ေန႔စဥ္တိုင္းရင္းသားသတင္းမ်ား စုေဆာင္းတင္ျပျခင္း၊ နေ့စဉ်တိုင်းရင်းသားသတင်းများ စုဆောင်းတင်ပြခြင်း

zawgyi

ေန႔စဥ္တိုင္းရင္းသားသတင္းမ်ား စုေဆာင္းတင္ျပျခင္း
(No. 67 , October 20, 2020)

၁။ နမ္ခမ္၊ အင္ဂါးဂါး စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားကို တႏိုင္းၿမိဳ႕တြင္ ျပန္လည္ေနခ်ထားေပး

၂။ ေတာင္ကုတ္တြင္ ANP ပါတီ အင္အားျပ လွည့္လည္

၃။ ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ခုကို ျပန္သုံးသပ္ေပးရန္ TNP ပါတီက UEC ထံတင္ျပ

၄။ ပလက္ဝ ေဒသခံမ်ားထံမွ ဆန္ကို AA အဖြဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး ေဈးႏွိမ္ဝယ္

၅။ ျမန္မာျပည္က ခ်င္းဒုကၡသည္ေတြကို ကန္ကူညီဖို႔ ျပည္ပေရာက္ ခ်င္းတိုင္းရင္းသားေတြ ေတာင္းဆို

၆။ ေမာ္ခ်ီးေဒသအႏၲရာယ္ဇုန္မွာေနတဲ့သူေတြ အၿပီးေျပာင္းေ႐ႊ႕ဖို႔ မလိုလားၾက

၇။ ကရင္အခ်င္းခ်င္း စည္းလံုးမႈပ်က္ျပားေစသည့္ မဲဆြယ္မႈမ်ားမလုပ္ရန္ ရန္ကုန္ကရင္စာယဥ္ သေဘာထားထုတ္ျပန္

၈။ ပလက္ဝသို႔ စစ္ေတြဘက္မွပို႔သည့္မဲ႐ုံသုံးပစၥည္းမ်ား ယေန႔ထိမေရာက္ေသး

၉။ ဆြမ္ပရာဘြမ္ ေက်း႐ြာနယ္နမိတ္အတြင္း ေ႐ႊသတၱဳတူးေဖာ္မႈကို ရပ္ဆိုင္းေပးရန္ေတာင္းဆို

၁၀။ ေက်ာက္ျဖဴ စနဲၿမိဳ႕အနီး မိုင္းေပါက္ကြဲ၍ ၂ ဦးေသ၊ ၂ ဦးဒဏ္ရာရရွိ

၁၁။ ကိုဗစ္ကာကြယ္ေရး စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား ပိုမိုလိုက္နာေစရန္ KNU ၫႊန္ၾကားခ်က္ထုတ္

၁၂။ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕အတြင္း မြန္ညီၫြတ္ေရးပါတီေထာက္ခံသူမ်ား စု႐ုံးလွည့္လည္အင္အားမျပၾကရန္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ႏိုင္ေရး အဖြဲ႕ ေမတၱာရပ္ခံ

၁၃။ ဆီဆိုင္တြင္ ပါတီဝန္းရံသည့္ယာဥ္မေတာ္တဆျဖစ္၊ ၃ ဦး ေသဆုံးၿပီး ၁ ဦး ဒဏ္ရာျပင္းထန္

၁၄။ Stay Home ေၾကညာထားသည့္ ကခ်င္မွ ၿမိဳ႕နယ္ ၂ ခုတြင္ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးခြင့္မျပဳ

၁၅။ ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ မြန္ညီၫြတ္ေရးပါတီ (MUP) ဝန္းရံေထာက္ခံသူ အင္အား ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ လွည့္လည္မဲဆြယ္

၁၆။ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးကို ပိတ္ပင္ၿပီး အာဏာရပါတီရႈံးႏိုင္သည့္ မဲဆႏၵနယ္အခ်ိဳ႕ ပယ္ဖ်က္မႈအေပၚ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္အား ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း UNDP ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေနာ္အုန္းလွ ေျပာၾကား

၁၇။ နမၼတူၿမိဳ႕နယ္ ပန္လုံေက်း႐ြာတြင္ ၂ ရက္ဆက္တိုက္ လူေသအေလာင္းမ်ားေတြ႕

၁၈။ ေက်ာက္မဲက ေက်း႐ြာအုပ္စု ၁၂ စုကို ေ႐ြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးရန္ ေတာင္းဆိုမည္

၁၉။ ၂၀၁၅ အေတြ႕ အႀကဳံႏွင့္ ၂၀၂၀ အတြက္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္၊ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအား ဗဟို ခ်ဴပ္ကိုင္မႈေလ်ာ့ခ်ရန္ ေတာင္းဆို

၂၀။ ျပည္နယ္အတြင္းရွိ မိန္းကေလးဦးေရ ၁၅၀၀၀ ေက်ာ္ကို သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ကာကြယ္ေဆးထိုးေပးမည္

၂၁။ ျမစ္ႀကီးနား ကားႀကီးကြင္းကို ေအာက္တိုဘာလကုန္ထိ ပိတ္ထားမည္

၂၂။ ဂုတ္တြင္းလမ္းေပၚတြင္ ကုန္တင္ယာဥ္ ႏွစ္စီးတိမ္းေမွာက္မႈ ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး လမ္းပိတ္ဆို႔မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့

၂၃။ နယ္ေျမအေပၚ ဝဲပ်ံံသန္းသည့္ တပ္မေတာ္ ရဟတ္ယာဥ္တစ္စီးကို ၿခိမ္းေျခာက္ပစ္ခတ္ခဲ့ဟု KNU ဆို

၂၄။ သွ်မ္းျပည္အစိုးရ ေက်ာက္မဲ စစ္ေရွာင္ ၁၇၀၀ ေက်ာ္ေထာက္ပံ့ဟုဆို

၂၅။ ရခိုင္တြင္ မ်ိဳးတုန္းလုျဖစ္ေနသည့္ ငမန္းႏွင့္ငါးလိပ္ေက်ာက္မ်ားကို အလြန္အကြၽံဖမ္းဆီးမႈမ်ားေၾကာင့္ ေလွ်ာ့နည္းလာ

၂၆။ ANP ပါတီ ေအာင္ႏိုင္ေရး မာန္ေအာင္တြင္ အင္အားျပျပန္

၂၇။ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္လွ်ပ္စစ္မီးျပတ္ေတာက္မႈ ၅ ရက္ၾကာရွိလာ၊ လုံၿခဳံေရးအရ သြားျပင္ခြင့္မရေသး

၂၈။ သီေပါတြင္ ေက်ာင္းဆရာမ ၁ ဦးအပါအဝင္ ကိုဗစ္-၁၉ လူနာ ၂ ဦးေတြ႕ရွိ

၂၉။ ကိုဗစ္ေၾကာင့္ ရခိုင္တြင္ ေရနံယိုဖိတ္မႈတုန႔္ျပန္ေရး စီမံခ်က္အတြက္ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးမႈမ်ား မလုပ္ႏိုင္

**************

၁။ နမ္ခမ္၊ အင္ဂါးဂါး စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားကို တႏိုင္းၿမိဳ႕တြင္ ျပန္လည္ေနခ်ထားေပး
22 October 2020

တႏိုင္းၿမိဳ႕ရွိ စစ္ေရွာင္စခန္းမ်ားတြင္ ခိုလႈံေနၾကေသာ နန္ခမ္၊ အင္ဂါးဂါးေက်း႐ြာမွ စစ္ေရွာင္ အိမ္ေထာင္စု ၂၆ စုကို ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရးအျဖစ္ ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ဖြင့္ပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ေ႐ႊႏွင့္ ပယင္း သတၱဳထြက္ရွိရာ ၎တို႔ ေဒသတြင္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွစတင္ၿပီး အစိုးရတပ္မေတာ္က နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးလုပ္ရာ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ KIA ႏွင့္ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ တႏိုင္းၿမိဳ႕စစ္ေရွာင္စခန္းတြင္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္အျဖစ္ ၃ ႏွစ္ခန႔္ခိုလႈံေနခ်ိန္ ယခု စစ္ေရွာင္ အိမ္ေထာင္စု အခ်ိဳ႕က ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးကို ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။

“ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အစီအစဥ္က ေနရပ္ျပန္ဖို႔ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနရပ္ျပန္ဖို႔ အစိုးရႏွင့္ စစ္တပ္ႏွင့္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးဆိုက္ဘက္ ေရာ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ၾကည့္ေပမဲ့ သူတို႔႐ြာကို ျပန္ဖို႔က မေျပာနဲ႔ေတာ့ သြားၾကည့္ဖို႔ေတာင္ အရမ္းခက္ခဲတယ္။ လုံၿခဳံမႈမရွိဘူး။ ဘယ္ခ်ိန္မွ ျပန္ႏိုင္မလဲဆိုတာကို ဘယ္သူမွ မေျဖေပးႏိုင္တာေၾကာင့္ စစ္ေရွာင္မွာဘဲ ေနမယ္ဆိုလည္း တစ္ေနရာတည္းမွာဘဲ ၾကပ္တိတ္ၿပီး လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဖို႔ခက္ခဲတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ကိုယ့္ဘဝကိုကို ကိုယ္ရပ္တည္ ႏိုင္ဖို႔ရည္႐ြယ္ခ်က္ျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ေဆာင္႐ြက္ေပးျခင္းျဖစ္တယ္။” ဟု ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး တာဝန္ခံဆရာ အင္ဖန္ေနာ္ေတာင္ က ေျပာသည္။ ၂၀၁၇ ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႔ နမ္ခမ္ေက်း႐ြာ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ စတင္ထြက္ေျပးလာသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး ယခု ၃ ႏွစ္အၾကာ စစ္ေရွာင္စခန္းတြင္ေနထိုင္လာရာမွ ၎တို႔ကိုယ္တိုင္ေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ ေဆာင္႐ြက္ေပးျခင္းျဖစ္ သည္ဟု ၎ကဆက္လက္ေျပာဆိုသည္။

လက္ရွိခ်ိန္မွာ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ေနအိမ္သို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ေနထိုင္မည့္ စစ္ေရွာင္ျပည္သူမ်ားအတြက္ ပညာေရး အေဆာက္အအုံ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ခြင့္ႏွင့္ ၾကာရွည္ခံ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းထိန္းႏိုင္ဖို႔ လယ္ယာေဖာ္ထုတ္ေရး၊ နည္းပညာ၊ လက္မႈပညာအစရွိသည့္ အခြင့္အလမ္း ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား လိုအပ္ေနေၾကာင္းသိရသည္။ တႏိုင္းၿမိဳ႕ ကတ္သလစ္စစ္ေရွာင္စခန္းတြင္ လက္ရွိ နမ္ခမ္ေက်း႐ြာ၊ ေအာင္ေလာဒ္၊ ဆြတ္အိန္ယန္၊ ဆြတ္ရာ စသည့္ေက်း႐ြာမ်ားမွ စစ္ ေရွာင္ျပည္သူ ၇၂၃ ဦးရွိ ဆက္လက္ခိုလႈံေနေၾကာင္း သိရသည္။ https://burmese.kachinnews.com/2020/10/22/l3-4/

**************

၂။ ေတာင္ကုတ္တြင္ ANP ပါတီ အင္အားျပ လွည့္လည္
21 October 2020

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေအာက္တိုဘာလ၂၁ ရက္ နံနက္ပိုင္းက ရခိုင္အမ်ိဳးသား ပါတီ (ANP) ကို ဝန္းရံသူ အင္အား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ခန႔္မွာ ပါတီေအာင္ႏိုင္ေရး ဆိုင္းဘုတ္မ်ား၊ အလံမ်ား၊ ကား၊ ဆိုင္ကယ္မ်ားျဖင့္ ၿမိဳ႕အတြင္း လွည့္ လည္ အင္အားျပခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ ဒုဥကၠ႒ ဦးေဖႂကြယ္က “ဒီေန႔ ၿမိဳ႕ ေပၚ ၄ ရပ္ကြက္မွာ ANP ေအာင္ႏိုင္ေရးအတြက္လွည့္လည္ အင္အားျပၾကတာ။ ရပ္ကြက္ထဲက ပါတီကိုအားေပး ေထာက္ခံ တဲ့သူေတြက ပါဝင္ပူးေပါင္းၾကတာ လူ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိတယ္”ဟု ေျပာသည္။ ယင္းသို႔ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရး အင္အား ျပျခင္းကို ေခ်ာင္းကုန္းရပ္ကြက္ရွိ ANP ၿမိဳ႕နယ္႐ုံးမွ ဦးဥတၱမလမ္း အပါဝင္ ၿမိဳ႕ေပၚ ရပ္ကြက္မ်ားသို႔ နံနက္ ၈ နာရီ ခြဲအခ်ိန္မွ ေန႔လယ္ ၁၂ နာရီအထိ လွည့္လည္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းရွိ ANP အမာခံျဖစ္ေသာ နယ္ေျမတို႔တြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မရွိေတာ့သည့္အတြက္ ေတာင္ပိုင္း မဲဆႏၵနယ္မ်ားမွာ ပိုအေရးႀကီးေသာေၾကာင့္ ယင္းသို႔ အင္အားျပရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ ထိပ္ပိုင္းေခါင္း ေဆာင္မ်ားက ေျပာသည္။ ANP ဗဟိုမူဝါဒေရးရာ ေကာ္မတီဝင္ ဦးေဖသန္းက “ေျမာက္ပိုင္းက ANP အႏိုင္ရတဲ့ မဲဆႏၵနယ္ ေတြဟာ အားလုံးအဖ်က္ခံရတယ္။ ဒီႏွစ္မွာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲက ေတာင္ပိုင္းမွာပဲ မ်ားေနတာ။ ဒါေၾကာင့္ လာမယ့္ လႊတ္ေတာ္ ကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရကို ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဒီအေျခအေနေတြဟာ ေတာင္ပိုင္းမွာပဲစုၿပဳံေနတာ။ ေတာင္ပိုင္း ဟာ အရင္တုန္းက NLD အႏိုင္ရတဲ့ ေနရာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ANP အေနနဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာ တခုေဖာ္ေဆာင္ ႏိုင္ေအာင္ ဒီေဒသေတြမွာ အႏိုင္ရဖို႔ လိုတယ္”ဟု ေျပာသည္။

ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ၌ အမ်ိဳသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ (NLD) က အႏိုင္ရရွိခဲ့ ေသာ ေနရာျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုႏွစ္တြင္ ANP ကို ေဒသခံမ်ား ဝန္းရံမႈ မ်ားေနေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံမ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳၾကသည္။ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕ခံ ကိုေအာင္ေနလင္းက “သူတို႔ မဲဆြယ္တာကို ေတြ႕ရသေလာက္ေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ပါတီေတြ အင္အားျပ တုန္းက လူ ၁၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲ ေတြ႕ရတယ္။ အခုကေတာ့ ANP ကိုက်ေတာ့ အလြန္မ်ားေနတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ကထက္ ဒီႏွစ္ေတာ့ ANP ကို ေထာက္ခံမႈမ်ားတာကိုေတြ႕ရတယ္”ဟု ဆိုသည္။ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပသည့္ ၿမိဳ႕ေပၚ ရပ္ကြက္ ၄ ရပ္ကြက္မွာ ေခ်ာင္းေကာက္၊ သိမ္ေတာင္၊ ဂူတာ၊ ကံပိုင္ စသည့္ ရပ္ကြက္ ၄ ရပ္ကြက္ျဖစ္ၿပီး ဆႏၵမဲ ေပးခြင့္ရွိသူ လူဦးေရ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္သာ က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ https://burma.i rrawaddy.com/news/2020/10/21/232099.html

**************

၃။ ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ခုကို ျပန္သုံးသပ္ေပးရန္ TNP ပါတီက UEC ထံတင္ျပ
21 October 2020

ပေလာင္ (တအန္း) လူမ်ိဳးအမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွ ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ခုအတြင္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပႏိုင္ေၾကာင္း သတ္မွတ္ခ်က္ကို ျပန္လည္သုံးသပ္ ျပင္ဆင္ေပးရန္ ျပည္ေထာင္စုေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ (UEC) ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မရွင္မ်ား ထံသို႔ တအန္းအမ်ိဳးသားပါတီ (TNP) က စာေပးပို႔ထားသည္ဟု သတင္းရရွိသည္။ UEC က ေအာက္တိုဘာ ၁၆ ရက္တြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပႏိုင္သည့္ နယ္ေျမမ်ားကို ေၾကျငာရာ ရွမ္းျပည္နယ္ မွ ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ၿမိဳ႕နယ္၏ နယ္ေျမအားလုံး၊ အျခားၿမိဳ႕နယ္ ၁၆ ခုမွ ရပ္ကြက္ ၈ ခုႏွင့္ ေက်း႐ြာအုပ္စု ၁၃၃ စု တို႔ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ထိုထဲမွ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၊ မူဆယ္၊ လားရႈိး၊ ကြတ္ခိုင္၊ နမ့္ဆန္၊ မန္တုံ ႏွင့္ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္တို႔ အတြင္း ပယ္ဖ်က္ခံရသည့္ ရပ္ကြက္ ၁ ခုႏွင့္ ေက်း႐ြာအုပ္စု ၃၆ စုတို႔မွာ တအန္းလူမ်ိဳး အမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ေနရာမ်ားျဖစ္သည့္ အျပင္ ပဋိပကၡလည္း မရွိဟု ဆိုကာ ျပန္လည္သုံးသပ္ေပးရန္ TNP က ေတာင္းဆိုထားျခင္း ျဖစ္သည္။

TNP ၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးတာေက်ာ္ေအာင္က “က်ေနာ္တို႔ TNP အေနနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ ေကာ္မရွင္ေတြ ကို စာတင္လိုက္ပါၿပီ။ ကန႔္သတ္တဲ့ နယ္ေျမေတြကို ျပန္စဥ္းစားေပးဖို႔ပါ။ ၿမိဳ႕နယ္အလိုက္ခ်င္းစီက ရတဲ့သတင္း အခ်က္ အလက္ အေပၚမွာမူတည္ၿပီး ျပည္ေထာင္စု ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ေရာ ျပည္နယ္၊ ခ႐ိုင္ကိုေရာ ျပန္လည္သုံးသပ္ေပးဖို႔ စာေတြတင္ ထားပါၿပီ”ဟု ေျပာသည္။ သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ ေကာ္မရွင္မ်ားကို TNP ၏ ၿမိဳ႕နယ္အလိုက္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ပါတီ႐ုံးမ်ားမွ ေအာက္တိုဘာ ၂၀ ရက္က စာတင္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ၿပီး UEC ကို TNP ဗဟိုက ယေန႔ စာေပးပို႔လိုက္သည္ဟု သိရ သည္။ ေကာ္မရွင္အဆင့္ဆင့္သို႔ေပးပို႔သည့္ စာထဲတြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမက်င္းပႏိုင္ေၾကာင္း သတ္မွတ္ခံရသည့္ နယ္ေျမမ်ား မွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီအားလုံး ဝင္ထြက္ကာ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးႏိုင္သည့္ ေက်း႐ြာမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ တိုက္ပြဲမရွိသည့္ နယ္ေျမမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ လူထုကိုယ္တိုင္ကလည္း မဲေပးလိုသျဖင့္ မဲေပးခြင့္ မဆုံးရႈံးေစရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းတို႔ကို အဓိကထား တင္ျပ ထားသည္ဟု သိရသည္။

ထို႔ျပင္ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွ ပယ္ဖ်က္ခံရသည့္ ပန္နင္း၊ ၿမိဳ႕သစ္ ႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴေလး ေက်း႐ြာအုပ္စုတို႔သည္ တိုက္ပြဲ မရွိသည့္ အျပင္ ၿမိဳ႕နယ္သစ္ေက်း႐ြာအုပ္စု တစုတည္းတြင္ လာေရာက္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနၾကသည့္ အစိုးရ ဝန္ထမ္း၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး ဝန္ထမ္းမ်ားမွာ ဦးေရ ၁၀၀ ဝန္းက်င္ အထိ ရွိပါသည္ဟု ဦးတာေက်ာ္ေအာင္က ေျပာသည္။ ေက်ာက္ျဖဴေလးေက်း႐ြာအုပ္စုမွ ဥကၠ႒ ဦးေစာလႈိင္ကလည္း ၎တို႔ ေက်း႐ြာအုပ္စုတြင္ တိုက္ပြဲလည္း မရွိဘဲ အေျခအေန တည္ၿငိမ္ေနသည့္ နယ္ေျမ ျဖစ္သျဖင့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပေၾကာင္း ေၾကျငာလိုက္သည့္ အေပၚ ေဒသခံမ်ားက လက္ခံႏိုင္ျခင္း မရွိပါဟု ေျပာသည္။ TNLA ၏ သတင္းႏွင့္ ျပန္ၾကားေရးတာဝန္ခံ ဗိုလ္မႉး မိုင္းအိုက္ေက်ာ္က ၂၀၂၀ ခုႏွစ္၊ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲကို ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒေအာက္တြင္ က်င္းပျခင္းေၾကာင့္ ေထာက္ခံျခင္း မရွိေသာ္လည္း လူထုက ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္အရ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲလြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေပးႏိုင္ရန္ ၎တို႔ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ေႏွာင့္ယွက္ ျခင္းျပဳမည္မဟုတ္ဟု ေျပာသည္။ ၎တို႔ လႈပ္ရွားသည့္ နယ္ေျမမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား ဝင္ထြက္သြားလာၿပီး မဲဆြယ္ စည္း႐ုံးသည္ကိုလည္း ေႏွာင့္ယွက္ျခင္း၊ ဟန႔္တားျခင္းမ်ား လုပ္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴး မိုင္းအိုက္ေက်ာ္က ေျပာဆို ထားသည္။ https://burma.irrawa ddy.com/news/2020/10/21/232100.html

**************

၄။ ပလက္ဝ ေဒသခံမ်ားထံမွ ဆန္ကို AA အဖြဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး ေဈးႏွိမ္ဝယ္
22 October 2020

