တာကို တရားဝင္မွတ္တမ္းတင္ထားတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီထက္ေကာင္းမြန္တဲ့ လႈပ္ရွား မႈေတြလည္း ဆက္လုပ္ေပးေစခ်င္တယ္” ဟု ေျပာသည္။

ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ ေဂ်ာ္မဆပ္စစ္ေရွာင္စခန္းသည္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ေႏြရာသီတြင္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ KIA တပ္မဟာ ၂ တပ္ရင္း ၁၄ နယ္ေျမကို ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခ်ိန္ စစ္ေရွာင္အျဖစ္ထြက္ေျပးလာသူမ်ားျဖစ္သည္။ လယ္ကုန္း ဗက္လင္စစ္ေရွာင္ႏွင့္ ဂ်န္မိုင္ေကာင္ (RC) စစ္ေရွာင္စခန္းမ်ားတြင္ ေက်ာက္တိုင္စိုက္ထူရန္စီစဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေျမေနရာအခက္အခဲေၾကာင့္ ယခုႏွစ္တြင္ စိုက္ထူႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ကခ်င္တစ္ေက်ာ့ျပန္တိုက္ပြဲေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းေျမာက္ေဒသတြင္ ကခ်င္စစ္ေရွာင္ ၁သိန္းေက်ာ္ရွိေနဆဲျဖစ္ၿပီး အမ်ားစုမွာ ေနရပ္ျပန္လိုေၾကာင္း ေျပာဆိုေနၾကပါသည္။ https://burmese.kachinnews.com/2020/06/10/%e1%80%82%e1%80%bb%e%80%  b1%e1%80%ac%e1

*************

၃။       ၅ လ ေက်ာ္အတြင္း ပလက္ဝတြင္ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ အရပ္သားေသဆံုးမႈ ၄၀ ဦးထိရွိ

June 10, 2020

ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္တြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္တို႔ၾကား တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္ဇန္ဝါရီလမွ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔ၾကား ၅ လ ေက်ာ္အတြင္း အရပ္သား ၄၀ ဦးထိ ေသဆံုးၿပီျဖစ္ေၾကာင္း  Chin IDP Support Committee ေဖာ္ျပ ခ်က္အရ သိရွိရသည္။

CISC ေဖာ္ျပခ်က္အရ ၂၀၂ဝ ခုႏွစ္ ဇနဝါရီလမွ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔ၾကား တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင္း အရပ္သား ေသဆံုးမႈမွာ ၄၀ ဦး အထိ ရွိခဲ့ၿပီး ေသဆံုးသူ အမ်ားစုမွာ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ရွိ မိတ္စာရြာ၊ ဝက္မရြာ၊ နန္းေခ်ာင္းဝရြာ၊ ၿမိဳ႕မ၊ ရြာမ၊ မင္တာရြာ၊ ၿပိဳင္ တိန္ရြာ၊ ၾကက္ဥဝရြာ၊ ပၸီဝုန္းရြာႏွင့္ ဆီးဖေလာင္းရြာေန ေဒသခံေန ျပည္သူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ေသဆံုးသူ အမ်ားစု မွာ ဗံုးႀကဲရာမွ ေသဆံုးသူ၊ လက္နက္ႀကီးထိမွန္၍ ေသဆံုးသူ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး အခ်ိဳ႕မွာမည္သည့္ လက္နက္ထိ မွန္သည္ မသိရဘဲ ေသဆံုးမႈမ်ားပါ ပါရွိေနေၾကာင္း CISC ေဖာ္ျပခ်က္အရ သိရသည္။

၂၀၂ဝ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္တို႔ၾကား တိုက္ပြဲမ်ားျပင္းထန္လာမႈေၾကာင့္ ပလက္ဝၿမိဳ႕ တြင္ တိုက္ပြဲေရွာင္သည့္ အိမ္ေထာင္စု ၁၁၃၂ စုရွိၿပီး လူဦးေရအားျဖင့္ ၅၀၉ဝ ဦး ရွိေၾကာင္း ႏွင့္ ဆမီးၿမိဳ႕တြင္ အိမ္ေထာင္စု ၆၉၈ စုရွိၿပီး လူဦးေရအားျဖင့္ ၂၉၆၁ ဦး ရွိေၾကာင္း ျပည္သူမ်ား အေရးေပၚကူညီေရးႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာ္မတီ RRCCI ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။ https://www.bnionline.net/mm/news-73361

**************

၄။       KNU ႏွင့္ ကရင္ပါတီမ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ ႏွင့္ လာမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ႀကဳိတင္ျပင္ဆင္ညႇိႏိႈင္း မႈျပဳလုပ္ခဲ့

June 10, 2020

KNU- ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအရုံး ဗဟုိေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ကရင္ႏုိင္ငံပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကရင္လူငယ္ မ်ားပါဝင္၍ ေရွ႕ဆက္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ လာမည့္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ႀကဳိတင္ျပင္ဆင္ညႇိ ႏႈိင္းသည့္ အြန္လုိင္း (Online Meeting) အစည္းအေဝးတစ္ခု ယမန္ေန႔ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

လတ္တေလာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္၏ ေနာက္ဆုံးအေျခအေနမ်ား၊ စိန္ေခၚမႈမ်ားကုိ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ခဲ့ၾကၿပီး ႏုိင္ငံေရးပါတီ ၏ အခန္းက႑မ်ားႏွင့္ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ႀကဳိတင္ျပင္ဆင္သြားႏုိင္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကေၾကာင္း KNU အတြင္းေရးမွဴး (၂) ပဒုိေစာလွထြန္းက ေျပာသည္။ “ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈအရ ၂၀၂၀ အလြန္ တက္ လာမယ့္ အစုိးရအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္နဲ႔ပတ္သက္ ၿပီးေတာ့မွ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အာမခံ ခ်က္ရွိဖုိ႔အတြက္ ျပဳလုပ္က်င္းပမဲ့ UPC ( ျပည္ ေထာင္စုညီလာခံ) အခင္းအက်င္းနဲ႔ UPC က က်င္းပဖုိ႔ လုိအပ္မလုိအပ္၊ UPC ကုိလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ Camp aign မတုိင္ခင္ အစုိးရက ေပးပုိ႔လားတဲ့ ဇူလုိင္လမွာက်င္းပႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ က်င္ပရင္ ဘယ္လုိ အခင္းအက်င္း၊ က်င္းပမယ္ဆုိလည္း ေဆြးေႏြးမဲ့ကိစၥေတြ အဲ့ဒါေတြကုိ update လုပ္ၾကတာေပါ့”ဟု ေကအုိင္စီသုိ႔ ေျပာသည္။

ထုိ႔အျပင္ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကုိ လႊတ္ေတာ္တြင္း လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ ဟန္ခ်က္ညီညီ သြားႏုိင္ေရး အတြက္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးႏုိင္မည့္ အေျခအေနအေပၚမူတည္ၿပီး လာမည့္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၏ ျပင္ဆင္ထားရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ကရင္လူငယ္မ်ား၏ ပါဝင္ရမည့္ အခန္းက႑မ်ားကုိ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးသြားၾကမည္ဟု ၎အစည္းအေဝး၌ သေဘာထားမ်ားရွိခဲ့ေၾကာင္း ပဒုိေစာလွထြန္းက ဆက္ ေျပာသည္။

သုိ႔ေသာ္ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအလြန္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးသြားႏုိင္ေရး အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္တြင္ ပါဝင္သည့္ အစုိးရ၊ တပ္မေတာ္အစုအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အပစ္ရပ္ တုိင္းရင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားမွ Online အစည္းအေဝးမ်ားျဖင့္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြး ညႇိႏႈိင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ အလားတူ အစုိးရမွ ျပည္ ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ ၂၁ ရာစုပင္လုံ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ အစည္းအေဝးကုိ လာမည့္ ဇူလုိင္လအတြင္း က်င္းပ လုိေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလကုန္တြင္ အပစ္ရပ္ EAO အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသုိ႔ တရားဝင္ အဆုိျပဳထားသလုိ ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူစာခ်ဳပ္ အစိတ္အပုိင္း (၃)တြင္ ထည့္သြင္းခ်ဳပ္ဆုိမည့္ အခ်က္မ်ား၊ ညီလာခံက်င္းပမည့္ အခင္းအက်င္း ပုံစံ မ်ားကုိပါ အစုိးရဘက္မွ အဆုိျပဳထားသည္။ http://kicnews.org/2020/06/knu%e1%82%8f%e1%80%bd%e1%80  %84%e1%80%b7%e1%80%b9

*************

၅။       ခိုလမ္ ေတာင္သူ ၄၇ ဦး ကို တပ္မွ တရားစြဲဆိုထား

June 10, 2020

သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း လြိဳင္လင္ခရိုင္ နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္ ရလခတိုင္းရံုးစိုက္ရာ ခိုလမ္ၿမိဳ႕နယ္ခြဲရွိ အမွတ္ ၆၆ ေျခလ်င္တပ္ရင္းမွ ေတာင္သူ ၄၇ ဦး ကို တရားစြဲဆို ထားေၾကာင္း စံုစမ္းသိရသည္။

အမွတ္ ၆၆ ေျခလ်င္တပ္ရင္းသည္ ေတာင္သူ ၆၄ ဦး ပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ ေျမဧက (၁၃၅၃.၃၃ )ဧက ကို သိမ္းဆည္းခဲ့ၿပီး     ဇြန္ ၉ ရက္ေန႔က ေတာင္သူ ၄၇ ဦးကို နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးမွာ တရားဆိုထားသည္။“ တပ္သိမ္းေျမေတြကို ပိုင္တာက ေတာင္သူ ၆၄ ဦးပါ။ တရားစြဲဆိုခံရတာက ၄၇ ဦးရွိပါတယ္”ဟု ေျမသိမ္းခံရသည့္ ေတာင္သူ ဦးလွထြန္းက သွ်မ္းသံေတာ္ ဆင့္ ကို ေျပာသည္။ အဆိုပါ ေျမေပၚတြင္ ေတာင္သူမ်ား ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ စိုက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္လာခဲ့ၿပီး၊ ၂၀၁၉ ခုနစ္ ၈ လ ပိုင္းတြင္မူ တပ္ပိုင္ေျမျဖစ္ေၾကာင္း ကနဦးပိုင္ရွင္မွ လက္မွတ္ေရးထိုးေပးရန္အတြက္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရံုးမွတဆင့္ အစည္းအေဝးေခၚယူခဲ့ေၾကာင္း ဦးလွထြန္း က ေျပာျပသည္။ “တပ္ေျမကိုက်ဴးေက်ာ္စိုက္ေနတယ္လို႔ေျပာတယ္။ လက္မွတ္ ထိုးေပးေပါ့။ ေလာဆယ္ လုပ္စားလို႔ရေသးတယ္။ ေနာက္ႏိုင္ငံေတာ္က လုပ္စရာရွိရင္ဖယ္ခိုင္းမယ္။ က်ေနာ္တို႔ တေယာက္မွ လက္မွတ္မထိုးေသးဘူး” ဟု ဦးလွထြန္းက ဆိုသည္။

တပ္မွ ေတာင္သူမ်ားကို ၄ ႀကိမ္တိုင္တိုင္ေတြ႔ဆံုၿပီး လက္မွတ္ထိုးခိုင္းေသာ္လည္း ေတာင္သူမ်ားက လက္မွတ္မထိုးေပးခဲ့ ေၾကာင္း၊ အစည္းအေဝးေခၚယူရာတြင္လည္း တႀကိမ္ႏွင့္တႀကိမ္ အစည္းအေဝးလာတက္သူမ်ားမတူၾကေၾကာင္း၊ ေနာက္ဆံုး ေခၚယူသည့္ ၄ ႀကိမ္ေျမာက္ အစည္းအေဝးလာတက္သည့္ ေတာင္သူ ၄၇ ဦးကို တပ္က ပုဒ္မ ၄၄၇ ျဖင့္ အမႈဖြင့္ တရားစြဲဆို လိုက္ေၾကာင္း သိရသည္။

တပ္သိမ္းေျမေပၚတြင္ ေတာင္သူမ်ားေန႔စဥ္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ေနရာ ထိုသို႔တပ္မွလာေရာက္ ဟန္႔တားသည့္အေပၚ လက္ရွိ ေတာင္သူမ်ားအတြက္ အခက္အခဲမ်ားစြာ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ေနရေၾကာင္းလည္း ေျမယာသိမ္းဆည္းခံရသည့္ ေတာင္သူမ်ားက ေျပာဆိုလိုက္သည္။“ က်ေနာ္တို႔ ေရွ႕ေနရွာၿပီး အမႈရင္ဆိုင္သြားမယ္”ဟု အမည္မေဖာ္လိုသည့္ ေတာင္သူတဦးကေျပာ သည္။ ခိုလမ္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေတာင္သူ ၄၇ ဦးကို တပ္မွ တရားစြဲဆိုသည့္ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္မွ ခိုလမ္ၿမိဳ႕ နယ္ခြဲရွိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးႏွင့္ တပ္ကို ႀကိဳးစားဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း မရရွိခဲ့ေပ။ အစိုးရတပ္ ေျမယာသိမ္းမႈသည္ ယခု ရက္ပိုင္း သွ်မ္းေတာင္ပိုင္းသာမက သွ်မ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္လည္း သိမ္းဆည္းမႈမ်ားရွိေနသျဖင့္ သွ်မ္းျပည္သူမ်ားလည္း စိုးရိမ္ပူပန္မႈျဖစ္ပြားေနသည္။ https://burmese.shannews.org/archives/1

*************

၆။       ကရင္အမ်ိဳးသားဒီမုိကရက္တစ္ပါတီမွ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မည့္ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားအား ေရြးခ်ယ္မည္

June 9, 2020

ကရင္ျပည္နယ္အေျခစုိက္ ကရင္အမ်ိဳးသားဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ(KNDP)က လာမည့္ ၂၀၂၀ ပါတီစံုအေထြေထြေရြးေကာက္ ပြဲတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း စိစစ္ေရြးခ်ယ္မႈမ်ားကို ျပဳလုပ္သြားရန္စီစဥ္ေနၿပီဟု သိရသည္။

အဆိုပါ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို စိစစ္ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ယခုဇြန္လ ၄ ရက္ေန႔က ဖားအံၿမိဳ႕၊ ေတာ္ဝင္ရတနာ ဟုိတယ္တြင္ျပဳလုပ္ေသာ ပါတီလစဥ္အစည္းအေ၀းအၿပီး ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းထားၿပီျဖစ္ ေၾကာင္း KNDP ဥကၠ႒ မန္းေအာင္ျပည္စုိးက ေကအုိင္စီသုိ႔ ယခုလုိေျပာသည္။“၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မယ့္ ကုိယ္စား လွယ္ေလာင္းမ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔လုိက္တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ေရာဂါ(COVID-19)ရဲ႕ အေျခအေန အရ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ ဘယ္ေန႔၊ ဘယ္ရက္လုပ္မလဲ ဆုိတာလည္း တရားဝင္မေၾကျငာေသးဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ (ပါတီရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္) ေရြးခ်ယ္ေရးအၿပီးသတ္အခ်ိန္ကေတာ့ ေျပာလုိ႔မရေသးဘူးေနာ္။”ဟု ၎က ယေန႔(ဇြန္ ၉ ရက္)တြင္ ေျပာ သည္။

ေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မရွင္တြင္ အေရြးမခံေသာ နာယကအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႔မ်ား၊ ပါတီ၏ၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွ ၂ ဦး (သုိ႔) ၁ ဦး၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔(CSO)မွ ၂ ဦး စုစုေပါင္း ၂၁ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ အဆုိပါေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ကုိ ယခု လ အတြင္း အၿပီးသတ္ဖြဲ႔စည္းရန္လ်ာထားေၾကာင္း ဥကၠ႒ မန္းေအာင္ျပည္စုိးက ဆက္ေျပာသည္။ ကရင္ျပည္နယ္ အေျခ စုိက္ ကရင္ပါတီ ၂ ပါတီျဖစ္သည့္ KNDP နွင့္ ဖလံု-စေဝၚဒီမုိကရက္တစ္ပါတီတုိ႔သည္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္သာ အဓိကထား ယွဥ္ၿပိဳင္သြားရန္ရွိေနေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္ပါတီတာဝန္ ရွိသူမ်ားထံမွ သိရသည္။

ဖလံု-စေဝၚပါတီ(PSDP) အေနျဖင့္လည္း ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားအား ေရြးခ်ယ္သြားရန္ ရွိေနသလုိ မဲဆႏၵနယ္ေျမ မထပ္ ေရးအတြက္ KNDP ႏွင့္ ညွိႏွိဳင္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဖလံု-စေဝၚ ပါတီဥကၠ႒ ေစာခင္ေမာင္ျမင့္က ေမလ ၈ ရက္တြင္ ေကအုိင္စီသုိ႔ ေျပာခဲ့သည္။ http://kicnews.org/2020/06/%e1%80%80%e1%80%9b%e1%80%84%e1  %80%b9%e1%80%a1%e1%

*************

၇။       မြန္ျပည္နယ္တြင္ တပ္မဲရံုအပါအဝင္ မဲရံုေပါင္း  ၉၅၈  ရံုလ်ာထား

June 10, 2020

၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မြန္ျပည္နယ္တြင္ တပ္မဲရံုအပါအဝင္ မဲရံုေပါင္း ၉၅၈ ရံုဖြင့္လွစ္ရန္ လ်ာထားသည္ဟု မြန္ျပည္ နယ္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ခြဲ အတြင္းေရးမွဴး ဦးဟိဏ္းလင္းထက္က ေျပာသည္။ ဦးဟိဏ္းလင္းထက္က “လက္ရွိမွာ မြန္ျပည္နယ္က မဲဆႏၵရွင္ေတြမဲထည့္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ မဲရံု ၉၅၈ ရံုေပါ့ေနာ္ အဲဒီမွာတပ္မဲရံုေတြလည္းပါတယ္၊ အခု တပ္မိသားစု တပ္မဲရံုေတြကအျပင္မွာပဲလုပ္မွာပါ၊ အျပင္မွာရပ္ေက်းနဲ႔အတူတူေပါင္းထည့္ႏိုင္ေအာင္ မဲရံုေတြလုပ္ထားတယ္”ဟုဆိုသည္။

၂၀၂၀ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔အထိ ျပည္နယ္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္မွ ေနာက္ဆံုးအတည္ျပဳထားေသာစာရင္းအရ       မြန္ျပည္နယ္ ဆႏၵမဲေပးခြင့္ရွိသူ ၁၇ သိန္း ၄ ေသာင္းေက်ာ္ရွိရာတြင္ တပ္မေတာ္သားမ်ားႏွင့္ မွီခိုသူတပ္မိသားစုဝင္ စာရင္း မ်ား မပါရွိေသးေပ။“တပ္မဲရံုေတြကို တပ္ရဲ႕အျပင္ဖက္မွာ ထုတ္ထားတယ္ သို႔ေသာ္ျငားလည္း အေဆာက္အဦးမရွိဘူး ရပ္ေက်းနဲ႔ ေပါင္းတဲ့အခါက်ရင္ တစ္မိုင္ ႏွစ္မိုင္ သံုးမိုင္ ေလာက္သြားရမယ့္ေနရာဆိုရင္ ယာယီမဲရံုေတြေဆာက္ဖို႔ရွိတယ္”ဟု ဦးဟိဏ္းလင္းထက္ က ဆက္ေျပာသည္။ ထို့ျပင္ ျပည္ပမွျပန္လည္ေရာက္ရွိလာသည့္ ေရြ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား မဲေပးခြင့္ မဆံုးရံႈးေစရန္ မဲစာရင္းတြင္ ပါဝင္မႈရွိမရွိကို ျပန္လည္စိစစ္ေနသည္ဟု မြန္ျပည္နယ္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ခြဲ မွ သတင္း ရရွိသည္။

လာမည့္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးတြင္ မဲရံုေပါင္း ၄ ေသာင္းေက်ာ္လ်ာထားသျဖင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ ႏွင့္ အတူတူေလာက္ပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ေထာင္ဂဏန္းခန္႔ပိုႏိုင္သည္ဟု ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ တာဝန္ရွိသူ တစ္ဦးက သတင္းေထာက္မ်ားကို ရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ မြန္ျပည္နယ္တြင္ မဲရံုေပါင္း ၉၁၉ ရံု၊ တပ္တြင္းမဲရံု ၄၉ ရံုရွိၿပီး မဲေပးခြင့္ရွိသူ ၁၅ သိန္း ၁ ေသာင္းေက်ာ္၊ တစ္ႏိုင္ငံလံုးတြင္ မဲရံုေပါင္း ၄ ေသာင္းေက်ာ္ ဆႏၵ မဲေပးခြင့္ရွိသူ ၃၃ သန္းေက်ာ္ ရွိခဲ့ေၾကာင္း သတင္းမွတ္တမ္းမ်ားက ေဖာ္ျပသည္။ http://burmese.monnews.org/2020/ 06/10/%e1%81%82%e1%81%80%e1%81% 82%e1%81%80

*************

၈။       ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ နန္းေခ်ာင္းဝေက်းရြာသားတစ္ဦး အမည္မသိလက္နက္ကိုင္တစ္စုမွ ပစ္သတ္ခံရ

June 11, 2020

ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ စိမ္းစင္းစစ္ေဘးေရွာင္စခန္းမွ နန္းေခ်ာင္းဝေက်းရြာသားတစ္ဦး နန္းေခ်ာင္းဝေက်းရြာသို႔ အသြားလမ္းခုလတ္တစ္ေနရာတြင္ ဇြန္လ ၁၀ ရက္ေန႔ နံနက္ ၉ နာရီဝန္းက်င္ လက္နက္ကိုင္တစ္စု ပစ္ခတ္ခံရၿပီး ပြဲခ်င္းၿပီး ေသဆံုးခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။

ေသဆံုးသူသည္ စိမ္းစင္းစစ္ေဘးေရွာင္စခန္းတြင္ခိုလံႈေနသည့္ နန္းေခ်ာင္းဝေက်းရြာသား ဦးမ်ိဳးသန္႔ျဖစ္ၿပီး အသက္(၄၆)ႏွစ္ ရွိကာ ရြာအသြားသူေဌးကုန္းႏွင့္ လယ္လွရြာၾကားတြင္ပစ္သတ္ခံခဲ့ရေၾကာင္း ခ်င္းေနရပ္စြန္႔ခြာတိမ္းေရွာင္သူမ်ား အေထာက္ အကူျပဳေကာ္မတီမွ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေက်ာ္ေအာင္ကေျပာသည္။“သူတို႔ခိုလံႈတာကေတာ့ စိမ္းစင္းမွာ ဒီမနက္စီးစမ္းက  ေန သူတို႔ (၉)နာရီဝန္းက်င္ သူတို႔ထြက္တာျဖစ္တယ္၊ ဒီရြာကိုသြားတာေပါ့ ပစၥည္းေတြဘာေတြသြားယူဖို႔ သူရြာကိုအဲလို သြား တာ၊ အဲဒီေနရာမွာပစ္ခံရတယ္၊ အဲမွာပြဲျခင္းပဲ ဦးမ်ိဳးသန္႔ကေတာ့ အဲမွာဆံုးသြားတယ္၊ က်န္တဲ့လူေတြကေတာ့ ဘယ္လိုမ်ိဳး ဒဏ္ရာရတာေတြရွိသလဲ၊ ဘယ္လိုျဖစ္ေသးသလဲဆိုတဲ့ဟာ က်ေနာ္တို႔အတည္မျပဳႏိုင္ေသးဘူး၊ သူနဲ႔အတူ ကားသမား အပါ အဝင္ (၂၀) ဦးေလာက္ရွိတယ္” ဟု ဦးေက်ာ္ေအာင္ကေျပာသည္။

နန္းေခ်ာင္းဝ၊ သူေဌးကုန္းႏွင့္ လယ္လွရြာတို႔သည္ စိမ္းစင္းရြာႏွင့္ (၃) မိုင္ေက်ာ္ေလာက္သာကြာေဝးၿပီးသည့္ ေနရာတြင္ တည္ရွိၾကသည္။ ေသဆံုးသူ ဦးမ်ိဳးသန္႔မွာ သားသမီးႏွစ္ေယာက္ႏွင့္ ဇနီးက်န္ရစ္ခဲ့ေၾကာင္း ၎တို႔သြားရာလမ္းတြင္ ပစ္ခတ္ သည္႔အဖြဲ႔မွာလည္း လက္ရွိခ်ိန္ထိ အတည္မျပဳႏိုင္ေသးေၾကာင္းသိရသည္။ စိမ္းစင္းႏွင့္ နန္းေခ်ာင္းဝ၊ သူေဌးကုန္းႏွင့္ လယ္လွရြာတို႔ အနီးနားပတ္ဝန္က်င္တြင္ စစ္တပ္မွ ေနရာယူထားၿပီး ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ (AA) အဖြဲ႔လုပ္ရွားမႈမရွိေၾကာင္းသိရၿပီး ေသဆံုးသူဦးမ်ိဳးသန္႔၏ အေလာင္းမွာ ပလက္ဝၿမိဳ႕သို႔ေခၚေဆာင္မသြားပဲ စီးစမ္းမွာ ျပန္ေခၚေဆာင္သြားႏိုင္ေခ်ရွိသည္ဟု ဦးေက်ာ္ေအာင္ က ဆက္ေျပာသည္။ https://www.bnionline.net/mm/news-73408

**************

၉။       တိုက္ပြဲရပ္တန႔္ၿပီး စစ္ေရွာင္မ်ားေနရပ္ျပန္ႏိုင္ေရးလုပ္ေဆာင္ေပးရန္ ကခ်င္အဖြဲ႕မ်ားေတာင္းဆို