ခ်င္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္တြင္ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ဆန္ ခက္ခက္ခဲခဲ ဝယ္ယူေနရသည့္ ေဒသခံမ်ားထံမွ ရကၡိဳင္ စစ္တပ္ (AA) က ေဈးႏွိမ္ၿပီး ဆန္ဝယ္ယူျခင္း၊ အဓမၼ ဆန္ေတာင္းခံျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု ခ်င္းလူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ (CHRO) က ေၾကညာခ်က္ တေစာင္ ထုတ္ျပန္ကာ ေျပာဆိုလိုက္သည္။ CHRO မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဆလိုင္းလ်န္က “ဆန္က အကန႔္အသတ္နဲ႔ ဝယ္ယူေနရတဲ့ အခ်ိန္မွာသူတို႔က တဖက္က ျပန္ ဝယ္ယူေနေတာ့ အေျခအေနက ဆိုးေနတဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ မွတ္တမ္းအရဆို ဆန္ေတြ၊ ပိုက္ဆံ ေတြ သူတို႔ ေကာက္ေနတာ ၂ ႏွစ္ ရွိပါၿပီ။ အခု လက္ရွိျဖစ္ေနတာဆိုရင္ ငရွား အုပ္စုပါ။ တဖက္မွာ မေပးႏိုင္သူေတြကို ဒဏ္ေငြ ႐ိုက္တာေတြလည္း လုပ္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ သတင္း ရထားပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။

AA က ဆန္ အဓမၼေတာင္းယူသည္ ဟုဆိုကာ CHRO ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ေနရာမ်ားမွာ ငရွားေက်း႐ြာ အုပ္စုအတြင္းရွိ ငရွား၊ ေၾကာင္ေခ်ာင္း၊ ေဘာင္ဝ၊ ႏႈံးဘူးႀကီးႏွင့္ ႏႈံးဘူးငယ္ ႐ြာတို႔ ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိေပါက္ေဈး ဆန္တအိတ္ လွ်င္ ၇၅၀၀၀ က်ပ္ ဝယ္ယူေနရသည္ကို ၄၀၀၀၀ က်ပ္ျဖင့္သာ ေပးေခ်သည္ ဟု ဆလိုင္းလ်န္က ဆိုသည္။ CHRO ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ AA က ႐ြာသားမ်ားထံမွ ေဈးႏွိမ္ၿပီး ဆန္ဝယ္သည့္အျပင္ ဆန္ ၁ တင္းအိတ္လွ်င္ က်ပ္ ၂၀၀၀ ျဖင့္ ထမ္းၿပီး AA တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား စခန္းခ်သည့္ ေနရာသို႔ ပို႔ိခိုင္းသည္ ဟုလည္း ေရးသားထားသည္။ CHRO ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ျဖစ္စဥ္သည္ လြန္ခဲ့သည့္ စက္တင္ဘာ ၁၄ ရက္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္ ဟု သိရသည္။ ျဖစ္စဥ္မွာ တလေက်ာ္ၾကာၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေအာက္တိုဘာ ၂၀ ရက္မွ ထုတ္ျပန္ရျခင္းမွာ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္သည္ အင္ တာနက္ ျဖတ္ေတာက္ ခံထားရၿပီး လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးလည္း ခက္ခဲသျဖင့္ ေျမျပင္မွ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရရွိ သည္မွာ ေနာက္က်ၿပီး ျဖစ္စဥ္ မွန္မမွန္ကို ျပန္ အတည္ျပဳေနရျခင္းေၾကာင့္ ၾကန႔္ၾကာသြားျခင္း ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆလိုင္း လ်န္က ေျပာသည္။ CHRO သည္ ကုလသမဂၢ လူမႈစီးပြားေရး ေကာင္စီ (ECOSOC) က အထူးအႀကံေပး အဆင့္အျဖစ္၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွ စတင္ သတ္မွတ္ခံထားရၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာကာ မွတ္တမ္း ျပဳစုေနသည့္ အဖြဲ႕ ျဖစ္သည္။

CHRO က လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမဟုတ္ဘဲ ပလက္ဝေဒသတြင္ AA ရွိေနသည္ကို မလိုလားသျဖင့္ အဖြဲ႕အစည္း ဂုဏ္သိကၡာက်ေအာင္ လုပ္ႀကံတိုက္ခိုက္ေနသည္ဟုလည္း ဦးခိုင္သုခက စြပ္စြဲသည္။ ထို႔ျပင္ ဦးခိုင္သုခက “ပလက္ဝ မွာ တပ္မ ၇၇ က စက္ေလွတစီးကို ငါးေသာင္းကေန ႏွစ္သိန္းအထိ ေကာက္ေနတာရွိတယ္။ ပလက္ဝ အထက္ ဘက္ ရွင္းလက္ဝမွာ လိုင္လင္းပီဘက္ကလာတဲ့ ဆန္ကို တေသာင္းကေန ႏွစ္ေသာင္းအထိ ေကာက္တာ ရွိတယ္။ အဲဒီ လူ႔ အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ေတြက ဘာမွေျပာတာ မေတြ႕ရဘူး။ ဆန္ေဈး တက္တာကလည္း ဗမာ စစ္တပ္က ပိတ္ဆို႔ထားလို႔ ဒါေတြ ကို သူတို႔ မေျပာဘူး။ ဒီ ရီပို႔ ထုတ္တဲ့ လူေတြရဲ႕ သမာသမတ္ရွိမႈကို က်ေနာ္တို႔က ေမး ခြန္း ထုတ္စရာ ရွိပါတယ္” ဟုလည္း ေျပာဆိုသည္။ မတ္ ၂၉ ရက္ကလည္း ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ စားနပ္ရိကၡာသယ္ယူေရး ေကာ္မတီက ဆမီးၿမိဳ႕မွ ပလက္ဝၿမိဳ႕သို႔ ဆန္အိတ္ ၁၀၀ ေက်ာ္ သယ္လာရာ လမ္းခုလတ္တြင္ AA တပ္ဖြဲ႕က ဖမ္းဆီး စစ္ေဆးခဲ့ၿပီး စားေသာက္ေရး အခက္အခဲရွိသည္ဟုဆိုကာ ကာလေပါက္ေဈး အတိုင္း ဆန္အိတ္၂၀ ေရာင္းခ်ေပးရန္ ေျပာဆို ညႇိႏႈိင္းၿပီး မွ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ https://burma.irrawaddy.com/news/2020/10/22/232119.html

************

၅။ ျမန္မာျပည္က ခ်င္းဒုကၡသည္ေတြကို ကန္ကူညီဖို႔ ျပည္ပေရာက္ ခ်င္းတိုင္းရင္းသားေတြ ေတာင္းဆို
22 October, 2020

အေမရိကန္အေရွ႕ဘက္ျခမ္း ေမရီလန္းျပည္နယ္ ခ်င္းတိုင္းရင္းသားမ်ားအဖဲြ႔ ( CAM – Chin Association Maryland ) က ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပုိင္းအတြင္း အစီရင္ခံစာ ႏွစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး တခုကေတာ့ ခ်င္းျပည္နယ္နဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ေတြမွာ ျဖစ္ပြားေန တဲ့ စစ္ေရးပဋိပကၡေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနရတဲ့ IDP ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ အေၾကာင္းနဲ႔ ေနာက္တခုက အိမ္နီး ခ်င္း အိႏၵိယနဲ႔ မေလးရွားမွာ ေရာက္ေနတဲ့ ခ်င္းဒုကၡသည္ေတြအေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ IDP ျဖစ္ေနရ တဲ့ ခ်င္းတိုင္းရင္းသား အနည္းဆုံး (၁၈,၀၀၀) ေလာက္ရွိတယ္လို႔ CAM ရဲ႕အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္း အိႏၵိယ နဲ႔ မေလးရွားႏိုင္ငံေတြကို ထြက္ခြာသြားၾကတဲ့ ခ်င္းဒုကၡသည္ အေရအတြက္ကေတာ့ အိႏၵိယမွာ (၁)သိန္းေက်ာ္နဲ႔ မေလးရွား မွာ ( ၅၆,၀၀၀) ေက်ာ္ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီလို ျပည္တြင္း/ျပည္ပ ခ်င္းဒုကၡသည္ေတြကို အေမရိကန္အစိုးရ အေနနဲ႔ ထိေရာက္တဲ့ အေရးေပၚ အကူအညီေပးေရးနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုထဲမွာ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အေျခခ် ေနထုိင္ခြင့္ေပးဖို႔ ေအာက္တိုဘာ (၂၁) ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ အြန္လိုင္း သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ ရွင္းျပခဲ့ေၾကာင္း ေမရီလန္းျပည္နယ္ ခ်င္း တိုင္းရင္းသားမ်ားအဖဲြ႔ရဲ႕ အမႈေဆာင္ ဒါ႐ုိက္တာ ဦးဇိုသြန္းမႈန္က VOA ကုိေျပာပါတယ္။

“ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္၀၊ ဆာမီးမွာရွိတဲ့ အဲဒီ IDP နဲ႔ Refugee အေၾကာင္းကို က်ေနာ္ Report ေရးၿပီးေတာ့ ဒီေန႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလုပ္ပါတယ္။ လုပ္ရတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ကတခုကေတာ့ ဒီ Refugee အေၾကာင္း မေလးရွားမွာ ၅ ေသာင္း နီးပါး ခ်ငး္ေတြရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ တျခား ျမန္မာျပည္က တိုင္းရင္းသားေတြလည္း ရွိတယ္။ အဲဒါကို သမၼတ Trump ကေန မ်ားမ်ားယူဖို႔ က်ေနာ္တို႔ တိုက္တြန္းတယ္။ ၿပီးေတာ့ IDP က်ေတာ့ အခု မၾကာခင္မွာ သမၼတ Trump ကေန ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကပဲ ျဖစ္ျဖစ္ USAID ကပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အေထာက္အပံ႔ အေထာက္ အကူကို အခုက လက္မွတ္ထိုးေတာ့မယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ခ်င္းပဲျဖစ္ျဖစ္ တျခား IDP ေတြကို မ်ားမ်ားကူညီပါဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တိုက္တြန္း တာျဖစ္ပါတယ္။”VOA က တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အဲဒီ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ ဝါရွင္တန္ဒီစီ အေျခစိုက္ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ် သူမ်ားနဲ႔ ဒုကၡသည္မ်ား အကူအညီေပးေရး ကက္သလစ္ဘာသာဝင္မ်ားအဖြဲ႔ ( Migration and Refugee Services) အမႈ ေဆာင္ဒါ႐ုိက္တာ Bill Canny ကလည္း ခ်င္းဒုကၡသည္ေတြအပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အျခားတုိင္းရင္းသား ဒုကၡသည္ေတြ ကိုပါ လက္ရွိထက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ပိုလက္ခံဖုိ႔ သမၼတထရမ့္ အစိုးရကို တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။

ေမရီလန္း ခ်င္းတိုင္းရင္းသားမ်ားအဖဲြ႔ရဲ႕ အမႈေဆာင္ ဒါ႐ုိက္တာ ဦးဇိုသြန္းမႈန္က ေတာ့ ျပည္တြင္း IDP ေတြအတြက္ အခုလို ႏိုင္ငံတကာကို အကူအညီေတာင္းခံေနေပမယ့္ လက္ရွိမွာေတာ့ စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္စခန္းေတြဆီ အကူအညီ တုိက္ရိုက္ေပး ပို႔ႏိုင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းေတြ ပိတ္ပင္တားဆီးခံရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးရွိေၾကာင္း ရွင္းျပပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္အတြငး္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ လာေရာက္ အေျခခ်ခြင့္ ရွိတဲ့ ခ်င္းတုိင္းရင္းသား ဒုကၡသည္ ပေါင္း အနည္းဆုံး ( ၆ ေသာင္း ၃ ေထာင္)ေလာက္ ရွိတယ္လို႔ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔ေတြက ေျပာပါတယ္။ https://burmese.voanews.com/a/myan mar-chin-idp-report-usa-chin-association-of-maryand-/5631090.html

***************

၆။ ေမာ္ခ်ီးေဒသအႏၲရာယ္ဇုန္မွာေနတဲ့သူေတြ အၿပီးေျပာင္းေ႐ႊ႕ဖို႔ မလိုလားၾက
October 21, 2020

ေမာ္ခ်ီးေဒသ အႏၲရာယ္ဇုန္ထဲမွာရွိေနတဲ့ ၁၃ကုန္းေခၚ ယူေကာ္ခိုေက်း႐ြာရွိ ေနအိမ္တခ်ိဳ႕ကို အၿပီးေ႐ႊ႕ေျပာင္းၾကဖို႔ အာဏာ ပိုင္ေတြက ထုတ္ျပန္ထားေပမယ့္လည္း ေျမျပင္မွာေနထိုင္သူေတြက ေခတၱသာေရွာင္ရွားေနတာျဖစ္ၿပီး အၿပီးေျပာင္းေ႐ႊ႕ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ဆႏၵမရွိၾကပါဘူး။ လက္ရွိအေျခအေနရမွာေတာ့ အႏၲရာယ္ဇုန္ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ေဒသခံေတြက မိုးတြင္းကာလမွာ ဆိုရင္မေနၾကပဲ တျခားေဆြးမ်ိဳးအိမ္ေတြမွာ သြားေရာက္ေနထိုင္ၾကၿပီး ပြင့္လင္းရာသီေရာက္ရင္ အဲဒီမွာျပန္လာေနၿပီး ခဲလုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ကိုင္ၾကပါတယ္။

ေဒၚျဖဴျဖဴဝင္း က “သူတို႔ကေ႐ႊ႕ခိုင္းတာေတာ့မဟုတ္ဘူး။ အိမ္ကိုေတာ့မေ႐ႊ႕ခိုင္းဘူး။ လူကိုပဲ ေရွာင္ခိုင္းတာေပါ့။ တကယ္လို႔ ဂဲလုံးေတြက်လာရင္ အႏၲရာယ္ရွိတယ္ဆိုေတာ့သူတို႔မွာ တာဝန္ရွိတာေပါ့ေနာ္။ အိမ္ေ႐ႊ႕လို႔ေတာ့ တရားဝင္မေၾကျငာေသး ဘူး။ အခုထိလည္းမေ႐ႊ႕ခိုင္းေသးဘူး။ တကယ္လို႔ေနမယ္ဆိုရင္ ညေတာ့မအိပ္နဲ႔ေပါ့။ ညၾကရင္ေတာ့ေရွာင္ေပးေပါ့။ မိုးမ်ား ရင္ အႏၲရာယ္ျဖစ္မွာစိုးလို႔ေပါ့။”လို႔ ေျပာပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြက ေ႐ႊ႕ေျပာင္းခိုင္းတာမဟုတ္ပဲ အႏၲရာယ္က်ေရာက္မွာ စိုးလို႔ ေရွာင္ခိုင္းတာပဲျဖစ္တယ္လို႔ သူက ယူဆထားပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ လပိုင္းက ျပည္နယ္လုံၿခဳံေရးႏွင့္နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီး ၊ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဝန္ႀကီးႏွင့္ တျခားသက္ဆိုင္ရာ ဌာနဆိုင္ရာေတြကေနၿပီး ကြင္းဆင္း စစ္ေဆးရာမွာ အဲဒီအႏၲရာယ္ဇုန္ထဲမွာ မေနၾကဖို႔ အၿပီးေျပာင္းေ႐ႊ႕ၾကဖို႔ ေက်း႐ြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးကို ၫြန္ၾကားထားပါတယ္။ ၁၃ ကုန္းေခၚ ယူေကာ္ခိုေက်း႐ြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးဦးဆန္းဝင္းက “ သူတို႔နဲ႔လည္း လူစုံမေတြ႕ရဘူး။ ဟိုဘက္ဒီဘက္ ေျပာင္း ေ႐ႊ႕ေနေတာ့ လူစုံမေတြ႕ရဘူး။ ခုနက ေျပာသလို သူတို႔ကေတာ့အဲ့လိုမ်ိဳး ဒီ ၂၅ လုံးကိုေတာ့ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းဖို႔ကိစၥကိုေတာ့ ေျပာသြားတယ္။ ခုနကေျပာသလိုမ်ိဳးဟိုနားကေနရာေလးကိုေတာ့ အဲ့ဒီလက္ပြတ္ပင္ KB-0 တို႔ဆင္းတဲ့လမ္းအဲ့နား တစ္ေန ရာေတာ့ ကုမၸဏီေတြ ဘာေတြနဲ႔ ညိဳႏိုင္းၿပီးေတာ့မွေဆာင္႐ြက္ေပးမယ္လို႔ေတာ့ရွိတယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္း ေရးအဖြဲ႕က ဒါ ၅ ေသာင္းကေန ၁ သိန္းေပါ့။ သူတို႔ကို ေထြအုပ္ကိုေမးလိုက္ေတာ့ ေထာက္ပံ့ေၾကးက ဘယ္ေလာက္ ေလာက္ရွိလဲေတာ့ ၅ ေသာင္းကေန ၁ သိန္းေလာက္ပဲရွိတယ္အဲေလာက္ပဲ။” လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဌာနေပါင္းစုံကေန တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာကုမၸဏီေတြက ႏွစ္ရက္ဆက္တိုက္လာေရာက္ စစ္ေဆးမႈေတြျပဳလုပ္ၿပီး ေတာ့ ေ႐ြ႕ေျပာင္းဖို႔အတြက္ ရာအိမ္မႉးေတြကို မွာၾကားသြားၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ အိမ္တန္ဖိုးနဲ႔ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းသယ္ယူေရး စရိတ္က ခန႔္မွန္း ငါးေသာင္းနဲ႔ တစ္သိန္းၾကားမွာသာ ရတဲ့အတြက္ မေ႐ႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ဘူးလို႔ ေနအိမ္ေျပာင္းေ႐ႊ႕မည့္စရင္ထဲမွာ ပါဝင္ေနတဲ့ ေဒၚတင္မာစိုး ကေျပာပါတယ္။ အိမ္ေ႐ႊ႕ေျပာင္းဖို႔အတြက္ တိက်တဲ့ေနရာအသစ္ကို အစိုးရက သတ္မွတ္ထား ျခင္းမရွိေသးေပမယ့္ ေဒသခံေတြအေနနဲ႔ ခဲလုပ္ကြက္ႏွင့္ေဝးကြာသြားမွာကိုစိုးရိမ္ေနၾကတာပါ။ ဒါ့အျပင္ အခုလိုေ႐ြ႕ေျပာင္း ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ အဲဒီေနရာကို ခဲသတၱလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္သြားမွာကိုလည္း ေဒသခံ မ်ား ထင္ျမင္စိုးရိမ္ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ေမာ္ခ်ီးေဒသမွာ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ ႀကီးမားတဲ့ ေျမၿပိဳမႈ ၃ ႀကိမ္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ မွာ ပထမအႀကိမ္၊ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ မွာ ဒုတိယအႀကိမ္ နဲ႔ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ တတိယအႀကိမ္ ေျမၿပိဳမႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လူေသဆုံးမႈနဲ႔ လူေနအိမ္မ်ား ပ်က္ဆီး ခဲ့ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ေမာ္ခ်ီးခဲသတၱဳလုပ္ငန္းက ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာေက်ာ္ၾကားရွိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေမာ္ခ်ီးေဒသမွာေတာ့ တရားဝင္ လုပ္ကြက္ စုစုေပါင္း ၁၂၆ က်ဥ္း ရွိၿပီး လုပ္သားဦးေရ ၁၃၀၇ ဦးရွိပါတယ္။ https://ww w.bnionline.net/mm/ news-76411

**************

၇။ ကရင္အခ်င္းခ်င္း စည္းလံုးမႈပ်က္ျပားေစသည့္ မဲဆြယ္မႈမ်ားမလုပ္ရန္ ရန္ကုန္ကရင္စာယဥ္ သေဘာထားထုတ္ျပန္
October 22, 2020

ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ကရင္ေရးရာကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားအေနျဖင့္ မဲဆြယ္စည္းရံုးေရးကာလအတြင္း ကရင္လူမ်ိဳး အခ်င္းခ်င္း အမ်ိဳးသားေရးစိတ္၀မ္းကြဲေစမည့္ စကားအသံုးအႏႈန္းမ်ားႏွင့္ မျဖစ္ႏိုင္ေသာ ကတိက၀တ္မ်ားေပးၿပီး မဲဆြယ္ စည္းရံုးျခင္းမျပဳၾကရန္ ရန္ကုန္ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ေျမာက္ပိုင္းခရိုင္ စာေပယဥ္ေက်းမႈေကာ္မတီမ်ားက သေဘာထားထုတ္ျပန္ ေျပာဆိုလိုက္သည္။

မဲဆြယ္စည္းရံုးေရးကာလအတြင္း ကရင္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား၏၀န္းရံသူအခ်ိဳ႕၏ မလိုလားအပ္ေသာ မဲဆြယ္စည္းရံုး ေရးကိစၥရပ္မ်ားေၾကာင့္ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားအၾကား စည္းလံုးမႈပ်က္ျပားလာသည့္ အေျခအေနျဖစ္ ေပၚေနသည့္အတြက္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔က သေဘာထား ထုတ္ျပန္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ကရင္စာေပယဥ္ေက်းမႈ ေကာ္မတီ တာ၀န္ ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။ ရန္ကုန္ေတာင္ပိုင္းခရိုင္ ကရင္စာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈေကာ္မတီအတြင္းေရးမွဴး စမင္းမင္းက “ အခု လက္ရွိ ကိုယ္စားလွယ္ ေလာင္းေတြကို ကိုယ္စားျပဳၿပီးမဲဆြယ္ေပးသူေတြက မလိုလားအပ္တဲ့ အမုန္းစကားေတြ၊ ဥပမာ ကရင္ ကိုယ္စားေလာင္းေတြကို ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ တိုက္ခိုက္တာေတြက ေအာက္ေျခမွာအခ်င္းခ်င္း ထိုးႏွက္ၿပီးမဲဆြယ္ေနၾက တယ္။ ဒီလိုမ်ိဳးေတြ လုပ္ေတာ့ ကရင္ျပည္သူေတြက ထင္ေယာင္ထင္မွားနဲ႔ အျခမ္းျခမ္းအစိတ္စိတ္ကြဲကုန္ၿပီ။ အဓိကကေတာ့ စည္းလံုးညီညြတ္မႈနဲ႔ၿပိဳကြဲေအာင္မရွိေအာင္၊ ဖိအားေတြေၾကာင့္ မဲေပးရတဲ့ပံုစံမဟုတ္ဘဲ ဒီမိုကေရစီယဥ္ေက်းမႈအရလြတ္ လပ္စြာေအာင္ မဲေပးႏိုင္ေအာင္ ရည္ရြယ္တာျဖစ္တယ္” ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။