June 9, 2020

ကခ်င္စစ္ေရွာင္မ်ား ေနရပ္ျပန္ႏိုင္ေရးအတြက္ ႏွစ္ဖက္လက္နက္ကိုင္မ်ားသေဘာတူညီမႈ တစ္စုံတစ္ခု ရရွိမွသာလွ်င္ ေနရပ္  ျပန္ေရးသည္ စိတ္ခ်ရမည္ျဖစ္သည္ဟု ကခ်င္တိုက္ပြဲ ၉ ႏွစ္ျပည့္ေန႔တြင္ ကခ်င္အမ်ိဳးသားအတိုင္ပင္ခံအဖြဲ႔က တိုက္တြန္း ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။ တိုက္ပြဲ ၉ ႏွစ္ျပည့္အစီစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ကခ်င္အမ်ိဳးသားအတိုင္ပင္ခံအဖြဲ႕ WMR က ယေန႔ မနက္ သတင္းစာရွင္းလင္း ပြဲျပဳလုပ္စဥ္ WMR အႀကံေပး သိကၡာေတာ္ရဆရာ Rev.Dr. Hkalam Samson က ေျပာဆိုခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္။ ‘‘တစ္ခုခု သေဘာတူညီမႈရွိမွသာလွ်င္ ေနရပ္ျပန္ေရးဟာစိတ္ခ်ရမွာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ Bilateral က စိတ္ခ် မႈ တစ္ခုအေနႏွင့္ လိုအပ္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ တိုက္တြန္းထားျခင္းျဖစ္တယ္။’’ ဟုေျပာသည္။

WMR အဖြဲ႕၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ စစ္ေရွာင္မ်ား ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ လုံၿခဳံစြာေနရပ္ျပန္ေရး၊ ေနရပ္မည့္ေဒသမ်ားတြင္ သက္ဆိုင္ ရာမွ ေျမျမဳပ္မိုင္းရွင္းလင္းေပးရန္ႏွင့္ စစ္တပ္စခန္းမ်ားကို ဆုတ္ခြာေပးေရး၊ ေနရပ္ျပန္ေရး ဆႏၵမရွိေသာ စစ္ေရွာင္မ်ားအ တြက္ ေျမလြတ္ေျမရိုင္းမ်ားကို ေနထိုင္ခြင့္ရရွိေရးအတြက္ စီစဥ္ေပးရန္၊ လက္နက္ကိုင္ပဠိပကၡ အဆုံးသတ္ေရးအတြက္ နိုင္ငံ ေတာ္အတိုင္ပင္ခံႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္တို႔ထံ ေတာင္းဆိုခ်က္ စသည္တို႔ ပါဝင္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထို႔အျပင္ ကခ်င္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေပါင္းစုံပါဝင္ေသာ ပူးေပါင္းလုပ္ငန္းစဥ္အဖြဲ႕ Joint Strategy Team ကလည္း ကခ်င္ႏွင့္ ရွမ္းေျမာက္ ေဒသ တစ္ေက်ာ့ျပန္တိုက္ပြဲ ၉ ႏွစ္ျပည့္ေန႔တြင္ အခ်က္ ၄ ခ်က္ျဖင့္ေတာင္းဆိုခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ ၎ တို႔မွာ တစ္ႏိုင္ငံလုံးတြင္ စစ္ပြဲမ်ားခ်က္ခ်င္းရပ္တန႔္ေပးရန္၊ IDP မ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ေပး ရန္၊ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အကူညီမ်ားရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ႏွင့္ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈ လုပ္ ငန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ေနေသာ ေဒသခံအဖြဲ႕အစည္းလူပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ေလးစားရန္ စသည့္အခ်က္တို႔ျဖစ္ သည္။

ျမန္မာျပည္၏ ျပည္တြင္းစစ္ပဠိပကၡသည္ ၁၉၄၇ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကတိကဝတ္ မေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာျဖစ္သျဖင့္ တိုက္ပြဲမ်ားအျမန္ရပ္တန႔္ကာ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးျခင္းျဖင့္အေျဖရွာရန္ ကခ်င္ျပည္နယ္ျပည္သူ႔ပါတီ KSPP ကလည္း ေတာင္းဆိုထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

ကခ်င္စစ္ေရွာင္မ်ား ေနရပ္ျပန္နိုင္ေရးအတြက္ ကခ်င္လူသားခ်င္းစာနာမွုအဖြဲ႕ (KHCC) က လုပ္ေဆာင္ေနသလို ရွမ္းေျမာက္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ KIA တပ္မဟာ ၆ တြင္လည္း ရက္ပိုင္းအတြင္း တပ္မေတာ္ႏွင့္ KIA ၾကား တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ သည္။ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ KIO အပါအဝင္ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖြဲ႕ႏွင့္ အစိုးရတို႔ၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ယခုႏွစ္ဆန္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ကူမင္းၿမိဳ႕တြင္ အလြတ္သေဘာေတြ႕ဆုံခဲ့သည္မွာ ေနာက္ဆုံးျဖစ္ၿပီး Covid-19 ေၾကာင့္ ေတြ႕ဆုံမႈ ရပ္တန႔္ေနသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ https://burmese.kachinnews.com/2020/06/09/%e180%90%  e1%80%ad%e1%80%af%e1%80%80%e1

*************

၁၀။     ခ်င္းအမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (CNLD) မွ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို ဇူလိုင္လကုန္ တြင္                            အၿပီးေၾကညာမည္

June 10, 2020

ခ်င္းအမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (CNLD) မွ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို ဇူလိုင္လကုန္တြင္ အၿပီး ေၾကညာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း CNLD ပါတီဥကၠ႒ ဦးငိုင္ဆာခ့္ထံမွသိရသည္။

“ဇြန္လ ၂၇ ရက္ေန႔ကို ေနာက္ဆံုးထားၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးမွာ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြက ေလွ်ာက္လို႔ရတယ္။ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ ကိုယ္ႏွစ္သက္ရာ မဲဆႏၵနယ္ကိုေလွ်ာက္လို႔ရတယ္။ ေနာက္ ၂၇ ရက္ေန႔ကို ေလွ်ာက္လႊာပိတ္ၿပီးေတာ့ ပဏာမ ေရြးခ်ယ္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြကို ဇူလိုင္လ ၁၁ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆံုးထားၿပီးေတာ့ေရြးမယ္။

အဲလိုေရြးၿပီး ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဗဟိုကို ဇူလိုင္ လ ၁၉ ရက္ထားၿပီးေတာ့ တင္ျပရမယ္။ အဲလိုတင္ျပၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဗဟိုကေန ဇူလိုင္လ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြကို အၿပီးေၾကညာမယ္“ဟု CNLD ဥကၠ႒ ဦးငိုင္ဆာခ့္ မွ ေျပာသည္။ ဦးငိုင္ဆာခ့္ မွ ဆက္ၿပီး “ဗဟိုေခါင္းေဆာင္ထဲမွာ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ မသိေသးေပမယ့္ ဥကၠ႒ သံုးေယာက္စလံုးကေတာ့ ၿပိဳင္မယ္ ေပါ့ေနာ္ ဒီသံုးေယာက္ကေတာ့ မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ မဲဆႏၵနယ္ကို ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ ရွိတယ္ေပါ့။ ေနာက္ ဗဟိုေကာ္မတီ EC ထဲမွာလည္း ၿပိဳင္မယ့္သူလည္းရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၿပိဳင္မယ့္သူက ေလးပံုတစ္ပံုေလာက္ပဲရွိမယ္”ဟု ဆက္ၿပီးေျပာသည္။

ေလွ်ာက္လႊာလက္ခံရာတြင္ မဲဆႏၵနယ္တစ္ခုတြင္ ႏွစ္ေယာက္ သံုးေယာက္ ထပ္မည္ဆိုလွ်င္ ၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မတီမွ ညွိႏိႈင္းမည္ ျဖစ္ၿပီး ထပ္မံအဆင္မေျပပါက ၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မတီမွ မဲျဖင့္ ေရြးခ်ယ္မည္ျဖစ္ၿပီး မဲအမ်ားရရွိသူသည္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ျဖစ္မည္ျဖစ္ၿပီး ဒုတိယမဲ အမ်ားဆံုးရရွိသူသည္ အရံအျဖစ္ထားရွိမည္ဟုလည္းသိရသည္။ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွ ေရြးေကာက္ပြဲကိုပံုမွန္က်င္းပသည့္အတိုင္း ႏိုဝင္ဘာလထဲတြင္ က်င္းပမည္ဟုမီဒီယာမ်ားထံေျဖၾကားထားသည္။ https://www.bnionline.net/mm/news-73359

*************

၁၁။     RCSS/SSA  ရရွိလာသည့္ ေထာက္ပံ့ေရး ပစၥည္းကို ခက္ခဲသည့္ ေနရာျပန္ခြဲမည္

June 9, 2020

ကိုဗစ္-၁၉ ကာလ ကာကြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ ကုသႏိုင္ရန္အတြက္ သွ်မ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ/ သွ်မ္းျပည္တပ္ မေတာ္ (RCSS/SSA) ရရွိသည့္ ပစၥည္းမ်ားကို ခက္ခဲသည့္ေနရာသို႔ ျပန္လည္ခြဲေပးမည္ ဟု စံုစမ္းသိရသည္။

RCSS/SSA သည္ ယခု ကိုဗစ္-၁၉ ကာလအတြင္း ေထာက္ပံ့ ပစၥည္း ၃ ႀကိမ္ လက္ခံရရွိခဲ့သည္။ ကိုဗစ္-၁၉ ကာကြယ္ထိန္း ခ်ဳပ္ ကုသႏိုင္ရန္အတြက္ RCSS/SSA ကို ေမ ၂၆ ရက္တြင္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရဌာနက တႀကိမ္၊ ဇြန္ ၄ ရက္တြင္ အေရွ႕ ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္မွ တႀကိမ္ ႏွင့္ ဇြန္ ၈ ရက္တြင္ သွ်မ္းျပည္နယ္ ျပည္သူလူထု စားနပ္ရိကၡာေထာက္ပံ့ေရးေကာ္မတီမွ တစ္ႀကိမ္ ေပးခဲ့ေၾကာင္း RCSS/SSA ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး စဝ္အုမ္ေခး က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ကို ေျပာ သည္။“ က်ေနာ္တို႔ ကိုဗစ္-၁၉ ကာကြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔အတြက္ ေထာက္ပံ့မႈ ရတာ ၃ ႀကိမ္ပါ။ ရလာတဲ့ပစၥည္းေတြကို လိုအပ္ တဲ့ စားနပ္ရိကၡာကို အခက္ခဲ ႀကံဳေနတဲ့ ေနရာမွာ ျပန္ၿပီး ခြဲေဝေပးမယ္” ဟု ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး စဝ္အုမ္ေခး က ဆိုသည္။

ေထာက္ပံ့ေရး ပစၥည္းမ်ားကို RCSS/SSA မွ သက္ဆိုင္ရာ ေက်းရြာ ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းတြင္ ဖြဲ႔ထားသည့္ ကိုဗစ္-၁၉ ကာကြယ္ေရး ေကာ္မတီလက္ထဲ အေရာက္ပို႔ေပးသြားမည္ဟုလည္း ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးစဝ္အုမ္ေခး က ေျပာသည္။ “အစိုးရဌာနနဲ႔ စစ္တပ္ ႏွစ္ဖြဲ႔ ေပါင္းရင္ ေထာက္ပံ့ပစၥည္း ၁၀ မ်ိဳးေက်ာ္တယ္။ တစ္ေနရာကို four wheels ကား ၂ စီး ေလာက္ရွိတယ္။ စားနပ္ရိကၡာ ဘက္ကေတာ့ ဆန္ ၂၄ ျပည္အိတ္ က အိတ္ေပါင္း ၃၀ဝ နဲ႔ ဆီ ၁၀ ပိႆာပံုးက ပံုး ၃၀ လက္ခံရရွိခဲ့တယ္”  ဟု RCSS/SSA ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး စဝ္အုမ္ေခး ကေျပာသည္။

ဆက္လက္ၿပီး ကိုဗစ္-၁၉ အတြက္ ေထာက္ပံ့ေရး ပစၥည္းေပးသည့္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စဝ္အုမ္ေခးက “ ဒါက တစ္တိုင္း ျပည္လံုး တစ္ကမာၻလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္ေနတဲ့ က်န္းမာေရး အႏၱရာယ္ဆိုေတာ့ ဒါကေတာ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ပ လို႔ ျမင္ပါတယ္”ဟု ထပ္ေလာင္းေျပာသည္။ တဖက္တြင္လည္း အစိုးရတပ္မေတာ္ ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္တို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ဇြန္ ၃ ရက္ေန႔က သွ်မ္းျပည္အေရွ႕ပိုင္း ပံုပါက်င္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ RCSS/SSA တပ္စခန္းကို ပစ္ခတ္ခဲ့ေသးေၾကာင္း သိရသည္။“နယ္ေျမေဒသရဲ့ နားလည္မႈ လြဲေနတာေၾကာင့္ ထိေတြ႔မႈေတြ နည္းနည္းပါးပါးျဖစ္ေနတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ အႀကီးအက်ယ္ ေတာ့ မဟုတ္ဘူး” ဟု RCSS/SSA  ၏ ေျပာခြင့္ရွိသူ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး စဝ္အုမ္ေခးက ေျပာသည္။ https://burmese.shanne ws.org/archives/17023

**************

၁၂။     ကုိဗစ္ေၾကာင့္ ၂၁ ရာစုပင္လုံ ညီလာခံကုိ အက်ဥ္းခ်ံဳးက်င္းပမည္

June 12, 2020

လာမယ့္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ – ၂၁ရာစုပင္လံု စတုတၱအႀကိမ္ အစည္းအေ၀းက်င္းပမယ့္ အခ်ိန္နဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီး ဒီလ ၁၁ရက္ေန႔ ရန္ကုန္မွာ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕ EAO ေတြရဲ႕ကိုယ္စား NCA အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈဆိုင္ရာ မူေဘာင္ညွိႏိႈင္းေရးအဖဲြ႕ ညွိႏိႈင္းေရးမွဴး ရဲေဘာ္မ်ိဳး၀င္းက အခုလိုေျပာဆိုခဲ့တာပါ။ “ အစိုးရဘက္က အဆိုျပဳထားတာကေတာ့ ဇူလိုင္လအတြင္းမွာ က်င္းပခ်င္တယ္ဆိုၿပီး အစိုးရဘက္က အဆိုျပဳထားတယ္။ အစိုးရဘက္က အဆိုျပဳခ်က္ေပၚမွာ အေျခခံၿပီးမွ EAO ျပန္လည္အဆိုျပဳဖို႔အတြက္ကို က်ေနာ္တို႔ ျပင္ဆင္ထားတာကေတာ့ ဒီ ၾသဂုတ္လအတြင္းေပါ့။” ၾသဂုတ္လအတြင္းက်င္းပဖို႔ကို EAOအဖဲြ႔ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ဒီလ ၁၀ရက္ေန႔က က်င္းပတဲ့ online အစည္းအေ၀းကေန ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ စတုတၱအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လံုအစည္းအေ၀းမွာ ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူစာခ်ဳပ္ အပိုင္း ၃ကို ခ်ဳပ္ဆိုသြားဖို႔အတြက္ ညွိႏိႈင္ေနေၾကာင္း ရဲေဘာ္မ်ိဳး၀င္းက ဆက္ေျပာပါတယ္။

“ ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ဖို႔အတြက္ကို အပိုင္း ၃ပိုင္းနဲ႔ ခ်ဳပ္ဆိုသြားဖို႔အတြက္ကို က်ေနာ္တို႔ JICM မွာ သေဘာတူထားတယ္။ အပိုင္း၁ကေတာ့ NCA အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈဆိုင္ရာ မူေဘာင္သေဘာတူညီခ်က္။ အပိုင္း ၂က ေတာ့ ၂၀၂၀ အလြန္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အဆင့္လိုက္လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ အဆင့္လိုက္အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈဆိုတဲ့ အပိုင္း ၂ ကို ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ဖို႔ ေဆြးေႏြးေနတယ္။ အပိုင္း ၃က်ေတာ့ အေျခခံမူ သေဘာတူညီခ်က္ေပါ့။ အနာဂတ္ဒီမိုကေရစီဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို ဘယ္လိုအေျခခံမူနဲ႔ ပံုေဖာ္သြားမလဲဆိုတဲ့ လမ္းၫႊန္ မႈမ်ားကို ခ်မွတ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဒီအပိုင္း၃ပိုင္းနဲ႔ ခ်ဳပ္ဆိုသြားႏိုင္ဖို႔ကို အလုပ္အဖဲြ႕ေတြ ညွိႏိႈင္းေနတာျဖစ္ပါတယ္။” ျပည္ေထာင္  စု သေဘာတူစာခ်ဳပ္ အပိုင္း ၃မွာ ပါ၀င္မယ့္ အခ်က္ ၃ခ်က္ကိုေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇန္နဝါရီလက က်င္းပတဲ့ JICM ေခၚ တစ္ႏိုင္ငံ လံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈဆိုင္ရာ ညွိႏိႈင္းအစည္းအေ၀းက ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အရင္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံမွာ အစိုးရ၊လႊတ္ေတာ္က ကိုယ္စားလွယ္၊တပ္မေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္၊ EAO ကိုယ္စားလွယ္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီကိုယ္စားလွယ္ ၁၅၀ စီ၊ ပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထိုက္သူနဲ႔ တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ ၅၀ စီပါ၀င္ရာ က လာမယ့္ ညီလာခံမွာေတာ့ ၃ ပံု ၁ ပံုအထိ ေလ်ာ့ခ်သြားဖို႔ ျပင္ဆင္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ ကိုင္အဖဲြ႕ေတြရဲ႕ ျပင္ဆင္ထားတဲ့အခ်က္ေတြကိုေတာ့ ဇြန္လ ၂၃ရက္ေန႔ကေန ၂၅ရက္ေန႔အထိ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႕နဲ႔ ညွိႏိႈင္းသြားဖို႔ ရွိေနပါတယ္။ https://burmese.voanews.com/a/covid-10-myanmar-21-century-pinglong-/545924 6.html

**************

၁၃။     ပူတာအို စစ္ေရွာင္မ်ားကို ေနရာအသစ္တြင္ျပန္လည္ေနရာခ်ထားရန္ KHCC  စီစဥ္

June 11, 2020

ကခ်င္ျပည္နယ္ ပူတာအိုၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ လုံးစြတ္စစ္ေရွာင္ျပည္သူမ်ား ေနရပ္ျပန္ေရးအဆင္မေျပေတာ့သျဖင့္ သီးျခား ေနရာခ်ထားေပးရန္ ကခ်င္လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈအဖြဲ႕ KHCC က စီစဥ္ေနၿပီဟု သိရသည္။

ေျမေနရာခ်ေပးရန္ အစိုးရႏွင့္ညႇိႏိႈင္းၿပီး ေျမကြက္တိုင္တာစစ္ေဆးမွုမ်ားျပဳလုပ္ေနၿပီဟု KHCC ဥကၠဌ Rev.Dr.Hkalam SamSon က ယခုလို ေျပာဆိုသည္။“က်ေနာ္တို႔ ပူတာအိုစစ္ေရွာင္ေတြအတြက္ တရားဝင္ခ်ေပးဖို႔ ေျမေတြဝယ္ၿပီးမွ လုပ္ငန္းစေနၿပီ။ သူတို႔က မူလေနရာကို ျပန္ဖို႔ လုံျခဳံေရးအတြက္ စိုးရိမ္ေတာ့ေျမေနရာေတြကို ခ်ေပးဖို႔ေတာင္းဆိုတာေပါ့။ အဲ့ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အစိုးရနဲ႔ ညိွႏိႈင္းၿပီး လုပ္ေနရတာေပါ့။ အဲ့ေၾကာင့္အခု သူတို႔ေနမယ့္ ေနရာကိုလည္း သတ္မွတ္ထား ၿပီျဖစ္တယ္” ဟု ေျပာသည္။

အဆိုပါ လုံးစြတ္စစ္ေရွာင္ျပည္သူမ်ားက နဂိုမူလေဒသသို႔ ျပန္လည္ေနထိုင္ရန္ အခက္အခဲရွိေနသျဖင့္ ေျမေနရာ အသစ္သို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်ေပးရန္ KHCC ႏွင့္ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ထံသို႔ အေၾကာင္းၾကားေတာင္းဆိုေပးရန္အတြက္ ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလဆန္းပိုင္းတြင္ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ KBC သို႔ စာေပးပို႔ခဲ့သည္။

လုံးစြတ္စစ္ေရွာင္ အိမ္ေထာင္စု ၇၇ ခု၊ လူဦးေရ ၃၀၀ ေက်ာ္အတြက္ အစိုးရႏွင့္ညႇိႏိႈင္းၿပီး မခ်မ္းေဘာ့ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ စီဒမ္ (Tsi Dam Pa) ေက်းရြာအနီးတြင္ ခ်ေပးရန္စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။ KHCC မွ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအျဖစ္စီစဥ္ေပး မည့္ ေျမေနရာသည္ လက္ရွိေနထိုင္သည့္ လုံးစြတ္စစ္ေရွာင္စခန္း ႏွင့္ ၁၂မိုင္ေက်ာ္ ေဝးလံေနေသာေၾကာင့္ စစ္ေရွာင္တခ်ိဳ႕ က စိုးရိမ္မႈရွိေနေၾကာင္း တာဝန္ခံ ဦးဖုန္ထိက ကခ်င္သတင္းဌာန KNG ကို ေျပာသည္။“ျဖစ္နိုင္ရင္ေတာ့ အခုစီစဥ္ေပးေန တဲ့ ေနရာထက္ပိုေကာင္းတဲ့ ေနရာမွာရေစခ်င္တာေပါ့ေလ။ အခုဒီဘက္မွာ က ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ ေျမေနရာရဖို႔က ခဲယဥ္းသြားၿပီ ဆိုတာေတာ့ သိတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္ေရွာင္ေတြက ၿမိဳ႕နဲ႔ သိပ္မေဝးတဲ့ ေနရာမွာ ရခ်င္တယ္။ အခုက သိပ္စိတ္ေက်နပ္မႈ မရွိဘူးေပါ့” ဟုေျပာသည္။

လုံးစြတ္စစ္ေရွာင္စခန္းတြင္ တိမ္းေရွာင္ေနသည့္ စစ္ေရွာင္ျပည္သူမ်ားမွာ လြန္ခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မခ်မ္းေဘာ့ၿမိဳ႕နယ္ အင္ခါးဂါး၊ အင္ဖ်ီဂါ၊ ဖကန္းႏွင့္ ႏွင္းတန္ေဂါင္း စသည့္ေက်းရြာမ်ားတြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားလာသျဖင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္    လာသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ၎တို႔သည္ မူရင္းေဒသသို႔ ေနရပ္ျပန္မည္ဆိုေသာ္လည္း အျပန္လမ္းမေပၚတြင္ အစိုးရတပ္မေတာ္ တပ္စခန္းတည္ရွိေနေသာေၾကာင့္ အခက္အခဲ ရွိေနသည္ဟု ေျပာဆိုေနၾကသည္။ https://burmese.kachinnews.c  om/2020/06/11/%e1%80%95%e1%80%b0%e1%80%90%e1%80%ac%e1

***************

၁၄။     စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္တြင္ တပ္မေတာ္ေရယာဥ္မွ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ၁ ဦး ေသဆံုး၊ ၄ ဦး ဒဏ္ရာရ

June 11, 2020

ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္၊ အျမင့္ကြ်န္းေက်းရြာမွာ ဇြန္လ ၁၀ ရက္ေန႔က တပ္မေတာ္ေရယာဥ္မွ လက္နက္ႀကီး ပစ္ခတ္ မႈေၾကာင့္ ေက်းရြာရွိ အဘြားအို ၁ ဦး ေသဆံုးၿပီး ေက်ာင္းသူ ၁ ဦးအပါအဝင္ ၄ ဦး ဒဏ္ရာရရွိသြားတယ္လို႔ ေဒသခံ ေတြက ေျပာပါတယ္။

မေန႔ညက တပ္မေတာ္ေရယာဥ္မွေက်းရြာအတြင္းကို လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ပစ္ခတ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ေနအိမ္ဝရန္တာမွာ အိပ္ေပ်ာ္ ေနတဲ့ ညီအစ္မႏွစ္ဦးထဲက အမအႀကီးျဖစ္တဲ့ မနႏၵာဝင္း(၇)တန္း ေက်ာင္းသူမွာ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့တယ္လို႔ စစ္ေတြေဆးရံုမွာ ေဆးကုသ မႈခံယူေနရတယ္လို႔ မိခင္ ေဒၚေအးေအးၾကည္က ေျပာပါတယ္။“ည ၁၂ နာရီေလာက္မွာေပါ့ ေရတပ္ကေနၿပီး ပစ္လို႔လာတယ္။ က်မတို႔က ပထမ ရဲစခန္းကေနၿပီး ပစ္တာလို႔ထင္တယ္။ က်မတို႔ အိမ္က လမ္းထိပ္မွာ ျဖစ္ေနတာဆိုေတာ့ သမီး ႏွစ္ေယာက္က ဝရန္တာမွာအိပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ လက္နက္ႀကီးက်ေတာ့ အစြန္မွာအိပ္ေနတဲ့ အစ္ႀကီးမကို သြားထိတာ ေပါ့၊ ဒဏ္ရာကေတာ့ ေခါင္းရယ္ ၊ လည္ပင္း႔၏နဲ႔ လက္ေမာင္းတို႔ကို ထိသြားတာေပါ့။”လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ရြာမွာရွိတဲ့ အသက္ ၈၀ ေက်ာ္အရြယ္  အဘြားအိုတစ္ဦးေသဆံုးသြားၿပီး  အသက္ ၄၀ ေက်ာ္အရြယ္ ၁ ဦးနဲ႔  ေက်းရြာေနသူ တခ်ိဳ႕ဒဏ္ရာရတယ္လို႔လည္းသိရပါတယ္။ ဇြန္ ၉ ရက္ညက စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ပု႑ားကြ်န္းၿမိဳ႕ဘက္သို႔ ျမင္းဝါ ေခ်ာင္းအတိုင္း ထြက္ခြာလာတဲ့ တပ္မေတာ္(ေရ)မွ စစ္ေရယာဥ္ ၃ စီးကို  အျမင့္ကြ်န္းေက်းရြာအနီးမွာ ေအေအအဖြဲ႔က  လက္နက္ႀကီး/လက္နက္ငယ္ေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ခဲ့တယ္လို႔ တပ္မေတာ္က သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ေအေအ အဖြဲ႔အေနနဲ႔ တပ္မေတာ္ေရယာဥ္ေတြ လာပါက ငါးဖမ္းပိုက္ေတြကို အရပ္သား အေယာင္ေဆာင္ၿပီး ခ်ထားေလ့ရွိသလို သေဘၤာကမ္းကပ္လာတဲ့အခါမွာ အခုလို တိုက္ခိုက္မႈမ်ိဳးေတြ လုပ္ေလ့ရွိတယ္လို႔ တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမွဴး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္းက ဒီဗြီဘီကိုေျပာထားပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္က ျပန္လည္ပစ္ခတ္တဲ့အခါမွာေတာ့   အရပ္သား ေသဆံုးတယ္ဆိုၿပီး ေအေအဘက္က ထုတ္ျပန္ေျပာဆို ေလ့ရွိတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ http://burmese.dvb.no/archives/393638