ကရင္ေရးရာတက္ႂကြလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ေစာထြန္းထြန္းက “ဒီအခ်ိန္ ႏိုင္ငံေရးအခန္းက႑မွာပါတီ အသီးသီးက က်ေနာ္တို႔မဲဆြယ္စည္းရံုးတဲ့အခါမွာ ကရင္လူမ်ိဳးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့အဖြဲ႔စည္းအသီးသီးက ဦးေဆာင္တဲ့ ေနရာေတြမွာရွိတယ္ ေလ။ အဲဒီေတာ့စာယဥ္သည္လည္း ကိုယ့္ကရင္စာေပယဥ္ေက်းမႈကို ဦးေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အဖြဲ႔ အစည္းတစ္ရပ္ျဖစ္ တဲ့အတြက္ ဒီလိုဦးေဆာင္လမ္းညႊန္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ေပးတာက ေကာင္းတယ္။ နားလည္လက္ခံသလို ႀကိဳဆိုလည္း ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ထိုနည္းတူစြာပဲ အျခားေသာ အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ဒီလိုမ်ိဳးအားေပးတာမ်ိဳး၊ ထုတ္ျပန္တာမ်ိဳးေတြလည္း လုပ္သင့္ပါ တယ္။”ဟု ေျပာသည္။ လာမည့္ ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔တြင္က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရန္ကုန္ေတာင္ပိုင္းခရိုင္ ၁၀ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ကရင္ ေရးရာမဲဆႏၵရွင္ဦးေရ ၆၉,၀၂၃ ဦးႏွင့္ ေျမာက္ပိုင္းခရိုင္ ၉ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ၁၁၃,၂၀၀ ဦးရွိေၾကာင္း ေအာက္တိုဘာလ ၁ ရက္ေန႔ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ခြဲစာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။

ထို႔အတူ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ကရင္ေရးရာအတြက္ NLD မွ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ေနာ္စူစဲန္နာလွလွစိုး၊ ျပည္သူ႔ေရွ႕ ေဆာင္ပါတီ -PPP မွ ေနာ္လင္းသဂႌထြန္း၊ ျပည္ေထာင္စုၾက့ံခုိင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ -USDP မွ ေစာဂ်က္ေကာ့ထူး၊ ကရင္ျပည္သူ႔ပါတီ -KPP မွ မန္းသန္း၀င္းဦး၊ ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီပါတီမွ ေနာ္အုန္းလွႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုေကာင္းက်ိဳးေဆာင္ပါတီ -UBP မွ ေဒၚသင္းသင္းခိုင္ တို႔အသီသီး ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမည္ျဖစ္သည္။ http://kicnews.org/2020/10/%e1%80%80%e1%80%9b%e1%80%84%e1%80%b9%e1%80%a1%e1%8

**************

၈။ ပလက္ဝသို႔ စစ္ေတြဘက္မွပို႔သည့္မဲ႐ုံသုံးပစၥည္းမ်ား ယေန႔ထိမေရာက္ေသး
October 22, 2020

ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္သို႔ မတူပီဘက္မွပို႔သည့္ မဲ႐ုံသုံးပစၥည္း ေရာက္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း စစ္ေတြဘက္မွပို႔သည့္ပစၥည္းမ်ား ယေန႔ ခ်ိန္ထိမေရာက္ရွိေသးေၾကာင္း ခ်င္းျပည္နယ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ အတြင္းေရးမွဴး ဦးလင္းေက်ာ္ထံမွ သိရသည္။

“မတူပီလင္က လာတဲ့ မဲ႐ုံသုံးပစၥည္းေတြကေတာ့ ပလက္ဝရယ္၊ဆမီးရယ္၊ ေနာက္မတူပီနဲ႔ နီးတဲ့ေနရာေတြ မတူပီနဲ႔နီးတဲ့ အုပ္စုေတြကိုေရာက္ၿပီ၊နဂိုေ႐ြးေကာက္ပြဲတုန္းကေတာ့ ပလက္ဝမွာ အားလုံးပုံတယ္။ အခုကေတာ့ အေျခေနတစ္ခုအရ မတူပီနဲ႔နီးတဲ့ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ထဲက အုပ္စုေတြအတြက္ဆိုရင္ မတူပီမွာထားတယ္၊ဆမီးရဲ႕ေအာက္ျခမ္းမွာရွိတဲ့ ေက်း႐ြာအုပ္စု ေတြ အတြက္ဆိုရင္ ဆမီးမွာထားတယ္၊ ပလက္ဝရယ္၊ ပလက္ဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔အထက္က အုပ္စုေတြအတြက္ဆိုရင္ ပလက္ဝကိုပို႔တယ္။ က်န္တဲ့ပစၥည္းေတြကေတာ့ စစ္ေတြမွာပဲရွိေနတယ္”ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ အတြင္းေရးမွဴး ဦးလင္းေက်ာ္က ေျပာသည္။ မတူပီဘက္မွ ပစၥည္းမ်ားသည္ စက္တင္ဘာလ(၁၅)ရက္ မတိုင္ခင္တြင္ ေရာက္ရွိၿပီျဖစ္ၿပီး က်န္သည့္ပစၥည္းမ်ားကို ယခုလ ေအာက္တိုဘာလ တတိယအပတ္တြင္ ေရာက္ရွိႏိုင္ေအာင္ႀကိဳးစား ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိေၾကာင္းလည္းသိရသည္။

“အခု ေရာက္တဲ့ ပစၥည္းေတြကေတာ့ မဲပုံးေတြပါတယ္။ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဓိကအေရးႀကီးတဲ့ အမွတ္တုံးတံဆိပ္ရယ္၊ စတစ္ ကာ ေတြရယ္၊ စတစ္ကာေတာ့ ရပ္ေက်းတို႔ မဲ႐ုံကိုယ္စားလွယ္ေတြအတြက္ စတစ္ကာေတြေပါ့”ဟု ၎က ေျပာသည္။ လက္ရွိ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္သည္ မဲဆႏၵနယ္အမ်ားဆုံးၿမိဳ႕နယ္ျဖစ္ၿပီး လူဦးေရအမ်ားဆုံးႏွင့္ ေဒသအက်ယ္ အဝန္း သည္လည္း ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ အက်ယ္ျပန႔္ဆုံးျဖစ္သည္။ https://www.bnionline. net/mm/news-76448

***************

၉။ ဆြမ္ပရာဘြမ္ ေက်း႐ြာနယ္နမိတ္အတြင္း ေ႐ႊသတၱဳတူးေဖာ္မႈကို ရပ္ဆိုင္းေပးရန္ေတာင္းဆို
22 October 2020

ကခ်င္ျပည္နယ္ ဆြမ္ပရာဘြမ့္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ဖုန္အင္ယာန္ေက်း႐ြာတြင္ ေက်း႐ြာ တားျမစ္နယ္နမိတ္ဧရိယာအတြင္း ေ႐ႊသတၳဳတူးေဖာ္ရန္ လုပ္ေဆာင္ေနသျဖင့္ အဆိုပါစီမံကိန္းကို အျမန္ဆုံး ရပ္ဆိုင္းေပးရန္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားက ေတာင္းဆို ေနၾကသည္။ ဖုန္အင္ယာန္ေက်း႐ြာ၏ ကန႔္သတ္နယ္ေျမအတြင္း ေျမဧက ၃၀၀ ေက်ာ္ကို လုပ္ငန္းရွင္ ၂ ဦးက ေဒသခံမ်ားကို အသိမေပးဘဲ ေျမလြတ္ေျမလပ္ စိုက္ပ်ိဳးေျမအျဖစ္ ေလွ်ာက္ယူထားၿပီး ေ႐ႊသတၳဳတူးေဖာ္ရန္လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု ေဒသခံ ဦး Lajaw La Htoi က ယခုလို ကန႔္ကြက္ ေျပာဆိုသည္။“ဘယ္သူက လက္မွတ္ထိုး သေဘာတူခ်ေပးတယ္ဆိုတာကိုက မသိရတာပါ။ သူတို႔ေျပာတာက စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြလုပ္ဖို႔လည္းေျပာတယ္။ ေ႐ႊတူးေဖာ္လို႔ရတဲ့ ေနရာမွာက ေ႐ႊလုပ္ မယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ အဲ့ဒါကိုက်ေနာ္တို႔ ေဒသခံေတြက လုံးဝသေဘာမတူဘူး။ ကန႔္သတ္ဧရိယာျဖစ္တဲ့ အတြက္ တျခားသူေတြလုပ္မယ္ဆိုရင္လည္း”ဟု ေျပာသည္။

ဖုန္အိန္ယာန္ေက်း႐ြာ နယ္နမိတ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေသာ ဧက ၁ ေသာင္းနီးပါးသည္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းအတြက္ ေျမၾသဇာအလြန္ေကာင္းမြန္ေသာေၾကာင့္ အစိုးရႏွင့္ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ KIO ကလည္း ေက်း႐ြာနယ္နမိတ္အျဖစ္ တရားဝင္ သတ္မွတ္ေပးထားေသာ ေနရာျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ား ေျပာသည္။ ဖုန္အိန္ယာန္အပါအဝင္ ဆြမ္ပရာဘြမ္ၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ ေနရာအခ်ိဳ႕တြင္ ျပည္နယ္အစိုးရက အေသးစား သတၳဳတူးေဖာ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ခ်ထားေပးၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေက်း႐ြာကန႔္သတ္ဧရိယာအတြင္း လုံးဝမျပဳလုပ္ေပးေစလိုေၾကာင္း ေက်း႐ြာအုပ္ခ်ဳပ္မွဴး ဦး Naw Seng က ေျပာဆိုသည္။“က်ေနာ္တို႔ေဒသခံေတြက ေတာင္ယာလုပ္ငန္းကိုပဲ ဦးစားေပးလုပ္ကိုင္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကန႔္သတ္ထားတဲ့ ေျမဧရိယာ အတြင္း စီမံကိန္း လုံးဝ မလုပ္ေစခ်င္ဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႕ေဒသခံေတြဆိုရင္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဖို႔ လယ္ယာမဲ့ျဖစ္တဲ့ မိသားစုေတြ အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္။ ၿပီးရင္ေက်း႐ြာနဲ႔လည္းအလြန္နီးတဲ့အတြက္ ေ႐ႊတူးေဖာ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ စိုက္ပ်ိဳး ေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ထိေရာက္လုပ္ကိုင္၍ မရဘဲပ်က္စီးသြားမယ္ျဖစ္တယ္။ ဆြမ္ပရာဘြမ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းထဲမွာ ေျမနိမ့္ပိုင္းျဖစ္ၿပီး ေျမဆီလႊာ ေကာင္းတယ္ဆိုလို႔ ဖုန္အင္ယာန္ ေဒသတစ္သာရွိေတာ့တာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္စီမံကိန္းကိုမွ မလိုလားဘူး”ဟု ေျပာသည္။

ဖုန္အင္ယာန္ေက်း႐ြာ ကန႔္သတ္နယ္ေျမတြင္ သတၳဳတူးေဖာ္ခြင့္ မရွိေၾကာင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဝန္ႀကီး ဦး Dashi La Seng ကလည္း ယခုလိုေျပာဆိုသည္။“ဆြမ္ပရာဘြမ္ၿမိဳ႕နယ္အနီးတဝိုက္မွာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကေန ျပည္နယ္အစိုးရကို စီမံခန႔္ခြဲခြင့္ေပးထားတာျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီကန႔္သတ္ဧရိယာထဲမွာ ခ်မွတ္ထားေပးတာေတာ့မရွိေသးဘူး။ အခုက သူတို႔အေနနဲ႔ ေျမလြတ္ေျမလပ္နဲ႔ေလွ်ာက္ထားတယ္ဆိုရင္ ျပန္လည္စစ္ေဆး ရမွာပါ။ ေလွ်ာက္ထားတဲ့ေပၚမွာဘဲ မူတည္ၿပီး လုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိမွာပါ။ စိုက္ပ်ိဳးေရးစီမံကိန္းအတြက္ ေလွ်ာက္ထားတဲ့ေနရာမွာ ေ႐ႊသတၳဳကတူးလို႔မရဘူးေလ။ ျပည္နယ္အစိုးရအေနနဲ႔လည္း ေျမလြတ္ေျမလပ္ကို စိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ ေလွ်ာက္ထားျခင္း ရွိမရွိ။ ေလွ်ာက္ထားတဲ့ ေနရာက ႐ြာနယ္နမိတ္ ဧရိယာအတြင္းက်ေရာက္မႈရွိမရွိ ဒါေတြကိုေသခ်ာစစ္ေဆးၿပီးမွ ေတြ႕ရွိခ်က္ ေတြကို လုပ္ထုံးလုပ္နည္းနဲ႔အရ ခ်ေပးပိုင္ခြင့္ရွိပါတယ္။ အဲ့လိုမဟုတ္ဘဲ ေျမလြတ္ေျမလပ္ပုံစံေလွ်ာက္ထားတယ္ဆိုၿပီး လုပ္ခ်င္သလို လုပ္ပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ ေျမလြတ္ေျမလပ္စီမံခန႔္ခြဲတဲ့ သက္ဆိုင္ရာဌာန ခြင့္ျပဳခ်က္မရရင္လည္း သတၳဳတူးေဖာ္ခြင့္ လက္မွတ္ထုတ္ ေပးမွာမဟုတ္ဘူး။ ဒါကိုလည္း အားလုံးကိုသိေစခ်င္တယ္” ဟု ေျပာဆိုသည္။

ျပည္နယ္အစိုးရအေနႏွင့္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ကစၿပီး ဒုတိယ္အႀကိမ္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ခုတြင္တၿပိဳင္နက္ အေသးစားေ႐ႊသတၳဳတူးေဖာ္ခြင့္ေပးခဲ့ၿပီးေနာက္ လက္ရွိဆြမ္ပရာဘြမ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ၄ ေနရာခန႔္တြင္ လုပ္ကြက္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ခန႔္ တရားဝင္ခ်ထားေပးေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ https:// burmese.kachinnews.com/2020/10/22/l1-16/

**************

၁၀။ ေက်ာက္ျဖဴ စနဲၿမိဳ႕အနီး မိုင္းေပါက္ကြဲ၍ ၂ ဦးေသ၊ ၂ ဦးဒဏ္ရာရရွိ
October 22, 2020

ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္၊ စနဲၿမိဳ႕အနီးတြင္ ေအာက္တိုဘာ ၂၁ ရက္ေန႔ နံနက္ ၈ နာရီခန႔္က ေရတပ္မွ ကားတစ္စီး မိုင္းခြဲတိုက္ခိုက္ခံရ၍ ၂ ဦးေသဆုံးကာ ၂ ဦးဒဏ္ရာရရွိသျဖင့္ စနဲေဆး႐ုံတြင္ ေဆးကုသမႈခံယူေနရေၾကာင္း သတင္းရရွိ သည္။ ၎တို႔မွာ စနဲၿမိဳ႕အျပင္ဖက္ရွိ ေရတပ္သို႔သြားလမ္း အဝေတာင္ေက်း႐ြာအုပ္စုရွိ ေရနံသူ တံတားထိပ္တြင္ ေပါက္ကြဲ ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းေနရာတြင္ ပြဲခ်င္းၿပီးေသဆုံးသူတစ္ဦးရွိခဲ့ၿပီး ေဆး႐ုံေရာက္ၿပီးမွ ေနာက္ထပ္ တစ္ဦးေသဆုံးကာ ႏွစ္ဦးမွာ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေၾကာင္း စနဲၿမိဳ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေနလင္းႀကိဳင္က နိရၪၥရာ သတင္းဌာနသို႔ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။

“ျဖစ္တဲ့ေနရာက စနဲၿမိဳ႕ကေန တစ္နာရီေလာက္သြားရတယ္။ ေရတပ္သြားလမ္းမွာျဖစ္တာ။ တပ္ကအဖြဲ႕ေတြ စနဲကို ေဈးလာဝယ္ရင္း အျပန္မွာျဖစ္တာလို႔ အၾကမ္းဖ်င္းသိရတယ္ဗ်။ ဒဏ္ရာရတဲ့လူေတြကို အနီးအနား ဆိုေတာ့ စနဲေဆး႐ုံကို ပို႔ပါတယ္။ ဒီကိုေရာက္တာေတာ့ ဒဏ္ရာရတဲ့သူသုံးေယာက္ပါ။ ေသသြားတဲ့လူက တစ္ေယာက္ပါလာပါတယ္။ ဘယ္အဆင့္ ေတြေတာ့ ကြၽန္ေတာ္လည္းမသိဘူး။ မသိဘူးဆိုတာက သူတို႔က အရပ္ဝတ္နဲ႔ကို” ဟုေျပာသည္။ ေဆး႐ုံတြင္ ေဆးကုသမႈ ခံယူေနရင္းျဖင့္ ေနာက္ထပ္တစ္ဦးမွာေသဆုံးခဲ့ေၾကာင္း၊ ေသဆုံးသူမ်ားမွာ အသက္ ၃ဝ ေက်ာ္ႏွင့္ ၄ဝ ေက်ာ္အ႐ြယ္ အမ်ိဳးသားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ၎ကဆက္ေျပာသည္။ “ႏွစ္ေယာက္ေသၿပီး က်န္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေယာက္ကတစ္ေယာက္မွာ ညာဖက္ ေျခေထာက္ ဒူးေခါင္းနားက ျပတ္သြားတယ္။ က်န္တစ္ေယာက္ကေတာ့ ပြန္းပဲ့ဒဏ္ရာေလာက္ပါပဲ။” ဟုေျပာသည္။

၎ေရတပ္စခန္း၏ အမည္ကို မသိေသာ္လည္း အဝေတာင္ေက်း႐ြာအုပ္စုအပိုင္တြင္စခန္းခ်သည့္ ေရတပ္စခန္းျဖစ္ေၾကာင္း သူကဆက္ေျပာသည္။ အရပ္သားထိခိုက္မႈတစ္စုံတစ္ရာ မရွိေၾကာင္း၊ ၎မိုင္းေပါက္ကြဲရာတြင္ ကားမွာလုံးဝပ်က္စီးသြား ေၾကာင္း သိရသည္။ ၎ေပါက္ကြဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ စနဲၿမိဳ႕ရွိေနရာအခ်ိဳ႕တြင္ လုံၿခဳံေရးမ်ားခ်ထားေၾကာင္း ၎ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ေျပာျပခ်က္အရသိရသည္။ https://www.bnionline.net/mm/news-76428

**************

၁၁။ ကိုဗစ္ကာကြယ္ေရး စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား ပိုမိုလိုက္နာေစရန္ KNU ၫႊန္ၾကားခ်က္ထုတ္
October 20, 2020

ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ကရင္အမ်ဳးိသားအစည္းအ႐ုံး-KNU ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမတခ်ဳိ႕တြင္ Covid-19 ေရာဂါပိုး အတည္ျပဳ လူနာ မ်ားေတြ႕ရွိမႈမ်ားလာသည့္အတြက္ ကိုဗစ္ထိန္းခ်ဳပ္ကာကြယ္ေရး စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို ပိုမိုလိုက္နာေစရန္ႏွင့္ လူစု လူေဝး ျဖစ္ေပၚေစမႈကို မျပဳလုပ္ေစရန္ KNU ခ႐ိုင္အသီးသီးသို႔ ဗဟိုမွ ေအာက္တိုဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔ ရက္စြဲျဖင့္ ၫႊန္ၾကား လိုက္ေၾကာင္းသိရသည္။ KNU ဗဟိုမွ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ Covid-19 အေရးေပၚတုန္႔ျပန္ေရးေကာ္မတီ၏ အစီရင္ခံခ်က္ေပၚ အေျခခံၿပီး KNU ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမႏွင့္ ထိစပ္နယ္ေျမမ်ားတြင္ ကိုဗစ္ေရာဂါပိုး ေတြ႕ရွိသူ (၁၀၀)ဦးေက်ာ္ရွိလာသည့္အတြက္ ေကာ္မတီမွ ယခင္ထုတ္ ျပန္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို ျပည္သူမ်ား ပိုမိုလိုက္နာႏိုင္ေစရန္ ႏွင့္ လူစုလူေဝး ျဖစ္ေစ သည့္ ဘုရားသြား ေက်ာင္းတက္၊ ပြဲလမ္းသဘင္ ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားကို ယခုေအာက္တိုဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔မွ ႏိုဝင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔ အထိ တားျမစ္ကန္႔သတ္ထားရန္ ခ႐ိုင္အသီးသီးကို ၫႊန္ၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဗဟိုအဆင့္ ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ပဒိုေစာဒိုင္းမြန္းခင္က “ က်ေနာ္တို႔ ဒီေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္ကာကြယ္မႈအတြက္ အြန္လိုင္းကေန ပုံမွန္အစည္းအေဝးထိုင္တဲ့အခါ အခုလတ္တေလာ ကိုဗစ္ပိုးေတြ႕ရွိသူမ်ားလာမႈမွာ နယ္စပ္ လည္းပါလာတာ ေတြ႕ရတယ္။ အဲ့အတြက္ ဒီကိုဗစ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေကာ္မတီရဲ႕ အၾကံျပဳမႈအေပၚမူတည္ၿပီး ဗဟိုကၫႊန္ၾကားခ်က္ထုတ္ လိုက္တာပါ။”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။ လက္ရွိတြင္ ကိုဗစ္ေရာဂါပိုးကူးစက္ျပန္႔ပြားမႈမ်ား အရွိန္ျမင့္မားလ်က္ရွိၿပီး လာ မည့္ ဒီဇင္ဘာလအထိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မႈမရွိပါက ၎တို႔အတြက္စိုးရိမ္ရမည့္ အေျခအေနရွိလာႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ပဒိုေစာဒိုင္းမြန္းခင္က ဆက္ေျပာသည္။ အဆိုပါ ခ်မွတ္ထားသည့္စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားအရ ခ႐ိုင္ခ်င္း၊ ၿမိဳ႕နယ္ခ်င္း၊ ရြာခ်င္းကူးလူးသြားလာမႈမ်ားကို ပိုမိုတင္းၾကပ္ စိစစ္ရန္၊ ၁၅ ဦးထက္ပို၍ လူစုလူေဝး မလုပ္ရန္ စသည့္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ား အပါအဝင္ လတ္တေလာ ထပ္မံၫႊန္ၾကားလိုက္သည့္ ဘုရားသြားေက်ာင္းတက္၊ ပြဲလမ္းသဘင္ ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားကိုပါ ပိုမို ႀကီးၾကပ္ ေဆာင္ရြက္သြားရန္တို႔ ပါဝင္သည္။