*************

၁၅။     မွတ္ပံုတင္မရွိေသးသည့္ ကရင္လူဦးေရ ၊ မြန္ျပည္နယ္တြင္ ၅၀,၀၀၀  ေက်ာ္ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ကရင္ေရးရာဝန္ႀကီး ေျပာ

June 11, 2020

မြန္ျပည္နယ္ တစ္ျပည္နယ္လံုးအတိုင္းအတိုင္အတာအေနျဖင့္ မွတ္ပံုတင္မရွိေသးသည့္ ကရင္တိုင္းရင္းသားလူဦးေရ ၅၀,၀၀၀ (ငါးေသာင္း)အေက်ာ္အထိ ရွိေနႏိုင္ေသးေၾကာင္း မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိး ေရးရာဝန္ႀကီး ေစာေအာင္ျမင့္ခိုင္ က ေကအုိင္စီသုိ႔ ေျပာသည္။

မြန္ျပည္နယ္တြင္ ကရင္လူမ်ိဳးအမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ေက်းရြာအုပ္စု ၂၇၀ အုပ္စုေက်ာ္ရွိၿပီး ေက်ရြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး အခ်ိဳ႕၏တင္ျပလာသည့္ မွတ္ပံုတင္မရွိသူ ဦးေရစာရင္းအရ ထိုသို႔ ေျပာဆိုႏိုင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ကရင္တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိး ေရးရာဝန္ႀကီး ေစာေအာင္ျမင့္ခိုင္က ေျပာသည္။ ဝန္ႀကီးက “က်ိဳက္မေရာၿမိဳ႕နယ္ မိကသစ္ေက်းရြာအုပ္စုတစ္ခုကို ေကာက္ ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာ အဲဒီေက်းရြာအုပ္စုမွာ လူဦးေရတစ္ေထာင္ေက်ာ္ မွတ္ပံုတင္ျပဳလုပ္ဖို႔ က်န္ရွိတဲ့စာရင္းကို ေက်းရြာ အုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက စာရင္းတင္လာတယ္။ ေက်းရြာအုပ္စုတစ္ခုထဲကိုပဲ တစ္ေထာင္ေက်ာ္က်န္ေတာ့ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ႕ နယ္ တစ္ၿမိဳ႕နယ္လံုးဆိုရင္ အၾကမ္းအားျဖင့္က မွတ္ပံုတင္မရွိတာ ငါးေထာင္ေက်ာ္ရွိႏို္င္တယ္။ ကရင္လူဦးေရမ်ားတဲ့ သထံု တို႔၊ ဘီးလင္းတို႔ဆိုရင္ေတာ့ အဲေလာက္ မ်ားႏိုင္တယ္။ ၁၀ ၿမိဳ႕နယ္လံုး ခန္႔မွန္းေျခအရဆိုရင္ ငါးေသာင္းေက်ာ္မက ရွိႏိုင္ တယ္လို႔ အၾကမ္းဖ်င္းခန္႔မွန္းႏိုင္တာေပါ့” ဟု ေျပာသည္။

အဆိုပါ မွတ္ပံုတင္မရရွိေသးသူမ်ားမွာ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွစၿပီး သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားအထိပါဝင္ကာ အမ်ားစုမွာ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးေၾကာင့္ ရံုးအထိသြားေရာက္မျပဳလုပ္ခ်င္သူမ်ားရွိသလို အခ်ိဳ႕မွာေက်းရြာအုပ္စုအတြင္း ကြင္းဆင္း မွတ္ပံုတင္ ျပဳလုပ္ေပးသည့္အခ်ိန္တြင္ အေျခအေနမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ မျပဳလုပ္ျဖစ္ၾကသူမ်ားလည္း ရွိေနသည္ဟု သိရသည္။“က်ေနာ္တို႔ ကရင္ေတြအမ်ားစု က်ေနာ္ေတြ႔တာက လဝကရံုးကိုသြားဖို႔ ခရီးကအရမ္းေဝးတယ္။ သြားလုပ္ေတာ့ စာရြက္စာတမ္းလိုအပ္ ေတာ့ ေနာက္တစ္ေခါက္ျပန္သြား၊ ျပန္လုပ္အေခါက္ေရမ်ားေတာ့ သြားလာစရိတ္ေတြက ပိုကုန္လာတယ္။ တခ်ိဳ႕ လဝက ဝန္ထမ္းက သူတို႔ေတြကို အျပည့္အဝမေပးႏိုင္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မွႈရွိရင္လည္းရွိႏိုင္ေတာ့ မသြားလုပ္ခ်င္ၾကတာ လည္းရွိမယ္။ မွတ္ပံုတင္မရွိရင္ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ရဲ႕အခြင့္အေရး ဆံုးရွံႈးမွႈေတြေတာ့ရွိမွာပဲ။ ကိုယ္တိုင္မသြား လုပ္တတ္ရင္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္၊ ပါတီဝင္ေတြ၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔ေတြအကူညီေတာင္းလို႔ရပါတယ္”ဟုဝန္ႀကီး ေစာေအာင္ျမင့္ခိုင္က ေျပာသည္။

မြန္ျပည္နယ္တြင္ သထံု၊ ဘီးလင္း၊ က်ိဳက္မေရာ၊ အေပါင္၊ ေရး၊ က်ိဳက္ထို၊ ေခ်ာင္းဆံု၊ သံျဖဴဇရပ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ ႏွင့္ မုဒံု စ သည့္ ၿမိဳ႕နယ္ ၁၀ၿမိဳ႕နယ္ရွိကာ ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းတြင္ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားေနထိုင္လ်က္ရွိၿပီး အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန စာ ရင္းအရ ကရင္လူဦးေရ သုံးသိန္းနီးပါးရွိသည္ဟု မြန္ျပည္နယ္ ကရင္တိုင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီး ေစာေအာင္ျမင့္ခိုင္၏ ေျပာျပခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။ http://kicnews.org/2020/06/%e1%80%99%e1%80%bd%e1%80%90%e1%8  0%b9%e1%80%95%e1%

***************

၁၆။     မွတ္ပံုတင္ မရွိသည့္ ကရင္နီ ဒုကၡသည္မ်ား မဲေပးရန္ ဆႏၵရွိ

June  12, 2020

မွတ္ပံုတင္မရွိသည့္ ကရင္နီ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ ၂၀၂၀ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲေပးရန္ ဆႏၵရွိေနသည္ဟု ကရင္နီ အမ်ိဳးသားတိုးတက္ေရးပါတီ (KNPP) အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးေရႊမ်ိဳးသန္႔က ဧရာဝတီသို႔ေျပာသည္။ အဆိုပါ ဒုကၡသည္ မ်ားသည္ ျပည္တြင္းစစ္မ်ားေၾကာင့္ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ကတည္းက ထြက္ေျပးလာၾကၿပီး ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္တြင္ ဒုကၡ သည္မ်ားအျဖစ္ မွတ္ပံုတင္၊ အိမ္ေထာင္စု ဇယားမ်ားမရွိဘဲ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုး (UNHCR) မွ ထုတ္ေပးထားသည့္ ကတ္ျဖင့္သာ ေနထိုင္ၾကရသူမ်ားျဖစ္သည္။ ဦးေရႊမ်ိဳးသန္႔က“သူတို႔လည္း မဲေပးခြင့္ ရခ်င္တာေပါ့။ က်ေနာ္ထင္တာေတာ့ သူတို႔ မဲေပးခြင့္ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔မွာ မွတ္ပံုတင္မရွိဘူးေလ။ မဲေပးဖို႔ဆို မွတ္ပံုတင္ ရွိဖို႔လိုသလို မဲဆႏၵရွင္စာရင္းမွာ သူတို႔ နာမည္ေတြ ပါဖို႔လိုတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္အတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ကို က်ေနာ္တို႔ကိုယ္တိုင္ ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ရင္ ျပည္နယ္ အစိုးရကို ကိုယ့္ဘာသာ ဖြဲ႔လို႔ရတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ထိုင္း- ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ဒုကၡသည္စခန္းေပါင္း ၉ ခု ရွိရာ ကယားျပည္နယ္ႏွင့္ ထိစပ္လ်က္ေနသည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ မယ္ေဟာင္ ေဆာင္ ခရိုင္ရွိ ကရင္နီ ဒုကၡသည္စခန္း ၂ ခုလည္း ပါဝင္သည္။ ထိုကရင္နီ ဒုကၡသည္စခန္း အမွတ္ ၁ ႏွင့္ ၂ ရွိတြင္ ဒုကၡသည္ေပါင္း ၁၀၂၈၂ ဦး ရွိသည့္အနက္ မဲေပးႏိုင္သူဦး ေရ ၉ ေထာင္ နီးပါးရွိသည္ဟု စခန္းတာဝန္ခံမ်ားထံက သိရ သည္။ ကရင္နီ ဒုကၡသည္စခန္း အမွတ္ ၁ ကို ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က ေရာက္ရွိလာခဲ့သည့္ ဒုကၡသည္ ဦးမီရယ္က “က်ေနာ္တို႔ စခန္း ဘက္ကို မဲေပးဖို႔ လာေျပာၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း မဲေပးခ်င္တယ္။ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံမဲ့ေတြလို ခံစားေနရတယ္။ ထိုင္းက လည္း ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ လက္မခံဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာကလည္း ႏိုင္ငံသား အေထာက္အထားဘာမွ မရွိေတာ့။ တကယ္လို႔ မဲ ေပးခြင့္ ရမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က ဒီႏိုင္ငံသား ျဖစ္သြားမွာေပါ့”ဟု ေျပာ သည္။

၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္းအရ ကယားျပည္နယ္တြင္ မည္သည့္ကတ္မွ ကိုင္ေဆာင္ျခင္းမရွိသူ ၁၉၂၃၈ ဦး ရွိရာ ၂၀၁၅ ေရြး ေကာက္ပြဲတြင္ ထိုမွတ္ပံုတင္မရွိသူမ်ား မဲေပးခြင့္ဆံုးရံႈးခဲ့ရသည္ဟု ကယားျပည္နယ္ရွိ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းတခုျဖစ္သည့္ Lain Technical Support Group (LAIN) နည္းပညာ အေထာက္ အကူျပဳအဖြဲ႔၏ ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္ထင္ေအာင္က ဆိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာန အေနျဖင့္ မည္သည့္ကတ္မွ ကိုင္ေဆာင္ျခင္း မရွိသူမ်ားကို စီမံခ်က္ျဖင့္ မွတ္ပံုတင္ လုပ္ ေဆာင္မေပးပါက လာမည့္ ၂၀၂၀ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္လည္း မဲေပးခြင့္ ဆံုးရံႈးႏိုင္သူမ်ား ရွိလာႏိုင္သည္ဟု ၎က သံုးသပ္ထားသည္။

ဒုကၡသည္စခန္းမွ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္ အေရးကိစၥမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ကရင္နီ အမ်ိဳးသမီး အစည္းအရံုး (KNOW) ဥကၠ႒ ေဒၚမီးမီးကလည္း “မွတ္ပံုတင္ မရွိလို႔ ၂၀၁၅ တုန္းက မဲမေပးခဲ့ရေတာ့ သူတို႔က ၂၀၂၀ မွာေတာ့ မဲေပးခ်င္ ေနၾကတယ္။ အမွန္က ကိုယ့္ႏိုင္ငံထဲက ႏိုင္ငံသားေတြပဲေလ။ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္လို႔သာ ထြက္ေျပးလာရတယ္။ သူတို႔အိမ္ေတြ မီးရိႈ႕ခံရနဲ႔ သူတို႔အသက္စြန္႔ေျပးလာရတဲ့ သူေတြပါ။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ကိုလည္း ႏိုင္ငံသားအေနနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ လိုသလို မဲေပးပိုင္ခြင့္ေပးဖို႔လည္း လိုတယ္” ဟု ဆိုသည္။

KNPP သည္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ မတ္လက တပ္မေတာ္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူခဲ့သည့္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းတခုျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ ၃ လ အၾကာတြင္ ပ်က္ျပယ္သြားခဲ့သည္။ တဖန္၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ KNPP ႏွင့္ အစိုးရ ျပည္နယ္အဆင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလက္မွတ္ေရးထိုးရာတြင္ ၎တို႔၏ တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားႏွင့္ မိသားစုမ်ားအပါအဝင္ ဒုကၡသည္မ်ားကိုလည္း မွတ္ပံုတင္ရရွိေရး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ကိစၥရပ္မ်ားထည့္သြင္း ေတာင္းဆိုခဲ့ဖူးေၾကာင္း သိရသည္။ https://burma.irrawad dy.com/news/2020/06/12/224485.html

**************

၁၇။     ၿပိဳက်သည့္ ပင္ေလာင္း ေဟာ္နန္း ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းမည္

June 10, 2020

ၿပိဳက်ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္းရာခ်ီရွိသည့္ ပင္ေလာင္းေဟာ္နန္းကို ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ေမ ၁၉ ရက္တြင္ ၿပိဳက်ခဲ့သည့္ သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕၏ ႏွစ္ေပါင္းရာခ်ီ အေမြအႏွစ္ေဟာ္နန္းကို ျပန္လည္ ထိန္းသိမ္း ရန္အတြက္ ဇြန္ ၂ ရက္နက္ ၆ နာရီမွာ သွ်မ္းရိုးရာ ထံုးတမ္းအစဉ္အလာျဖင့္ ခြင့္ေတာင္းပြဲကို ေမြေတာ္ပရိယတၱိ စာသင္တိုက္ ဆရာေတာ္က လာေရာက္ခ်ီးျမွင့္ ေပးခဲ့သည္။

“ေဟာ္နန္း ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းတဲ့ သေဘာပဲေပါ့။ သူ႔ရဲ႕အုတ္ရိုးေတြ အုတ္ခံုေတြ မပ်က္စီးသြားေအာင္ ၿပိဳေနတဲ့အရာကို လည္း ၿပိဳတဲ့အတိုင္းပဲ ထားထားမွာပါ” ေဟာ္နန္းကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ဖို႔အတြက္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူျဖစ္သည့္ စိုင္းခြန္မိန္းခမ္း က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ ကိုေျပာသည္။ လက္ရွိ မပ်က္စီးေသးသည့္ အုတ္ရိုး၊ အုတ္ခံုမ်ားကို ထိန္းသိမ္းသြားမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ၿမိဳ႕ေဟာင္းမ်ား ထိန္းသိမ္းသကဲ့သို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းသြားမည္ ဟု စိုင္းခြန္မိန္းခမ္း ကေျပာျပသည္။“ရန္ပံုေငြ ရွိၿပီးေတာ့ ထလုပ္တာမ်ိဳးမဟုတ္ဘူး။ ခန္႔မွန္းေျခ သိန္း ၅၀ ေလာက္ကုန္မယ္။ ရွာလိုက္ လုပ္လိုက္တဲ့နဲ႔ပဲ ေငြေရး ေၾကးေရးေတာ့ အခက္ခဲ ရွိတယ္” ဟု စိုင္းခြန္မိန္းခမ္း က ဆိုသည္။

ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕သည္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ခရီးသြားဧည့္သည္မ်ား လာေရာက္လည့္ပတ္မႈ မ်ားျပားသည့္အတြက္ ေဟာ္နန္း၏ သမိုင္းအေထာအထားမ်ား ျပသၿပီး ေဟာ္နန္းကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းသြားမည္ ျဖစ္သည္။ ပင္ေလာင္း ေဟာ္နန္းျပန္လည္ ထိန္းသိမ္းရန္အတြက္ ေဟာ္နန္း မိသားစုဝင္မ်ား၊ သွ်မ္းလူငယ္မ်ား ၊ သွ်မ္းသံယာေတာ္မ်ား ပူးေပါင္းၿပီး ထိန္းသိမ္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ https://burmese.shannews.org/archives/17047

***************

၁၈။     ပုဏၰားကြ်န္းတြင္  AA  က တပ္အရာရွိ ၁ ဦးကို သတ္ၿပီး  ၁ ဦး ဖမ္းဆီးသြား

June 11, 2020

ရခိုင္ျပည္နယ္ ပုဏၰားကြ်န္းၿမိဳ႕ေပၚ ေအးေစတီဘုရား အနီးတြင္ ယေန႔မနက္ ၇ နာရီခန္႔က ရကၡိဳင္စစ္တပ္ (AA) အဖြဲ႔ဝင္မ်ား က တပ္မေတာ္ အရာရွိ ၁ ဦးကို ဓားျဖင့္ထိုးသတ္ျဖတ္ခဲ့ၿပီး တပ္ဖြဲ႔ဝင္ ၁ ဦးကို ဖမ္းဆီးသြားေၾကာင္း တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ ျပန္ၾကားေရးက အတည္ျပဳသည္။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္း က “ပုဏၰားကြ်န္းမွာ ဒီမနက္အဲဒီမွာရွိတဲ့ တပ္ရင္းတရင္းက စစ္ သည္တခ်ိဳ႕ ေဈးဝယ္သြားတာ၊ အရပ္ဝတ္နဲ႔ ေဈးဝယ္သြားတာျဖစ္တယ္။ တေယာက္ကေတာ့ အရာရွိနဲ႔စစ္သည္ တေယာက္ ေပါ့။ ေျပာရရင္ေတာ့ AA ပါပဲ။ AA အဖြဲ႔ဝင္ေတြက ဝိုင္းဝန္းခ်ဳပ္ေႏွာင္ၿပီးေတာ့ ပထမဆံုးရိုက္ႏွက္တယ္။ ၿပီးရင္ လက္ထိပ္ခတ္ တယ္။ လက္ထိပ္ခတ္ၿပီး ဓားနဲ႔ထိုးသြားတယ္။ အရာရွိကေတာ့ ဆံုးသြားၿပီလို႔ သိရတယ္။ ရဲကေတာ့ စစ္ေဆးတာေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

AA ကို အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အျဖစ္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာထားသျဖင့္ ထိုျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းႏိုင္ျခင္းမရွိပါ။ ပုဏၰားကြ်န္းမဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္သန္းတင္က“ဒီေန႔မနက္ပိုင္းမွာ ေအးေစတီဘုရားအ နီးမွာအရာရွိ ၁ ဦးကို ဓားနဲ႔ထိုးၿပီးေတာ့ ၁ ဦးကိုဖမ္းေခၚသြားတယ္လို႔ၾကားတယ္။ ၿမိဳ႕ခံေတြကလည္း အိမ္ထဲကမထြက္ရဲၾက တဲ့အတြက္ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ မသိဘူး”ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။ ထိုသို႔ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ တပ္မေတာ္သားမ်ား ႏွင့္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားမွာ ဖမ္းဆီးေခါင္းေဆာင္သြားသူမ်ားေနာက္သို႔ လိုက္လံကာ ရွာေဖြေနေၾကာင္းလည္းသိရသည္။

အခင္းျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ၿမိဳ႕ေပၚ၌ ေသနတ္ပစ္ခတ္သံမ်ားကို ၾကားေနၿပီး ေဈးဆိုင္တန္းမ်ား၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ေရာင္းခ် ေသာ ပ်ံက်ေဈးသည္မ်ားမွာလည္း ေၾကာက္လန္႔ၾကကာ ဆိုင္အားလံုး ပိတ္ထားရေၾကာင္းလည္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။ https://burma.irraw addy.com/news/2020/06/11/224447.html

**************

၁၉။     ျမဝတီရဲစခန္းေရွ႕ ေပါက္ကြဲမႈမွာ ဗံုးသီးေဟာင္းအား ခ်ိန္ကိုက္မိုင္းပံုစံျပဳလုပ္၍ ေဖာက္ခြဲခဲ့ဟု ဆုိ

June 10, 2020

ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ကရင္ျပည္နယ္ ျမဝတီၿမိဳ႕လယ္ ခ႐ိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႔ရံုးေရွ႕ အုတ္တံတိုင္းအနီး ရပ္ထားေသာ သံုးဘီးဆိုင္ကယ္ ေအာက္တြင္ ယမန္ေန႔ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔ ည ၈း၅၀ အခ်ိန္ခန္႔ က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေပါက္ကြဲမႈမွာ ဗံုးသီးေဟာင္းအား ဒီတိုနီတာ တပ္ဆင္၍ ခ်ိန္ကိုက္မိုင္းပံုစံအ သံုးျပဳ၍ ေဖာက္ခြဲခဲ့သည္ဟု တာဝန္ရွိသူမ်ားက သံုးသပ္ေျပာဆုိသည္။

အဆုိပါ ဗုံးေပါက္ကြဲမွုေၾကာင့္ ကတၱရာလမ္း (၆)လက္မပတ္လည္၊ အနက္ ၀.၅ လက္မ ခန႔္၊ သုံးဘီးဆိုင္ကယ္ ေနာက္တြဲ ၾကမ္းခင္း၌ ဗုံးစထိမွန္၍ အေပါက္ ၅ ေပါက္ခန႔္၊ ဆိုင္ကယ္ယာဥ္ ေမာင္းထိုင္ခုံေအာက္ရွိ ဆီတိုင္ကီႏွင့္ဝါယာထုပ္မ်ား လြင့္စင္ သြားခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ဆန႔္က်င္ဘက္ယာဥ္ေက်ာအတိုင္း ျမဝတီၿမိဳ့ျပင္ဘက္မွၿမိဳ့တြင္းသို႔ ေမာင္းႏွင္လာ သည့္ေဝၚေလၿမိဳ့၊ ထီးသဲလယ္ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ ဥဴးဝါယမ၊ သက္ေတာ္ ၄၇ ႏွစ္၊ ဝါေတာ္ ၂၇ ဝါႏွင့္ ယာဥ္ေမာင္း ဥဴးပညာဝံသ၊ သက္ ေတာ္ ၄၄ ႏွစ္ ေမာင္းႏွင္သည့္ Surf (အျပာေရာင္)ယာဥ္အား ဝဲဘက္ျခမ္းေရွ႕တံခါးဗုံးစလြင့္စင္၍ (၂)ခ်က္ထိမွန္ခဲ့ၿပီး အဆိုပါ ဗုံးသီးစသည္ တံခါးအားေဖာက္ဝင္ကာ ယာဥ္ေမာင္းျဖစ္သူ ဥဴးပညာဝံသ၏ ဝဲဘက္ေျခသလုံး ပြန္းပဲ့ဒဏ္ရာ (မစိုးရိမ္ရ)ရရွိခဲ့ ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

၎ဗံုးေပါက္ကြဲရာေနရာသို႔ ျမဝတီေရွ႕တန္းရံုး တပ္မေတာ္ေျခလ်င္တပ္ရင္း(၉၇)မွ တပ္မေတာ္တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ခရိုင္ရဲတပ္ ဖြဲ႔ ၊ ျမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔ ႏွင့္ တာဝနိရွိသူမ်ားမွ ျဖစ္စဥ္ကုိ စစ္ေဆး မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ထိုသို႔ ဗံုးေဖာက္ခြဲခဲ့သူအား ျမဝတီျမိဳ႕မရဲ စခန္းက (ပ)၄၁၃/၂၀၂၀၊ ေပါက္ကြဲ-၃ ျဖင့္ အမွုေရးဖြင့္ထားၿပီး တရားခံအား ဖမ္းဆီးရမိႏုိင္ျခင္းမရွိေသးေပ။ ထိုသို႔ ဗံုးေပါက္ ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ေနရာတြင္ ျမဝတီၿမိဳ႕ဘုရင့္ေနာင္လမ္းမႀကီးေဘး ခ႐ိုင္ရဲ တပ္ဖြဲ႔ရံုးေရွ႕ အုတ္တံတိုင္းႏွင့္ ၁၀ ေပခန္႔ အကြာတြင္ျဖစ္ၿပီး အနီးဝန္းက်င္တြင္ တပ္မေတာ္ေရွ႕တန္းရံုး၊ အေကာက္ခြန္ရံုးႏွင့္ ယာဥ္ထိန္းရံုးတို႔ရွိသည့္အတြက္ ေဖာက္ခြဲ သူ၏ ရည္ ရြယ္ခ်က္အေပၚ ၿမိဳ႕ခံျပည္သူမ်ားမွ ထင္ေၾကးအမ်ိဳးမ်ိဳးေပး၍ ေဝဖန္မႈျမင့္တက္ လ်က္ရွိသည္။

၎အျပင္ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔ ည ၈း၁၅ အခ်ိန္ခန္႔ကလည္း ျမဝတီၿမိဳ႕ႏွင့္နယ္နိမိတ္ ထိစပ္ ေနသည့္ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕မရဲစခန္း အေရွ႕တြင္ အလားတူ ဗံုးေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ခဲ့၍ အေၾကာင္း အရာႏွစ္ခု ဆက္စပ္မႈ ရွိႏိုင္သည္ဟု သံုးသပ္ေျပာဆိုမႈမ်ားလည္း ႐ွိေနသည္။ http://kicnews.org/2020/06/%e1%80%bb%e1%80%99%e1%80%9d%e1%80%90%e1%80%  ae%e1%8

***************

၂၀။     လား႐ႈိးဘက္မွလာသည့္ အေထာက္အထားမဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ၈ ဦး ျမဝတီတြင္ ဖမ္းမိ

June 11, 2020

ရွမ္းျပည္နယ္ လား႐ႈိးဘက္မွ ကရင္ျပည္နယ္ ျမဝတီၿမိဳ႕သို႔ တကၠစီယာဥ္ ၂ စီးအား စင္းလံုးငွါးလာသည့္ အေထာက္အထားမဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ၈ ဦးကုိ (ဇြန္လ ၁၁ ရက္) ၁၀း၃၀ အခ်ိန္ခန္႔က ျမဝတီၿမိဳ႕ အမွတ္( ၄) ရပ္ကြက္ အာရွလမ္း ေျမနီကုန္း လမ္းဆံုေနရာတြင္ ယာဥ္ေၾကာစစ္ေဆးေရး ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ နယ္ေျမ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

နံနက္ ၁၀း၃၀ အခ်ိန္တြင္ ျမဝတီၿမိဳ့၊ အမွတ္(၄)ရပ္ကြက္၊ အာရွလမ္း၊ ေျမနီကုန္းလမ္းဆုံတြင္ ျမဝတီေရွ႕တန္ရံုး ေျခလ်င္တပ္ ရင္း (၉၇)မွ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ျမဝတီျမိဳ႕မရဲစခန္းမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားပါဝင္သည့္ ပူးေပါင္း အဖဲြ႔သည္ လမ္းေပၚတြင္ ျဖတ္သန္း သြားလာလ်က္ရွိေသာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားအား လက္နက္/ခဲယမ္းမ်ား သယ္ေဆာင္မႈရွိ/မရွိ ရပ္တန႔္ရွာေဖြစစ္ေဆးေနစဥ္ သဃၤန္းညီေနာင္ဘက္မွ ျမဝတီၿမိဳ႕တြင္းဘက္သုိ႔ ေမာင္းႏွင္လာသည့္ တကၠစီယာဥ္ ၂ စီးအားစစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ စစ္ေဆးခဲ့ရာ ၎ယာဥ္(၂)စီးေပၚတြင္ ပတ္စ္ပို႔ စာအုပ္သာပါရွိကာ ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာမပါရွိသူ က်ား (၅)ဦးႏွင့္ မ(၁)ဦး ႏွင့္ မည္ သည့္ အေထာက္အထားမွ် မပါေသာက်ား(၂)ဦး စုစုေပါင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ၈ ဦးအား ဖမ္းဆီးရမိၿပီး ျမဝတီခ႐ိုင္ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးရံုးသို႔ ပို႔ေဆာင္ခဲ့သည္။

အဆိုပါ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ၈ ဦးသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ လား႐ိႈးၿမိဳ႕မွ ကရင္ျပည္နယ္ ျမဝတီၿမိဳ႕သို႔ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ခ (၅)သိန္း က်ပ္ျဖင့္ တင္ေဆာင္လာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ၎တို႔တြင္ ပတ္စ္ပို႔စာအုပ္မ်ားပါရွိၿပီး အေထာက္အထား ျပည္စံုမႈရွိမရွိကို မိမိတို႔အေနျဖင့္မသိ၍ သာမန္ခရီးသြားပံုစံျဖင့္ တင္ေဆာင္လာျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း ယာဥ္ေမာင္း ၂ ဦးက ေျပာဆုိခဲ့သည္။ အေထာက္အထားမဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ၈ ဦးႏွင့္ ၎တို႔အား တင္ေဆာင္လာသူ ယာဥ္ေမာင္း၂ ဦးကို ျမဝတီခ႐ိုင္ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႔မွ စစ္ေဆးၿပီးေနာက္ တည္ဆဲဥပေဒအရ အေရးယူေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္သြားမည္ဟု သိရသည္။ http://kicnews.org/2020/06/%e1%80%9c%e1%80 %ac%e1%80%b 8%e1%82%90%e1%82%88%e1%80

**************

၂၁။     မင္းျပား၊ သစ္ပုတ္ေတာင္ရြာအနီး တိုက္ပြဲေၾကာင့္ ေဒသခံ ေျခာက္ေထာင္နီးပါး ထြက္ေျပးေနရ

June 10, 2020

အီးေမးလ္ရခိုင္ျပည္နယ္ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ ေက်ာက္ခုတ္နဲ႔ သစ္ပုတ္ေတာင္ ေက်းရြာၾကားမွာ ဇြန္လ ၁၀ ရက္ မနက္ အေစာ ပိုင္းက ေပါက္ကြဲမႈတခုျဖစ္ၿပီးေနာက္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္သံေတြ ၾကားရတာေၾကာင့္ ေဒသခံ ၆ ေထာင္နီးပါးဟာ နီးစပ္ရာ ေက်းရြာေတြကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရပါတယ္။  ေက်ာက္ခုတ္ ေက်းရြာကေန တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္းထြက္သြားၿပီး မိုင္ဝက္ေလာက္ အေရာက္မွာ ေပါက္ကြဲသံၾကားရၿပီး ပစ္ခတ္သံေတြ ၾကားရတာေၾကာင့္ ရြာသားေတြဟာ တပ္မေတာ္က ဖမ္းဆီးမွာကို စိုးရိမ္ၿပီး နီးစပ္ရာေက်းရြာေတြကို ထြက္ေျပးေနတယ္လို႔ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ေက်ာက္ခုတ္ရြာသားတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ၿပီးေနာက္ တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းက သစ္ပုတ္ေတာင္ေက်းရြာထဲကို ဝင္လာတာေၾကာင့္ တစ္ရြာလံုး ေၾကာက္ လန္႔ ထြက္ေျပးေနၾကတယ္လို႔ အမည္မေဖာ္လို႔တဲ့ ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။ သစ္ပုတ္ေတာင္မွာ ရြာသား ၆ ဦးကို တပ္မေတာ္က ဘုန္ႀကီးေက်ာင္းမွာ ဖမ္းဆီးထားၿပီး  ထြက္ေျပးသြားတဲ့ ရြာသားေတြကို ျပန္ေခၚေပးဖို႔၊ ျပန္မေခၚေပးရင္ ရြာကိုမီးရိႈ႕မယ္ဆိုတာမ်ိဳး ရပ္မိရပ္ဖေတြကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ မေန႔တုန္းက ေလွေတြနဲ႔ ထြက္ေျပးရာမွာ တပ္မေတာ္က ေသနတ္နဲ႔ လိုက္လံပစ္ခတ္တာေတြ ရွိတာေၾကာင့္ ရြာကိုမျပန္ရဲဘူးလို႔ အမည္မေဖာ္လို႔တဲ့ ရြာသားတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။ ေက်ာက္ခုတ္ေက်းရြာမွာ ဇြန္လ၉ရက္ေန့တုန္းက တပ္မေတာ္ စစ္ေျကာင္းဝင္လာျပီး အရပ္ သား ၇ ဦးကို ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးတာေတြလုပ္ခဲ့တယ္။ မေန႔က ဇြန္လ ၁၀ ရက္ မနက္ပိုင္းကမွ သူတို႔ကို ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္တာ လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။

ေက်ာက္ခုတ္ေက်းရြာဟာ အိမ္ေျခ ၆၀ဝ နီးပါးရွိၿပီး လူဦးေရ သံုးေထာင္ေက်ာ္ရွိသလို သစ္ပုတ္ေတာင္ ေက်းရြာမွာလည္း အိမ္ေျခ ၄၀ဝ ေက်ာ္ရွိၿပီး လူဦးေရ သံုးေထာင္ ဝန္းက်င္ရွိတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ မင္းျပားျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလွသိန္းေအာင္ကို RFA ကဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့တဲ့အခါ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔က ေက်ာက္ခုတ္ ရြာမွာ ေဒသခံ ၇ ဦး ဖမ္းဆီးခံရတယ္ဆိုၾကားရေၾကာင္း  မေန႔က မနက္မွာလည္း ေပါက္ကြဲမႈ တစ္ခုျဖစ္တယ္ဆိုတာ သတင္း ၾကားရေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔ရဲ႕  ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းကေတာ့ သစ္ပုတ္ေတာင္ေက်းရြာ နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းကို အေသးစိတ္မသိရေသးဘူးလို႔ဆိုပါတယ္။ တပ္မေတာ္ကို မိုင္းခြဲတိုက္ခိုက္ၿပီး ရြာထဲဝင္ေျပးသြား တာေတြရွိရင္ေတာ့ တပ္မေတာ္က စစ္ေဆးတာေတြ ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ဒါေပမယ့္ တပ္မေတာ္က ရြာကိုမီးရိႈ႕မယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆိုတယ္ဆိုတာက ရြာသားအမည္ခံၿပီး AA အမာခံေတြက စြပ္စြဲေျပာဆိုတာေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ RFA ကိုေျပာပါတယ္။ https://www.rfa.org/burmese/new s/minbya-rakhine-villagers-06102020195217.html

**************

၂၂။     ပိုးေတြ႕အမွတ္စဥ္ ၂၄၉ ႏွင့္ထိေတြ႕သူ စာစစ္ဆရာႏွင့္အေဆာင္တူ ဆရာ ၅၉ ဦးကို အသြားအလာကန႔္သတ္ထား

June 12, 2020

လူနာအမွတ္စဥ္ ၂၄၉ ႏွင့္ထိေတြ႕ခဲ့သည့္ ျမစ္ႀကီးနားတကၠသိုလ္တြင္ စာစစ္ရန္ေရာက္ရွိေနသည့္ ဆရာႏွင့္တစ္ေဆာင္တည္း အတူေနသည့္ဆရာ ၅၆ ဦးကိုလည္း အသြားအလာကန႔္သတ္မႈ ျပဳလုပ္ထားေၾကာင္း ျမစ္ႀကီးနားတကၠသိုလ္ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ ေအာင္ဝင္းထံမွ သိရသည္။“ခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ အဲဆရာ ၅၆ ဦး ကိုအသြားလာ ကန႔္သတ္ထားတယ္။ ထမင္းေကၽြးတဲ့အစီစဥ္ေတြ ေက်ာင္းကဘဲေဆာင္ရြက္ေပးထားတယ္။ အေစာင့္အေရွာက္ေတြနဲ႔ထားတဲ့ Quarantine မဟုတ္ ဘူး။ လတ္တစ္ပ်က္ျဖစ္သြားတဲ့ အပူခ်ိန္ တိုင္းေပးဖို႔တြက္က်ေတာ့ စာစစ္တဲ့ခ်ိန္မွာက်န္းမာေရးေစာက္ေရွာက္ေပးတဲ့ ဆရာမ ၂ ဦးရွိတယ္။ အဲဆရာမ ၂ ဦးကေနၿပီး မနက္တိုင္းသြားၿပီး အပူခ်ိန္တိုင္းေပးမွာျဖစ္တယ္။

က်န္းမာေရးဌာနကလည္း ဆရာမ တစ္ဦးလာမယ္။”ဟု ျမစ္ႀကီးနား တကၠသိုလ္ပါေမကၡခ်ဳပ္ ေဒါက္တာေအာင္ဝင္းက ဆို သည္။ ျမစ္ႀကီးနားတကၠသိုလ္တြင္ စာစစ္ရန္တြက္ ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႔မွစကာ ဆရာ၊ဆရာမစုစုေပါင္း ၁၄၅၂ ဦးရွိေၾကာင္း ၎ကဆက္ေျပာသည္။ ပိုးေတြ႕လူနာအမွတ္ ၂၄၉ သည္ မိုးေမာက္ၿမိဳ႕ မုန္းခမ္းေက်းလက္က်န္းမာေရးဌာနခြဲမွ သားဖြား ဆရာမ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ၎၏ ခရီးသြားရာဇဝင္အရ ေမလ ၂၈ ရက္မွ ၃၁ ရက္ေန႔ထိ အဆိုပါေက်ာင္းဆရာ၏ ေနအိမ္တြင္ တည္းခိုခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။

“Case-249 ရဲ့ႏွာေခါင္းတို႔ဖတ္၊ အာေခါင္တို႔ဖတ္ကို ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႔က ပို႔ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ေဆးစစ္ခ်က္အေျဖကေတာ့ ဇြန္လ ၁၁ ရက္ေန႔မွာထြက္တယ္။ သိသိခ်င္းဘဲ Contant ေတြယူၿပီး ျမစ္ႀကီးနားမွာစာစစ္ဖို႔ေရာက္ရွိ ေနတဲ့ဆရာျဖစ္ေနတဲ့ တြက္မေန႔ကစၿပီး ေဆး႐ုံပို႔ထားၿပီးျဖစ္တယ္။”ဟု ကခ်င္ျပည္နယ္ Covid-19 ထိန္းခ်ဳပ္ေရးႏွင့္အေရးေပၚတုံ႔ျပန္ေရး ေကာ္မတီမွ ဒုညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးတင့္ႏိုင္ ကေျပာသည္။ ဗန္းေမာ္မွ ျမစ္ႀကီးနားတကၠသိုလ္တြင္ေရာက္ရွိလာသည့္ စာစစ္ ဆရာ၏ ခရီးသြားရာဇဝင္သည္ ဇြန္ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ေရႊကူ မိုးစိပ္ရြာသို႔သြားခဲ့ၿပီး ၃ရက္ေန႔တြင္ ေရႊကူမွျမစ္ႀကီးနားသို႔ တိုက္ရိုက္ျပန္လာျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ျမစ္ႀကီးနားဂ်ိန္းေဖါ့ဧရာကားျဖင့္ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ၎နဲ႔တူ ေက်ာင္း ဆရာ ၂ ဦးအပါအဝင္ တပ္မေတာ္သားတစ္ဦးလည္းပါဝင္ကာ လက္ရွိခ်ိန္တြင္ယင္းေက်ာင္းဆရာ ၂ ဦးအပါအဝင္ တပ္မေတာ္သားတစ္ဦး စုစုေပါင္း ၃ ဦးကို F.Q ထားရွိထားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ၎ကဆက္ေျပာသည္။

ပိုးေတြ႕လူနာႏွင့္ထိေတြ႕မွုရွိခဲ့သည့္ ေက်ာင္းဆရာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာက်န္းမာေရးဌာသို႔ လူကိုယ္တိုင္ျဖစ္ေစ ဖုန္း ျဖင့္ျဖစ္ေစ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းေသာ္လည္း ျပန္လည္ေျဖၾကားျခင္းမရွိခဲ့ေပ။ ပိုးေတြ႕လူနာအမွတ္စဥ္ ၂၄၉ သည္ မိုးေမာက္ ေဆး႐ုံ၊ စာစစ္ဆရာ၏ ေနအိမ္၊ ဇာေဘာ္လီဆိုင္၊ လြယ္ဂ်ယ္စစ္ေဆးေရးဂိတ္၊ ကာကြယ္ေဆးထိုးသည့္ေနရာမ်ား၊ သူနာျပဳနဲ႔ ပတ္သက္ ေသာေနအိမ္မ်ားအျပင္ ေနရာစုစုေပါင္း ၁၆ ခုတြင္ ေရာက္ရွိခဲ့သည္ဟု ဦးတင့္နိုင္ထံမွ သိရသည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ တြင္ လြယ္ဂ်ယ္ဂိတ္မွျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာသူ ဇြန္လ ၁၂ ရက္ေန႔ထိ ၁ ေသာင္းေက်ာ္ရွိၿပီျဖစ္သည္။ https://burmes e.kachinnews.com/2020/06/12 /%e1%80%95%e1%80%ad%e1%80%af%e1%80%b8%e1

**************

၂၃။     တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း အဆိပ္ရွိမိႈစားမိ လင္မယား  ၂ ဦးေသ

June 11, 2020

သွ်မ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္ နမ့္လပ္ေက်းရြာအုပ္စု နမ့္ပတ္ေက်းရြာ ေဒသခံ လင္မယား ၂ ဦး အဆိပ္သင့္မိႈ စားသံုးကာ ေသဆံုးမႈျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း စံုစမ္းသိရသည္။

အဆိုပါ ေသဆံုးသြားသည့္ လင္မယား ၂ ဦးသည္ ဇြန္ ၆ ရက္ တြင္ေတာင္ယာသို႔သြားအလုပ္လုပ္ရင္း မိႈမ်ားရလာခဲ့ရာ အဆိုပါမိႈမ်ားကိုစားသံုးၾကၿပီးေနာက္ ေသဆံုးသြားၾကေၾကာင္း နမ့္ပတ္ေက်းရြာ ေဒသခံ စိုင္းစြမ္ က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ ကို ေျပာသည္။ ထို အဆိပ္ရွိသည့္ မိႈကို စားသံုးၿပီးေနာက္ လင္ေယာက္က်ားျဖစ္သူသည္ ဇြန္ ၈ ရက္ မနက္ပိုင္းတြင္ ေသဆံုးခဲ့ ၿပီး၊ ဇနီးျဖစ္သူသည္ ဇြန္ ၉ ရက္ ည ၈ နာရီဝန္းက်င္တြင္ ေသဆံုးခဲ့ေၾကာင္း စိုင္းစြမ္ က ေျပာသည္။ “ အဆိပ္ရွိ တဲ့မိႈစားၿပီး ေသတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ လင္မယား ၂ ေယာက္လံုးက ေရွ႕ဆင့္ေနာက္ဆင့္ပဲ။ ဒီကသူေတြက မိႈဆိုတာ အဆိပ္ရွိမရွိ မသိဘူး။ စားၾကတာပဲ” ဟု စိုင္းစြမ္ က ဆိုသည္။

တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေနထိုင္သူမ်ားစုသည္ ေတာင္ယာသြားကာ ေတာထဲတြင္ ဟင္းရြက္မ်ား ရွာေဖြၿပီးစားသံုးေလ့ရွိ ၾကေျကာင္း၊ ယခု ရာသီတြင္ မိႈမ်ားစြာေပါက္သျဖင့္ မိႈမ်ားတြင္ အဆိပ္ရွိသည့္မိႈ၊ အဆိပ္မရွိသည့္ မိႈကို မသိရွိဘဲ ခူးလာကာ ခ်က္စားၾကေလ့ရွိသည္ ဟု စိုင္းစြမ္ က ေျပာျပသည္။ “ ေသဆံုးသူ ေတြမွာ ေတာ့ကေလးက်န္ခဲ့တယ္။ ကေလးကေတာ့ ဘာမွ မျဖစ္ဘူး”ဟုလည္း စိုင္းစြမ္ က ထပ္ေလာင္းေျပာသည္။ ထို႔ေျကာင့္ ယခုရာသီတြင္ ေဒသခံ ေတာင္သူမ်ားကို ေတာထဲတြင္ ေတြ႔သမွ်မိႈမ်ား မခူးစားရန္ ပညာေပးသင့္ေၾကာင္း၊ မိႈစားသံုးပါက အဆိပ္ရွိ၊ မရွိ သိရွိရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းလည္း တန္႔ယန္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။

“ ေက်းရြာမွာေနထိုင္တဲ့သူအမ်ားစုက အေျခခံ လူတန္းစားေတြမ်ားတယ္။ သူတို႔ေတြက မိႈျမင္တာနဲ႔ စားလို႔ရတဲ့ မိႈပဲထင္ၾက တယ္။ မစားခင္မွာ မိႈဆိပ္ရွိ၊မရွိ သိေအာင္လုပ္သင့္တယ္”ဟု တန္႔ယန္းေဒသခံ တဦးျဖစ္သည့္ စိုင္းယီ က ေျပာသည္။ အဆိပ္ရွိသည္ဟု ယူဆရသည့္ မိႈမ်ားမွာ- ဆြတ္ဆြတ္ျဖဴသည့္မိႈမ်ား၊ အညိဳေရာင္မိႈေသးေသးမႊားမႊားမ်ား၊ အညိဳေရာင္ မိႈပြင့္ႀကီးမ်ား၊ အနီေရာင္၊ ပန္းေရာင္ အဆင္းရွိသည့္ မိႈမ်ား၊ မိႈပြင့္ကို လက္ႏွင့္ ျခြေပတ္သည့္ အခါ အနီေရာင္ အရည္ထြက္ ျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။ အဆိပ္ရွိသည့္ မိႈမ်ားကို စားသံုးမိပါက ခံစားရသည့္ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားမွာ မူးေဝျခင္း၊ ေအာ့အန္ျခင္း၊ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ က်ျခင္း၊ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း၊ ဝမ္းေလွ်ာျခင္း၊ အသက္ရွဴရခက္ခဲျခင္း၊ သတိလစ္ေမ့ေမ်ာျခင္းႏွင့္ တက္ျခင္း မ်ားျဖစ္ပြားႏိုင္သည္။ မိႈဆိပ္သင့္ျခင္းေၾကာင့္ သာမာန္ေရာဂါ လကၡဏာမ်ားမွ အသက္ေသဆံုးသည့္ အထိျဖစ္ပြားႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။ https://burmese.shannews.org/archives/17062

**************

မွတ္ခ်က္။        သက္ဆိုင္ရာ သတင္းမီဒီယာအသီးသီးမွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

*** ၿပီး ***

unicode

နေ့စဉ်သတင်းများ စုဆောင်းတင်ပြခြင်း

(No. 34, June 12, 2020)

၁။        သီပေါမြို့နယ်အတွင်း အစိုးရတပ်နှင့်  RCSS/SSA  တိုက်ပွဲဖြစ်

၂။         ဂျော်မဆပ်စစ်ရှောင်စခန်းတွင် အထိမ်းအမှတ်ကျောက်တိုင်စိုက်ထူ

၃။        ၅ လ ကျော်အတွင်း ပလက်ဝတွင် တိုက်ပွဲကြောင့် အရပ်သားသေဆုံးမှု ၄၀ ဦးထိရှိ

၄။        KNU နှင့် ကရင်ပါတီများ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်စဉ်နှင့် လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ညှိနှိုင်းမှုပြုလုပ်ခဲ့

၅။        ခိုလမ် တောင်သူ ၄၇ ဦး ကို တပ်မှ တရားစွဲဆိုထား

၆။        ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်ပါတီမှ ရွေးကောက်ပွဲဝင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအား ရွေးချယ်မည်

၇။        မွန်ပြည်နယ်တွင် တပ်မဲရုံအပါအဝင် မဲရုံပေါင်း  ၉၅၈  ရုံလျာထား

၈။        ပလက်ဝမြို့နယ် နန်းချောင်းဝကျေးရွာသားတစ်ဦး အမည်မသိလက်နက်ကိုင်တစ်စုမှ ပစ်သတ်ခံရ

၉။        တိုက်ပွဲရပ်တန့်ပြီး စစ်ရှောင်များနေရပ်ပြန်နိုင်ရေးလုပ်ဆောင်ပေးရန် ကချင်အဖွဲ့များတောင်းဆို

၁၀။      ချင်းအမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (CNLD) မှ ရွေးကောက်ပွဲဝင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကို ဇူလိုင်လကုန် တွင်                 အပြီးကြေညာမည်

၁၁။      RCSS/SSA  ရရှိလာသည့် ထောက်ပံ့ရေး ပစ္စည်းကို ခက်ခဲသည့် နေရာပြန်ခွဲမည်

၁၂။      ကိုဗစ်ကြောင့် ၂၁ ရာစုပင်လုံ ညီလာခံကို အကျဉ်းချုံးကျင်းပမည်

၁၃။      ပူတာအို စစ်ရှောင်များကို နေရာအသစ်တွင်ပြန်လည်နေရာချထားရန် KHCC စီစဉ်

၁၄။      စစ်တွေမြို့နယ်တွင် တပ်မတော်ရေယာဉ်မှ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ၁ ဦး သေဆုံး၊ ၄ ဦး ဒဏ်ရာရ

၁၅။      မှတ်ပုံတင်မရှိသေးသည့် ကရင်လူဦးရေ ၊ မွန်ပြည်နယ်တွင် ၅၀,ဝ၀ဝ  ကျော်ရှိနိုင်ကြောင်း ကရင်ရေးရာဝန်ကြီး ပြော

၁၆။      မှတ်ပုံတင် မရှိသည့် ကရင်နီ ဒုက္ခသည်များ မဲပေးရန် ဆန္ဒရှိ

၁၇။      ပြိုကျသည့် ပင်လောင်း ဟော်နန်း ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းမည်

၁၈။      ပုဏ္ဏားကျွန်းတွင်  AA  က တပ်အရာရှိ ၁ ဦးကို သတ်ပြီး  ၁ ဦး ဖမ်းဆီးသွား

၁၉။      မြဝတီရဲစခန်းရှေ့ ပေါက်ကွဲမှုမှာ ဗုံးသီးဟောင်းအား ချိန်ကိုက်မိုင်းပုံစံပြုလုပ်၍ ဖောက်ခွဲခဲ့ဟု ဆို

၂၀။      လားရှိုးဘက်မှလာသည့် အထောက်အထားမဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသား ၈ ဦး မြဝတီတွင် ဖမ်းမိ

၂၁။      မင်းပြား၊ သစ်ပုတ်တောင်ရွာအနီး တိုက်ပွဲကြောင့် ဒေသခံ ခြောက်ထောင်နီးပါး ထွက်ပြေးနေရ

၂၂။       ပိုးတွေ့အမှတ်စဉ် ၂၄၉ နှင့်ထိတွေ့သူ စာစစ်ဆရာနှင့်အဆောင်တူ ဆရာ ၅၉ ဦးကို အသွားအလာကန့်သတ်ထား

၂၃။      တန့်ယန်းမြို့နယ် အတွင်း အဆိပ်ရှိမှိုစားမိ လင်မယား  ၂ ဦးသေ

**************

၁။        သီပေါမြို့နယ်အတွင်း အစိုးရတပ်နှင့်  RCSS/SSA  တိုက်ပွဲဖြစ်

June 11, 2020

သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း သီပေါမြို့နယ်အတွင်း အစိုးရတပ်မတော်နှင့် သျှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ( RCSS/SSA) တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။

ဇွန်လ ၁၀ ရက် ညနေ ၅ နာရီ ဝန်းကျင်က သီပေါအခြေစိုက် ခြေမြန်တပ်ရင်း ခမရ ၃၂၆ နှင့် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အဆိုပါတိုက်ပွဲမှ အစိုးရတပ်မတော်အရာရှိ ၂ ဦး ကျဆုံးကာ၊ ၂ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း စစ်မြေပြင် သတင်းအရ သိရသည်။“ အစိုးရ တပ်ဘက်ကတော့ အရာရှိ ဗိုလ် ၂ ဦး၊ ၂ ပွင့်နဲ့ က သေဆုံးတယ်။ ၂ ဦးကတော့ ဒဏ်ရာရတယ်” ဟု ဒေသတွင်း အမည်မဖော်လိုသည့် အရာရှိတဦးက ပြောပြသည်။ သို့သာ် ၎င်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး အသေးစိတ်ကိုမသိရှိရသေးကြောင်း ဒုဗိုလ်မှူးကြီး စဝ်အုမ်ခေး က ပြောသကဲ့သို့ RCSS/SSA ၏ သတင်း ဝက်ပ်ဆိုဒ် ဖြစ်သည့် Tai Freedom တွင်လည်း ဖော်ပြ ထားခြင်းမရှိခဲ့ပေ။