ထိုသို႔ KNU မွ ကိုဗစ္ ေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္ကာကြယ္ေရးအတြက္ စီမံလုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၏ ဟန္႔တားေႏွာင့္ ယွက္မႈမ်ားေၾကာင့္ အခက္အခဲမ်ားႀကဳံခဲ့ရေၾကာင္း KNU ဘက္ကဆိုၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္လမ်ားက KNU မွ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးေရး ဂိတ္မ်ားကို တပ္မေတာ္မွ တားျမစ္ဟန္႔တားမႈမ်ား၊ မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္ မ်ားလည္းေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ http://kicnews.org/2020/10/%e1%80%80%e1%80%ad%e1% 80%f%e1%80% 97%e1%80%85%e1%80

**************

၁၂။ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕အတြင္း မြန္ညီၫြတ္ေရးပါတီေထာက္ခံသူမ်ား စု႐ုံးလွည့္လည္အင္အားမျပၾကရန္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ႏိုင္ေရး အဖြဲ႕ ေမတၱာရပ္ခံ
October 22, 2020

COVID 19 ေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႔မႈမ်ားေနေသာေၾကာင့္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ေပၚ၌ မြန္ညီၫြတ္ေရးပါတီေထာက္ခံသူမ်ားအေနျဖင့္ မဲဆြယ္ စည္း႐ုံးမႈ လွည့္လည္အင္အားျပျခင္း မျပဳလုပ္ၾကပါရန္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔က ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ႏိုင္ေရးအဖြဲ႕က ေမတၱာရပ္ခံခ်က္တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။

ေထာက္ခံသူမ်ား၏ က်န္းမာေရးႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲစီးပြားေရး၊ လူမႈေရးတို႔ကို ေထာက္ဆေတြးေတာ၍လည္းေကာင္း၊ ဥပေဒ ကိုလိုက္နာေသာ ႏိုင္ငံႀကီးသား ရာမညတိုင္းသားပါတီျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပလို၍လည္းေကာင္း၊ Stay at home ကာလ အတြင္း ျပည္သူမ်ား စိတ္အေႏွာင့္အယွက္မျဖစ္ေစရန္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ မြန္ညီၫြတ္ေရးပါတီ၏ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ ႏိုင္ေရးအဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားက ယမန္ေန႔တြင္ အစည္းအေဝးျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီး ဆုံးျဖတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။“ေရာဂါကလဲ ပိုၿပီးတိုးလာေတာ့ ျပည္သူေတြကလဲ ေၾကာက္ေနၾကတယ္၊ ခုခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔လူစုအင္အား လွည့္ျပမယ္ဆိုရင္ ျပည္သူေတြက ပိုၿပီးစိုးရိမ္လာၾကမယ္၊ က်ေနာ္တို႔က ျပည္သူေတြ အႏၲရာယ္မျဖစ္ဖို႔ပါပဲ၊ ၿပီးေတာ့ မြန္ညီၫြတ္ေရးပါတီ ေထာက္ခံတဲ့သူအားလုံး ျဖစ္ႏိုင္ရင္လွည့္လည္အင္အားမျပၾကပါနဲ႔လို႔ ေမတၱာရပ္ခံခ်င္တယ္”ဟု ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ မြန္ညီၫြတ္ေရးပါတီ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေအာင္ႏိုင္ေရး ဥကၠဌ ႏိုင္ေအာင္သိန္းက ေျပာသည္။

က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာနမွ မြန္ျပည္နယ္ရွိ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ဘီးလင္းၿမိဳ႕တို႔ကို စက္တင္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔ ကစၿပီး ေနအိမ္တြင္ေနထိုင္ေရး Stay at home အစီစဥ္အျဖင့္ သတ္မွတ္ထားသည္။ ယင္းေရာဂါေၾကာင့္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕၌ စက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံႏွင့္ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ပိတ္ထားရျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္မ်ား ဆုံးရႈံးျခင္း၊ ဝင္ေငြေလ်ာ့ပါး ဆုံးရႈံးျခင္း၊ ေဆး ပညာရွင္မ်ား၊ ပရဟိတသမားမ်ား ပင္ပန္းရျခင္းမ်ားျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိၿပီး ဘာသာေရးဝတ္ျပဳဌာနမ်ားလည္း ပိတ္ထားရၿပီး သံဃာေတာ္မ်ားအေနလည္း ကထိန္ခင္းရန္ ခက္ခဲမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ (၂) မဲဆႏၵနယ္ေျမ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ေဒါက္တာဟိန္းပိုင္ထူးခ်စ္က “က်ေနာ္တို႔ အင္အားျပသည္ ျဖစ္ေစ၊ မျပသည္ျဖစ္ေစေပါ့ေနာ္ သူတို႔အတြက္ ယုံၾကည္အားကိုးထိုက္တဲ့ပါတီကိုပဲ မဲေပးၾကလိမ့္မယ္လို႔လဲ ယုံၾကည္တယ္၊ အင္အားမျပရေပမယ့္လဲ စဥ္းစားၿပီးေတာ့ မဲေပးဖို႔လဲ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္၊ တခ်ိဳ႕ေထာက္ခံသူေတြက ေလ်ာ့ ေကာင္း ေပမယ့္လဲ က်ေနာ္တို႔ေစတနာကို သိတဲ့သူေတြဆို က်ေနာ္တို႔ကို ပိုၿပီးေတာ့ မဲေပးလာမယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္တာ ေပါ့ေနာ္ က်ေနာ္တို႔အတြက္ကေတာ့ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးက ပထမပါပဲ၊ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေအာင္ႏိုင္ေရးကေတာ့ ဒုတိယေပါ့ေနာ္”ဟု ဆိုသည္။ http://burme se.monnews.org/2020/10/22/%e1%80%99%e1%80%b1%e1%80%ac%e1%80%

***************

၁၃။ ဆီဆိုင္တြင္ ပါတီဝန္းရံသည့္ယာဥ္မေတာ္တဆျဖစ္၊ ၃ ဦး ေသဆုံးၿပီး ၁ ဦး ဒဏ္ရာျပင္းထန္
23 October 2020

ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕နယ္ ဘန္းယဥ္ေဆး႐ုံေရွ႕မွာ ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ရက္ ညေန ၆ နာရီ ဝန္းက်င္ေလာက္ က ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးဝန္းရံတဲ့ ယာဥ္မေတာ္တဆ ျဖစ္ပြားၿပီး ယာဥ္ေပၚပါလာသူ ၃ ဦး အခင္း ျဖစ္ေနရာမွာ ေသဆုံးခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ပါတီမဲဆြယ္စည္း႐ုံးၿပီးအျပန္ Fuso Canter ကားေရွ႕ဘီးေပါက္ရာမွ အရွိန္ မထိန္းႏိုင္ဘဲ ကားကြၽမ္းျပန္သြားတဲ့အတြက္ ကားေပၚပါလာသူေတြ လြင့္ထြက္ၿပီး ဦးေခါင္းဒဏ္ရာေတြနဲ႔ ေသဆုံးသြားတယ္ လို႔ သိရပါတယ္။

ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕ နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႕ရဲမွဴး သီဟန္က “သူတို႔ဆိုက္ေခါင္ကေန နမ့္ခုတ္ကိုျပန္တာ နမ့္ခုတ္အဖြဲ႕ေတြေပါ့၊ ဒိုင္နာကားနဲ႔ လူ ၁၅ ေယာက္ ေလာက္ပါတယ္။ ဘန္းယဥ္အဝင္ေဆး႐ုံ ထိပ္မွာပဲ ဘယ္ဘက္တာယာေပါက္ၿပီး ေအာက္ဆြဲခ်ၿပီး အမ်ိဳးသမီး ၃ ဦး ပြဲခ်င္းၿပီး ေနာက္တစ္ေယာက္က ဒဏ္ရာစိုးရိမ္ရ၊ သူတို႔က ပါတီစည္း႐ုံးေရးဆင္းတဲ့သူေတြေပါ့”လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဆိုက္ေခါင္နာေရးအသင္းက ကိုေမာင္လြန္းက “က်ေနာ္ ေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ၃ ဦးေသသြားၿပီ၊ ဒဏ္ရာရ ၁ ဦးက စိုးရိမ္ရ လို႔ ေတာင္ႀကီးကို ပို႔လိုက္ၿပီ။ ေသဆုံးသူေတြကို ဘန္းယဥ္ေဆး႐ုံ ရင္ခြဲ႐ုံထဲပို႔ၿပီး ကူညီလိုက္တယ္။ ေသဆုံးသူပါးေပၚမွာ နဂါးအလံေတြ ကပ္ထားတုန္း”လို႔ ေျပာပါတယ္။

ယာဥ္မေတာ္တဆ ျဖစ္ပြားၿပီး လူေသဆုံးခဲ့တဲ့အေပၚ PNO ပါတီဥကၠ႒နဲ႔ ပါတီအဖြဲ႕အစည္းေတြက ဝမ္းနည္းေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ေသဆုံးသူ ၃ ဦးဟာ ဟိုပုံးၿမိဳ႕နယ္ နမ့္ခုတ္႐ြာေန မခမ္းေဗြ၊ မြိဳးတီးနဲ႔ မေ႐ႊအုပ္ တို႔ျဖစ္ၿပီး မဇင္မာဦးက ဒဏ္ရာအျပင္းအထန္ရရွိၿပီး ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ စဝ္စံထြန္း ေဆး႐ုံကို ပို႔ေဆာင္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ http://burmese.dvb.no/archives/418686

***************

၁၄။ Stay Home ေၾကညာထားသည့္ ကခ်င္မွ ၿမိဳ႕နယ္ ၂ ခုတြင္ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးခြင့္မျပဳ
21 October 2020

ကခ်င္ျပည္နယ္မွ မိုးညႇင္းၿမိဳ႕နယ္ ႏွင့္ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕နယ္ကို Stay Home ေၾကညာလိုက္သျဖင့္ ထိုၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ မ်ား မဲဆြယ္ရန္ လုံးဝခြင့္ျပဳမည္မဟုတ္ေၾကာင္း မိုးညႇင္းခ႐ိုင္ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံးမွ အရာရွိ ဦးမ်ိဳးမင္းဦးထံမွ သိရ သည္။ ေအာက္တိုဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စုက်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္မိုးညႇင္းၿမိဳ႕နယ္အား Stay at Home ၿမိဳ႕နယ္အျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္သည္။

“က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနကေန ကူးစက္ကာကြယ္ႏွိမ္ႏွင္းေရး ဥပေဒအရ ဖားကန႔္နဲ႔မိုးညႇင္းၿမိဳ႕နယ္မွာ ေနထိုင္တဲ့ျပည္သူ ေတြအေနနဲ႔ ေနအိမ္မွာေနထိုင္ဖို႔ Stay at Home အက်ိဳးဝင္တယ္ဆိုၿပီး ေအာက္တိုဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔မွာထုတ္ျပန္ ေၾကညာ ခဲ့တဲ့အတြက္ Stay at Home သတ္မွတ္ထားတဲ့ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ မဲဆြယ္ခြင့္လုံးဝ ခြင့္မျပဳေတာ့ပါဘူး။ လမ္းမွာထြက္ၿပီး မဲဆြယ္တာေတြ ေနအိမ္ထိသြားၿပီးမဲဆြယ္တာေတြ အေဆာက္အဦးထဲမွာ မဲဆြယ္ပြဲလုပ္ေနတာေတြကို လုံးဝခြင့္မျပဳေတာ့ ေၾကာင္း စာထုတ္ၿပီးၫႊန္ၾကားထားၿပီး ျဖစ္တယ္။”ဟု အရာရွိဦးမ်ိဳးမင္းေအာင္က ေျပာသည္။ လက္ရွိ ကခ်င္ျပည္နယ္ တြင္ Covid-19 ေရာဂါပိုးကူးစက္သူ ၉၅ ထိရွိလာၿပီး ၎တို႔ ၉၅ ဦးအနက္ ပထမအမ်ားဆုံး သည္ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕မွ ၅၇ ဦးျဖစ္ၿပီး မိုးညႇင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ ၁၇ ဦးဒုတိယအမ်ားဆုံးျဖစ္သည္။

မိုးညႇင္းတစ္ခ႐ိုင္လုံးတြင္ ၿမိဳ႕နယ္ ၃ခုရွိၿပီး မဲဆႏၵရွင္စာရင္းအရ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ၁၆၂၉၄၈ ဦး၊ မိုးေကာင္းၿမိဳ႕နယ္ ၁၀၃၂၅၃ ဦး၊ မိုးညႇင္းၿမိဳ႕နယ္ ၁၅၈၆၉၄ ဦးရွိၿပီး မဲစာရင္းေၾကညာၿပီးေနာက္တြင္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူ ၄၂၄၈၉၅ ရွိေၾကာင္း သက္ဆိုင္ရာဌာနမွ သိရသည္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအေနျဖင့္ Stay at Home သတ္မွတ္ထားသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ မဲဆြယ္ခြင့္ မရွိေတာ့သည့္အတြက္ အြန္လိုင္းမွတစ္ဆင့္သာ မဲဆြယ္ရန္ျပင္ဆင္ထားေၾကာင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ျပည္သူ႔ပါတီမွ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕ နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေနရာတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ဦးလေအာင္က ကခ်င္သတင္းဌာန KNG ကို ယခုလိုေျပာသည္။“Stay at Home ကာလျဖစ္တဲ့ခ်ိန္က်ေတာ့ ျပည္သူေတြနဲ႔ထိေတြ႕ၿပီး မဲဆြယ္ဖို႔ တစ္ဖက္ကလည္း က်န္းမာေရးရႈေထာင့္ကေန ၾကည့္ရတဲ့အေနထားျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ သိပ္ၿပီးမွေတာ့ အဆင္မေျပဘူး။ အြန္လိုင္းနဲ႔သြား တယ္ဆိုတာကလည္း လက္ရွိကေတာ့ B Plan ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ပါတီရဲ႕အေၾကာင္းေတြသိခ်င္တဲ့သူေတြလည္း ေမးလာတဲ့ သူေတြရွိႏိုင္တဲ့အတြက္ Stay at Home ကာလဆိုလည္း အားလုံးက Facebook ေတာ့သုံးၾကမယ္။ ဒါေၾကာင့္ အြန္လိုင္းက ေန မဲဆြယ္မယ့္ အစီစဥ္ေတာ့ရွိပါတယ္။” ဟု ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ဦးလေအာင္က ဆိုသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူဦးေရ ၁၁ သိန္းခန႔္၊ မဲ႐ုံေပါင္း ၉၁၈ ႐ုံ ႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ပါတီေပါင္း ၁၉ ပါတီရွိသည္ဟု သက္ဆိုင္ရာေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံးမွ သိရသည္။ https://burmese.kachinnews.com/2020/10/21/l2-15/

**************

၁၅။ ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ မြန္ညီၫြတ္ေရးပါတီ (MUP) ဝန္းရံေထာက္ခံသူ အင္အား ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ လွည့္လည္မဲဆြယ္
22 October 2020

ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ မြန္ညီၫြတ္ေရးပါတီ (MUP) ေထာက္ခံသူ အင္အား ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ယေန႔ (ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ရက္) နံနက္ပိုင္းက အင္အားျပ လွည့္လည္မဲဆြယ္စည္း႐ုံးျခင္း ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။“ကြၽန္ေတာ္တို ့ဒီေန ့လွည့္လည္ပြဲကို ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္ သျဗဳေခ်ာင္း ေက်း႐ြာကေနစၿပီးေတာ့ ထြက္လာၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီကေန ေပါင္ၿမိဳ႕ကို ျဖတ္ၿပီးေတာ့ ထန္းပင္ ေခ်ာင္ႀကီး ေက်း႐ြာအထိ သြားပါမယ္။ အဲ့ဒီကေန အလွပ္ေက်း႐ြာ၊ ၿပီးေတာ့ မုတၱမဘက္သြားပါမယ္။ မုတၱမကေန လက္ပံေတာေက်း႐ြာအထိ သြားပါမယ္။ အဲ့ဒီ လက္ပံေတာေက်း႐ြာမွာ တစ္ခ်က္နားၿပီးရင္ ကရင္တိုင္းရင္းသားေတြ ေနထိုင္ တဲ့ သဲအိမ္၊ နတ္ေမွာ္စတဲ့ ေက်း႐ြာေတြဘက္ကို သြားပါမယ္။ ၿပီးရင္ေတာ့ က်ဳံကေက်း႐ြာဘက္ကေန ျပန္ထြက္လာ ၿပီးေတာ့ ေပါင္ၿမိဳ႕ကို ျပန္လာၾကမွာပါ။ ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္ကို တစ္ပတ္လွည့္တဲ့ သေဘာပါဘဲ”ဟု မြန္ညီၫြတ္ေရးပါတီ (MUP) ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ႏိုင္ေရး ေထာက္ခံဝန္းရံသူ တစ္ဦးျဖစ္သူ ႏိုင္သိန္းေစာင္က ေျပာၾကားးသည္။

ယေန ့လွည့္လည္ပြဲတြင္ ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ မြန္တိုင္းရင္းသားမ်ား ေနထိုင္ၾကသည့္ ရပ္ကြက္ႏွင့္ ေက်း႐ြာမ်ားမွ ေဒသခံ မြန္ျပည္သူ အမ်ားအျပားလာေရာက္ ဝန္းရံေပးၾကေၾကာင္းႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ ဖယ္ဒရယ္မူ စစ္စစ္ျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ေရွ႕ဆက္ သြားေစခ်င္သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားအား ဝန္းရံေပးၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္သိန္းေစာင္က ေျပာၾကား သည္။“ကြၽန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ဒီေန႔လွည့္လည္ပြဲကို လာေရာက္ ပူးေပါင္းၾကတဲ့သူေတြ အားလုံးကို Mask တပ္လာၾကဖို႔ မွာ ထားပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကလည္း ေဝငွထားတာေတြ ရွိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ ကလည္း ဒီေလာက္လူမ်ားမယ္လို႔ မထင္ထားဘူး”ဟု ႏိုင္သိန္းေစာင္က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။ မိမိေဒသ ဖြံ ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္အခြင့္ အေရး မ်ား ရရွိေစေရး အတြက္ေၾကာင့္ မြန္ညီၫြတ္ေရးပါတီ (MUP) အား လာေရာက္ဝန္းရံရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေပါင္ၿမိဳ ့နယ္ ထန္းပင္ေခ်ာင္ႀကီး ေက်း႐ြာေန ႏိုင္ခ်စ္သန္းက ေျပာၾကားသည္။

လာမည့္ ႏိုဝင္ဘာလ (၈) ရက္တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္မည့္ ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲ၌ မြန္ညီၫြတ္ေရးပါတီ (MUP) မွ ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ ေနရာအတြက္ ေဒၚယဥ္ယဥ္ႏု (ခ) မိေက်ဝေက်ဝ္ညီ၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ ေနရာအတြက္ ဦးျမင့္ဦး (ခ) ႏိုင္လင့္လင့္၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ (၁) ေနရာအတြက္ ဦးသက္ထြန္း (ခ) အပါးခ်မ္း၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္အမွတ္ (၂) ေနရာအတြက္ ဦးခ်မ္းေျမ့တို႔မွ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ အေ႐ြးခ်ယ္ခံသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ https://news-eleven.com/article/196109

**************

တိုင္းရင္းသားေဒသအခ်ိဳ႕ရွိ မဲဆႏၵနယ္အခ်ိဳ႕တြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲက်င္းပမႈမရွိျခင္းသည္ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးကို ပိတ္ပင္ ျခင္းျဖစ္၍ ျပည္ေထာင္စုေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း ညီၫြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီပါတီ (UNDP) အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒၚေနာ္အုန္းလွက ေျပာၾကားသည္။

တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားကို မဲေပးရန္ စည္း႐ုံးလႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ားရွိေနခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ႏွင့္ ရွမ္းအပါအဝင္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေျခာက္ခု ရွိ မဲဆႏၵနယ္အခ်ိဳ႕တြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲက်င္းပမည္မဟုတ္ေၾကာင္း ေကာ္မရွင္၏ေၾကညာမႈသည္ လုံးဝမလုပ္သင့္သည့္ ကိစၥ လည္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚေနာ္အုန္းလွက ၎၏ Facebook စာမ်က္ႏွာတြင္ ေအာက္တိုဘာ ၂၁ ရက္ ညပိုင္းက ေျပာၾကားခဲ့ သည္။“ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ မွာ တခ်ိဳ႕ရႈံးခဲ့တာရွိတယ္။ ဥပမာ ရခိုင္နဲ႔ ရွမ္းဆို အာဏာရပါတီ (NLD) ရႈံးခဲ့တယ္။ အခု ဒီတစ္ႀကိမ္ ကေတာ့ တျခားတိုင္းရင္းသားေဒသေတြပါ ကိုယ့္ရဲ႕တိုင္းရင္းသားမဲကို ကိုယ္ေပးဖို႔ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြကို အားေပးဖို႔ လႈံ႕ေဆာ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒါက လုံးဝမလုပ္သင့္တဲ့ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္တကယ္ဆိုရင္ ဒီေနရာေတြက အာဏာရပါတီ ရႈံး ႏိုင္တဲ့ေနရာျဖစ္တယ္လို႔ပဲ ကြၽန္မတို႔ျမင္တယ္”ဟု ေဒၚေနာ္အုန္းလွက ေျပာၾကားသည္။ တိုင္းရင္းသားေဒသအခ်ိဳ႕ရွိ အဆိုပါ မဲဆႏၵနယ္မ်ားကို ပယ္ဖ်က္ျခင္းမျပဳလုပ္ဘဲ ေ႐ႊ႕ဆိုင္းသင့္သည္ဟု ရႈျမင္ေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။

“ကြၽန္မတစ္ေယာက္တည္းအေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳးေဆာင္႐ြက္တဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို ထပ္ၿပီးရႈတ္ခ်ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕အခြင့္အေရးကို လုံးဝပိတ္ပင္ၿပီးေတာ့မွ (အာဏာရပါတီ) ရႈံးႏိုင္တဲ့ေနရာေတြကို ပယ္ဖ်က္တဲ့အတြက္ ဂုဏ္သိကၡာမဲ့တဲ့လုပ္ရပ္လို႔ ကြၽန္မကေတာ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို ေျပာခ်င္ပါတယ္”ဟု UNDP ပါတီ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ေဒၚေနာ္အုန္းလွက ေျပာၾကားသည္။ UNDP ပါတီသည္ ေဒၚေနာ္အုန္းလွ၊ ဦးေဒးဗစ္လွျမင္တို႔ကဲ့သို႔ NLD အဖြဲ႕ဝင္ေဟာင္းအခ်ိဳ႕အပါအဝင္ ၁၉၉၀ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအဖြဲ႕ကို အေျခခံတည္ေထာင္ထားသည့္ ႏိုင္ငံ ေရးပါတီျဖစ္ၿပီး ၂၀၂၀ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၃၃ ဦး ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ျဖစ္သည္။“ လြတ္ လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲျဖစ္ေအာင္ဆိုရင္ ဒီလိုမ်ိဳးလုပ္စရာမလိုပါဘူး။ ႐ိုးသားစြာယွဥ္ၿပိဳင္ေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား ေတြကိုလည္း ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေဒၚေနာ္အုန္းလွက ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ျပင္ COVID-19 ေရာဂါကူးစက္မႈ ျမင့္မားေနၿပီး Stay at Home ေၾကညာထားသည့္ ရန္ကုန္တိုင္းႏွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားသည့္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲက်င္းပမည္ျဖစ္ရာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အေနျဖင့္ မည္သည့္အခ်က္အလက္မ်ား အေပၚ အေျခခံ၍ စဥ္းစားထားေၾကာင္း ေမးခြန္းထုတ္မႈမ်ားလည္း ရွိသည္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပသည့္ မဲဆႏၵနယ္ေျမ စာရင္းကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕ ႐ုံးဝန္ႀကီးဌာန၊ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ သက္ဆိုင္ရာ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲအဆင့္ဆင့္တို႔၏ တင္ျပခ်က္မ်ားကို စုေပါင္းသုံးသပ္ၿပီး ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္းျဖစ္သည္ဟု ျပည္ေထာင္စု ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္ ဦးျမင့္ႏိုင္က ေအာက္တိုဘာ ၂၀ ရက္ ေနျပည္ေတာ္ ေကာ္မရွင္႐ုံးတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ https://news-eleven.com/article/196082

*************

၁၇။ နမၼတူၿမိဳ႕နယ္ ပန္လုံေက်း႐ြာတြင္ ၂ ရက္ဆက္တိုက္ လူေသအေလာင္းမ်ားေတြ႕
21 October 2020

ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း နမၼတူၿမိဳ႕နယ္ ပန္လုံေက်း႐ြာတြင္ ပုပ္ပြေနေသာ လူေသ အေလာင္း သုံးေလာင္းကို ေအာက္တိုဘာ ၂၀ ရက္ေန႔ႏွင့္ ၂၁ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ဆက္တိုက္ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကၿပီး ေသဆုံးသူတစ္ဦးမွာ တပ္မေတာ္သားတစ္ဦးဟု ေဒသခံမ်ား ေျပာျပခ်က္အရ သိရသည္။ ပန္လုံေက်း႐ြာ ရပ္ကြက္ (၄) တြင္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦး၏ ႐ုပ္အေလာင္းႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး၏ ႐ုပ္အေလာင္းကို ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး အဆိုပါေက်း႐ြာအနီးတြင္ပင္ရွိေသာ ေျပာင္းဖူးၿခံတစ္ခုတြင္လည္း အမ်ိဳးသား အေလာင္း တစ္ခုကို အဂၤါေန႔က ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။

ပန္လုံေက်း႐ြာမွ ႐ြာခံတစ္ဦး၏ေျပာျပခ်က္အရ အပုပ္နံ႔ရ၍ ပတ္ဝန္းက်င္က ရဲကို အေၾကာင္းၾကားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ” သူတို႔ကႏွစ္ေယာက္တည္းေနတာ၊ အပုပ္နံ႔ေတြရလို႔ ပတ္ဝန္းက်င္က အေၾကာင္းၾကားလို႔သိက်တာပါ၊ မေန႔ကေတြ႕တဲ့ အေလာင္းကေတာ့ တပ္မေတာ္က ရဲေဘာ္လို႔ေျပာတယ္” ဟု ဆိုသည္။

ရဲတပ္ဖြဲ႕၏အေၾကာင္းၾကားမႈေၾကာင့္ အေလာင္းကို သြားေရာက္သယ္ယူခဲ့ေသာ နမၼတူၿမိဳ႕ ေမတၱာရွင္နာေရးကူညီမႈအသင္းမွ ကိုခ်စ္ေမြးက “အေလာင္းက ညိဳမည္းေနတယ္၊ ေသတာကလည္းႏွစ္ေယာက္ဆိုေတာ့ ေသြး႐ိုးသား ႐ိုးေတာ့မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေပါ့” ဟု ေျပာသည္။ ” မေန႔ကအေလာင္းကေတာ့ ပန္လုံနားက မန္ဆာမွာေတြ႕တာ၊ပုပ္ပြဒဏ္ရာေတြကိုလည္း မေတြ႕ရဘူး၊ အခု ေတာ့ နမၼတူရင္ခြဲ႐ုံမွာ စစ္ေဆးေနပါတယ္” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။ နမၼတူၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႕ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ ေသာ္လည္း ေျဖၾကားခ်က္မရႏိုင္ေသးပါ။ http://www.mizzimaburmese.com/article/74760

***************

၁၈။ ေက်ာက္မဲက ေက်း႐ြာအုပ္စု ၁၂ စုကို ေ႐ြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးရန္ ေတာင္းဆိုမည္
21 October 2020

ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၊ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေက်း႐ြာအုပ္စု ၁၂ စုကို ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကျငာ ထားျခင္းကို ျပန္လည္သုံးသပ္ေပးရန္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ အဆင့္ဆင့္ထံ တင္ျပသြားရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု ရွမ္းတိုင္းရင္း သားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ (SNLD) မွ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းထံမွ သတင္းရရွိသည္။ ေအာက္တိုဘာ ၁၆ ရက္တြင္ ျပည္ေထာင္စု ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ (UEC) က လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တေသာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပရန္ အေျခအေန မရွိဟုဆိုကာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမက်င္းပႏိုင္သည့္ နယ္ေျမမ်ားကို ေၾကျငာခဲ့ရာ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္တြင္း မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူ တေသာင္းေက်ာ္ ေနထိုင္သည့္ ေက်း႐ြာအုပ္စု ၁၂ စု ပါဝင္ ေနသည္။

SNLD ပါတီမွဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ (၁) ၏ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ေဒၚနန္းအိမြန္ေအာင္က “UEC က ပယ္ဖ်က္တဲ့ ေနရာေတြကို က်မတို႔က သေဘာမတူဘူး။ စာျပန္တင္ဖို႔ လုပ္ေနပါတယ္။ ျပည္သူေတြကလည္း အခြင့္အေရးဆုံးရႈံးတာကို ျပန္လုပ္ေပး ဖို႔ ေတာင္းဆိုထားတာလည္းရွိပါတယ္။ က်မတို႔က UEC ကို တိုက္႐ိုက္မတင္ဘူး။ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မရွင္ကို အရင္တင္ပါမယ္”ဟု ေျပာသည္။ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္တြင္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏိုင္ျခင္း မရွိသျဖင့္ ပယ္ဖ်က္လိုက္သည့္ ေက်း႐ြာအုပ္စုမ်ားမွာ ေနာင္ရွင္၊ ေခးနင္း၊ ပန္ေလာ့၊ ဟဲကြီ၊ ကြန္ေကာ္၊ ပဇီ၊ ေကာ္ေပါင္၊ ေညာင္ေမာင္း၊ ေတာ့ဆန္၊ ပါလႈိင္၊ ကြမ္းစလန္း ႏွင့္ ခ်ဳံး ေက်း႐ြာအုပ္စုတို႔ ျဖစ္သည္။ ထို ေက်း႐ြာအုပ္စု ၁၂ စုအနက္ ေနာင္ရွင္၊ ေခးနင္း၊ ပန္ေလာ့ ႏွင့္ ဟဲကြီတို႔မွာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ (၁) နယ္ေျမတြင္ ပါဝင္ၿပီး က်န္ေက်း႐ြာအုပ္စုမ်ားမွာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္(၂) နယ္ေျမထဲတြင္ ပါဝင္သည္။

ေဒၚနန္းအိမြန္ေအာင္က UEC ကို ျပန္လည္သုံးသပ္ေပးရန္ အတြက္ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္မွ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား ပူးေပါင္း ၍ စာတင္ရန္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားရွိၿပီး အျခားႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ လုပ္ေဆာင္မႈ မရွိပါက SNLD ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားက စာတင္မည္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။ ဆက္လက္၍ ၎က “သူတို႔ပိတ္လိုက္တဲ့ ေက်း႐ြာေတြမွာက ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ ျပည္နယ္ မဲဆႏၵနယ္ ၁ ထဲက ၄ အုပ္စုဆိုရင္ ေနာင္ရွင္ေက်း႐ြာဆိုရင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ စစ္ေဘးေရွာင္ေရာက္တာရွိတယ္။ အဲ့တာ ကလည္း တပ္မေတာ္က ႐ြာထဲ ဝင္လာၿပီး အေျခခ်လို႔ ေရွာင္ေနရတာ။ စစ္ပဋိပကၡမရွိဘူး။ က်န္တဲ့ ၃ အုပ္စုကလည္း စစ္ျဖစ္တဲ့ ေနရာနဲ႔ အလွမ္းေဝးတယ္။ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ေရာ မရွိဘူး။ ပယ္ဖ်က္လိုက္တာေတြက မျဖစ္သင့္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ UEC ကို တင္ဖို႔ လုပ္တာပါ”ဟုလည္း ဆိုသည္။ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ထားသည့္ စာရင္းအခ်က္အလက္မ်ားအရ အဆိုပါ ေက်း႐ြာအုပ္စု ၁၂ စုတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားထဲတြင္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္အထက္ ဦးေရမွာ ၁၂၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိသည္။

ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္၏ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္တြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ SNLD ပါတီမွ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ဦးစိုင္းေအာင္ျမင့္ ကလည္း “မဲဆႏၵနယ္ ၁ ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ SNLD ကို ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိကို ေထာက္ခံမႈ ရႏိုင္တဲ့ နယ္ေျမ ေတြပါ။ နယ္ေျမ ၂ ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပါတီအျပင္ တအန္းပါတီတို႔ကို ေထာက္ခံတဲ့ နယ္ေျမေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပယ္ဖ်က္တာကို လက္ခံႏိုင္တဲ့ အေနအထားမွာ မရွိပါဘူး။ UEC က လုပ္သလား။ ပါတီႀကီးက ခ်ယ္လွယ္သလား ဂဃနဏ မေျပာႏိုင္ေပမယ့္ ရင္ထဲမွာေတာ့ မေက်နပ္ႏိုင္ပါဘူး”ဟု ေျပာသည္။ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္ ၊ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲသည္ ႏိုဝင္ဘာ ၈ ရက္တြင္ က်င္းပမည္ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိကာလသည္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရး ဆင္းေနသည့္ ကာလျဖစ္သည္။ https://burma.irrawaddy.com/e lection-2020/2020/10/21/232093.html

***************

၁၉။ ၂၀၁၅ အေတြ႕ အႀကဳံႏွင့္ ၂၀၂၀ အတြက္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္၊ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအား ဗဟို ခ်ဴပ္ကိုင္မႈေလ်ာ့ခ်ရန္ ေတာင္းဆို
October 20, 2020

မြန္ျပည္နယ္အေျခစိုက္ အရပ္ဖက္လူမူအဖြဲ႕ အစည္းမ်ားပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္သည့္＂လြတ္လပ္တရားမွ်တသည့္ ၂၀၂၀ ေ႐ြး ေကာက္ပြဲ လူထုလႈပ္ရွားမႈ အစီအစဥ္ CAFFE Project က ဗဟိုခ်ဴပ္ကိုင္မႈစနစ္ ေလ်ာ့ခ်ရန္ ေတာင္းဆိုသည့္＂အစီရင္ခံစာ ကို ေအာက္တိုဘာလ (၁၉) ရက္ေန႔ တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္ (၁၄) ၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္သူ လူထုမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးၿပီး＂၂၀၁၅ အေတြ႕အႀကဳံႏွင့္ ၂၀၂၀ အတြက္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္＂အမည္ရွိ ၎အစီရင္ခံစာတြင္ ၂၀၂၀ ေနာက္ပိုင္း အာဏာရရွိလာမည့္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရသည္ ဗဟိုခ်ဴပ္ကိုင္မႈစနစ္ေလ်ာ့ခ်ရန္လိုအပ္ေနၿပီး ျပည္နယ္/ တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕မ်ား၏ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကိုလည္း သက္ဆိုင္ရာလႊတ္ေတာ္မ်ားမွ ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ေစလိုေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ CAFFE Project ဦးေဆာင္ေကာ္မီတီ မိမေရာ္စြန္းက “အမွန္ကေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံမျပင္ရ ေသးေတာ့ သမၼတက ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြကို ေ႐ြးရမွာပဲ၊ ဒါေပမဲ့အဲဒီလိုတိုက္႐ိုက္ေ႐ြးခ်ယ္မဲ့အစား ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ညႇိႏႈိင္း ၿပီးေတာ့ ျပည္နယ္အစိုးရကို ဦးေဆာင္ႏိုင္သူ၊ အရည္ အေသြးရွိတဲ့သူကို ၎တို႔ အၾကားမွာ ေ႐ြးခ်ယ္ေပးဖို႔ သင့္တာေပါ့＂ ဟု ဆိုသည္။

၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ကတိကဝတ္မ်ားအတိုင္း အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ ခ်ဳပ္ NLD ပါတီ ဦးေဆာင္သည့္ အစိုးရလက္ ထက္ (၅) ႏွစ္တာကာလအတြင္း လူမူေရးဆိုင္ရာ ျပည္သူ႔ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ အနည္းငယ္ရွိေသာ္ လည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႕ စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပဳင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအား အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။“၂၀၀၈ ဖြဲ႕ စည္းပုံထဲက ဇယား (က) ျပည္ေထာင္စုမွ ျပဌာန္းရမယ့္ ဥပေဒအခန္းက႑တခ်ိဳ႕ေတြကို ျပည္နယ္ကို လႊဲေပးသင့္တယ္။ ဥပမာ ဆိုရင္ စီးပြားေရးအပိုင္းမွ ေျမယာဥပေဒမ်ိဳးလိုေတြေပါ့။ ဗဟိုက ခ်ထားတဲ့ ဥပေဒအခ်ိဳ႕ ဟာ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဓေလ့ထုံးစံနဲ႔ မကိုက္ညီဖူး၊ အဲဒီဥပေဒမ်ိဳးကို ျပည္နယ္ေတြမွာ ျပဌာန္းသင့္တာေပါ့။ အျခားကိစၥ ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိတာေပါ့ ＂ CAFFE Project အစီအစဥ္ ဦးေဆာင္ေကာ္မီတီ မိျမင့္မြန္က ဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းတြင္ လူငယ္အမ်ားစု၏ ပညာေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ မိသားစုမ်ား၏ စီးပြားေရးကို တိုက္႐ိုက္ထိခိုက္ေန သည့္ မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာကို ျပည္နယ္/ တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရမွ အျမန္ဆုံးေျဖရွင္းသင့္ေၾကာင္း၊ သဘာပဝတ္ဝန္းက်င္ ႏွင့္ သစ္ေတာထိန္းသိမ္းေရးကိုလည္း ျပည္နယ္/ တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရမွ အေရးေပးေဆာင္႐ြက္သင့္ေၾကာင္း ၎အစီရင္ ခံစာ ကအႀကံျပဳထားသည္။ အစီရင္ခံစာကို မြန္ျပည္နယ္ (၁၀) ၿမိဳ႕ နယ္၊ ကရင္ၿမိဳ႕ နယ္ (၃) ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္း ေဒသႀကီး (၁) ၿမိဳ႕ နယ္မွ ျပည္သူလူထုေပါင္း (၅၀၀) ခန႔္အား ေတြ႕ဆုံခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအေၾကာင္း၊ ၂၀၁၅-၂၀၂၀ အထိ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမူေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေျခအေနႏွင့္ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအၿပီး ျပည္သူလူထုမ်ား၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားကို ေမးျမန္းခဲ့ၿပီး ရရွိလာသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားအား ေ႐ြးေကာက္ပြဲသုေတသနျပဳထားသည့္ အခ်က္ အလက္ႏွင့္ စုစည္းကာ အစီရင္ခံတင္ျပထားျခင္း ျဖစ္သည္။ http://burmes e.monnews.org/2020/10/20/%e1%81 %82%e1%81%80%e1%81%81%e1%81%85-

**************

၂၀။ ျပည္နယ္အတြင္းရွိ မိန္းကေလးဦးေရ ၁၅၀၀၀ ေက်ာ္ကို သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ကာကြယ္ေဆးထိုးေပးမည္
October 21, 2020

သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ အသက္၉ႏွစ္မွ ၁၀ႏွစ္အ႐ြယ္ မိန္းကေလး ငယ္ အေယာက္ ၁၅၀၀၀ ေက်ာ္ကို ေအာက္တိုဘာလ ၂၀ ရက္(ယေန႔)မွစတင္၍ ေဒသအသီးသီးတြင္ အိတ္ခ်္ပီဗီကာ ကြယ္ေဆး ထိုးေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကရင္ျပည္နယ္ က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနထံမွ သိရသည္။ အဆိုပါကာကြယ္ေဆးကို ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ မိန္းကေလးငယ္မ်ားအတြက္ ယခုႏွစ္မွပထမဦးဆုံး စတင္ထိုးေပးသြားမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္၂၀၁၀ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာ လ မွစ၍ ၂၀၁၁ၾသဂုတ္လအထိ ေမြးဖြားသည့္ မိန္းကေလးငယ္တိုင္း သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ကာကြယ္ထားရန္အတြက္ အိတ္ခ်္ပီဗီကာကြယ္ေဆးကို ရပ္ကြက္၊ ေက်း႐ြာေဒသအသီးသီးရွိ က်န္းမာေရးဌာနမ်ား၌ လက္ခံထိုးေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။

ယင္းကာကြယ္ေဆးထိုးရမည့္အ႐ြယ္မွာ အသက္ ၉ႏွစ္မွ ၁၀ႏွစ္အ႐ြယ္ မိန္းကေလးငယ္မ်ားသာျဖစ္ၿပီး ကရင္ျပည္ နယ္၌ ပထမဦးဆုံးအႀကိမ္ အိတ္ခ်္ပီဗီ ကာကြယ္ေဆးထိုးသည့္အေနျဖင့္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ကရင္ျပည္နယ္၊ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီး ဌာန႐ုံးအေနျဖင့္ ကာကြယ္ေဆးထိုးဖြင့္ပြဲ ျပဳလုပ္သြားျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္အတြင္းရွိ လူဦးေရ အေယာက္ ၁၅၀၀၀ ေက်ာ္အတြက္ ကာကြယ္ေဆး အခမဲ့ထိုးေပးရန္ လုံေလာက္သည့္ အေနအထားရွိသည့္အတြက္ သတ္မွတ္ထားသည့္အသက္ျပည့္သူတိုင္း မျဖစ္မေန ထိုးဖို႔လိုေၾကာင္း ကရင္ျပည္နယ္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာန တိုးခ်ဲ႕ ကာကြယ္ေဆးႏွင့္ ကူးစက္ဌာန လက္ေထာက္ၫြန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာေက်ာ္ ေက်ာ္ႏိုင္ က ေျပာသည္။“က်ေနာ္တို႔ ခန႔္မွန္းထားတဲ့ ဦးေရနဲ႔ ကာကြယ္ေဆးနဲ႔က လုံေလာက္မႈရွိတယ္။ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အသက္အ႐ြယ္ မဟုတ္ရင္ လာထိုး လို႔မသင့္ပါဘူး။ လာထိုးတဲ့လူေတြကို အဓိက ေမြးဖြားလက္မွတ္နဲ႔ တိုက္စစ္တာမ်ိဳးလည္း ၫြန္ၾကားထားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေဝးတဲ့ ေဒသေတြမွာေတာ့ ကာကြယ္ေဆးထိုးႏိုင္ဖို႔က ကာကြယ္ေဆးလုပ္ငန္း ထိုးမယ့္အဖြဲ႕ရွိတယ္။ သူတို႔က တာဝန္ယူ ထိုးေပးသြားမွာျဖစ္တယ္။”ဟု ေဒါက္တာေက်ာ္ေက်ာ္ႏိုင္က ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။