အစိုးရတပ်မတော်က သီပေါမြို့နယ် ပန်ခုတ် ပန်ခမ်းရွာဘက်သွားမည်ဟု အကြောင်းကြားသည့်အပေါ် RCSS/SSA က ကားလမ်းအတိုင်းသာ သွားရန်၊ တောလမ်းဘက်မသွားရန် အကြောင်းပြန်ခဲ့ကြောင်း RCSS/SSA ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီး စဝ်အုမ်ခေး က သျှမ်းသံတော်ဆင့် ကို ပြောသည်။“ တောထဲမှာ ကျနော်တို့စစ်ကြောင်းရှိမှာမို့ ထိတွေ့မှုဖြစ်နိုင် တယ်။ အဲတာကို သူတို့က လမ်းအတိုင်းမသွားဘဲ တောထဲကိုသွားတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် ကျနော်တို့ တပ်သားတွေနဲ့ ထိတွေ့မှု ဖြစ်ခဲ့ကြတာပါ”ဟု ဒုဗိုလ်မှူးကြီး စဝ်အုမ်ခေး က ဆိုသည်။ တိုက်ပွဲသည် ညနေ ၅ နာရီ မှ ညနေ ၆ နာရီထိ ကြာခဲ့သည်ဟု ဆိုပါသည်။

လွန်ခဲ့သည့် ရက်သတ္တပတ်ကလည်း သျှမ်းပြည်အရှေ့ပိုင်း ပုံပါကျင်မြို့နယ်တွင် အစိုးရတပ်မတော်နှင့် RCSS/SSA တို့ တိုက် ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သေးသည်။“ အခုဖြစ်တဲ့ တိုက်ပွဲတွေက အထက်ကစီမံချက်ရှိရှိနဲ့ ထိုးစစ်ဆင်တာ မဟုတ်လောက်ဘူး။ အောက် ခြေက အပေါ်ရဲ့စည်းကမ်းချက်ကို လိုက်နာမှုမရှိတာလားပေါ့။ အထက်ကတောင် သိချင်မှသိမယ်”ဟု ဒုဗိုလ်မှူးကြီး စဝ်အုမ်ခေး က ပြောသည်။ “ ကျနော်တို့ အောက်ခြေမှာဖြစ်နေတဲ့ ပြဿနာတွေ မဖြေရှင်းရင်တော့ ပြဿနာ ကြီးလာနိုင်ပါ တယ်။ ပြဿနာ မကြီးအောင်တော့ ကျနော်တို့ အဖက်ဖက် ညှိနှိုင်းဖို့ပဲရှိပါတယ်” ဟု ဒုဗိုလ်မှူးကြီး စဝ်အုမ်ခေး က ပြောဆို လိုက်သည်။ https://burmese. shannews.org/archives/17055

***************

၂။         ဂျော်မဆပ်စစ်ရှောင်စခန်းတွင် အထိမ်းအမှတ်ကျောက်တိုင်စိုက်ထူ

June 10, 2020

ကချင်ဒေသတစ်ကျော့ပြန်စစ်ပွဲ ၉ နှစ်ပြည့်နေ့တွင် Kachin Youth Movement အဖွဲ့ကဦးဆောင်ပြီး မြစ်ကြီးနားမြို့ ဂျော်မဆပ် စစ်ရှောင်စခန်းတွင် အထိမ်းအမှတ်ကျောက်တိုင် စိုက်ထူခဲ့သည်ဟု သိရသည်။ “ANHTE GALOI N MALAP NA GA AI” (ကျွနိုပ်တို့ဘယ်တော့မှမမေ့ပါ) အဓိပ္ပာယ်ရသည့် စာတမ်းပါကျောက်တိုင်ကို စခန်း ၃ ခုတွင် စိုက်ထူသွားရန် ကနဦး စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း နေရာအခက်အခဲကြောင့် စခန်း ၁ ခုတွင်သာပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“ဒီလုပ်ငန်းလုပ်ဖို့ လူငယ်တွေကို ဘယ်သူမှ တိုက်တွန်းပေးတာမရှိဘူး။ အခုဆိုရင်စစ်ရှောင်လာတဲ့ ကာလကအရမ်းကြာလာ ပြီဖြစ်တယ်။ နောင်တချိန်မှာ မျိုးဆက်သစ်တွေ သိမြင်ဖို့။ အမြဲတမ်းသတိရနေဖို့ ရည်ရွယ်ပြီး လုပ်တာပေါ့လေ။ ကျောက်တိုင် စိုက်ထူတဲ့နေရာမှာလည်း ၃ နေရာမှာ လုပ်ဖို့စီစဉ်ထားတာဖြစ်တယ်။”ဟု အစီစဉ်အကောင်ထည်ဖော်ခဲ့သည့် ကချင်လူငယ် အဖွဲ့မှ ကိုပေါလု က ပြောသည်။ ဂျော်မဆပ်စစ်ရှောင်စခန်းတွင် စိုက်ထူထားသည့် ကျောက်တိုင်အတွက် ဆုတောင်းပွဲ အခမ်း အနားကို ကချင်တစ်ကျော့ပြန် တိုက်ပွဲ ၉ နှစ်ပြည့်သည့် ဇွန်လ ၉ ရက်နေ့ ညနေပိုင်း ၃ နာရီ အချိန်တွင်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

စစ်ရှောင်များနေထိုင်သည့်စခန်းတွင် အထိမ်းအမှတ်ကျောက်တိုင်စိုက်ထူသည့်လှုပ်ရှားမှုသည် စစ်ရှောင်ပြည်သူများအတွက် ကောင်းမွန်သည့် လုပ်ရပ်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ဂျောမဆပ် စစ်ရှောင် ဒုတာဝန်ခံ ဒေါ်ဘောမ်မျှော်က ယခုလိုပြောဆိုသည်။ “အခု လို စစ်ရှောင်တွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး လှုပ်ရှားမှုဟာ အင်မတန်မှကောင်းမွန်တယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အရင်တုန်းက ကျမတို့ လူမျိုးတွေဟာ နေရာတကာ နေထိုင်ခဲ့ကြတာဖြစ်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဘာအမှတ်အသားတွေမှ မရှိခဲ့ဘူ။ အဲ့ကြောင့် အခု စစ်ရှောင်တွေ နေထိုင်ခဲ့တဲ့နေရာတွေကို အခုလို အမှတ်အသား မှတ်တိုင်ပြုလုပ်ထားက အရမ်းကို ထောက်ခံတယ်။ ဒီနေရာ မှာ စစ်ရှောင်တွေက ခက်ခက်ခဲခဲနေထိုင်ခဲ့တာကို တရားဝင်မှတ်တမ်းတင်ထားတာ ဖြစ်တယ်။ ဒီထက်ကောင်းမွန်တဲ့ လှုပ်ရှား မှုတွေလည်း ဆက်လုပ်ပေးစေချင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

မြစ်ကြီးနားမြို့ ဂျော်မဆပ်စစ်ရှောင်စခန်းသည် ၂၀၁၈ ခုနှစ်နွေရာသီတွင် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် KIA တပ်မဟာ ၂ တပ်ရင်း ၁၄ နယ်မြေကို မြန်မာ့တပ်မတော်က ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ချိန် စစ်ရှောင်အဖြစ်ထွက်ပြေးလာသူများဖြစ်သည်။ လယ်ကုန်း ဗက်လင်စစ်ရှောင်နှင့် ဂျန်မိုင်ကောင် (RC) စစ်ရှောင်စခန်းများတွင် ကျောက်တိုင်စိုက်ထူရန်စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း မြေနေရာအခက်အခဲကြောင့် ယခုနှစ်တွင် စိုက်ထူနိုင်ခြင်းမရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ကချင်တစ်ကျော့ပြန်တိုက်ပွဲကြောင့် ကချင်ပြည်နယ်နှင့် ရှမ်းမြောက်ဒေသတွင် ကချင်စစ်ရှောင် ၁သိန်းကျော်ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး အများစုမှာ နေရပ်ပြန်လိုကြောင်း ပြောဆိုနေကြပါသည်။ https://burmese.kachinnews.com/2020/06/10/%e1%80%82%e1%80%bb%e%80%  b1%e1%80%ac%e1

*************

၃။        ၅ လ ကျော်အတွင်း ပလက်ဝတွင် တိုက်ပွဲကြောင့် အရပ်သားသေဆုံးမှု ၄၀ ဦးထိရှိ

June 10, 2020

ပလက်ဝမြို့နယ်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်မတော်တို့ကြား တိုက်ပွဲများကြောင့် ၂၀၂၀ ခုနှစ်ဇန်ဝါရီလမှ ဇွန်လ ၅ ရက်နေ့ကြား ၅ လ ကျော်အတွင်း အရပ်သား ၄၀ ဦးထိ သေဆုံးပြီဖြစ်ကြောင်း  Chin IDP Support Committee ဖော်ပြ ချက်အရ သိရှိရသည်။

CISC ဖော်ပြချက်အရ ၂၀၂ဝ ခုနှစ် ဇနဝါရီလမှ ဇွန်လ ၅ ရက်နေ့ကြား တိုက်ပွဲများကြောင်း အရပ်သား သေဆုံးမှုမှာ ၄၀ ဦး အထိ ရှိခဲ့ပြီး သေဆုံးသူ အများစုမှာ ပလက်ဝမြို့နယ်ရှိ မိတ်စာရွာ၊ ဝက်မရွာ၊ နန်းချောင်းဝရွာ၊ မြို့မ၊ ရွာမ၊ မင်တာရွာ၊ ပြိုင် တိန်ရွာ၊ ကြက်ဥဝရွာ၊ ပ္ပီဝုန်းရွာနှင့် ဆီးဖလောင်းရွာနေ ဒေသခံနေ ပြည်သူများဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ သေဆုံးသူ အများစု မှာ ဗုံးကြဲရာမှ သေဆုံးသူ၊ လက်နက်ကြီးထိမှန်၍ သေဆုံးသူ အများဆုံးဖြစ်ပြီး အချို့မှာမည်သည့် လက်နက်ထိ မှန်သည် မသိရဘဲ သေဆုံးမှုများပါ ပါရှိနေကြောင်း CISC ဖော်ပြချက်အရ သိရသည်။

၂၀၂ဝ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်မတော်တို့ကြား တိုက်ပွဲများပြင်းထန်လာမှုကြောင့် ပလက်ဝမြို့ တွင် တိုက်ပွဲရှောင်သည့် အိမ်ထောင်စု ၁၁၃၂ စုရှိပြီး လူဦးရေအားဖြင့် ၅၀၉ဝ ဦး ရှိကြောင်း နှင့် ဆမီးမြို့တွင် အိမ်ထောင်စု ၆၉၈ စုရှိပြီး လူဦးရေအားဖြင့် ၂၉၆၁ ဦး ရှိကြောင်း ပြည်သူများ အရေးပေါ်ကူညီရေးနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကော်မတီ RRCCI ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။ https://www.bnionline.net/mm/news-73361

**************

၄။       KNU နှင့် ကရင်ပါတီများ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်စဉ် နှင့် လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ညှိနှိုင်း မှုပြုလုပ်ခဲ့

June 10, 2020

KNU- ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး ဗဟိုခေါင်းဆောင်များနှင့် ကရင်နိုင်ငံပါတီခေါင်းဆောင်များ၊ ကရင်လူငယ် များပါဝင်၍ ရှေ့ဆက်ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်နှင့် လာမည့် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ညှိ နှိုင်းသည့် အွန်လိုင်း (Online Meeting) အစည်းအဝေးတစ်ခု ယမန်နေ့ ဇွန်လ ၉ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

လတ်တလော ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်၏ နောက်ဆုံးအခြေအနေများ၊ စိန်ခေါ်မှုများကို နှီးနှောဖလှယ်ခဲ့ကြပြီး နိုင်ငံရေးပါတီ ၏ အခန်းကဏ္ဍများနှင့် လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်သွားနိုင်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်များကို အဓိက ဆွေးနွေးခဲ့ ကြကြောင်း KNU အတွင်းရေးမှူး (၂) ပဒိုစောလှထွန်းက ပြောသည်။ “ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်မှုအရ ၂၀၂၀ အလွန် တက် လာမယ့် အစိုးရအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်စဉ်နဲ့ပတ်သက် ပြီးတော့မှ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အာမခံ ချက်ရှိဖို့အတွက် ပြုလုပ်ကျင်းပမဲ့ UPC ( ပြည် ထောင်စုညီလာခံ) အခင်းအကျင်းနဲ့ UPC က ကျင်းပဖို့ လိုအပ်မလိုအပ်၊ UPC ကိုလည်း ရွေးကောက်ပွဲ Camp aign မတိုင်ခင် အစိုးရက ပေးပို့လားတဲ့ ဇူလိုင်လမှာကျင်းပနိုင်ဖို့အတွက် ကျင်ပရင် ဘယ်လို အခင်းအကျင်း၊ ကျင်းပမယ်ဆိုလည်း ဆွေးနွေးမဲ့ကိစ္စတွေ အဲ့ဒါတွေကို update လုပ်ကြတာပေါ့”ဟု ကေအိုင်စီသို့ ပြော သည်။

ထို့အပြင် နိုင်ငံရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို လွှတ်တော်တွင်း လွှတ်တော်ပြင်ပ ဟန်ချက်ညီညီ သွားနိုင်ရေး အတွက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနိုင်မည့် အခြေအနေအပေါ်မူတည်ပြီး လာမည့် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ ပြင်ဆင်ထားရမည့် ကိစ္စရပ်များနှင့် ကရင်လူငယ်များ၏ ပါဝင်ရမည့် အခန်းကဏ္ဍများကို ဆက်လက်ဆွေးနွေးသွားကြမည်ဟု ၎င်းအစည်းအဝေး၌ သဘောထားများရှိခဲ့ကြောင်း ပဒိုစောလှထွန်းက ဆက် ပြောသည်။

သို့သော် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင်နှင့် ရွေးကောက်ပွဲအလွန်ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် ဆက်လက်ဆွေးနွေးသွားနိုင်ရေး အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်စဉ်တွင် ပါဝင်သည့် အစိုးရ၊ တပ်မတော်အစုအဖွဲ့များနှင့် အပစ်ရပ် တိုင်းရင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ အစည်းများမှ Online အစည်းအဝေးများဖြင့် ဆက်လက်ဆွေးနွေး ညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အလားတူ အစိုးရမှ ပြည် ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေး ညီလာခံ ၂၁ ရာစုပင်လုံ စတုတ္ထအကြိမ်မြောက် အစည်းအဝေးကို လာမည့် ဇူလိုင်လအတွင်း ကျင်းပ လိုကြောင်း ပြီးခဲ့သည့် မေလကုန်တွင် အပစ်ရပ် EAO အဖွဲ့အစည်းများသို့ တရားဝင် အဆိုပြုထားသလို ပြည်ထောင်စု သဘောတူစာချုပ် အစိတ်အပိုင်း (၃)တွင် ထည့်သွင်းချုပ်ဆိုမည့် အချက်များ၊ ညီလာခံကျင်းပမည့် အခင်းအကျင်း ပုံစံ များကိုပါ အစိုးရဘက်မှ အဆိုပြုထားသည်။ http://kicnews.org/2020/06/knu%e1%82%8f%e1%80%bd%e1%80  %84%e1%80%b7%e1%80%b9

*************

၅။        ခိုလမ် တောင်သူ ၄၇ ဦး ကို တပ်မှ တရားစွဲဆိုထား

June 10, 2020

သျှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း လွိုင်လင်ခရိုင် နမ့်စန်မြို့နယ် ရလခတိုင်းရုံးစိုက်ရာ ခိုလမ်မြို့နယ်ခွဲရှိ အမှတ် ၆၆ ခြေလျင်တပ်ရင်းမှ တောင်သူ ၄၇ ဦး ကို တရားစွဲဆို ထားကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။

အမှတ် ၆၆ ခြေလျင်တပ်ရင်းသည် တောင်သူ ၆၄ ဦး ပိုင်ဆိုင်ထားသည့် မြေဧက (၁၃၅၃.၃၃ )ဧက ကို သိမ်းဆည်းခဲ့ပြီး     ဇွန် ၉ ရက်နေ့က တောင်သူ ၄၇ ဦးကို နမ့်စန်မြို့နယ် တရားရုံးမှာ တရားဆိုထားသည်။“ တပ်သိမ်းမြေတွေကို ပိုင်တာက တောင်သူ ၆၄ ဦးပါ။ တရားစွဲဆိုခံရတာက ၄၇ ဦးရှိပါတယ်”ဟု မြေသိမ်းခံရသည့် တောင်သူ ဦးလှထွန်းက သျှမ်းသံတော် ဆင့် ကို ပြောသည်။ အဆိုပါ မြေပေါ်တွင် တောင်သူများ နှစ်ပေါင်း ၄၀ ကျော် စိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်လာခဲ့ပြီး၊ ၂၀၁၉ ခုနစ် ၈ လ ပိုင်းတွင်မူ တပ်ပိုင်မြေဖြစ်ကြောင်း ကနဦးပိုင်ရှင်မှ လက်မှတ်ရေးထိုးပေးရန်အတွက် အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးရုံးမှတဆင့် အစည်းအဝေးခေါ်ယူခဲ့ကြောင်း ဦးလှထွန်း က ပြောပြသည်။ “တပ်မြေကိုကျူးကျော်စိုက်နေတယ်လို့ပြောတယ်။ လက်မှတ် ထိုးပေးပေါ့။ လောဆယ် လုပ်စားလို့ရသေးတယ်။ နောက်နိုင်ငံတော်က လုပ်စရာရှိရင်ဖယ်ခိုင်းမယ်။ ကျနော်တို့ တယောက်မှ လက်မှတ်မထိုးသေးဘူး” ဟု ဦးလှထွန်းက ဆိုသည်။

တပ်မှ တောင်သူများကို ၄ ကြိမ်တိုင်တိုင်တွေ့ဆုံပြီး လက်မှတ်ထိုးခိုင်းသော်လည်း တောင်သူများက လက်မှတ်မထိုးပေးခဲ့ ကြောင်း၊ အစည်းအဝေးခေါ်ယူရာတွင်လည်း တကြိမ်နှင့်တကြိမ် အစည်းအဝေးလာတက်သူများမတူကြကြောင်း၊ နောက်ဆုံး ခေါ်ယူသည့် ၄ ကြိမ်မြောက် အစည်းအဝေးလာတက်သည့် တောင်သူ ၄၇ ဦးကို တပ်က ပုဒ်မ ၄၄၇ ဖြင့် အမှုဖွင့် တရားစွဲဆို လိုက်ကြောင်း သိရသည်။

တပ်သိမ်းမြေပေါ်တွင် တောင်သူများနေ့စဉ် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်နေရာ ထိုသို့တပ်မှလာရောက် ဟန့်တားသည့်အပေါ် လက်ရှိ တောင်သူများအတွက် အခက်အခဲများစွာ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရကြောင်းလည်း မြေယာသိမ်းဆည်းခံရသည့် တောင်သူများက ပြောဆိုလိုက်သည်။“ ကျနော်တို့ ရှေ့နေရှာပြီး အမှုရင်ဆိုင်သွားမယ်”ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် တောင်သူတဦးကပြော သည်။ ခိုလမ်မြို့နယ်ရှိ တောင်သူ ၄၇ ဦးကို တပ်မှ တရားစွဲဆိုသည့် ကိစ္စနှင့်ပတ်သက်ပြီး သျှမ်းသံတော်ဆင့်မှ ခိုလမ်မြို့ နယ်ခွဲရှိ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးနှင့် တပ်ကို ကြိုးစားဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း မရရှိခဲ့ပေ။ အစိုးရတပ် မြေယာသိမ်းမှုသည် ယခု ရက်ပိုင်း သျှမ်းတောင်ပိုင်းသာမက သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းတွင်လည်း သိမ်းဆည်းမှုများရှိနေသဖြင့် သျှမ်းပြည်သူများလည်း စိုးရိမ်ပူပန်မှုဖြစ်ပွားနေသည်။ https://burmese.shannews.org/archives/17043

*************

၆။        ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်ပါတီမှ ရွေးကောက်ပွဲဝင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအား ရွေးချယ်မည်

June 9, 2020

ကရင်ပြည်နယ်အခြေစိုက် ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ(KNDP)က လာမည့် ၂၀၂၀ ပါတီစုံအထွေထွေရွေးကောက် ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း စိစစ်ရွေးချယ်မှုများကို ပြုလုပ်သွားရန်စီစဉ်နေပြီဟု သိရသည်။

အဆိုပါ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကို စိစစ်ရွေးချယ်နိုင်ရေးအတွက် ယခုဇွန်လ ၄ ရက်နေ့က ဖားအံမြို့၊ တော်ဝင်ရတနာ ဟိုတယ်တွင်ပြုလုပ်သော ပါတီလစဉ်အစည်းအဝေးအပြီး ကိုယ်စားလှယ်လောင်းရွေးချယ်ရေးကော်မရှင် ဖွဲ့စည်းထားပြီဖြစ် ကြောင်း KNDP ဥက္ကဋ္ဌ မန်းအောင်ပြည်စိုးက ကေအိုင်စီသို့ ယခုလိုပြောသည်။“၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲဝင်မယ့် ကိုယ်စား လှယ်လောင်းများကို ရွေးချယ်ရေးကော်မရှင်ဖွဲ့လိုက်တယ်။ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ရောဂါ(COVID-19)ရဲ့ အခြေအနေ အရ ရွေးကောက်ပွဲကို ဘယ်နေ့၊ ဘယ်ရက်လုပ်မလဲ ဆိုတာလည်း တရားဝင်မကြေငြာသေးဘူးလေ။ ဒါကြောင့် (ပါတီရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်) ရွေးချယ်ရေးအပြီးသတ်အချိန်ကတော့ ပြောလို့မရသေးဘူးနော်။”ဟု ၎င်းက ယနေ့(ဇွန် ၉ ရက်)တွင် ပြော သည်။

ရွေးချယ်ရေးကော်မရှင်တွင် အရွေးမခံသော နာယကအဖွဲ့များနှင့် အလုပ်အမှုဆောင် အဖွဲ့များ၊ ပါတီ၏မြို့နယ်များမှ ၂ ဦး (သို့) ၁ ဦး၊ အရပ်ဖက်အဖွဲ့(CSO)မှ ၂ ဦး စုစုပေါင်း ၂၁ ဦးဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် အဆိုပါရွေးချယ်ရေးကော်မရှင်အဖွဲ့ကို ယခု လ အတွင်း အပြီးသတ်ဖွဲ့စည်းရန်လျာထားကြောင်း ဥက္ကဋ္ဌ မန်းအောင်ပြည်စိုးက ဆက်ပြောသည်။ ကရင်ပြည်နယ် အခြေ စိုက် ကရင်ပါတီ ၂ ပါတီဖြစ်သည့် KNDP နှင့် ဖလုံ-စဝေါ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီတို့သည် ကရင်ပြည်နယ်တွင်သာ အဓိကထား ယှဉ်ပြိုင်သွားရန်ရှိနေကြောင်း နှစ်ဖက်ပါတီတာဝန် ရှိသူများထံမှ သိရသည်။

ဖလုံ-စဝေါ်ပါတီ(PSDP) အနေဖြင့်လည်း ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအား ရွေးချယ်သွားရန် ရှိနေသလို မဲဆန္ဒနယ်မြေ မထပ် ရေးအတွက် KNDP နှင့် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖလုံ-စဝေါ် ပါတီဥက္ကဋ္ဌ စောခင်မောင်မြင့်က မေလ ၈ ရက်တွင် ကေအိုင်စီသို့ ပြောခဲ့သည်။ http://kicnews.org/2020/06/%e1%80%80%e1%80%9b%e1%80%84%e1  %80%b9 %e1% 80%a1%e1%

*************

၇။        မွန်ပြည်နယ်တွင် တပ်မဲရုံအပါအဝင် မဲရုံပေါင်း  ၉၅၈  ရုံလျာထား

June 10, 2020

၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မွန်ပြည်နယ်တွင် တပ်မဲရုံအပါအဝင် မဲရုံပေါင်း ၉၅၈ ရုံဖွင့်လှစ်ရန် လျာထားသည်ဟု မွန်ပြည် နယ် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ အတွင်းရေးမှူး ဦးဟိဏ်းလင်းထက်က ပြောသည်။ ဦးဟိဏ်းလင်းထက်က “လက်ရှိမှာ မွန်ပြည်နယ်က မဲဆန္ဒရှင်တွေမဲထည့်နိုင်ဖို့အတွက် မဲရုံ ၉၅၈ ရုံပေါ့နော် အဲဒီမှာတပ်မဲရုံတွေလည်းပါတယ်၊ အခု တပ်မိသားစု တပ်မဲရုံတွေကအပြင်မှာပဲလုပ်မှာပါ၊ အပြင်မှာရပ်ကျေးနဲ့အတူတူပေါင်းထည့်နိုင်အောင် မဲရုံတွေလုပ်ထားတယ်”ဟုဆိုသည်။

၂၀၂၀ ခုနှစ် မေလ ၂၉ ရက်နေ့အထိ ပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ နောက်ဆုံးအတည်ပြုထားသောစာရင်းအရ       မွန်ပြည်နယ် ဆန္ဒမဲပေးခွင့်ရှိသူ ၁၇ သိန်း ၄ သောင်းကျော်ရှိရာတွင် တပ်မတော်သားများနှင့် မှီခိုသူတပ်မိသားစုဝင် စာရင်း များ မပါရှိသေးပေ။“တပ်မဲရုံတွေကို တပ်ရဲ့အပြင်ဖက်မှာ ထုတ်ထားတယ် သို့သော်ငြားလည်း အဆောက်အဦးမရှိဘူး ရပ်ကျေးနဲ့ ပေါင်းတဲ့အခါကျရင် တစ်မိုင် နှစ်မိုင် သုံးမိုင် လောက်သွားရမယ့်နေရာဆိုရင် ယာယီမဲရုံတွေဆောက်ဖို့ရှိတယ်”ဟု ဦးဟိဏ်းလင်းထက် က ဆက်ပြောသည်။ ထို့ပြင် ပြည်ပမှပြန်လည်ရောက်ရှိလာသည့် ရွေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများ မဲပေးခွင့် မဆုံးရှုံးစေရန် မဲစာရင်းတွင် ပါဝင်မှုရှိမရှိကို ပြန်လည်စိစစ်နေသည်ဟု မွန်ပြည်နယ် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ မှ သတင်း ရရှိသည်။