အဆိုပါအိတ္ခ်္ပီဗီကာကြယ္ေဆးကို အျပည့္အဝရရွိရန္ ၂ ႀကိမ္ထိုးရမည္ျဖစ္ၿပီး ပထမအႀကိမ္ထိုးၿပီးလ်င္ ၁၂ လျခား ကာ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပန္ထိုးေပးရမည္ျဖစ္သည့္အျပင္ ေဆးတစ္ႀကိမ္စာ တန္ဖိုးမွာ အေမရိကန္ေငြ (၄.၅)ေဒၚလာ တန္ဖိုးရွိေသာ ေၾကာင့္ အခမဲ့ထိုးႏိုင္ရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာေငြမွ (၁၀)ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ Gavi အဖြဲ႕မွ (၉၀)ရာခိုင္ႏႈန္း ကုန္က် ေပးထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားသည္။ http://kicnews.org /2020/10/% e1%80%bb%e1%80%95%e1%80%8a%e1%80%b9%e1%80%94%e1%

**************

၂၁။ ျမစ္ႀကီးနား ကားႀကီးကြင္းကို ေအာက္တိုဘာလကုန္ထိ ပိတ္ထားမည္
22, October 2020

ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ ျမစ္ဖ်ားဧရာကားႀကီးကြင္းကို ေအာက္တိုဘာလကုန္ထိ ပိတ္ေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ Covid-19 အေရးေပၚတုံ႔ျပန္ေရးေကာ္မတီမွ သိရသည္။

ေအာက္တိုဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔မွစကာ ပိုးေတြ႕လူနာထြက္ေပၚခဲ့ေသာ ျမစ္ႀကီးနား ကားႀကီးကြင္းတြင္ ပိုးေတြ႕လူနာမ်ားႏွင့္ ထိစပ္သူမ်ားကို ဆက္လက္စုံစမ္း စီစစ္ေနေသာေၾကာင့္ က်န္းမာေရးအေျခအေနအရ ေအာက္တိုဘာလကုန္ထိ ပိတ္ထား မည္ဟု ကခ်င္ျပည္နယ္ Covid-19 အေရးေပၚတုံ႔ျပန္ေရးႏွင့္ေကာ္မတီမွ ဒုၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးတင့္ႏိုင္က ေျပာသည္။“ဂိတ္အဝင္အထြက္ေပါက္ေတြအားလုံး ပိတ္မယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုရင္ ပိုးေတြ႕လူနာက တစ္ရက္တစ္ရက္ ကားႀကီးကြင္းမွာ ထပ္ေတြ႕ေနရတယ္။ ဒီေန႔လည္း အဲကားဂိတ္ထဲက ၃၃ ဦးကို စစ္လိုက္တယ္။ အဲထဲမွ ဗန္းေမာ္မန္းကားဂိတ္က ထပ္ေတြ႕ တယ္။ အဲေၾကာင့္ က်န္းမာေရးအေျခေနအရ လကုန္ထိ ပိတ္ထားမွာျဖစ္တယ္။”ဟု ေျပာသည္။

“က်ေနာ္တို႔ တစ္ဆင့္စမ္းၾကည့္တာေပါ့ ရန္ကုန္၊မႏၲေလးက အေဝးေျပးကားေတြကားဂိတ္ထဲကို လုံးဝအဝင္မခံေတာ့ပါဘူး။ ကားႀကီးကြင္းေဘးမွာရွိတဲ့ကြင္းမွာဘဲ ကုန္ခ်မယ္ ဥပမာ ပါဆယ္ထုပ္လိုမ်ိဳးလိုက်ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာကားဂိတ္ထဲက တစ္ေယာက္ေယာက္က စားပြဲႏွင့္အျပင္မွာ တစ္ေယာက္ေလာက္ထြက္ထိုင္ခိုင္းမယ္။ အဲလိုလုပ္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။”ဟု ပုဂၢလိက ယာဥ္မ်ားႀကီးၾကပ္ေရးဥကၠဌ ဦးေအးေဇာ္ေဇာ္ကေျပာသည္။ ကားႀကီးကြင္းတစ္ခုလုံး အဝင္အထြက္ပိတ္ထား ေသာ္လည္း ကုန္စည္စီးဆင္းေရးအတြက္ ပုံမွန္တိုင္းဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ကဆက္ေျပာသည္။ https://burmese. kachinnews.com/2020/10/22/l2-16/

**************

၂၂။ ဂုတ္တြင္းလမ္းေပၚတြင္ ကုန္တင္ယာဥ္ ႏွစ္စီးတိမ္းေမွာက္မႈ ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး လမ္းပိတ္ဆို႔မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့
22 October 2020

မႏၲေလး-လားရႈိး ျပည္ေထာင္စုကားလမ္းမႀကီးေပၚရွိ ဂုတ္တြင္းလမ္းတြင္ ကုန္တင္ယာဥ္ ႏွစ္စီးတိမ္းေမွာက္မႈ ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး လမ္းပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ေအာက္တိုဘာလ ၂၁ ရက္ ညေန ၃ နာရီ ၄၀ မိနစ္အခ်ိန္တြင္ မႏၲေလး-လားရႈိး ျပည္ေထာင္စု ကားလမ္းမႀကီးေပၚ ၊ ဂုတ္တြင္းလမ္း မိုင္တိုင္အမွတ္ (၈၄) ၂ ဖာလုံ ႏွင့္ ၃ ဖာလုံၾကားတြင္ ေက်ာက္မဲ ဘက္မွ ေနာင္ခ်ိဳဘက္သို႔ အပ္ခ်ဳပ္စက္ တင္နာအရည္ (၂၉) တန္ တင္ေဆာင္၍ ဦးတည္ေမာင္းႏွင္လာသည့္ 3L/ …. (၁၈) ဘီးတပ္ ကုန္တင္ယာဥ္သည္ လမ္းေကြ႕ေၾကာအဆင္းတြင္ အရွိန္မထိန္းႏိုင္ဘဲ လမ္းယာဘက္သို႔ တိမ္းေမွာက္သြားခဲ့ ေၾကာင္း သိရသည္။ အဆိုပါ ယာဥ္တိမ္းေမွာက္မႈေၾကာင့္ ခရီးသည္တင္ႏွင့္ ကုန္တင္ယာဥ္မ်ား ျဖတ္သန္းႏိုင္ျခင္း မရွိပဲ လမ္းပိတ္ဆို႔မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ယာဥ္တိမ္းေမွာက္မႈေၾကာင့္ ဂုတ္တြင္းလမ္း ယာဥ္ေၾကာၾကပ္တည္းကာ လမ္းပိတ္ဆို႔မႈ ရွည္ၾကာစြာမျဖစ္ေစရန္ အမွတ္ (၁၂၄) ေက်ာက္မဲ ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕စုမွဴး႐ုံး ရဲအုပ္ေစာဝင္း ႏွင့္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား ၊ဂုတ္တြင္းလမ္း ရဲကင္းရွိ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္ ေအာ္ရီယမ္တယ္ဟိုင္းေဝးကုမၸဏီမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားက တိမ္းေမွာက္ယာဥ္ေပၚပါ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ဖယ္ရွားကာ ယာဥ္မ်ား ပုံမွန္အတိုင္းသြားလာႏိုင္ေရး ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ရာ ေအာက္တိုဘာ ၂၁ ရက္ ည ၁၁ နာရီခန႔္တြင္ ယာဥ္မ်ားပုံမွန္အတိုင္း ျပန္ လည္သြားလာႏိုင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။ အလားတူ ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ရက္ နံနက္ ၁၀ နာရီအခ်ိန္ခန႔္တြင္ ေက်ာက္မဲ ဘက္မွ ေနာင္ခ်ိဳဘက္သို႔ ဦးတည္ေမာင္းႏွင္လာေသာ အထည္လိပ္မ်ား တင္ေဆာင္လာသည့္ ၂၂ ဘီး ကုန္တင္ယာဥ္တစ္စီး တိမ္းေမွာက္မႈ ထပ္မံျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

“ဒီေန႔ မနက္ပိုင္းမွာ ၂၂ ဘီး ကုန္တင္ယာဥ္ ထပ္ၿပီး ေမွာက္တာေပါ့။ မေန႔ညက ေမွာက္တဲ့ ေနရာမွာပဲ ေမွာက္တာပါ။ အထည္လိပ္ေတြ တင္လာတဲ ့ကုန္တင္ကား ျဖစ္ပါတယ္။ အေပၚဝိတ္မႏိုင္ဘဲ ေကြ႕တဲ့အခ်ိန္မွာလဲသြားတာေပါ့။ မိုင္တိုင္မွတ္ (၈၃) နားမွာ ေမွာက္တာပါ။ မေန႔ညက ေမွာက္တဲ့ေနရာနဲ႔ အထက္ေအာက္ေပါ့။ အခုလမ္းရွင္းေနပါၿပီ။ သိပ္မၾကာေလာက္ ပါဘူး။ လမ္းျပန္ပြင့္မွာပါ”ဟု အမွတ္ (၁၂၄) ေက်ာက္မဲ ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕စုမွဴး႐ုံး ရဲအုပ္ေစာဝင္း ကေျပာသည္။ ရွမ္းျပည္ နယ္ (ေျမာက္ပိုင္း) ဂုတ္တြင္းလမ္းတြင္ ကုန္တင္ေဆာင္မႈမ်ားေသာ ကုန္တင္ယာဥ္ႀကီးမ်ား မၾကာခဏတိမ္းေမွာက္မႈျဖစ္ပြား ေလ့ ရွိၿပီး လမ္းျပန္ပြင့္ခ်ိန္တြင္ ကုန္တင္ယာဥ္ႏွင့္ ခရီးသည္တင္ယာဥ္မ်ား အလုအယက္ ေမာင္းႏွင္ေက်ာ္တက္မႈ မ်ားေၾကာင့္ လမ္းပိတ္ဆို႔မႈ ရွည္ၾကာမႈမ်ားလည္း မၾကာခဏ ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိသည္။ https://news-eleven.com/article/196106

**************

၂၃။ နယ္ေျမအေပၚ ဝဲပ်ံံသန္းသည့္ တပ္မေတာ္ ရဟတ္ယာဥ္တစ္စီးကို ၿခိမ္းေျခာက္ပစ္ခတ္ခဲ့ဟု KNU ဆို
October 20, 2020

နယ္ေျမအေပၚ ဝဲပ်ံသန္းခဲ့သည့္ တပ္မေတာ္ ရဟတ္ယာဥ္ (Helicopter airbus) တစ္စီးကို လုံၿခဳံေရးရယူေန သည့္ ၎တို႔၏ တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားမွ ၿခိမ္းေျခာက္ပစ္ခတ္ခဲ့ေၾကာင္း ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး- KNU က ယမန္ေန႔ ေအာက္တိုဘာလ ၁၉ ရက္ ေန႔ တြင္ ၎တို႔၏ ဝက္ဘ္ဆုိက္စာမ်က္ႏွာ၌ သတင္းထုတ္ျပန္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔က ေတာင္ပိုင္တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္(တပခ)မွ ဗ်ဴဟာမွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေအာင္စိုးမင္းႏွင့္ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ ၄ ဦး စီးနင္းလာသည့္ အဆိုပါ ရဟတ္ယာဥ္သည္ ေတာင္ငူစခန္းမွ စတင္ထြက္ခြာ ၿပီးေနာက္ ၎တို႔ကို အသိေပး အေၾကာင္းၾကားမႈမရွိဘဲ KNU တပ္မဟာ (၅) နယ္ေျမ လူေသာၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ဝဲပ်ံလာသည္ကို ေဒသခံမ်ားမွေတြ႕ရွိခဲ့၍ နယ္ေျမလုံၿခဳံေရးအရ KNLA တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားမွ ပစ္ခတ္ခဲ့ေၾကာင္း KNU တပ္မဟာ (၅) ဘက္မွ အတည္ျပဳေျပာဆိုသည္။

မူေၾတာ္ခ႐ုိင္ (KNU တပ္မဟာ ၅) အတြင္းေရးမႉး ပဒိုေစာေရာဘင္မူးက “အခုက ဘာမွ က်ေနာ္တို႔ကို အသိမေပးဘဲ ဟက္လီေကာ္ပတာနဲ႔ ပ်ံသန္းလာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေဒသခံ ေက်းရြာေတြ အေျခစိုက္ စခန္းေတြအေပၚမွာ ဝဲပ်ံတာမ်ဳိး လုပ္တဲ့အတြက္ အဲ့ေနရာေတြမွာ တာဝန္က်ေနတဲ့ က်ေနာ္တို႔လူေတြက လုံျခဳံေရးအရပစ္ခတ္လိုက္ရတာမ်ဳိး လုပ္လိုက္ရ တယ္။”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။ တပ္မေတာ္ရဟတ္ယာဥ္အေနျဖင့္ ၎တို႔၏ တပ္စခန္းတည္ရွိရာ ထီးမူထ သို႔ လာေရာက္ရန္ စီစဥ္ထားေသာ္လည္း KNU နယ္ေျမေပၚသို႔ စုံစမ္းေထာက္လွမ္းသည့္ ပုံစံျဖင့္ KNU တပ္မဟာ (၅)၏ အထူး တပ္ရင္းဌာနခ်ဳပ္ နယ္ေျမအတြင္း ဆက္လက္ပ်ံသန္းခဲ့မႈေၾကာင့္ လုံၿခဳံေရးရယူေနသည့္ KNLA တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားမွ ဒုတိယ အႀကိမ္ ထပ္မံပစ္ခတ္ခဲ့ေၾကာင္းလည္း KNU ဘက္က ဆက္ေျပာသည္။ ရဟတ္ယာဥ္မွာ ထြက္ခြာသြားၿပီး ၎တို႔ မူရင္းဌာန ခ်ဳပ္သို႔ ျပန္သြားရာတြင္ စက္အင္ ဂ်င္ခ်ဳိ႕ယြင္းသြားျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာက္ႀကီးၿမဳိ႕နယ္၊ မူသဲ ေဘာလုံးကြင္းတြင္ ဆင္းသက္ ရပ္နားခဲ့ေၾကာင္း၊ KNLA တပ္ဖြဲ႔ဝင္ မ်ား၏ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ရဟတ္ယာဥ္မွာ ထိခိုက္မႈအနည္း ငယ္ရွိခဲ့ၿပီး ၎တို႔ အေျခစိုက္ စခန္းသို႔ ျပန္ေရာက္ႏိုင္ျခင္းမရွိ သည့္အတြက္ အဆိုပါ ေဘာလုံးကြင္းတြင္ အေရးေပၚဆင္းသက္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္ဟုလည္း KNU သတင္းက ဆိုသည္။

ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသုံးသပ္သူ ဦးေမာင္ေမာင္စိုးက “ က်ေနာ္ၾကားမိတာကေတာ့ လမ္းေၾကာင္းမွားၿပီး ဝင္သြားတယ္လို႔ ေျပာ တယ္။ ဒါကို KNU ဘက္က စိုးရိမ္စိတ္နဲ႔ ပစ္တယ္လို႔ေျပာတယ္။ တဖက္ကလည္းပဲ မဲပုံးေတြ လိုက္ခ်တယ္လို႔လည္းဆို တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီကိစၥအေပၚ ႏွစ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္ေတြ သေဘာထားႀကီးႀကီးနဲ႔ ညႇိႏႈိင္း ေျဖရွင္းရင္ေတာ့ ျပႆနာႀကီးႀကီး မားမားဆက္မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သေဘာထားတင္းတင္းမာမာနဲ႔ ဒါကိုေတာ့လက္ခံလို႔ မရဘူး ဆိုတဲ့ဘက္က စဥ္းစားရင္ေတာ့ ျပႆနာတက္သြားႏိုင္ပါတယ္”ဟု သုံးသပ္ေျပာဆိုသည္။ http://kicnews.org/2020/10 /%e1%80% 94%e1%80%9a%e1%80%b9%e1%80%b1%e1%80%bb%e1%

**************

၂၄။ သွ်မ္းျပည္အစိုးရ ေက်ာက္မဲ စစ္ေရွာင္ ၁၇၀၀ ေက်ာ္ေထာက္ပံ့ဟုဆို
October 21, 2020

သွ်မ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္ စစ္ေဘးေရွာင္ ၁၇၀၀ ေက်ာ္ကို သွ်မ္းျပည္အစိုးရမွ စားနပ္ရိကၡာ ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ ေၾကာင္း သတင္းစာရွင္းလင္းမႈတရပ္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း ေအာက္တိုဘာ ၂ ရက္ေန႔က စၿပီး အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ သွ်မ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ၊ သွ်မ္းျပည္တပ္မေတာ္ RCSS/SSA တို႔ၾကားျဖစ္ပြါးေသာ တိုက္ပြဲ ေၾကာင့္ ေနရပ္မွစြန႔္ခြါထြက္ေျပးရသည့္ေက်ာက္မဲေဒသခံလူထု ၄၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သွ်မ္းလူ႔အခြင့္အေရးမ႑ိဳင္မွ ကြင္းဆင္းေကာက္ယူသည့္စာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။

“က်ေနာ္တို႔ သွ်မ္းျပည္အစိုးရအေနနဲ႔ တိုက္ပြဲေရွာင္ျပည္သူေတြ အိမ္ေထာင္စု (၅၀၀) လူဦးေရ (၁၇၀၀) ေက်ာ္ကို ေထာက္ ပံ့ေပးခဲ့တယ္”ဟု သွ်မ္းျပည္ အစိုးရ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးစိုးၫြန႔္လြင္က ေျပာသည္။ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူမ်ားကို ၇ ရက္ တစ္ႀကိမ္ေထာက္ပံ့မႈ ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ စုစုေပါင္းက်ပ္ေငြ ၅၇ သိန္းေက်ာ္ တန္ဖိုးရွိ ဆန္၊ ဆီ၊ ဆား၊ ကုလားပဲ၊ ၾကက္သြန္နီ၊ ငါးေသတၱာ စသည့္ စားေသာက္ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ေၾကာင္း ဦးစိုးၫြန႔္လြင္က ေျပာသည္။“က်ေနာ္တို႔က ၁ လစာဆိုၿပီး ေထာက္ပံ့ကူညီေပးလို႔မရဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ စစ္ေရွာင္တစ္ခ်ိဳ႕ေတြက အိမ္ျပန္သြားတာေတြရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း စာရင္းေကာက္ရတာ ခက္တယ္”ဟု ဦးစိုးၫြန႔္လြင္ ကေျပာသည္။ လက္ရွိမွာ တိုက္ပြဲမ်ား ၿငိမ္ေနသျဖင့္ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ စစ္ေဘးေရွာင္မ်ားမိမိေနရပ္သို႔ ျပန္သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း စုံစမ္းသိရသည္။

တဖက္တြင္လည္း တိုက္ပြဲေၾကာင့္ စစ္ေဘးေရွာင္ ေနအိမ္မ်ားလက္နက္ႀကီးထိမွန္ထားျခင္း၊ အစိုးရတပ္မေတာ္မွ တပ္သား မ်ား ေနအိမ္အတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ေမႊေႏွာက္ထားျခင္း ႏွင့္ အရပ္သားေနအိမ္ၿခံဝင္းထဲတြင္ လက္နက္ႀကီးမ်ား၊ က်ည္ဆံခြံ မ်ားစြာ ရွိေနေၾကာင္းလည္း နမ့္မဟင္ေက်း႐ြာ မွ ေဒသခံမ်ား ေျပာျပခ်က္ အရသိရသည္။ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း တိုက္ပြဲ ေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးခဲ့ရသည့္ အိုးအိမ္မ်ား၊ လက္နက္ထိမွန္ခဲ့သည့္ အရပ္သားမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး (ေအာက္တိုဘာ ၁၉ ) ရက္ တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ သွ်မ္းျပည္ အစိုးရ အဖြဲ႕ ၄ ႏွစ္ျပည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ သွ်မ္းျပည္နယ္အစိုးရ အဖြဲ႕မွ တစုံတရာ ထည့္သြင္းေျပာဆိုသြားျခင္းမရွိခဲ့ေပ။ https://burmese.shannews.org/archives/19010

*************

၂၅။ ရခိုင္တြင္ မ်ိဳးတုန္းလုျဖစ္ေနသည့္ ငမန္းႏွင့္ငါးလိပ္ေက်ာက္မ်ားကို အလြန္အကြၽံဖမ္းဆီးမႈမ်ားေၾကာင့္ ေလွ်ာ့နည္းလာ
October 22, 2020

ရခိုင္ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသမ်ားတြင္ က်က္စားေနၾကေသာ မ်ိဳးတုန္းလုျဖစ္ေနသည့္ ငမန္းႏွင့္ ငါးလိပ္ေက်ာက္ အေကာင္ေရမွာ အလြန္အကြၽံဖမ္းဆီးမႈမ်ားေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ေလ်ာ့က်လာလွ်က္ရွိေနေၾကာင္း ပင္လယ္ျပင္ မ်ိဳးစိတ္ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ေဆာင္ သူမ်ားႏွင့္ ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ေကာက္ယူထားေသာ စစ္တမ္းမ်ားအရ ေကာင္ေရပမာဏ ႏွစ္စဥ္ေလ်ာ့က်လ်က္ ရွိေၾကာင္း သားငွက္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕(WCS)မွ Marine Species Conservation Officer ကိုအံ့ေမာင္က DMG သို႔ ေျပာဆိုသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္အထိ ရွားပါးမ်ိဳးစိတ္ ငါးမန္းႏွင့္ ငါးလိပ္ေက်ာက္တို႔၏မ်ိဳးစိတ္တို႔ ေနထိုင္ က်က္စားမႈ အေျခအေန၊ ေရလုပ္သားမ်ား၏ လူမႈစီးပြားေရးအေျခအေနက ရခိုင္ျပည္နယ္မ၊ က်ိႏၲလီ၊ သံတြဲ၊ မန္ေအာင္၊ ေက်ာက္ျဖဴႏွင့္ စစ္ေတြ စသည့္ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ခုတြင္ သားငွက္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕(WCS)မွ စစ္တမ္း ေကာက္ယူခဲ့ေၾကာင္း ၎ကဆိုသည္။“အခုလို အေကာင္ေရေလ်ာ့က်လာတယ္ဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ စစ္တမ္းတစ္ခုတည္းနဲ႔ ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ေနာ္ေဝးက ပညာရွင္ေတြရဲ႕ သုေတသနျပဳခ်က္ေတြအရလည္း ပါတာေပါ့ေနာ္။ အဓိကနည္းလာရတာကေတာ့ အဖမ္းဆီးေတြမ်ားလာ ေၾကာင့္လို႔ ေျပာရမွာေပါ့။ အေကာင္ေရပမာဏ ဘယ္ေလာက္ထိပဲက်န္ေတာ့တယ္ဆိုတာ က်ေတာ့ ေျပာဖို႔အခက္အခဲရွိပါ တယ္” ဟု ကိုအံ့ေမာင္က ဆိုသည္။