လာမည့် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် မဲရုံပေါင်း ၄ သောင်းကျော်လျာထားသဖြင့် ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲ နှင့် အတူတူလောက်ပင်ဖြစ်သော်လည်း ထောင်ဂဏန်းခန့်ပိုနိုင်သည်ဟု ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် တာဝန်ရှိသူ တစ်ဦးက သတင်းထောက်များကို ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲ၌ မွန်ပြည်နယ်တွင် မဲရုံပေါင်း ၉၁၉ ရုံ၊ တပ်တွင်းမဲရုံ ၄၉ ရုံရှိပြီး မဲပေးခွင့်ရှိသူ ၁၅ သိန်း ၁ သောင်းကျော်၊ တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် မဲရုံပေါင်း ၄ သောင်းကျော် ဆန္ဒ မဲပေးခွင့်ရှိသူ ၃၃ သန်းကျော် ရှိခဲ့ကြောင်း သတင်းမှတ်တမ်းများက ဖော်ပြသည်။ http://burmese.monnews.org/2020/ 06/10/%e1%8 1%82 %e1%81%80%e1%81%82%e1%81%80

*************

၈။        ပလက်ဝမြို့နယ် နန်းချောင်းဝကျေးရွာသားတစ်ဦး အမည်မသိလက်နက်ကိုင်တစ်စုမှ ပစ်သတ်ခံရ

June 11, 2020

ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ် စိမ်းစင်းစစ်ဘေးရှောင်စခန်းမှ နန်းချောင်းဝကျေးရွာသားတစ်ဦး နန်းချောင်းဝကျေးရွာသို့ အသွားလမ်းခုလတ်တစ်နေရာတွင် ဇွန်လ ၁၀ ရက်နေ့ နံနက် ၉ နာရီဝန်းကျင် လက်နက်ကိုင်တစ်စု ပစ်ခတ်ခံရပြီး ပွဲချင်းပြီး သေဆုံးခဲ့ကြောင်းသိရသည်။

သေဆုံးသူသည် စိမ်းစင်းစစ်ဘေးရှောင်စခန်းတွင်ခိုလှုံနေသည့် နန်းချောင်းဝကျေးရွာသား ဦးမျိုးသန့်ဖြစ်ပြီး အသက်(၄၆)နှစ် ရှိကာ ရွာအသွားသူဌေးကုန်းနှင့် လယ်လှရွာကြားတွင်ပစ်သတ်ခံခဲ့ရကြောင်း ချင်းနေရပ်စွန့်ခွာတိမ်းရှောင်သူများ အထောက် အကူပြုကော်မတီမှ အတွင်းရေးမှူး ဦးကျော်အောင်ကပြောသည်။“သူတို့ခိုလှုံတာကတော့ စိမ်းစင်းမှာ ဒီမနက်စီးစမ်းက  နေ သူတို့ (၉)နာရီဝန်းကျင် သူတို့ထွက်တာဖြစ်တယ်၊ ဒီရွာကိုသွားတာပေါ့ ပစ္စည်းတွေဘာတွေသွားယူဖို့ သူရွာကိုအဲလို သွား တာ၊ အဲဒီနေရာမှာပစ်ခံရတယ်၊ အဲမှာပွဲခြင်းပဲ ဦးမျိုးသန့်ကတော့ အဲမှာဆုံးသွားတယ်၊ ကျန်တဲ့လူတွေကတော့ ဘယ်လိုမျိုး ဒဏ်ရာရတာတွေရှိသလဲ၊ ဘယ်လိုဖြစ်သေးသလဲဆိုတဲ့ဟာ ကျနော်တို့အတည်မပြုနိုင်သေးဘူး၊ သူနဲ့အတူ ကားသမား အပါ အဝင် (၂၀) ဦးလောက်ရှိတယ်” ဟု ဦးကျော်အောင်ကပြောသည်။

နန်းချောင်းဝ၊ သူဌေးကုန်းနှင့် လယ်လှရွာတို့သည် စိမ်းစင်းရွာနှင့် (၃) မိုင်ကျော်လောက်သာကွာဝေးပြီးသည့် နေရာတွင် တည်ရှိကြသည်။ သေဆုံးသူ ဦးမျိုးသန့်မှာ သားသမီးနှစ်ယောက်နှင့် ဇနီးကျန်ရစ်ခဲ့ကြောင်း ၎င်းတို့သွားရာလမ်းတွင် ပစ်ခတ် သည့်အဖွဲ့မှာလည်း လက်ရှိချိန်ထိ အတည်မပြုနိုင်သေးကြောင်းသိရသည်။ စိမ်းစင်းနှင့် နန်းချောင်းဝ၊ သူဌေးကုန်းနှင့် လယ်လှရွာတို့ အနီးနားပတ်ဝန်ကျင်တွင် စစ်တပ်မှ နေရာယူထားပြီး ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) အဖွဲ့လုပ်ရှားမှုမရှိကြောင်းသိရပြီး သေဆုံးသူဦးမျိုးသန့်၏ အလောင်းမှာ ပလက်ဝမြို့သို့ခေါ်ဆောင်မသွားပဲ စီးစမ်းမှာ ပြန်ခေါ်ဆောင်သွားနိုင်ချေရှိသည်ဟု ဦးကျော်အောင် က ဆက်ပြောသည်။ https://www.bnionline.net/mm/news-73408

**************

၉။        တိုက်ပွဲရပ်တန့်ပြီး စစ်ရှောင်များနေရပ်ပြန်နိုင်ရေးလုပ်ဆောင်ပေးရန် ကချင်အဖွဲ့များတောင်းဆို

June 9, 2020

ကချင်စစ်ရှောင်များ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက် နှစ်ဖက်လက်နက်ကိုင်များသဘောတူညီမှု တစ်စုံတစ်ခု ရရှိမှသာလျှင် နေရပ်  ပြန်ရေးသည် စိတ်ချရမည်ဖြစ်သည်ဟု ကချင်တိုက်ပွဲ ၉ နှစ်ပြည့်နေ့တွင် ကချင်အမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံအဖွဲ့က တိုက်တွန်း တောင်းဆိုလိုက်သည်။ တိုက်ပွဲ ၉ နှစ်ပြည့်အစီစဉ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ကချင်အမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံအဖွဲ့ WMR က ယနေ့ မနက် သတင်းစာရှင်းလင်း ပွဲပြုလုပ်စဉ် WMR အကြံပေး သိက္ခာတော်ရဆရာ Rev.Dr. Hkalam Samson က ပြောဆိုခဲ့ ခြင်းဖြစ်သည်။ ‘‘တစ်ခုခု သဘောတူညီမှုရှိမှသာလျှင် နေရပ်ပြန်ရေးဟာစိတ်ချရမှာဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် Bilateral က စိတ်ချ မှု တစ်ခုအနေနှင့် လိုအပ်တာဖြစ်တဲ့အတွက် တိုက်တွန်းထားခြင်းဖြစ်တယ်။’’ ဟုပြောသည်။

WMR အဖွဲ့၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် စစ်ရှောင်များ ဂုဏ်သိက္ခာရှိရှိ လုံခြုံစွာနေရပ်ပြန်ရေး၊ နေရပ်မည့်ဒေသများတွင် သက်ဆိုင် ရာမှ မြေမြုပ်မိုင်းရှင်းလင်းပေးရန်နှင့် စစ်တပ်စခန်းများကို ဆုတ်ခွာပေးရေး၊ နေရပ်ပြန်ရေး ဆန္ဒမရှိသော စစ်ရှောင်များအ တွက် မြေလွတ်မြေရိုင်းများကို နေထိုင်ခွင့်ရရှိရေးအတွက် စီစဉ်ပေးရန်၊ လက်နက်ကိုင်ပဠိပက္ခ အဆုံးသတ်ရေးအတွက် နိုင်ငံ တော်အတိုင်ပင်ခံနှင့် ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ်တို့ထံ တောင်းဆိုချက် စသည်တို့ ပါဝင်သည်ကို တွေ့ရသည်။ ထို့အပြင် ကချင် အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းပေါင်းစုံပါဝင်သော ပူးပေါင်းလုပ်ငန်းစဉ်အဖွဲ့ Joint Strategy Team ကလည်း ကချင်နှင့် ရှမ်းမြောက် ဒေသ တစ်ကျော့ပြန်တိုက်ပွဲ ၉ နှစ်ပြည့်နေ့တွင် အချက် ၄ ချက်ဖြင့်တောင်းဆိုချက် ထုတ်ပြန်ထားသည်ကိုတွေ့ရသည်။ ၎င်း တို့မှာ တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် စစ်ပွဲများချက်ချင်းရပ်တန့်ပေးရန်၊ IDP များ၏ လူ့အခွင့်အရေးများကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက် ပေး ရန်၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူညီများရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ပေးရန်နှင့် လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှု လုပ် ငန်းများလုပ်ဆောင်နေသော ဒေသခံအဖွဲ့အစည်းလူပုဂ္ဂိုလ်များကို လေးစားရန် စသည့်အချက်တို့ဖြစ် သည်။

မြန်မာပြည်၏ ပြည်တွင်းစစ်ပဠိပက္ခသည် ၁၉၄၇ ပင်လုံစာချုပ်ကတိကဝတ် မဖော်ဆောင်နိုင်သောကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော နိုင်ငံရေးပြဿနာဖြစ်သဖြင့် တိုက်ပွဲများအမြန်ရပ်တန့်ကာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်းဖြင့်အဖြေရှာရန် ကချင်ပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ KSPP ကလည်း တောင်းဆိုထားသည်ကို တွေ့ရသည်။

ကချင်စစ်ရှောင်များ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက် ကချင်လူသားချင်းစာနာမှုအဖွဲ့ (KHCC) က လုပ်ဆောင်နေသလို ရှမ်းမြောက် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် KIA တပ်မဟာ ၆ တွင်လည်း ရက်ပိုင်းအတွင်း တပ်မတော်နှင့် KIA ကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ သည်။ ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ KIO အပါအဝင် မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့နှင့် အစိုးရတို့ကြား ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးပွဲမှာ ယခုနှစ်ဆန်း တရုတ်နိုင်ငံ ကူမင်းမြို့တွင် အလွတ်သဘောတွေ့ဆုံခဲ့သည်မှာ နောက်ဆုံးဖြစ်ပြီး Covid-19 ကြောင့် တွေ့ဆုံမှု ရပ်တန့်နေသည်ကိုတွေ့ရသည်။ https://burmese.kachinnews.com/2020/06/09/%e180%90%  e1%80%ad%e1%80%a f%e1%80%80%e1

*************

၁၀။      ချင်းအမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (CNLD) မှ ရွေးကောက်ပွဲဝင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကို ဇူလိုင်လကုန် တွင်                အပြီးကြေညာမည်

June 10, 2020

ချင်းအမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (CNLD) မှ ရွေးကောက်ပွဲဝင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကို ဇူလိုင်လကုန်တွင် အပြီး ကြေညာမည်ဖြစ်ကြောင်း CNLD ပါတီဥက္ကဋ္ဌ ဦးငိုင်ဆာခ့်ထံမှသိရသည်။

“ဇွန်လ ၂၇ ရက်နေ့ကို နောက်ဆုံးထားပြီးတော့ မြို့နယ်အသီးသီးမှာ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေက လျှောက်လို့ရတယ်။ ကိုယ်ကြိုက်တဲ့ ကိုယ်နှစ်သက်ရာ မဲဆန္ဒနယ်ကိုလျှောက်လို့ရတယ်။ နောက် ၂၇ ရက်နေ့ကို လျှောက်လွှာပိတ်ပြီးတော့ ပဏာမ ရွေးချယ်တဲ့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေကို ဇူလိုင်လ ၁၁ ရက်နေ့ နောက်ဆုံးထားပြီးတော့ရွေးမယ်။

အဲလိုရွေးပြီး တော့ ကျွန်တော်တို့ ဗဟိုကို ဇူလိုင် လ ၁၉ ရက်ထားပြီးတော့ တင်ပြရမယ်။ အဲလိုတင်ပြပြီးတဲ့နောက်မှာ ဗဟိုကနေ ဇူလိုင်လ ၂၅ ရက်နေ့မှာ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေကို အပြီးကြေညာမယ်“ဟု CNLD ဥက္ကဋ္ဌ ဦးငိုင်ဆာခ့် မှ ပြောသည်။ ဦးငိုင်ဆာခ့် မှ ဆက်ပြီး “ဗဟိုခေါင်းဆောင်ထဲမှာ လောလောဆယ်တော့ မသိသေးပေမယ့် ဥက္ကဋ္ဌ သုံးယောက်စလုံးကတော့ ပြိုင်မယ် ပေါ့နော် ဒီသုံးယောက်ကတော့ မိမိကြိုက်နှစ်သက်ရာ မဲဆန္ဒနယ်ကို ရွေးချယ်ပိုင်ခွင့် ရှိတယ်ပေါ့။ နောက် ဗဟိုကော်မတီ EC ထဲမှာလည်း ပြိုင်မယ့်သူလည်းရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပြိုင်မယ့်သူက လေးပုံတစ်ပုံလောက်ပဲရှိမယ်”ဟု ဆက်ပြီးပြောသည်။

လျှောက်လွှာလက်ခံရာတွင် မဲဆန္ဒနယ်တစ်ခုတွင် နှစ်ယောက် သုံးယောက် ထပ်မည်ဆိုလျှင် မြို့နယ်ကော်မတီမှ ညှိနှိုင်းမည် ဖြစ်ပြီး ထပ်မံအဆင်မပြေပါက မြို့နယ်ကော်မတီမှ မဲဖြင့် ရွေးချယ်မည်ဖြစ်ပြီး မဲအများရရှိသူသည် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဖြစ်မည်ဖြစ်ပြီး ဒုတိယမဲ အများဆုံးရရှိသူသည် အရံအဖြစ်ထားရှိမည်ဟုလည်းသိရသည်။ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်မှ ရွေးကောက်ပွဲကိုပုံမှန်ကျင်းပသည့်အတိုင်း နိုဝင်ဘာလထဲတွင် ကျင်းပမည်ဟုမီဒီယာများထံဖြေကြားထားသည်။ https://www.bnionline.net/mm/news-73359

*************

၁၁။      RCSS/SSA  ရရှိလာသည့် ထောက်ပံ့ရေး ပစ္စည်းကို ခက်ခဲသည့် နေရာပြန်ခွဲမည်

June 9, 2020

ကိုဗစ်-၁၉ ကာလ ကာကွယ်ထိန်းချုပ် ကုသနိုင်ရန်အတွက် သျှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ/ သျှမ်းပြည်တပ် မတော် (RCSS/SSA) ရရှိသည့် ပစ္စည်းများကို ခက်ခဲသည့်နေရာသို့ ပြန်လည်ခွဲပေးမည် ဟု စုံစမ်းသိရသည်။

RCSS/SSA သည် ယခု ကိုဗစ်-၁၉ ကာလအတွင်း ထောက်ပံ့ ပစ္စည်း ၃ ကြိမ် လက်ခံရရှိခဲ့သည်။ ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ထိန်း ချုပ် ကုသနိုင်ရန်အတွက် RCSS/SSA ကို မေ ၂၆ ရက်တွင် သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရဌာနက တကြိမ်၊ ဇွန် ၄ ရက်တွင် အရှေ့ ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်မှ တကြိမ် နှင့် ဇွန် ၈ ရက်တွင် သျှမ်းပြည်နယ် ပြည်သူလူထု စားနပ်ရိက္ခာထောက်ပံ့ရေးကော်မတီမှ တစ်ကြိမ် ပေးခဲ့ကြောင်း RCSS/SSA ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီး စဝ်အုမ်ခေး က သျှမ်းသံတော်ဆင့်ကို ပြော သည်။“ ကျနော်တို့ ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ဖို့အတွက် ထောက်ပံ့မှု ရတာ ၃ ကြိမ်ပါ။ ရလာတဲ့ပစ္စည်းတွေကို လိုအပ် တဲ့ စားနပ်ရိက္ခာကို အခက်ခဲ ကြုံနေတဲ့ နေရာမှာ ပြန်ပြီး ခွဲဝေပေးမယ်” ဟု ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီး စဝ်အုမ်ခေး က ဆိုသည်။

ထောက်ပံ့ရေး ပစ္စည်းများကို RCSS/SSA မှ သက်ဆိုင်ရာ ကျေးရွာ မြို့နယ်တိုင်းတွင် ဖွဲ့ထားသည့် ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ရေး ကော်မတီလက်ထဲ အရောက်ပို့ပေးသွားမည်ဟုလည်း ဒုဗိုလ်မှူးကြီးစဝ်အုမ်ခေး က ပြောသည်။ “အစိုးရဌာနနဲ့ စစ်တပ် နှစ်ဖွဲ့ ပေါင်းရင် ထောက်ပံ့ပစ္စည်း ၁၀ မျိုးကျော်တယ်။ တစ်နေရာကို four wheels ကား ၂ စီး လောက်ရှိတယ်။ စားနပ်ရိက္ခာ ဘက်ကတော့ ဆန် ၂၄ ပြည်အိတ် က အိတ်ပေါင်း ၃၀ဝ နဲ့ ဆီ ၁၀ ပိဿာပုံးက ပုံး ၃၀ လက်ခံရရှိခဲ့တယ်”  ဟု RCSS/SSA ပြောရေးဆိုခွင့် ရှိသူ ဒုဗိုလ်မှူးကြီး စဝ်အုမ်ခေး ကပြောသည်။

ဆက်လက်ပြီး ကိုဗစ်-၁၉ အတွက် ထောက်ပံ့ရေး ပစ္စည်းပေးသည့် ကိစ္စနှင့် ပတ်သက်ပြီး စဝ်အုမ်ခေးက “ ဒါက တစ်တိုင်း ပြည်လုံး တစ်ကမ္ဘာလုံးနဲ့ သက်ဆိုင်နေတဲ့ ကျန်းမာရေး အန္တရာယ်ဆိုတော့ ဒါကတော့ ကောင်းမွန်တဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်ပ လို့ မြင်ပါတယ်”ဟု ထပ်လောင်းပြောသည်။ တဖက်တွင်လည်း အစိုးရတပ်မတော် နှင့် နယ်ခြားစောင့်တပ်တို့ ပူးပေါင်းပြီး ဇွန် ၃ ရက်နေ့က သျှမ်းပြည်အရှေ့ပိုင်း ပုံပါကျင်မြို့နယ်အတွင်းရှိ RCSS/SSA တပ်စခန်းကို ပစ်ခတ်ခဲ့သေးကြောင်း သိရသည်။“နယ်မြေဒေသရဲ့ နားလည်မှု လွဲနေတာကြောင့် ထိတွေ့မှုတွေ နည်းနည်းပါးပါးဖြစ်နေတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ အကြီးအကျယ် တော့ မဟုတ်ဘူး” ဟု RCSS/SSA  ၏ ပြောခွင့်ရှိသူ ဒုဗိုလ်မှူးကြီး စဝ်အုမ်ခေးက ပြောသည်။ https://burmese.shanne ws.org/archives/17023

**************

၁၂။      ကိုဗစ်ကြောင့် ၂၁ ရာစုပင်လုံ ညီလာခံကို အကျဉ်းချုံးကျင်းပမည်

June 12, 2020

လာမယ့် ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ – ၂၁ရာစုပင်လုံ စတုတ္တအကြိမ် အစည်းအဝေးကျင်းပမယ့် အချိန်နဲ့ ပတ်သက် ပြီး ဒီလ ၁၁ရက်နေ့ ရန်ကုန်မှာ ကျင်းပတဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ EAO တွေရဲ့ကိုယ်စား NCA အကောင်အထည်ဖော်မှုဆိုင်ရာ မူဘောင်ညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့ ညှိနှိုင်းရေးမှူး ရဲဘော်မျိုးဝင်းက အခုလိုပြောဆိုခဲ့တာပါ။ “ အစိုးရဘက်က အဆိုပြုထားတာကတော့ ဇူလိုင်လအတွင်းမှာ ကျင်းပချင်တယ်ဆိုပြီး အစိုးရဘက်က အဆိုပြုထားတယ်။ အစိုးရဘက်က အဆိုပြုချက်ပေါ်မှာ အခြေခံပြီးမှ EAO ပြန်လည်အဆိုပြုဖို့အတွက်ကို ကျနော်တို့ ပြင်ဆင်ထားတာကတော့ ဒီ သြဂုတ်လအတွင်းပေါ့။” သြဂုတ်လအတွင်းကျင်းပဖို့ကို EAOအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေဟာ ဒီလ ၁၀ရက်နေ့က ကျင်းပတဲ့ online အစည်းအဝေးကနေ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ စတုတ္တအကြိမ် ၂၁ ရာစုပင်လုံအစည်းအဝေးမှာ ပြည်ထောင်စု သဘောတူစာချုပ် အပိုင်း ၃ကို ချုပ်ဆိုသွားဖို့အတွက် ညှိနှိုင်နေကြောင်း ရဲဘော်မျိုးဝင်းက ဆက်ပြောပါတယ်။

“ ပြည်ထောင်စုသဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုနိုင်ဖို့အတွက်ကို အပိုင်း ၃ပိုင်းနဲ့ ချုပ်ဆိုသွားဖို့အတွက်ကို ကျနော်တို့ JICM မှာ သဘောတူထားတယ်။ အပိုင်း၁ကတော့ NCA အကောင်အထည်ဖော်မှုဆိုင်ရာ မူဘောင်သဘောတူညီချက်။ အပိုင်း ၂က တော့ ၂၀၂၀ အလွန်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် ဆက်လက် အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ဖို့အတွက် အဆင့်လိုက်လုပ်ငန်းစဉ်နဲ့ အဆင့်လိုက်အကောင်အထည်ဖော်မှုဆိုတဲ့ အပိုင်း ၂ ကို ချုပ်ဆိုနိုင်ဖို့ ဆွေးနွေးနေတယ်။ အပိုင်း ၃ကျတော့ အခြေခံမူ သဘောတူညီချက်ပေါ့။ အနာဂတ်ဒီမိုကရေစီဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုကို ဘယ်လိုအခြေခံမူနဲ့ ပုံဖော်သွားမလဲဆိုတဲ့ လမ်းညွှန် မှုများကို ချမှတ်နိုင်ဖို့အတွက် ဒီအပိုင်း၃ပိုင်းနဲ့ ချုပ်ဆိုသွားနိုင်ဖို့ကို အလုပ်အဖွဲ့တွေ ညှိနှိုင်းနေတာဖြစ်ပါတယ်။” ပြည်ထောင်  စု သဘောတူစာချုပ် အပိုင်း ၃မှာ ပါဝင်မယ့် အချက် ၃ချက်ကိုတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီလက ကျင်းပတဲ့ JICM ခေါ် တစ်နိုင်ငံ လုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် အကောင်အထည်ဖော်မှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးက ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အရင် ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံမှာ အစိုးရ၊လွှတ်တော်က ကိုယ်စားလှယ်၊တပ်မတော် ကိုယ်စားလှယ်၊ EAO ကိုယ်စားလှယ်၊ နိုင်ငံရေးပါတီကိုယ်စားလှယ် ၁၅၀ စီ၊ ပါဝင်သင့်ပါဝင်ထိုက်သူနဲ့ တိုင်းရင်းသားကိုယ်စားလှယ် ၅၀ စီပါဝင်ရာ က လာမယ့် ညီလာခံမှာတော့ ၃ ပုံ ၁ ပုံအထိ လျော့ချသွားဖို့ ပြင်ဆင်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိ တိုင်းရင်းသား လက်နက် ကိုင်အဖွဲ့တွေရဲ့ ပြင်ဆင်ထားတဲ့အချက်တွေကိုတော့ ဇွန်လ ၂၃ရက်နေ့ကနေ ၂၅ရက်နေ့အထိ အစိုးရကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နဲ့ ညှိနှိုင်းသွားဖို့ ရှိနေပါတယ်။ https://burmese.voanews.com/a/covid-10-myanmar-21-century-pinglong-/545924 6.html

**************

၁၃။      ပူတာအို စစ်ရှောင်များကို နေရာအသစ်တွင်ပြန်လည်နေရာချထားရန် KHCC  စီစဉ်

June 11, 2020

ကချင်ပြည်နယ် ပူတာအိုမြို့နယ်အတွင်းရှိ လုံးစွတ်စစ်ရှောင်ပြည်သူများ နေရပ်ပြန်ရေးအဆင်မပြေတော့သဖြင့် သီးခြား နေရာချထားပေးရန် ကချင်လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုအဖွဲ့ KHCC က စီစဉ်နေပြီဟု သိရသည်။

မြေနေရာချပေးရန် အစိုးရနှင့်ညှိနှိုင်းပြီး မြေကွက်တိုင်တာစစ်ဆေးမှုများပြုလုပ်နေပြီဟု KHCC ဥက္ကဌ Rev.Dr.Hkalam SamSon က ယခုလို ပြောဆိုသည်။“ကျနော်တို့ ပူတာအိုစစ်ရှောင်တွေအတွက် တရားဝင်ချပေးဖို့ မြေတွေဝယ်ပြီးမှ လုပ်ငန်းစနေပြီ။ သူတို့က မူလနေရာကို ပြန်ဖို့ လုံခြုံရေးအတွက် စိုးရိမ်တော့မြေနေရာတွေကို ချပေးဖို့တောင်းဆိုတာပေါ့။ အဲ့တော့ ကျနော်တို့က အစိုးရနဲ့ ညှိနှိုင်းပြီး လုပ်နေရတာပေါ့။ အဲ့ကြောင့်အခု သူတို့နေမယ့် နေရာကိုလည်း သတ်မှတ်ထား ပြီဖြစ်တယ်” ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ လုံးစွတ်စစ်ရှောင်ပြည်သူများက နဂိုမူလဒေသသို့ ပြန်လည်နေထိုင်ရန် အခက်အခဲရှိနေသဖြင့် မြေနေရာ အသစ်သို့ ရွှေ့ပြောင်းအခြေချပေးရန် KHCC နှင့် ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်ထံသို့ အကြောင်းကြားတောင်းဆိုပေးရန်အတွက် ယခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလဆန်းပိုင်းတွင် ကချင်နှစ်ခြင်းခရစ်ယာန်အဖွဲ့ချုပ် KBC သို့ စာပေးပို့ခဲ့သည်။

လုံးစွတ်စစ်ရှောင် အိမ်ထောင်စု ၇၇ ခု၊ လူဦးရေ ၃၀ဝ ကျော်အတွက် အစိုးရနှင့်ညှိနှိုင်းပြီး မချမ်းဘော့မြို့နယ်အတွင်းရှိ စီဒမ် (Tsi Dam Pa) ကျေးရွာအနီးတွင် ချပေးရန်စီစဉ်နေကြောင်း သိရသည်။ KHCC မှ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးအဖြစ်စီစဉ်ပေး မည့် မြေနေရာသည် လက်ရှိနေထိုင်သည့် လုံးစွတ်စစ်ရှောင်စခန်း နှင့် ၁၂မိုင်ကျော် ဝေးလံနေသောကြောင့် စစ်ရှောင်တချို့ က စိုးရိမ်မှုရှိနေကြောင်း တာဝန်ခံ ဦးဖုန်ထိက ကချင်သတင်းဌာန KNG ကို ပြောသည်။“ဖြစ်နိုင်ရင်တော့ အခုစီစဉ်ပေးနေ တဲ့ နေရာထက်ပိုကောင်းတဲ့ နေရာမှာရစေချင်တာပေါ့လေ။ အခုဒီဘက်မှာ က ကိုယ်ကြိုက်တဲ့ မြေနေရာရဖို့က ခဲယဉ်းသွားပြီ ဆိုတာတော့ သိတယ်။ ဒါပေမယ့် စစ်ရှောင်တွေက မြို့နဲ့ သိပ်မဝေးတဲ့ နေရာမှာ ရချင်တယ်။ အခုက သိပ်စိတ်ကျေနပ်မှု မရှိဘူးပေါ့” ဟုပြေ ာသည်။

လုံးစွတ်စစ်ရှောင်စခန်းတွင် တိမ်းရှောင်နေသည့် စစ်ရှောင်ပြည်သူများမှာ လွန်ခဲ့သည့် ၂၀၁၂ ခုနှစ် မချမ်းဘော့မြို့နယ် အင်ခါးဂါး၊ အင်ဖျီဂါ၊ ဖကန်းနှင့် နှင်းတန်ဂေါင်း စသည့်ကျေးရွာများတွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားလာသဖြင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်    လာသူများဖြစ်ကြသည်။ ၎င်းတို့သည် မူရင်းဒေသသို့ နေရပ်ပြန်မည်ဆိုသော်လည်း အပြန်လမ်းမပေါ်တွင် အစိုးရတပ်မတော် တပ်စခန်းတည်ရှိနေသောကြောင့် အခက်အခဲ ရှိနေသည်ဟု ပြောဆိုနေကြသည်။ https://burmese.kachinnews.c  om/2020/ 06/11/%e1%80%95%e1%80%b0%e1%80%90%e1%80%ac%e1

***************

၁၄။      စစ်တွေမြို့နယ်တွင် တပ်မတော်ရေယာဉ်မှ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ၁ ဦး သေဆုံး၊ ၄ ဦး ဒဏ်ရာရ

June 11, 2020

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့နယ်၊ အမြင့်ကျွန်းကျေးရွာမှာ ဇွန်လ ၁၀ ရက်နေ့က တပ်မတော်ရေယာဉ်မှ လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ် မှုကြောင့် ကျေးရွာရှိ အဘွားအို ၁ ဦး သေဆုံးပြီး ကျောင်းသူ ၁ ဦးအပါအဝင် ၄ ဦး ဒဏ်ရာရရှိသွားတယ်လို့ ဒေသခံ တွေက ပြောပါတယ်။

မနေ့ညက တပ်မတော်ရေယာဉ်မှကျေးရွာအတွင်းကို လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ပစ်ခတ်ခဲ့တာကြောင့် နေအိမ်ဝရန်တာမှာ အိပ်ပျော် နေတဲ့ ညီအစ်မနှစ်ဦးထဲက အမအကြီးဖြစ်တဲ့ မနန္ဒာဝင်း(၇)တန်း ကျောင်းသူမှာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ စစ်တွေဆေးရုံမှာ ဆေးကုသ မှုခံယူနေရတယ်လို့ မိခင် ဒေါ်အေးအေးကြည်က ပြောပါတယ်။“ည ၁၂ နာရီလောက်မှာပေါ့ ရေတပ်ကနေပြီး ပစ်လို့လာတယ်။ ကျမတို့က ပထမ ရဲစခန်းကနေပြီး ပစ်တာလို့ထင်တယ်။ ကျမတို့ အိမ်က လမ်းထိပ်မှာ ဖြစ်နေတာဆိုတော့ သမီး နှစ်ယောက်က ဝရန်တာမှာအိပ်နေတဲ့အချိန်မှာ လက်နက်ကြီးကျတော့ အစွန်မှာအိပ်နေတဲ့ အစ်ကြီးမကို သွားထိတာ ပေါ့၊ ဒဏ်ရာကတော့ ခေါင်းရယ် ၊ လည်ပင်း့၏နဲ့ လက်မောင်းတို့ကို ထိသွားတာပေါ့။”လို့ ပြောပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ရွာမှာရှိတဲ့ အသက် ၈၀ ကျော်အရွယ်  အဘွားအိုတစ်ဦးသေဆုံးသွားပြီး  အသက် ၄၀ ကျော်အရွယ် ၁ ဦးနဲ့  ကျေးရွာနေသူ တချို့ဒဏ်ရာရတယ်လို့လည်းသိရပါတယ်။ ဇွန် ၉ ရက်ညက စစ်တွေမြို့မှ ပုဏ္ဍားကျွန်းမြို့ဘက်သို့ မြင်းဝါ ချောင်းအတိုင်း ထွက်ခွာလာတဲ့ တပ်မတော်(ရေ)မှ စစ်ရေယာဉ် ၃ စီးကို  အမြင့်ကျွန်းကျေးရွာအနီးမှာ အေအေအဖွဲ့က  လက်နက်ကြီး/လက်နက်ငယ်တွေနဲ့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ တပ်မတော်က သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ အေအေ အဖွဲ့အနေနဲ့ တပ်မတော်ရေယာဉ်တွေ လာပါက ငါးဖမ်းပိုက်တွေကို အရပ်သား အယောင်ဆောင်ပြီး ချထားလေ့ရှိသလို သင်္ဘောကမ်းကပ်လာတဲ့အခါမှာ အခုလို တိုက်ခိုက်မှုမျိုးတွေ လုပ်လေ့ရှိတယ်လို့ တပ်မတော်သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့ အတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဒီဗွီဘီကိုပြောထားပါတယ်။ တပ်မတော်ဘက်က ပြန်လည်ပစ်ခတ်တဲ့အခါမှာတော့   အရပ်သား သေဆုံးတယ်ဆိုပြီး အေအေဘက်က ထုတ်ပြန်ပြောဆို လေ့ရှိတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ http://burmese.dvb.no/archives/393638

****************

၁၅။      မှတ်ပုံတင်မရှိသေးသည့် ကရင်လူဦးရေ ၊ မွန်ပြည်နယ်တွင် ၅၀,ဝ၀ဝ  ကျော်ရှိနိုင်ကြောင်း ကရင်ရေးရာဝန်ကြီး ပြော

June 11, 2020

မွန်ပြည်နယ် တစ်ပြည်နယ်လုံးအတိုင်းအတိုင်အတာအနေဖြင့် မှတ်ပုံတင်မရှိသေးသည့် ကရင်တိုင်းရင်းသားလူဦးရေ ၅၀,ဝ၀ဝ (ငါးသောင်း)အကျော်အထိ ရှိနေနိုင်သေးကြောင်း မွန်ပြည်နယ်၊ ကရင်တိုင်းရင်းသားလူမျိုး ရေးရာဝန်ကြီး စောအောင်မြင့်ခိုင် က ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။

မွန်ပြည်နယ်တွင် ကရင်လူမျိုးအများစု နေထိုင်သည့် ကျေးရွာအုပ်စု ၂၇၀ အုပ်စုကျော်ရှိပြီး ကျေရွာအုပ်စု အုပ်ချုပ်ရေးမှူး အချို့၏တင်ပြလာသည့် မှတ်ပုံတင်မရှိသူ ဦးရေစာရင်းအရ ထိုသို့ ပြောဆိုနိုင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကရင်တိုင်းရင်းသား လူမျိုး ရေးရာဝန်ကြီး စောအောင်မြင့်ခိုင်က ပြောသည်။ ဝန်ကြီးက “ကျိုက်မရောမြို့နယ် မိကသစ်ကျေးရွာအုပ်စုတစ်ခုကို ကောက် ကြည့်လိုက်တဲ့အခါမှာ အဲဒီကျေးရွာအုပ်စုမှာ လူဦးရေတစ်ထောင်ကျော် မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ဖို့ ကျန်ရှိတဲ့စာရင်းကို ကျေးရွာ အုပ်စု အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက စာရင်းတင်လာတယ်။ ကျေးရွာအုပ်စုတစ်ခုထဲကိုပဲ တစ်ထောင်ကျော်ကျန်တော့ ကျိုက်မရောမြို့ နယ် တစ်မြို့နယ်လုံးဆိုရင် အကြမ်းအားဖြင့်က မှတ်ပုံတင်မရှိတာ ငါးထောင်ကျော်ရှိနိ်ုင်တယ်။ ကရင်လူဦးရေများတဲ့ သထုံ တို့၊ ဘီးလင်းတို့ဆိုရင်တော့ အဲလောက် များနိုင်တယ်။ ၁၀ မြို့နယ်လုံး ခန့်မှန်းခြေအရဆိုရင် ငါးသောင်းကျော်မက ရှိနိုင် တယ်လို့ အကြမ်းဖျင်းခန့်မှန်းနိုင်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ မှတ်ပုံတင်မရရှိသေးသူများမှာ အသက် ၁၅ နှစ်မှစပြီး သက်ကြီးရွယ်အိုများအထိပါဝင်ကာ အများစုမှာ လမ်းပန်း ဆက်သွယ်ရေးကြောင့် ရုံးအထိသွားရောက်မပြုလုပ်ချင်သူများရှိသလို အချို့မှာကျေးရွာအုပ်စုအတွင်း ကွင်းဆင်း မှတ်ပုံတင် ပြုလုပ်ပေးသည့်အချိန်တွင် အခြေအနေမျိုးမျိုးကြောင့် မပြုလုပ်ဖြစ်ကြသူများလည်း ရှိနေသည်ဟု သိရသည်။“ကျနော်တို့ ကရင်တွေအများစု ကျနော်တွေ့တာက လဝကရုံးကိုသွားဖို့ ခရီးကအရမ်းဝေးတယ်။ သွားလုပ်တော့ စာရွက်စာတမ်းလိုအပ် တော့ နောက်တစ်ခေါက်ပြန်သွား၊ ပြန်လုပ်အခေါက်ရေများတော့ သွားလာစရိတ်တွေက ပိုကုန်လာတယ်။ တချို့ လဝက ဝန်ထမ်းက သူတို့တွေကို အပြည့်အဝမပေးနိုင်တဲ့ ဝန်ဆောင်မှုရှိရင်လည်းရှိနိုင်တော့ မသွားလုပ်ချင်ကြတာ လည်းရှိမယ်။ မှတ်ပုံတင်မရှိရင် နိုင်ငံသားတစ်ယောက်ရဲ့အခွင့်အရေး ဆုံးရှှုံးမှုတွေတော့ရှိမှာပဲ။ ကိုယ်တိုင်မသွား လုပ်တတ်ရင် လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်၊ ပါတီဝင်တွေ၊ အရပ်ဖက်အဖွဲ့တွေအကူညီတောင်းလို့ရပါတယ်”ဟုဝန်ကြီး စောအောင်မြင့်ခိုင်က ပြောသည်။

မွန်ပြည်နယ်တွင် သထုံ၊ ဘီးလင်း၊ ကျိုက်မရော၊ အပေါင်၊ ရေး၊ ကျိုက်ထို၊ ချောင်းဆုံ၊ သံဖြူဇရပ်၊ မော်လမြိုင် နှင့် မုဒုံ စ သည့် မြို့နယ် ၁၀မြို့နယ်ရှိကာ မြို့နယ်တိုင်းတွင် ကရင်လူမျိုးများနေထိုင်လျက်ရှိပြီး အထွေထွေ အုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန စာ ရင်းအရ ကရင်လူဦးရေ သုံးသိန်းနီးပါးရှိသည်ဟု မွန်ပြည်နယ် ကရင်တိုင်းရင်းသားရေးရာဝန်ကြီး စောအောင်မြင့်ခိုင်၏ ပြောပြချက်များအရ သိရသည်။ http://kicnews.org/2020/06/%e1%80%99%e1%80%bd%e1%80%90%e1%8  0%b9%e1%80%95%e1%

***************

၁၆။      မှတ်ပုံတင် မရှိသည့် ကရင်နီ ဒုက္ခသည်များ မဲပေးရန် ဆန္ဒရှိ

June  12, 2020

မှတ်ပုံတင်မရှိသည့် ကရင်နီ ဒုက္ခသည်များသည် ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲပေးရန် ဆန္ဒရှိနေသည်ဟု ကရင်နီ အမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ (KNPP) အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဦးရွှေမျိုးသန့်က ဧရာဝတီသို့ပြောသည်။ အဆိုပါ ဒုက္ခသည် များသည် ပြည်တွင်းစစ်များကြောင့် ၁၉၈၇ ခုနှစ်ကတည်းက ထွက်ပြေးလာကြပြီး ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်တလျှောက်တွင် ဒုက္ခ သည်များအဖြစ် မှတ်ပုံတင်၊ အိမ်ထောင်စု ဇယားများမရှိဘဲ ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံး (UNHCR) မှ ထုတ်ပေးထားသည့် ကတ်ဖြင့်သာ နေထိုင်ကြရသူများဖြစ်သည်။ ဦးရွှေမျိုးသန့်က“သူတို့လည်း မဲပေးခွင့် ရချင်တာပေါ့။ ကျနော်ထင်တာတော့ သူတို့ မဲပေးခွင့်ရမှာ မဟုတ်ဘူး။ သူတို့မှာ မှတ်ပုံတင်မရှိဘူးလေ။ မဲပေးဖို့ဆို မှတ်ပုံတင် ရှိဖို့လိုသလို မဲဆန္ဒရှင်စာရင်းမှာ သူတို့ နာမည်တွေ ပါဖို့လိုတယ်။ ကျနော်တို့ ပြည်နယ်အတွက် ကိုယ်စားလှယ်ကို ကျနော်တို့ကိုယ်တိုင် ရွေးချယ်နိုင်ရင် ပြည်နယ် အစိုးရကို ကိုယ့်ဘာသာ ဖွဲ့လို့ရတယ်” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်း- မြန်မာနယ်စပ်တွင် ဒုက္ခသည်စခန်းပေါင်း ၉ ခု ရှိရာ ကယားပြည်နယ်နှင့် ထိစပ်လျက်နေသည့် ထိုင်းနိုင်ငံ မယ်ဟောင် ဆောင် ခရိုင်ရှိ ကရင်နီ ဒုက္ခသည်စခန်း ၂ ခုလည်း ပါဝင်သည်။ ထိုကရင်နီ ဒုက္ခသည်စခန်း အမှတ် ၁ နှင့် ၂ ရှိတွင် ဒုက္ခသည်ပေါင်း ၁၀၂၈၂ ဦး ရှိသည့်အနက် မဲပေးနိုင်သူဦး ရေ ၉ ထောင် နီးပါးရှိသည်ဟု စခန်းတာဝန်ခံများထံက သိရ သည်။ ကရင်နီ ဒုက္ခသည်စခန်း အမှတ် ၁ ကို ၁၉၉၅ ခုနှစ်က ရောက်ရှိလာခဲ့သည့် ဒုက္ခသည် ဦးမီရယ်က “ကျနော်တို့ စခန်း ဘက်ကို မဲပေးဖို့ လာပြောကြတော့ ကျနော်တို့လည်း မဲပေးချင်တယ်။ ကျနော်တို့က နိုင်ငံမဲ့တွေလို ခံစားနေရတယ်။ ထိုင်းက လည်း နိုင်ငံသားအဖြစ် လက်မခံဘူး။ မြန်မာပြည်မှာကလည်း နိုင်ငံသား အထောက်အထားဘာမှ မရှိတော့။ တကယ်လို့ မဲ ပေးခွင့် ရမယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့က ဒီနိုင်ငံသား ဖြစ်သွားမှာပေါ့”ဟု ပြော သည်။

၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်းအရ ကယားပြည်နယ်တွင် မည်သည့်ကတ်မှ ကိုင်ဆောင်ခြင်းမရှိသူ ၁၉၂၃၈ ဦး ရှိရာ ၂၀၁၅ ရွေး ကောက်ပွဲတွင် ထိုမှတ်ပုံတင်မရှိသူများ မဲပေးခွင့်ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်ဟု ကယားပြည်နယ်ရှိ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတခုဖြစ်သည့် Lain Technical Support Group (LAIN) နည်းပညာ အထောက် အကူပြုအဖွဲ့၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကျော်ထင်အောင်က ဆိုသည်။ ထို့ကြောင့် သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာန အနေဖြင့် မည်သည့်ကတ်မှ ကိုင်ဆောင်ခြင်း မရှိသူများကို စီမံချက်ဖြင့် မှတ်ပုံတင် လုပ် ဆောင်မပေးပါက လာမည့် ၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း မဲပေးခွင့် ဆုံးရှုံးနိုင်သူများ ရှိလာနိုင်သည်ဟု ၎င်းက သုံးသပ်ထားသည်။

ဒုက္ခသည်စခန်းမှ အမျိုးသမီးများနှင့် ကလေးသူငယ် အရေးကိစ္စများ ဆောင်ရွက်နေသည့် ကရင်နီ အမျိုးသမီး အစည်းအရုံး (KNOW) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်မီးမီးကလည်း “မှတ်ပုံတင် မရှိလို့ ၂၀၁၅ တုန်းက မဲမပေးခဲ့ရတော့ သူတို့က ၂၀၂၀ မှာတော့ မဲပေးချင် နေကြတယ်။ အမှန်က ကိုယ့်နိုင်ငံထဲက နိုင်ငံသားတွေပဲလေ။ ပြည်တွင်းစစ်ဖြစ်လို့သာ ထွက်ပြေးလာရတယ်။ သူတို့အိမ်တွေ မီးရှို့ခံရနဲ့ သူတို့အသက်စွန့်ပြေးလာရတဲ့ သူတွေပါ။ အဲဒီတော့ သူတို့ကိုလည်း နိုင်ငံသားအနေနဲ့ အသိအမှတ်ပြုဖို့ လိုသလို မဲပေးပိုင်ခွင့်ပေးဖို့လည်း လိုတယ်” ဟု ဆိုသည်။

KNPP သည် ၁၉၉၅ ခုနှစ် မတ်လက တပ်မတော်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးယူခဲ့သည့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတခုဖြစ်ပြီး အဆိုပါ ငြိမ်းချမ်းရေးသည် ၃ လ အကြာတွင် ပျက်ပြယ်သွားခဲ့သည်။ တဖန်၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် KNPP နှင့် အစိုးရ ပြည်နယ်အဆင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးလက်မှတ်ရေးထိုးရာတွင် ၎င်းတို့၏ တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် မိသားစုများအပါအဝင် ဒုက္ခသည်များကိုလည်း မှတ်ပုံတင်ရရှိရေး ဆောင်ရွက်ပေးရန် ကိစ္စရပ်များထည့်သွင်း တောင်းဆိုခဲ့ဖူးကြောင်း သိရသည်။ https://burma.irrawad dy.com/news/2020/06/12/224485.html

**************

၁၇။      ပြိုကျသည့် ပင်လောင်း ဟော်နန်း ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းမည်

June 10, 2020

ပြိုကျခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်းရာချီရှိသည့် ပင်လောင်းဟော်နန်းကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ မေ ၁၉ ရက်တွင် ပြိုကျခဲ့သည့် သျှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း ပင်လောင်းမြို့၏ နှစ်ပေါင်းရာချီ အမွေအနှစ်ဟော်နန်းကို ပြန်လည် ထိန်းသိမ်း ရန်အတွက် ဇွန် ၂ ရက်နက် ၆ နာရီမှာ သျှမ်းရိုးရာ ထုံးတမ်းအစဉ်အလာဖြင့် ခွင့်တောင်းပွဲကို မွေတော်ပရိယတ္တိ စာသင်တိုက် ဆရာတော်က လာရောက်ချီးမြှင့် ပေးခဲ့သည်။

“ဟော်နန်း ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းတဲ့ သဘောပဲပေါ့။ သူ့ရဲ့အုတ်ရိုးတွေ အုတ်ခုံတွေ မပျက်စီးသွားအောင် ပြိုနေတဲ့အရာကို လည်း ပြိုတဲ့အတိုင်းပဲ ထားထားမှာပါ” ဟော်နန်းကို ပြန်လည်ပြုပြင်ဖို့အတွက် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူဖြစ်သည့် စိုင်းခွန်မိန်းခမ်း က သျှမ်းသံတော်ဆင့် ကိုပြောသည်။ လက်ရှိ မပျက်စီးသေးသည့် အုတ်ရိုး၊ အုတ်ခုံများကို ထိန်းသိမ်းသွားမည်ဖြစ်ပြီး၊ မြို့ဟောင်းများ ထိန်းသိမ်းသကဲ့သို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းသွားမည် ဟု စိုင်းခွန်မိန်းခမ်း ကပြောပြသည်။“ရန်ပုံငွေ ရှိပြီးတော့ ထလုပ်တာမျိုးမဟုတ်ဘူး။ ခန့်မှန်းခြေ သိန်း ၅၀ လောက်ကုန်မယ်။ ရှာလိုက် လုပ်လိုက်တဲ့နဲ့ပဲ ငွေရေး ကြေးရေးတော့ အခက်ခဲ ရှိတယ်” ဟု စိုင်းခွန်မိန်းခမ်း က ဆိုသည်။

ပင်လောင်းမြို့သည် ပြည်တွင်းပြည်ပ ခရီးသွားဧည့်သည်များ လာရောက်လည့်ပတ်မှု များပြားသည့်အတွက် ဟော်နန်း၏ သမိုင်းအထောအထားများ ပြသပြီး ဟော်နန်းကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းသွားမည် ဖြစ်သည်။ ပင်လောင်း ဟော်နန်းပြန်လည် ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် ဟော်နန်း မိသားစုဝင်များ၊ သျှမ်းလူငယ်များ ၊ သျှမ်းသံယာတော်များ ပူးပေါင်းပြီး ထိန်းသိမ်းသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ https://burmese.shannews.org/archives/17047

***************

၁၈။      ပုဏ္ဏားကျွန်းတွင်  AA  က တပ်အရာရှိ ၁ ဦးကို သတ်ပြီး  ၁ ဦး ဖမ်းဆီးသွား

June 11, 2020

ရခိုင်ပြည်နယ် ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့ပေါ် အေးစေတီဘုရား အနီးတွင် ယနေ့မနက် ၇ နာရီခန့်က ရက္ခိုင်စစ်တပ် (AA) အဖွဲ့ဝင်များ က တပ်မတော် အရာရှိ ၁ ဦးကို ဓားဖြင့်ထိုးသတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁ ဦးကို ဖမ်းဆီးသွားကြောင်း တပ်မတော်သတင်းမှန် ပြန်ကြားရေးက အတည်ပြုသည်။ ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်း က “ပုဏ္ဏားကျွန်းမှာ ဒီမနက်အဲဒီမှာရှိတဲ့ တပ်ရင်းတရင်းက စစ် သည်တချို့ ဈေးဝယ်သွားတာ၊ အရပ်ဝတ်နဲ့ ဈေးဝယ်သွားတာဖြစ်တယ်။ တယောက်ကတော့ အရာရှိနဲ့စစ်သည် တယောက် ပေါ့။ ပြောရရင်တော့ AA ပါပဲ။ AA အဖွဲ့ဝင်တွေက ဝိုင်းဝန်းချုပ်နှောင်ပြီးတော့ ပထမဆုံးရိုက်နှက်တယ်။ ပြီးရင် လက်ထိပ်ခတ် တယ်။ လက်ထိပ်ခတ်ပြီး ဓားနဲ့ထိုးသွားတယ်။ အရာရှိကတော့ ဆုံးသွားပြီလို့ သိရတယ်။ ရဲကတော့ စစ်ဆေးတာတွေ ဆောင်ရွက်နေတယ်” ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။

AA ကို အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အဖြစ် ထုတ်ပြန်ကြေညာထားသဖြင့် ထိုဖြစ်စဉ်များနှင့်ပတ်သက်၍ ဆက်သွယ်မေးမြန်းနိုင်ခြင်းမရှိပါ။ ပုဏ္ဏားကျွန်းမဲဆန္ဒနယ်မှ ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးအောင်သန်းတင်က“ဒီနေ့မနက်ပိုင်းမှာ အေးစေတီဘုရားအ နီးမှာအရာရှိ ၁ ဦးကို ဓားနဲ့ထိုးပြီးတော့ ၁ ဦးကိုဖမ်းခေါ်သွားတယ်လို့ကြားတယ်။ မြို့ခံတွေကလည်း အိမ်ထဲကမထွက်ရဲကြ တဲ့အတွက် အသေးစိတ်ကိုတော့ မသိဘူး”ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။ ထိုသို့ ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ပွားမှုကြောင့် တပ်မတော်သားများ နှင့် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များမှာ ဖမ်းဆီးခေါင်းဆောင်သွားသူများနောက်သို့ လိုက်လံကာ ရှာဖွေနေကြောင်းလည်းသိရသည်။

အခင်းဖြစ်ပွားပြီးနောက် မြို့ပေါ်၌ သေနတ်ပစ်ခတ်သံများကို ကြားနေပြီး ဈေးဆိုင်တန်းများ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက် ရောင်းချ သော ပျံကျဈေးသည်များမှာလည်း ကြောက်လန့်ကြကာ ဆိုင်အားလုံး ပိတ်ထားရကြောင်းလည်း ဒေသခံများက ပြောသည်။ https://burma.irrawaddy.com/news/2020/06/11/224447.html