ယခုကဲ့သို႔ ငမန္းႏွင့္ ငါးလိပ္ေက်ာက္အေကာင္ေရေလ်ာ့က်လာမႈသည္ ေရေအာက္ေဂဟစနစ္အေပၚမ်ားစြာ အက်ိဳးသက္မႈရွိ သျဖင့္ ေရလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္သူမ်ားအေနျဖင့္ ငမန္းႏွင့္ ငါးလိပ္ေက်ာက္မ်ားကို ဖမ္းဆီးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ရန္လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ႏွင့္ သဘာဝအပင္အဖြဲ႕(FFI)မွ ေရခ်ိဳႏွင့္အဏၰဝါေရျပင္ထိန္းသိမ္းေရးအစီအစဥ္ မန္ေနဂ်ာ ဦးေဇာ္လြန္း ကေျပာသည္။“ဒီႏွစ္မ်ိဳးစလုံးက ပင္လယ္ေတြရဲ႕ အေျခအေနအၫႊန္းကိန္းေတြျဖစ္ၾကတယ္။ သူတို႔ ရွိ၊မရွိကိုၾကည့္ၿပီး ပင္လယ္ျပင္ရဲ႕ ထူးျခားမႈကိုသိႏိုင္တယ္။ ဥပမာ-ဒီေနရာမွာ ဒီသတၱဝါေတြရွိမေနဘူးဆိုရင္ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒီ ပင္လယ္ျပင္မွာ တစ္ခုခုျဖစ္ေနၿပီပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီသတၱဝါေတြကို ထိမ္းသိမ္းဖို႔အတြက္ ေရလုပ္သားေတြ ဘက္ကလည္း ဝိုင္းဝန္းထိမ္းသိမ္းဖို႔လိုတယ္။ ဒါမွ ေရရွည္မွာ ေရလုပ္ငန္းဆက္လုပ္ကိုင္ဖို႔အဆင္ေျပမွာ”ဟု သူကဆိုသည္။

“အခုေတာ့ ငါးလိပ္ေက်ာက္ေတြက သိပ္ၿပီးရတယ္လို႔ေတာ့ မျမင္မိေတာ့ဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ဆယ္ႏွစ္ေလာက္က ဆိုရင္ အမ်ား ႀကီးပဲ ေတာ္ေတာ္ေပါတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ ယိုးဒယားဘက္ကလာတဲ့ မွ်ားေတြနဲ႔ အသားကုန္ ဖမ္းပစ္လိုက္ၾကေတာ့ အခုဆိုရင္ တစ္ရက္ေနလို႔ တစ္ေကာင္ေတာင္ မရၾကေတာ့ဘူး။ ရရင္ေတာင္ေန႔တိုင္း မရၾကေတာ့ဘူး”ဟု ၎ကဆိုသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ ငါးမန္းမ်ိဳးစိတ္ ၅၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ငါးလိပ္ေက်ာက္မ်ိဳးစိတ္ ၇၀ ေက်ာ္ရွိသည့္အနက္ ငါးမန္းမ်ိဳးစိတ္ ၁၃ မ်ိဳး၊ ငါးလိပ္ေက်ာက္ မ်ိဳးစိတ္ ၁၄ မ်ိဳး၊ စုစုေပါင္း ၂၇ မ်ိဳးကို ဦးစားေပးထိန္းသိမ္းရန္ ရည္႐ြယ္ထားေၾကာင္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ ႏွင့္ သဘာဝအပင္အဖြဲ႕(FFI)ထံမွ သိရသည္။ https://www.bnionline.net/mm/news-76426

**************

၂၆။ ANP ပါတီ ေအာင္ႏိုင္ေရး မာန္ေအာင္တြင္ အင္အားျပျပန္
22 October 2020

ရခိုင္ျပည္နယ္ မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕တြင္ ယေန႔ နံနက္ပိုင္းက ရခိုင္အမ်ိဳးသား ပါတီ (ANP) ကို ဝန္းရံသူ အင္အား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ခန႔္မွာ ပါတီေအာင္ႏိုင္ေရး သီခ်င္းဖြင့္ကာ ဆိုင္းဘုတ္မ်ား၊ အလံမ်ားကို ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ကား၊ ဆိုင္ကယ္မ်ားျဖင့္ ၿမိဳ႕အတြင္း လွည့္လည္ အင္အားျပခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။

မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕နယ္ ANP ပါတီ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ဦးေက်ာ္သန္းက “ က်ေနာ္တို႔ အစက လက္ကမ္း စာေစာင္ေတြ မွ်ေဝတာ။ အဲဒီမွာ ပါတီကို ေထာက္ခံသူေတြက ဝန္းရံ ပါဝင္လာၾကတယ္။ ဝန္းရံသူ ဦးေရကို က်ေတာ့ Mask ေပးတဲ့အခါ ကုန္သြားတာက ၂၀၀၀ ေလာက္ရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ လူ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ပါတယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရတယ္”ဟု ေျပာ သည္။ အဆိုပါ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးကို ၿမိဳ႕ဝင္ဆိုင္းဘုတ္က စတင္ၿပီး ၿမိဳ႕တြင္း ရပ္ကြက္တိုင္းႏွင့္ လမ္းမ်ားကို နံနက္ ၈ နာရီခြဲ အခ်ိန္မွ ေန႔လယ္ ၁၁ နာရီအထိ လွည့္လည္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕နယ္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ၌ NLD ပါတီက အႏိုင္ရခဲ့သည့္ ေနရာတခုျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္ပါတီမ်ားကို ဝန္းရံမႈပိုမိုမ်ားျပားလာ ေနေၾကာင္း ANP ကေျပာဆိုသည္။

ယင္းသို႔မ်ားလာရျခင္းကို ဦးေက်ာ္သန္းက “ အခုလို ANP ကို မာန္ေအာင္က ျပည္သူမ်ား ဝန္းရံလာရျခင္းဟာ ရခိုင္မွာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲနယ္ေျမေတြကို ခ်ဳံ႕လိုက္တဲ့ အတြက္ ဒီအစိုးရကို ေဝဖန္မႈေတြရွိခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ NLD ထက္ ရခိုင္ပါတီ ေတြကို မာန္ေအာင္ေဒသခံေတြက အားေပးလာတာျဖစ္တယ္” ဟု ဆိုသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းရွိ ANP အမာခံ ျဖစ္ေသာ နယ္ေျမတို႔တြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မရွိေတာ့သည့္အတြက္ ေတာင္ပိုင္း မဲဆႏၵနယ္မ်ားမွာ ပိုအေရးႀကီးေသာ ေၾကာင့္ ယင္းသို႔ အင္အားျပရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ ထိပ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာဆိုေနၾကသည္။ ယခုႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအတြက္ မာန္ေအာင္ကြၽန္းတြင္ ရခိုင္ပါတီမ်ားကိုသာ ျပည္သူတို႔က ေထာက္ခံမႈ အားေကာင္းေနၿပီး ယင္း အထဲမွ ANP ႏွင့္ ALD ပါတီႏွစ္ခုသာ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈျပင္းထန္မည္ဟု ေဒသခံမ်ားက သုံးသပ္ေနၾကသည္။ မာန္ေအာင္ေဒသခံ ကိုသီဟထြန္းက “ မာန္ေအာင္ကြၽန္းမွာ ထိပ္သီး အင္အားေကာင္းေနတာကေတာ့ ANP နဲ႔ ALD တို႔ ျဖစ္ေနတာကိုေတြ႕ တယ္။ သူတို႔ပဲ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈျပင္းထန္မယ္ ” ဟုေျပာသည္။

လာမည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားႏွင့္ တသီးပုဂၢလ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၂၉ ဦး ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ျဖစ္ၿပီး ယင္းအထဲတြင္ တသီးပုဂၢလ ၆ ဦး ပါဝင္ေၾကာင္းလည္း သိရ သည္။ https://burma.irrawaddy.com/news/2020/10/22/ 232158.html

*************

၂၇။ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္လွ်ပ္စစ္မီးျပတ္ေတာက္မႈ ၅ ရက္ၾကာရွိလာ၊ လုံၿခဳံေရးအရ သြားျပင္ခြင့္မရေသး
22 October 2020

ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နဲ႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ေတြမွာ လွ်ပ္စစ္မီးျပတ္ေတာက္ေနတာ ၅ ရက္ ၾကာရွိေနၿပီျဖစ္ၿပီး မီးျပန္ လာေအာင္ ျပင္ဆင္တပ္ဆင္ဖို႔ လုံၿခဳံေရးအေျခအေနအရ သြားေရာက္ခြင့္ မရေသးဘူးလို႔ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္လွ်ပ္စစ္ အင္ဂ်င္နီယာ ဦးဟိန္းမိုးထက္က ေျပာပါတယ္။ “က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေတာ့ ျပည္နယ္လွ်ပ္စစ္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး အခုျပတ္ ေတာက္ ေနတဲ့ေနရာကို သြားခြင့္ရဖို႔ တာဝန္ရွိသူေတြကို တင္ျပထားတယ္။ ဒီေန႔အထိ သြားခြင့္မျပဳေသးဘူး။ အခ်ိန္ေတာ့ နည္းနည္းၾကာႏိုင္မယ္ထင္တယ္။ ဘာေၾကာင့္ သြားခြင့္မျပဳတာလဲဆိုေတာ့ အဲ့ဒီေနရာတဝိုက္မွာ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနေသး တာေၾကာင့္ လုံၿခဳံေရးစိတ္မခ်ရလို႔ ေျပာတယ္။”ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ျဖစ္တဲ့ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နဲ႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေတြမွာ ေအာက္တိုဘာ ၁၈ ရက္ မြန္းလြဲ ၁၂ နာရီေက်ာ္ေလာက္ကစၿပီး လွ်ပ္စစ္မီးျပတ္ေတာက္ေနရာမွာ ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ရက္ အထိ ျပန္လည္ရရွိျခင္းမရွိေသးတာပါ။

အခု လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားလိုင္း ျပတ္ေတာက္တဲ့ေနရာဟာ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ထီးစြဲေက်း႐ြာနဲ႔ ေသာင္းဒရင္းေက်း႐ြာ အၾကား ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ လွ်ပ္စစ္ အင္ဂ်င္နီယာက ေျပာပါတယ္။ အဆိုပါေနရာေဒသတစ္ဝိုက္မွာ အခုရက္ပိုင္းအတြင္း တပ္မေတာ္နဲ႔ ေအေအတို႔ တိုက္ပြဲအျပင္းအထန္ျဖစ္ပြားေနၿပီး တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္ရာကေန လက္နက္ႀကီးက်ည္စထိမွန္ကာ ဓာတ္အားလိုင္းႀကိဳး ျပတ္ေတာက္သြားတာလို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕နဲ႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ေတြမွာ ၿပီးခဲတဲ့ ၾသဂုတ္ ၂၄ ရက္ကလည္း လက္နက္ႀကီးက်ည္ထိမွန္သြားၿပီး လွ်ပ္စစ္ႀကိဳးျပတ္ ေတာက္သြားလို႔ ရက္ ၁၀ ေက်ာ္ၾကာ လွ်ပ္စစ္မီးျပတ္သြားခဲ့ဖူးပါတယ္။ http://burmese.dvb.no/archives/418572

*************

၂၈။ သီေပါတြင္ ေက်ာင္းဆရာမ ၁ ဦးအပါအဝင္ ကိုဗစ္-၁၉ လူနာ ၂ ဦးေတြ႕ရွိ
23 October 2020

ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း သီေပါၿမိဳ႕နယ္မွာ ကိုဗစ္-၁၉ အတည္ျပဳလူနာ ၂ ေယာက္ေတြ႕တယ္လို႔ နယ္စည္းမျခား ပရဟိတ အဖြဲ႕က ေျပာပါတယ္။ ေအာက္တိုဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔က တျခားၿမိဳ႕နယ္ကေန သီေပါၿမိဳ႕ကိုလာတဲ့ ေက်ာင္းဆရာမ ၁ ဦး အထက(၁)ေက်ာင္းမွာ ကြာရန္တင္းဝင္ေနရာက ေရာဂါပိုးစစ္ေဆးေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး သီေပါေဆး႐ုံကို ပို႔ေဆာင္ထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ေအာက္တိုဘာ ၂၁ ရက္ေန႔ကလည္း ရန္ကုန္ကေနျပန္လာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးကို သူရဲ႕ နမ့္လန္ေျမာက္ပိုင္း ရပ္ကြက္ေနအိမ္မွာပဲ ကြာရန္တင္းထားရာကေန ေရာဂါပိုးေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး နမ့္လန္ျပည္သူ႔ေဆး႐ုံႀကီးကို ပို႔ေဆာင္ထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ပိုးေတြ႕ လူနာ ၂ ဦး နဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့သူေတြကို လတ္တေလာမွာ ကြာရန္တင္းထားထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ http://burmese.dvb. no/archives/418674

**************

၂၉။ ကိုဗစ္ေၾကာင့္ ရခိုင္တြင္ ေရနံယိုဖိတ္မႈတုန႔္ျပန္ေရး စီမံခ်က္အတြက္ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးမႈမ်ား မလုပ္ႏိုင္
October 23, 2020

လက္ရွိျဖစ္ပြားေနသည့္ COVID-19 ကပ္ေရာဂါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ေရးဆြဲေနသည့္ ႏိုင္ငံအဆင့္ေရနံယိုဖိတ္မႈ တုန႔္ျပန္ေဆာင္႐ြက္ေရး စီမံခ်က္အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးမႈမ်ား မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေၾကာင္း ေရေၾကာင္းပို႔ ေဆာင္ေရးၫႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနမွ သိရသည္။

အဆိုပါ စီမံခ်က္ကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာပင္လယ္ေရေၾကာင္းအဖြဲ႕(IMO)၏ ပံ့ပိုးမႈျဖင့္ ေရေၾကာင္းပို႔ေဆာင္ေရး ၫႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာနမွ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလက စတင္ေရးဆြဲေနျခင္းျဖစ္ကာ ျမန္မာ့ကမ္း႐ိုးတန္း တစ္ေလွ်ာက္တြင္ ေရနံ ယိုဖိတ္မႈျဖစ္ပြားပါက အေရးေပၚတုန႔္ျပန္မႈ ျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ေရးဆြဲရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေရေၾကာင္းပို႔ေဆာင္ေရး ၫႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနမွ ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္(နည္းပညာ) ဦးကိုကိုႏိုင္ကဆိုသည္။“ေျပာရရင္ေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္က အေရးႀကီးဆုံးလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ မေဒးကြၽန္း တစ္ခုတည္းမွာတင္ မေတာ္တစ္ဆမႈျဖစ္ ခဲ့ရင္ တစ္မိနစ္မွာတင္ တန္ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး ယိုဖိတ္တာေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပထမဦးစားေပးၿပီး ေရးဆြဲခ်င္ေပမယ့္ ဒီအခ်ိန္ မွာ လမ္းေတြအကုန္ပိတ္ထားေတာ့ သြားလာဖို႔မလြယ္တဲ့အတြက္ ရန္ကုန္နဲ႔ ဧရာဝတီတိုင္းအတြက္ကိုပဲ အရင္ဆုံးၿပီးသ ေလာက္ဆြဲေနတယ္”ဟု သူကေျပာသည္။

ေရနံယိုဖိတ္မႈ တုန႔္ျပန္ေဆာင္႐ြက္ေရးစီမံခ်က္မွာ ႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ မျဖစ္မေနရွိသင့္သည့္ စီမံခ်က္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး သေဘာႀကႌး မ်ား၊ သေဘာငယ္မ်ား သြားလာေနသည့္ေဒသမ်ားတြင္ ေရနံယိုဖိတ္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ပါက မည္သို႔တုန႔္ျပန္ေဆာင္႐ြက္ရမည္မ်ားကို Plan ေရးဆြဲထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သားငွက္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕ (WCS-Myanmar)မွ ဒုတိယဌာေနတာဝန္ခံ ဦးေက်ာ္သင္းလတ္ က ဆိုသည္။ လက္ရွိတြင္ ႏိုင္ငံအဆင့္ေရနံယိုဖိတ္မႈ တုန႔္ျပန္ေဆာင္႐ြက္ေရးစီမံခ်က္တြင္ အစိတ္အပိုင္း ပါဝင္သည့္ Sensitivity Mapping Survey လုပ္ေဆာင္ျခင္းကို ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသအခ်ိဳ႕တြင္ ေဆာင္႐ြက္ေနေၾကာင္း ေရေၾကာင္းပို႔ေဆာင္ေရးၫႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနထံမွ သိရသည္။ https://www.bnionline.net/mm/news-76454

မွတ္ခ်က္။ သက္ဆိုင္ရာသတင္းမီဒီယာအသီးသီးမွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

** ၿပီး **

unicode

နေ့စဉ်တိုင်းရင်းသားသတင်းများ စုဆောင်းတင်ပြခြင်း
(No. 67 , October 20, 2020)

၁။ နမ်ခမ်၊ အင်ဂါးဂါး စစ်ပြေးဒုက္ခသည်များကို တနိုင်းမြို့တွင် ပြန်လည်နေချထားပေး

၂။ တောင်ကုတ်တွင် ANP ပါတီ အင်အားပြ လှည့်လည်

၃။ မြို့နယ် ၆ ခုကို ပြန်သုံးသပ်ပေးရန် TNP ပါတီက UEC ထံတင်ပြ

၄။ ပလက်ဝ ဒေသခံများထံမှ ဆန်ကို AA အဖွဲ့ ခြိမ်းခြောက်ပြီး ဈေးနှိမ်ဝယ်

၅။ မြန်မာပြည်က ချင်းဒုက္ခသည်တွေကို ကန်ကူညီဖို့ ပြည်ပရောက် ချင်းတိုင်းရင်းသားတွေ တောင်းဆို

၆။ မော်ချီးဒေသအန္တရာယ်ဇုန်မှာနေတဲ့သူတွေ အပြီးပြောင်းရွှေ့ဖို့ မလိုလားကြ

၇။ ကရင်အချင်းချင်း စည်းလုံးမှုပျက်ပြားစေသည့် မဲဆွယ်မှုများမလုပ်ရန် ရန်ကုန်ကရင်စာယဉ် သဘောထားထုတ်ပြန်

၈။ ပလက်ဝသို့ စစ်တွေဘက်မှပို့သည့်မဲရုံသုံးပစ္စည်းများ ယနေ့ထိမရောက်သေး

၉။ ဆွမ်ပရာဘွမ် ကျေးရွာနယ်နမိတ်အတွင်း ရွှေသတ္တုတူးဖော်မှုကို ရပ်ဆိုင်းပေးရန်တောင်းဆို

၁၀။ ကျောက်ဖြူ စနဲမြို့အနီး မိုင်းပေါက်ကွဲ၍ ၂ ဦးသေ၊ ၂ ဦးဒဏ်ရာရရှိ

၁၁။ ကိုဗစ်ကာကွယ်ရေး စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ ပိုမိုလိုက်နာစေရန် KNU ညွှန်ကြားချက်ထုတ်

၁၂။ မော်လမြိုင်မြို့အတွင်း မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီထောက်ခံသူများ စုရုံးလှည့်လည်အင်အားမပြကြရန် ရွေးကောက်ပွဲ အောင်နိုင်ရေး အဖွဲ့ မေတ္တာရပ်ခံ

၁၃။ ဆီဆိုင်တွင် ပါတီဝန်းရံသည့်ယာဉ်မတော်တဆဖြစ်၊ ၃ ဦး သေဆုံးပြီး ၁ ဦး ဒဏ်ရာပြင်းထန်

၁၄။ Stay Home ကြေညာထားသည့် ကချင်မှ မြို့နယ် ၂ ခုတွင် မဲဆွယ်စည်းရုံးခွင့်မပြု

၁၅။ ပေါင်မြို့နယ်တွင် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) ဝန်းရံထောက်ခံသူ အင်အား ထောင်နှင့်ချီ လှည့်လည်မဲဆွယ်

၁၆။ တိုင်းရင်းသားအခွင့်အရေးကို ပိတ်ပင်ပြီး အာဏာရပါတီရှုံးနိုင်သည့် မဲဆန္ဒနယ်အချို့ ပယ်ဖျက်မှုအပေါ် ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်အား ရှုတ်ချကြောင်း UNDP ပါတီ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး နော်အုန်းလှ ပြောကြား

၁၇။ နမ္မတူမြို့နယ် ပန်လုံကျေးရွာတွင် ၂ ရက်ဆက်တိုက် လူသေအလောင်းများတွေ့

၁၈။ ကျောက်မဲက ကျေးရွာအုပ်စု ၁၂ စုကို ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပေးရန် တောင်းဆိုမည်