**************

၁၉။      မြဝတီရဲစခန်းရှေ့ ပေါက်ကွဲမှုမှာ ဗုံးသီးဟောင်းအား ချိန်ကိုက်မိုင်းပုံစံပြုလုပ်၍ ဖောက်ခွဲခဲ့ဟု ဆို

June 10, 2020

ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် ကရင်ပြည်နယ် မြဝတီမြို့လယ် ခရိုင်ရဲတပ်ဖွဲ့ရုံးရှေ့ အုတ်တံတိုင်းအနီး ရပ်ထားသော သုံးဘီးဆိုင်ကယ် အောက်တွင် ယမန်နေ့ ဇွန်လ ၉ ရက်နေ့ ည ၈း၅၀ အချိန်ခန့် က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ပေါက်ကွဲမှုမှာ ဗုံးသီးဟောင်းအား ဒီတိုနီတာ တပ်ဆင်၍ ချိန်ကိုက်မိုင်းပုံစံအ သုံးပြု၍ ဖောက်ခွဲခဲ့သည်ဟု တာဝန်ရှိသူများက သုံးသပ်ပြောဆိုသည်။

အဆိုပါ ဗုံးပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ကတ္တရာလမ်း (၆)လက်မပတ်လည်၊ အနက် ဝ.၅ လက်မ ခန့်၊ သုံးဘီးဆိုင်ကယ် နောက်တွဲ ကြမ်းခင်း၌ ဗုံးစထိမှန်၍ အပေါက် ၅ ပေါက်ခန့်၊ ဆိုင်ကယ်ယာဉ် မောင်းထိုင်ခုံအောက်ရှိ ဆီတိုင်ကီနှင့်ဝါယာထုပ်များ လွင့်စင် သွားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ဆန့်ကျင်ဘက်ယာဉ်ကျောအတိုင်း မြဝတီမြို့ပြင်ဘက်မှမြို့တွင်းသို့ မောင်းနှင်လာ သည့်ဝေါ်လေမြို့၊ ထီးသဲလယ်ကျောင်းထိုင်ဆရာတော် ဥူးဝါယမ၊ သက်တော် ၄၇ နှစ်၊ ဝါတော် ၂၇ ဝါနှင့် ယာဉ်မောင်း ဥူးပညာဝံသ၊ သက် တော် ၄၄ နှစ် မောင်းနှင်သည့် Surf (အပြာရောင်)ယာဉ်အား ဝဲဘက်ခြမ်းရှေ့တံခါးဗုံးစလွင့်စင်၍ (၂)ချက်ထိမှန်ခဲ့ပြီး အဆိုပါ ဗုံးသီးစသည် တံခါးအားဖောက်ဝင်ကာ ယာဉ်မောင်းဖြစ်သူ ဥူးပညာဝံသ၏ ဝဲဘက်ခြေသလုံး ပွန်းပဲ့ဒဏ်ရာ (မစိုးရိမ်ရ)ရရှိခဲ့ ကြောင်း သိရှိရသည်။

၎င်းဗုံးပေါက်ကွဲရာနေရာသို့ မြဝတီရှေ့တန်းရုံး တပ်မတော်ခြေလျင်တပ်ရင်း(၉၇)မှ တပ်မတော်တာဝန်ရှိသူများ၊ ခရိုင်ရဲတပ် ဖွဲ့ ၊ မြို့နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့ နှင့် တာဝနိရှိသူများမှ ဖြစ်စဉ်ကို စစ်ဆေး မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ထိုသို့ ဗုံးဖောက်ခွဲခဲ့သူအား မြဝတီမြို့မရဲ စခန်းက (ပ)၄၁၃/၂၀၂၀၊ ပေါက်ကွဲ-၃ ဖြင့် အမှုရေးဖွင့်ထားပြီး တရားခံအား ဖမ်းဆီးရမိနိုင်ခြင်းမရှိသေးပေ။ ထိုသို့ ဗုံးပေါက် ကွဲမှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်နေရာတွင် မြဝတီမြို့ဘုရင့်နောင်လမ်းမကြီးဘေး ခရိုင်ရဲ တပ်ဖွဲ့ရုံးရှေ့ အုတ်တံတိုင်းနှင့် ၁၀ ပေခန့် အကွာတွင်ဖြစ်ပြီး အနီးဝန်းကျင်တွင် တပ်မတော်ရှေ့တန်းရုံး၊ အကောက်ခွန်ရုံးနှင့် ယာဉ်ထိန်းရုံးတို့ရှိသည့်အတွက် ဖောက်ခွဲ သူ၏ ရည် ရွယ်ချက်အပေါ် မြို့ခံပြည်သူများမှ ထင်ကြေးအမျိုးမျိုးပေး၍ ဝေဖန်မှုမြင့်တက် လျက်ရှိသည်။

၎င်းအပြင် ဇွန်လ ၈ ရက်နေ့ ည ၈း၁၅ အချိန်ခန့်ကလည်း မြဝတီမြို့နှင့်နယ်နိမိတ် ထိစပ် နေသည့် ကော့ကရိတ်မြို့မရဲစခန်း အရှေ့တွင် အလားတူ ဗုံးပေါက်ကွဲမှုဖြစ်ခဲ့၍ အကြောင်း အရာနှစ်ခု ဆက်စပ်မှု ရှိနိုင်သည်ဟု သုံးသပ်ပြောဆိုမှုများလည်း ရှိနေသည်။ http://kicnews.org/2020/06/%e1%80%bb%e1%80%99%e1%80%9d%e1%80%90%e1%80%  ae%e1%8

***************

၂၀။      လားရှိုးဘက်မှလာသည့် အထောက်အထားမဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသား ၈ ဦး မြဝတီတွင် ဖမ်းမိ

June 11, 2020

ရှမ်းပြည်နယ် လားရှိုးဘက်မှ ကရင်ပြည်နယ် မြဝတီမြို့သို့ တက္ကစီယာဉ် ၂ စီးအား စင်းလုံးငှါးလာသည့် အထောက်အထားမဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသား ၈ ဦးကို (ဇွန်လ ၁၁ ရက်) ၁၀း၃၀ အချိန်ခန့်က မြဝတီမြို့ အမှတ်( ၄) ရပ်ကွက် အာရှလမ်း မြေနီကုန်း လမ်းဆုံနေရာတွင် ယာဉ်ကြောစစ်ဆေးရေး ဆောင်ရွက်နေသည့် နယ်မြေ တပ်မတော်နှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့က ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

နံနက် ၁၀း၃၀ အချိန်တွင် မြဝတီမြို့၊ အမှတ်(၄)ရပ်ကွက်၊ အာရှလမ်း၊ မြေနီကုန်းလမ်းဆုံတွင် မြဝတီရှေ့တန်ရုံး ခြေလျင်တပ် ရင်း (၉၇)မှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် မြဝတီမြို့မရဲစခန်းမှ တာဝန်ရှိသူများပါဝင်သည့် ပူးပေါင်း အဖွဲ့သည် လမ်းပေါ်တွင် ဖြတ်သန်း သွားလာလျက်ရှိသော မော်တော်ယာဉ်များအား လက်နက်/ခဲယမ်းများ သယ်ဆောင်မှုရှိ/မရှိ ရပ်တန့်ရှာဖွေစစ်ဆေးနေစဉ် သင်္ဃန်းညီနောင်ဘက်မှ မြဝတီမြို့တွင်းဘက်သို့ မောင်းနှင်လာသည့် တက္ကစီယာဉ် ၂ စီးအားစစ်ဆေးမှုပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ စစ်ဆေးခဲ့ရာ ၎င်းယာဉ်(၂)စီးပေါ်တွင် ပတ်စ်ပို့ စာအုပ်သာပါရှိကာ ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာမပါရှိသူ ကျား (၅)ဦးနှင့် မ(၁)ဦး နှင့် မည် သည့် အထောက်အထားမျှ မပါသောကျား(၂)ဦး စုစုပေါင်း တရုတ်နိုင်ငံသား ၈ ဦးအား ဖမ်းဆီးရမိပြီး မြဝတီခရိုင် လူဝင်မှု ကြီးကြပ်ရေးရုံးသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ တရုတ်နိုင်ငံသား ၈ ဦးသည် ရှမ်းပြည်နယ် လားရှိုးမြို့မှ ကရင်ပြည်နယ် မြဝတီမြို့သို့ မော်တော်ယာဉ်ခ (၅)သိန်း ကျပ်ဖြင့် တင်ဆောင်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်းနှင့် ၎င်းတို့တွင် ပတ်စ်ပို့စာအုပ်များပါရှိပြီး အထောက်အထား ပြည်စုံမှုရှိမရှိကို မိမိတို့အနေဖြင့်မသိ၍ သာမန်ခရီးသွားပုံစံဖြင့် တင်ဆောင်လာခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း ယာဉ်မောင်း ၂ ဦးက ပြောဆိုခဲ့သည်။ အထောက်အထားမဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသား ၈ ဦးနှင့် ၎င်းတို့အား တင်ဆောင်လာသူ ယာဉ်မောင်း၂ ဦးကို မြဝတီခရိုင် လူဝင်မှု ကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့မှ စစ်ဆေးပြီးနောက် တည်ဆဲဥပဒေအရ အရေးယူဆောင်ရွက်နိုင်ရန် စီစဉ်သွားမည်ဟု သိရသည်။ http:/ /kicnews.org/2020/06/%e1%80%9c%e1%80%ac%e1%80%b8%e1%82%90%e1%82%88%e1%80

**************

၂၁။      မင်းပြား၊ သစ်ပုတ်တောင်ရွာအနီး တိုက်ပွဲကြောင့် ဒေသခံ ခြောက်ထောင်နီးပါး ထွက်ပြေးနေရ

June 10, 2020

အီးမေးလ်ရခိုင်ပြည်နယ် မင်းပြားမြို့နယ် ကျောက်ခုတ်နဲ့ သစ်ပုတ်တောင် ကျေးရွာကြားမှာ ဇွန်လ ၁၀ ရက် မနက် အစော ပိုင်းက ပေါက်ကွဲမှုတခုဖြစ်ပြီးနောက် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်သံတွေ ကြားရတာကြောင့် ဒေသခံ ၆ ထောင်နီးပါးဟာ နီးစပ်ရာ ကျေးရွာတွေကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။

ကျောက်ခုတ် ကျေးရွာကနေ တပ်မတော် စစ်ကြောင်းထွက်သွားပြီး မိုင်ဝက်လောက် အရောက်မှာ ပေါက်ကွဲသံကြားရပြီး ပစ်ခတ်သံတွေ ကြားရတာကြောင့် ရွာသားတွေဟာ တပ်မတော်က ဖမ်းဆီးမှာကို စိုးရိမ်ပြီး နီးစပ်ရာကျေးရွာတွေကို ထွက်ပြေးနေတယ်လို့ အမည်မဖော်လိုတဲ့ ကျောက်ခုတ်ရွာသားတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်ပြီးနောက် တပ်မတော်စစ်ကြောင်းက သစ်ပုတ်တောင်ကျေးရွာထဲကို ဝင်လာတာကြောင့် တစ်ရွာလုံး ကြောက် လန့် ထွက်ပြေးနေကြတယ်လို့ အမည်မဖော်လို့တဲ့ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ သစ်ပုတ်တောင်မှာ ရွာသား ၆ ဦးကို တပ်မတော်က ဘုန်ကြီးကျောင်းမှာ ဖမ်းဆီးထားပြီး  ထွက်ပြေးသွားတဲ့ ရွာသားတွေကို ပြန်ခေါ်ပေးဖို့၊ ပြန်မခေါ်ပေးရင် ရွာကိုမီးရှို့မယ်ဆိုတာမျိုး ရပ်မိရပ်ဖတွေကို ခြိမ်းခြောက်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ မနေ့တုန်းက လှေတွေနဲ့ ထွက်ပြေးရာမှာ တပ်မတော်က သေနတ်နဲ့ လိုက်လံပစ်ခတ်တာတွေ ရှိတာကြောင့် ရွာကိုမပြန်ရဲဘူးလို့ အမည်မဖော်လို့တဲ့ ရွာသားတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ ကျောက်ခုတ်ကျေးရွာမှာ ဇွန်လ၉ရက်နေ့တုန်းက တပ်မတော် စစ်ကြောင်းဝင်လာပြီး အရပ် သား ၇ ဦးကို ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးတာတွေလုပ်ခဲ့တယ်။ မနေ့က ဇွန်လ ၁၀ ရက် မနက်ပိုင်းကမှ သူတို့ကို ပြန်လွှတ်ပေးလိုက်တာ လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

ကျောက်ခုတ်ကျေးရွာဟာ အိမ်ခြေ ၆၀ဝ နီးပါးရှိပြီး လူဦးရေ သုံးထောင်ကျော်ရှိသလို သစ်ပုတ်တောင် ကျေးရွာမှာလည်း အိမ်ခြေ ၄၀ဝ ကျော်ရှိပြီး လူဦးရေ သုံးထောင် ဝန်းကျင်ရှိတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ မင်းပြားပြည်နယ် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးလှသိန်းအောင်ကို RFA ကဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့တဲ့အခါ ဇွန်လ ၉ ရက်နေ့က ကျောက်ခုတ် ရွာမှာ ဒေသခံ ၇ ဦး ဖမ်းဆီးခံရတယ်ဆိုကြားရကြောင်း  မနေ့က မနက်မှာလည်း ပေါက်ကွဲမှု တစ်ခုဖြစ်တယ်ဆိုတာ သတင်း ကြားရကြောင်း ပြောပါတယ်။

တပ်မတော် သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့ရဲ့  ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းကတော့ သစ်ပုတ်တောင်ကျေးရွာ နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သတင်းကို အသေးစိတ်မသိရသေးဘူးလို့ဆိုပါတယ်။ တပ်မတော်ကို မိုင်းခွဲတိုက်ခိုက်ပြီး ရွာထဲဝင်ပြေးသွား တာတွေရှိရင်တော့ တပ်မတော်က စစ်ဆေးတာတွေ ရှိနိုင်ကြောင်း ဒါပေမယ့် တပ်မတော်က ရွာကိုမီးရှို့မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက် ပြောဆိုတယ်ဆိုတာက ရွာသားအမည်ခံပြီး AA အမာခံတွေက စွပ်စွဲပြောဆိုတာတွေဖြစ်နိုင်တယ်လို့ RFA ကိုပြောပါတယ်။ https://www.rfa.org/burmese/news/minbya-rakhine-villagers-06102020195217.html

**************

၂၂။       ပိုးတွေ့အမှတ်စဉ် ၂၄၉ နှင့်ထိတွေ့သူ စာစစ်ဆရာနှင့်အဆောင်တူ ဆရာ ၅၉ ဦးကို အသွားအလာကန့်သတ်ထား

June 12, 2020

လူနာအမှတ်စဉ် ၂၄၉ နှင့်ထိတွေ့ခဲ့သည့် မြစ်ကြီးနားတက္ကသိုလ်တွင် စာစစ်ရန်ရောက်ရှိနေသည့် ဆရာနှင့်တစ်ဆောင်တည်း အတူနေသည့်ဆရာ ၅၆ ဦးကိုလည်း အသွားအလာကန့်သတ်မှု ပြုလုပ်ထားကြောင်း မြစ်ကြီးနားတက္ကသိုလ်ပါမောက္ခချုပ် ဒေါက်တာ အောင်ဝင်းထံမှ သိရသည်။“ခုလောလောဆယ်တော့ အဲဆရာ ၅၆ ဦး ကိုအသွားလာ ကန့်သတ်ထားတယ်။ ထမင်းကျွေးတဲ့အစီစဉ်တွေ ကျောင်းကဘဲဆောင်ရွက်ပေးထားတယ်။ အစောင့်အရှောက်တွေနဲ့ထားတဲ့ Quarantine မဟုတ် ဘူး။ လတ်တစ်ပျက်ဖြစ်သွားတဲ့ အပူချိန် တိုင်းပေးဖို့တွက်ကျတော့ စာစစ်တဲ့ချိန်မှာကျန်းမာရေးစောက်ရှောက်ပေးတဲ့ ဆရာမ ၂ ဦးရှိတယ်။ အဲဆရာမ ၂ ဦးကနေပြီး မနက်တိုင်းသွားပြီး အပူချိန်တိုင်းပေးမှာဖြစ်တယ်။

ကျန်းမာရေးဌာနကလည်း ဆရာမ တစ်ဦးလာမယ်။”ဟု မြစ်ကြီးနား တက္ကသိုလ်ပါမေက္ခချုပ် ဒေါက်တာအောင်ဝင်းက ဆို သည်။ မြစ်ကြီးနားတက္ကသိုလ်တွင် စာစစ်ရန်တွက် ဇွန်လ ၃ ရက်နေ့မှစကာ ဆရာ၊ဆရာမစုစုပေါင်း ၁၄၅၂ ဦးရှိကြောင်း ၎င်းကဆက်ပြောသည်။ ပိုးတွေ့လူနာအမှတ် ၂၄၉ သည် မိုးမောက်မြို့ မုန်းခမ်းကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာနခွဲမှ သားဖွား ဆရာမ တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ၎င်း၏ ခရီးသွားရာဇဝင်အရ မေလ ၂၈ ရက်မှ ၃၁ ရက်နေ့ထိ အဆိုပါကျောင်းဆရာ၏ နေအိမ်တွင် တည်းခိုခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရ သည်။

“Case-249 ရဲ့နှာခေါင်းတို့ဖတ်၊ အာခေါင်တို့ဖတ်ကို ဇွန်လ ၄ ရက်နေ့က ပို့ခဲ့တာဖြစ်တယ်။ ဆေးစစ်ချက်အဖြေကတော့ ဇွန်လ ၁၁ ရက်နေ့မှာထွက်တယ်။ သိသိချင်းဘဲ Contant တွေယူပြီး မြစ်ကြီးနားမှာစာစစ်ဖို့ရောက်ရှိ နေတဲ့ဆရာဖြစ်နေတဲ့ တွက်မနေ့ကစပြီး ဆေးရုံပို့ထားပြီးဖြစ်တယ်။”ဟု ကချင်ပြည်နယ် Covid-19 ထိန်းချုပ်ရေးနှင့်အရေးပေါ်တုံ့ပြန်ရေး ကော်မတီမှ ဒုညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးတင့်နိုင် ကပြောသည်။ ဗန်းမော်မှ မြစ်ကြီးနားတက္ကသိုလ်တွင်ရောက်ရှိလာသည့် စာစစ် ဆရာ၏ ခရီးသွားရာဇဝင်သည် ဇွန် ၂ ရက်နေ့တွင် ရွှေကူ မိုးစိပ်ရွာသို့သွားခဲ့ပြီး ၃ရက်နေ့တွင် ရွှေကူမှမြစ်ကြီးနားသို့ တိုက်ရိုက်ပြန်လာခြင်းဖြစ်ပြီး၊ မြစ်ကြီးနားဂျိန်းဖေါ့ဧရာကားဖြင့် ရောက်ရှိလာခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ ၎င်းနဲ့တူ ကျောင်း ဆရာ ၂ ဦးအပါအဝင် တပ်မတော်သားတစ်ဦးလည်းပါဝင်ကာ လက်ရှိချိန်တွင်ယင်းကျောင်းဆရာ ၂ ဦးအပါအဝင် တပ်မတော်သားတစ်ဦး စုစုပေါင်း ၃ ဦးကို F.Q ထားရှိထားပြီဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကဆက်ပြောသည်။

ပိုးတွေ့လူနာနှင့်ထိတွေ့မှုရှိခဲ့သည့် ကျောင်းဆရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး သက်ဆိုင်ရာကျန်းမာရေးဌာသို့ လူကိုယ်တိုင်ဖြစ်စေ ဖုန်း ဖြင့်ဖြစ်စေ ဆက်သွယ်မေးမြန်းသော်လည်း ပြန်လည်ဖြေကြားခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ ပိုးတွေ့လူနာအမှတ်စဉ် ၂၄၉ သည် မိုးမောက် ဆေးရုံ၊ စာစစ်ဆရာ၏ နေအိမ်၊ ဇာဘော်လီဆိုင်၊ လွယ်ဂျယ်စစ်ဆေးရေးဂိတ်၊ ကာကွယ်ဆေးထိုးသည့်နေရာများ၊ သူနာပြုနဲ့ ပတ်သက် သောနေအိမ်များအပြင် နေရာစုစုပေါင်း ၁၆ ခုတွင် ရောက်ရှိခဲ့သည်ဟု ဦးတင့်နိုင်ထံမှ သိရသည်။ ကချင်ပြည်နယ် တွင် လွယ်ဂျယ်ဂိတ်မှပြန်လည်ဝင်ရောက်လာသူ ဇွန်လ ၁၂ ရက်နေ့ထိ ၁ သောင်းကျော်ရှိပြီဖြစ်သည်။ https://burmes e.kachinnews.com/2020/06/12/%e1%80%95%e1%80%ad%e1%80%af%e1%80%b8%e1

**************

၂၃။      တန့်ယန်းမြို့နယ် အတွင်း အဆိပ်ရှိမှိုစားမိ လင်မယား  ၂ ဦးသေ

June 11, 2020

သျှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်း တန့်ယန်းမြို့နယ် နမ့်လပ်ကျေးရွာအုပ်စု နမ့်ပတ်ကျေးရွာ ဒေသခံ လင်မယား ၂ ဦး အဆိပ်သင့်မှို စားသုံးကာ သေဆုံးမှုဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။

အဆိုပါ သေဆုံးသွားသည့် လင်မယား ၂ ဦးသည် ဇွန် ၆ ရက် တွင်တောင်ယာသို့သွားအလုပ်လုပ်ရင်း မှိုများရလာခဲ့ရာ အဆိုပါမှိုများကိုစားသုံးကြပြီးနောက် သေဆုံးသွားကြကြောင်း နမ့်ပတ်ကျေးရွာ ဒေသခံ စိုင်းစွမ် က သျှမ်းသံတော်ဆင့် ကို ပြောသည်။ ထို အဆိပ်ရှိသည့် မှိုကို စားသုံးပြီးနောက် လင်ယောက်ကျားဖြစ်သူသည် ဇွန် ၈ ရက် မနက်ပိုင်းတွင် သေဆုံးခဲ့ ပြီး၊ ဇနီးဖြစ်သူသည် ဇွန် ၉ ရက် ည ၈ နာရီဝန်းကျင်တွင် သေဆုံးခဲ့ကြောင်း စိုင်းစွမ် က ပြောသည်။ “ အဆိပ်ရှိ တဲ့မှိုစားပြီး သေတယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။ လင်မယား ၂ ယောက်လုံးက ရှေ့ဆင့်နောက်ဆင့်ပဲ။ ဒီကသူတွေက မှိုဆိုတာ အဆိပ်ရှိမရှိ မသိဘူး။ စားကြတာပဲ” ဟု စိုင်းစွမ် က ဆိုသည်။

တန့်ယန်းမြို့နယ်အတွင်း နေထိုင်သူများစုသည် တောင်ယာသွားကာ တောထဲတွင် ဟင်းရွက်များ ရှာဖွေပြီးစားသုံးလေ့ရှိ ကြကြောင်း၊ ယခု ရာသီတွင် မှိုများစွာပေါက်သဖြင့် မှိုများတွင် အဆိပ်ရှိသည့်မှို၊ အဆိပ်မရှိသည့် မှိုကို မသိရှိဘဲ ခူးလာကာ ချက်စားကြလေ့ရှိသည် ဟု စိုင်းစွမ် က ပြောပြသည်။ “ သေဆုံးသူ တွေမှာ တော့ကလေးကျန်ခဲ့တယ်။ ကလေးကတော့ ဘာမှ မဖြစ်ဘူး”ဟုလည်း စိုင်းစွမ် က ထပ်လောင်းပြောသည်။ ထို့ကြောင့် ယခုရာသီတွင် ဒေသခံ တောင်သူများကို တောထဲတွင် တွေ့သမျှမှိုများ မခူးစားရန် ပညာပေးသင့်ကြောင်း၊ မှိုစားသုံးပါက အဆိပ်ရှိ၊ မရှိ သိရှိရန် လိုအပ်ကြောင်းလည်း တန့်ယန်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

“ ကျေးရွာမှာနေထိုင်တဲ့သူအများစုက အခြေခံ လူတန်းစားတွေများတယ်။ သူတို့တွေက မှိုမြင်တာနဲ့ စားလို့ရတဲ့ မှိုပဲထင်ကြ တယ်။ မစားခင်မှာ မှိုဆိပ်ရှိ၊မရှိ သိအောင်လုပ်သင့်တယ်”ဟု တန့်ယန်းဒေသခံ တဦးဖြစ်သည့် စိုင်းယီ က ပြောသည်။ အဆိပ်ရှိသည်ဟု ယူဆရသည့် မှိုများမှာ- ဆွတ်ဆွတ်ဖြူသည့်မှိုများ၊ အညိုရောင်မှိုသေးသေးမွှားမွှားများ၊ အညိုရောင် မှိုပွင့်ကြီးများ၊ အနီရောင်၊ ပန်းရောင် အဆင်းရှိသည့် မှိုများ၊ မှိုပွင့်ကို လက်နှင့် ခြွပေတ်သည့် အခါ အနီရောင် အရည်ထွက် ခြင်းတို့ဖြစ်သည်။ အဆိပ်ရှိသည့် မှိုများကို စားသုံးမိပါက ခံစားရသည့် ရောဂါလက္ခဏာများမှာ မူးဝေခြင်း၊ အော့အန်ခြင်း၊ သွေးပေါင်ချိန် ကျခြင်း၊ ဗိုက်အောင့်ခြင်း၊ ဝမ်းလျှောခြင်း၊ အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်း၊ သတိလစ်မေ့မျောခြင်းနှင့် တက်ခြင်း များဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ မှိုဆိပ်သင့်ခြင်းကြောင့် သာမာန်ရောဂါ လက္ခဏာများမှ အသက်သေဆုံးသည့် အထိဖြစ်ပွားနိုင်ကြောင်း သိရသည်။ https://burmese.shannews.org/archives/17062

မှတ်ချက်။          သက်ဆိုင်ရာ သတင်းမီဒီယာအသီးသီးမှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

*** ပြီး ***

Related Articles

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button