၁၉။ ၂၀၁၅ အတွေ့ အကြုံနှင့် ၂၀၂၀ အတွက်မျှော်လင့်ချက် အစီရင်ခံစာထုတ်ပြန်၊ ပြည်ထောင်စုအစိုးရအား ဗဟို ချူပ်ကိုင်မှုလျော့ချရန် တောင်းဆို

၂၀။ ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မိန်းကလေးဦးရေ ၁၅၀၀၀ ကျော်ကို သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးမည်

၂၁။ မြစ်ကြီးနား ကားကြီးကွင်းကို အောက်တိုဘာလကုန်ထိ ပိတ်ထားမည်

၂၂။ ဂုတ်တွင်းလမ်းပေါ်တွင် ကုန်တင်ယာဉ် နှစ်စီးတိမ်းမှောက်မှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး လမ်းပိတ်ဆို့မှု ဖြစ်ပွားခဲ့

၂၃။ နယ်မြေအပေါ် ဝဲပျံံသန်းသည့် တပ်မတော် ရဟတ်ယာဉ်တစ်စီးကို ခြိမ်းခြောက်ပစ်ခတ်ခဲ့ဟု KNU ဆို

၂၄။ သျှမ်းပြည်အစိုးရ ကျောက်မဲ စစ်ရှောင် ၁၇၀၀ ကျော်ထောက်ပံ့ဟုဆို

၂၅။ ရခိုင်တွင် မျိုးတုန်းလုဖြစ်နေသည့် ငမန်းနှင့်ငါးလိပ်ကျောက်များကို အလွန်အကျွံဖမ်းဆီးမှုများကြောင့် လျှော့နည်းလာ

၂၆။ ANP ပါတီ အောင်နိုင်ရေး မာန်အောင်တွင် အင်အားပြပြန်

၂၇။ မောင်တောခရိုင်လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်မှု ၅ ရက်ကြာရှိလာ၊ လုံခြုံရေးအရ သွားပြင်ခွင့်မရသေး

၂၈။ သီပေါတွင် ကျောင်းဆရာမ ၁ ဦးအပါအဝင် ကိုဗစ်-၁၉ လူနာ ၂ ဦးတွေ့ရှိ

၂၉။ ကိုဗစ်ကြောင့် ရခိုင်တွင် ရေနံယိုဖိတ်မှုတုန့်ပြန်ရေး စီမံချက်အတွက် ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးမှုများ မလုပ်နိုင်

**************

၁။ နမ်ခမ်၊ အင်ဂါးဂါး စစ်ပြေးဒုက္ခသည်များကို တနိုင်းမြို့တွင် ပြန်လည်နေချထားပေး
22 October 2020

တနိုင်းမြို့ရှိ စစ်ရှောင်စခန်းများတွင် ခိုလှုံနေကြသော နန်ခမ်၊ အင်ဂါးဂါးကျေးရွာမှ စစ်ရှောင် အိမ်ထောင်စု ၂၆ စုကို ပြန်လည် နေရာချထားရေးအဖြစ် အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်နေ့တွင် ဖွင့်ပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ ရွှေနှင့် ပယင်း သတ္တုထွက်ရှိရာ ၎င်းတို့ ဒေသတွင် ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှစတင်ပြီး အစိုးရတပ်မတော်က နယ်မြေရှင်းလင်းရေးလုပ်ရာ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် KIA နှင့် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့သောကြောင့် တနိုင်းမြို့စစ်ရှောင်စခန်းတွင် စစ်ပြေးဒုက္ခသည်အဖြစ် ၃ နှစ်ခန့်ခိုလှုံနေချိန် ယခု စစ်ရှောင် အိမ်ထောင်စု အချို့က ပြန်လည်နေရာချထားရေးကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြသည်ဟု သိရသည်။

“ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အစီအစဉ်က နေရပ်ပြန်ဖို့ဖြစ်တယ်။ ဒါပေမဲ့ နေရပ်ပြန်ဖို့ အစိုးရနှင့် စစ်တပ်နှင့် အုပ်ချူပ်ရေးဆိုက်ဘက် ရော အကြိမ်ကြိမ် ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ကြည့်ပေမဲ့ သူတို့ရွာကို ပြန်ဖို့က မပြောနဲ့တော့ သွားကြည့်ဖို့တောင် အရမ်းခက်ခဲတယ်။ လုံခြုံမှုမရှိဘူး။ ဘယ်ချိန်မှ ပြန်နိုင်မလဲဆိုတာကို ဘယ်သူမှ မဖြေပေးနိုင်တာကြောင့် စစ်ရှောင်မှာဘဲ နေမယ်ဆိုလည်း တစ်နေရာတည်းမှာဘဲ ကြပ်တိတ်ပြီး လုပ်ကိုင်စားသောက်ဖို့ခက်ခဲတယ်။ ဒါကြောင့် သူတို့ကိုယ့်ဘဝကိုကို ကိုယ်ရပ်တည် နိုင်ဖို့ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းဖြစ်တယ်။” ဟု ပြန်လည်နေရာချထားရေး တာဝန်ခံဆရာ အင်ဖန်နော်တောင် က ပြောသည်။ ၂၀၁၇ ဇွန်လ ၆ ရက်နေ့ နမ်ခမ်ကျေးရွာ တိုက်ပွဲကြောင့် စတင်ထွက်ပြေးလာသူများ ဖြစ်ပြီး ယခု ၃ နှစ်အကြာ စစ်ရှောင်စခန်းတွင်နေထိုင်လာရာမှ ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင်တောင်းဆိုမှုကြောင့် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းဖြစ် သည်ဟု ၎င်းကဆက်လက်ပြောဆိုသည်။

လက်ရှိချိန်မှာ ပြန်လည်နေရာချထားရေး နေအိမ်သို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်မည့် စစ်ရှောင်ပြည်သူများအတွက် ပညာရေး အဆောက်အအုံ၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်ခွင့်နှင့် ကြာရှည်ခံ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းထိန်းနိုင်ဖို့ လယ်ယာဖော်ထုတ်ရေး၊ နည်းပညာ၊ လက်မှုပညာအစရှိသည့် အခွင့်အလမ်း ကူညီထောက်ပံ့မှုများ လိုအပ်နေကြောင်းသိရသည်။ တနိုင်းမြို့ ကတ်သလစ်စစ်ရှောင်စခန်းတွင် လက်ရှိ နမ်ခမ်ကျေးရွာ၊ အောင်လောဒ်၊ ဆွတ်အိန်ယန်၊ ဆွတ်ရာ စသည့်ကျေးရွာများမှ စစ် ရှောင်ပြည်သူ ၇၂၃ ဦးရှိ ဆက်လက်ခိုလှုံနေကြောင်း သိရသည်။ https://burmese.kachinnews.com/2020/10/22/l3-4/

**************

၂။ တောင်ကုတ်တွင် ANP ပါတီ အင်အားပြ လှည့်လည်
21 October 2020

ရခိုင်ပြည်နယ် တောင်ကုတ်မြို့တွင် အောက်တိုဘာလ၂၁ ရက် နံနက်ပိုင်းက ရခိုင်အမျိုးသား ပါတီ (ANP) ကို ဝန်းရံသူ အင်အား ၂၀၀၀ ကျော်ခန့်မှာ ပါတီအောင်နိုင်ရေး ဆိုင်းဘုတ်များ၊ အလံများ၊ ကား၊ ဆိုင်ကယ်များဖြင့် မြို့အတွင်း လှည့် လည် အင်အားပြခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။ တောင်ကုတ်မြို့နယ် ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးဖေကြွယ်က “ဒီနေ့ မြို့ ပေါ် ၄ ရပ်ကွက်မှာ ANP အောင်နိုင်ရေးအတွက်လှည့်လည် အင်အားပြကြတာ။ ရပ်ကွက်ထဲက ပါတီကိုအားပေး ထောက်ခံ တဲ့သူတွေက ပါဝင်ပူးပေါင်းကြတာ လူ ၂၀၀၀ ကျော်လောက် ရှိတယ်”ဟု ပြောသည်။ ယင်းသို့ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး အင်အား ပြခြင်းကို ချောင်းကုန်းရပ်ကွက်ရှိ ANP မြို့နယ်ရုံးမှ ဦးဥတ္တမလမ်း အပါဝင် မြို့ပေါ် ရပ်ကွက်များသို့ နံနက် ၈ နာရီ ခွဲအချိန်မှ နေ့လယ် ၁၂ နာရီအထိ လှည့်လည်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းရှိ ANP အမာခံဖြစ်သော နယ်မြေတို့တွင် ရွေးကောက်ပွဲ မရှိတော့သည့်အတွက် တောင်ပိုင်း မဲဆန္ဒနယ်များမှာ ပိုအရေးကြီးသောကြောင့် ယင်းသို့ အင်အားပြရခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ ထိပ်ပိုင်းခေါင်း ဆောင်များက ပြောသည်။ ANP ဗဟိုမူဝါဒရေးရာ ကော်မတီဝင် ဦးဖေသန်းက “မြောက်ပိုင်းက ANP အနိုင်ရတဲ့ မဲဆန္ဒနယ် တွေဟာ အားလုံးအဖျက်ခံရတယ်။ ဒီနှစ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲက တောင်ပိုင်းမှာပဲ များနေတာ။ ဒါကြောင့် လာမယ့် လွှတ်တော် ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့နဲ့ ပြည်နယ်အစိုးရကို ဖွဲ့စည်းနိုင်ဖို့အတွက် ဒီအခြေအနေတွေဟာ တောင်ပိုင်းမှာပဲစုပြုံနေတာ။ တောင်ပိုင်း ဟာ အရင်တုန်းက NLD အနိုင်ရတဲ့ နေရာဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ANP အနေနဲ့ အမျိုးသားရေးလက္ခဏာ တခုဖော်ဆောင် နိုင်အောင် ဒီဒေသတွေမှာ အနိုင်ရဖို့ လိုတယ်”ဟု ပြောသည်။

တောင်ကုတ်မြို့နယ်သည် ပြီးခဲ့သည့်၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲ၌ အမျိုသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်ပါတီ (NLD) က အနိုင်ရရှိခဲ့ သော နေရာဖြစ်သော်လည်း ယခုနှစ်တွင် ANP ကို ဒေသခံများ ဝန်းရံမှု များနေကြောင်း မြို့ခံများက မှတ်ချက်ပြုကြသည်။ တောင်ကုတ်မြို့ခံ ကိုအောင်နေလင်းက “သူတို့ မဲဆွယ်တာကို တွေ့ရသလောက်တော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ပါတီတွေ အင်အားပြ တုန်းက လူ ၁၀၀ ကျော်လောက်ပဲ တွေ့ရတယ်။ အခုကတော့ ANP ကိုကျတော့ အလွန်များနေတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ၂၀၁၅ ခုနှစ်ကထက် ဒီနှစ်တော့ ANP ကို ထောက်ခံမှုများတာကိုတွေ့ရတယ်”ဟု ဆိုသည်။ တောင်ကုတ်မြို့တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပသည့် မြို့ပေါ် ရပ်ကွက် ၄ ရပ်ကွက်မှာ ချောင်းကောက်၊ သိမ်တောင်၊ ဂူတာ၊ ကံပိုင် စသည့် ရပ်ကွက် ၄ ရပ်ကွက်ဖြစ်ပြီး ဆန္ဒမဲ ပေးခွင့်ရှိသူ လူဦးရေ ၂၀၀၀၀ ကျော်သာ ကျန်ရှိတော့ကြောင်းလည်း သိရသည်။ https://burma.i rrawaddy.com/news/2 020/10/21/232099.html

**************

၃။ မြို့နယ် ၆ ခုကို ပြန်သုံးသပ်ပေးရန် TNP ပါတီက UEC ထံတင်ပြ
21 October 2020

ပလောင် (တအန်း) လူမျိုးအများစု နေထိုင်သည့် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှ မြို့နယ် ၆ ခုအတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်ကြောင်း သတ်မှတ်ချက်ကို ပြန်လည်သုံးသပ် ပြင်ဆင်ပေးရန် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် (UEC) နှင့် သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ်ကော်မရှင်များ ထံသို့ တအန်းအမျိုးသားပါတီ (TNP) က စာပေးပို့ထားသည်ဟု သတင်းရရှိသည်။ UEC က အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်သည့် နယ်မြေများကို ကြေငြာရာ ရှမ်းပြည်နယ် မှ မြို့နယ် ၆ မြို့နယ်၏ နယ်မြေအားလုံး၊ အခြားမြို့နယ် ၁၆ ခုမှ ရပ်ကွက် ၈ ခုနှင့် ကျေးရွာအုပ်စု ၁၃၃ စု တို့ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ထိုထဲမှ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ မူဆယ်၊ လားရှိုး၊ ကွတ်ခိုင်၊ နမ့်ဆန်၊ မန်တုံ နှင့် ကျောက်မဲမြို့နယ်တို့ အတွင်း ပယ်ဖျက်ခံရသည့် ရပ်ကွက် ၁ ခုနှင့် ကျေးရွာအုပ်စု ၃၆ စုတို့မှာ တအန်းလူမျိုး အများစု နေထိုင်သည့် နေရာများဖြစ်သည့် အပြင် ပဋိပက္ခလည်း မရှိဟု ဆိုကာ ပြန်လည်သုံးသပ်ပေးရန် TNP က တောင်းဆိုထားခြင်း ဖြစ်သည်။

TNP ၏ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဦးတာကျော်အောင်က “ကျနော်တို့ TNP အနေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ် ကော်မရှင်တွေ ကို စာတင်လိုက်ပါပြီ။ ကန့်သတ်တဲ့ နယ်မြေတွေကို ပြန်စဉ်းစားပေးဖို့ပါ။ မြို့နယ်အလိုက်ချင်းစီက ရတဲ့သတင်း အချက် အလက် အပေါ်မှာမူတည်ပြီး ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရော ပြည်နယ်၊ ခရိုင်ကိုရော ပြန်လည်သုံးသပ်ပေးဖို့ စာတွေတင် ထားပါပြီ”ဟု ပြောသည်။ သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ် ကော်မရှင်များကို TNP ၏ မြို့နယ်အလိုက် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ပါတီရုံးများမှ အောက်တိုဘာ ၂၀ ရက်က စာတင်လိုက်ခြင်း ဖြစ်ပြီး UEC ကို TNP ဗဟိုက ယနေ့ စာပေးပို့လိုက်သည်ဟု သိရ သည်။ ကော်မရှင်အဆင့်ဆင့်သို့ပေးပို့သည့် စာထဲတွင် ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်ကြောင်း သတ်မှတ်ခံရသည့် နယ်မြေများ မှာ နိုင်ငံရေးပါတီအားလုံး ဝင်ထွက်ကာ မဲဆွယ်စည်းရုံးနိုင်သည့် ကျေးရွာများဖြစ်ကြောင်း၊ တိုက်ပွဲမရှိသည့် နယ်မြေများ ဖြစ်ကြောင်းနှင့် လူထုကိုယ်တိုင်ကလည်း မဲပေးလိုသဖြင့် မဲပေးခွင့် မဆုံးရှုံးစေရန် လိုအပ်ကြောင်းတို့ကို အဓိကထား တင်ပြ ထားသည်ဟု သိရသည်။

ထို့ပြင် နမ့်ဆန်မြို့နယ်အတွင်းမှ ပယ်ဖျက်ခံရသည့် ပန်နင်း၊ မြို့သစ် နှင့် ကျောက်ဖြူလေး ကျေးရွာအုပ်စုတို့သည် တိုက်ပွဲ မရှိသည့် အပြင် မြို့နယ်သစ်ကျေးရွာအုပ်စု တစုတည်းတွင် လာရောက်တာဝန်ထမ်းဆောင်နေကြသည့် အစိုးရ ဝန်ထမ်း၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းများမှာ ဦးရေ ၁၀၀ ဝန်းကျင် အထိ ရှိပါသည်ဟု ဦးတာကျော်အောင်က ပြောသည်။ ကျောက်ဖြူလေးကျေးရွာအုပ်စုမှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးစောလှိုင်ကလည်း ၎င်းတို့ ကျေးရွာအုပ်စုတွင် တိုက်ပွဲလည်း မရှိဘဲ အခြေအနေ တည်ငြိမ်နေသည့် နယ်မြေ ဖြစ်သဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပကြောင်း ကြေငြာလိုက်သည့် အပေါ် ဒေသခံများက လက်ခံနိုင်ခြင်း မရှိပါဟု ပြောသည်။ TNLA ၏ သတင်းနှင့် ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ ဗိုလ်မှူး မိုင်းအိုက်ကျော်က ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေအောက်တွင် ကျင်းပခြင်းကြောင့် ထောက်ခံခြင်း မရှိသော်လည်း လူထုက ဒီမိုကရေစီကျင့်စဉ်အရ ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲလွတ်လွတ်လပ်လပ် ပေးနိုင်ရန် ၎င်းတို့ တပ်ဖွဲ့ဝင်များက နှောင့်ယှက် ခြင်းပြုမည်မဟုတ်ဟု ပြောသည်။ ၎င်းတို့ လှုပ်ရှားသည့် နယ်မြေများတွင် နိုင်ငံရေးပါတီများ ဝင်ထွက်သွားလာပြီး မဲဆွယ် စည်းရုံးသည်ကိုလည်း နှောင့်ယှက်ခြင်း၊ ဟန့်တားခြင်းများ လုပ်မည် မဟုတ်ကြောင်း ဗိုလ်မှူး မိုင်းအိုက်ကျော်က ပြောဆို ထားသည်။ https://burma.irrawad dy.com/news/2020/10/21/232100.html

**************

၄။ ပလက်ဝ ဒေသခံများထံမှ ဆန်ကို AA အဖွဲ့ ခြိမ်းခြောက်ပြီး ဈေးနှိမ်ဝယ်
22 October 2020

ချင်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်း ပလက်ဝမြို့နယ်တွင် တိုက်ပွဲများကြောင့် ဆန် ခက်ခက်ခဲခဲ ဝယ်ယူနေရသည့် ဒေသခံများထံမှ ရက္ခိုင် စစ်တပ် (AA) က ဈေးနှိမ်ပြီး ဆန်ဝယ်ယူခြင်း၊ အဓမ္မ ဆန်တောင်းခံခြင်းများ ပြုလုပ်နေသည်ဟု ချင်းလူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့ (CHRO) က ကြေညာချက် တစောင် ထုတ်ပြန်ကာ ပြောဆိုလိုက်သည်။ CHRO မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဆလိုင်းလျန်က “ဆန်က အကန့်အသတ်နဲ့ ဝယ်ယူနေရတဲ့ အချိန်မှာသူတို့က တဖက်က ပြန် ဝယ်ယူနေတော့ အခြေအနေက ဆိုးနေတဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိနေပါတယ်။ ကျနော်တို့ မှတ်တမ်းအရဆို ဆန်တွေ၊ ပိုက်ဆံ တွေ သူတို့ ကောက်နေတာ ၂ နှစ် ရှိပါပြီ။ အခု လက်ရှိဖြစ်နေတာဆိုရင် ငရှား အုပ်စုပါ။ တဖက်မှာ မပေးနိုင်သူတွေကို ဒဏ်ငွေ ရိုက်တာတွေလည်း လုပ်တယ်လို့ ကျနော်တို့ သတင်း ရထားပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

AA က ဆန် အဓမ္မတောင်းယူသည် ဟုဆိုကာ CHRO ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည့် နေရာများမှာ ငရှားကျေးရွာ အုပ်စုအတွင်းရှိ ငရှား၊ ကြောင်ချောင်း၊ ဘောင်ဝ၊ နှုံးဘူးကြီးနှင့် နှုံးဘူးငယ် ရွာတို့ ဖြစ်ပြီး လက်ရှိပေါက်ဈေး ဆန်တအိတ် လျှင် ၇၅၀၀၀ ကျပ် ဝယ်ယူနေရသည်ကို ၄၀၀၀၀ ကျပ်ဖြင့်သာ ပေးချေသည် ဟု ဆလိုင်းလျန်က ဆိုသည်။ CHRO ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် AA က ရွာသားများထံမှ ဈေးနှိမ်ပြီး ဆန်ဝယ်သည့်အပြင် ဆန် ၁ တင်းအိတ်လျှင် ကျပ် ၂၀၀၀ ဖြင့် ထမ်းပြီး AA တပ်ဖွဲ့ဝင်များ စခန်းချသည့် နေရာသို့ ပို့ိခိုင်းသည် ဟုလည်း ရေးသားထားသည်။ CHRO ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည့် ဖြစ်စဉ်သည် လွန်ခဲ့သည့် စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ် သည် ဟု သိရသည်။ ဖြစ်စဉ်မှာ တလကျော်ကြာပြီ ဖြစ်သော်လည်း အောက်တိုဘာ ၂၀ ရက်မှ ထုတ်ပြန်ရခြင်းမှာ ပလက်ဝမြို့နယ်သည် အင် တာနက် ဖြတ်တောက် ခံထားရပြီး လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးလည်း ခက်ခဲသဖြင့် မြေပြင်မှ သတင်းအချက်အလက်များ ရရှိ သည်မှာ နောက်ကျပြီး ဖြစ်စဉ် မှန်မမှန်ကို ပြန် အတည်ပြုနေရခြင်းကြောင့် ကြန့်ကြာသွားခြင်း ဖြစ်သည်ဟုလည်း ဆလိုင်း လျန်က ပြောသည်။ CHRO သည် ကုလသမဂ္ဂ လူမှုစီးပွားရေး ကောင်စီ (ECOSOC) က အထူးအကြံပေး အဆင့်အဖြစ်၂၀၁၈ ခုနှစ်မှ စတင် သတ်မှတ်ခံထားရပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ချင်းလူမျိုးများ၏ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေများကို စောင့်ကြည့် လေ့လာကာ မှတ်တမ်း ပြုစုနေသည့် အဖွဲ့ ဖြစ်သည်။

CHRO က လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသည့် အဖွဲ့အစည်းမဟုတ်ဘဲ ပလက်ဝဒေသတွင် AA ရှိနေသည်ကို မလိုလားသဖြင့် အဖွဲ့အစည်း ဂုဏ်သိက္ခာကျအောင် လုပ်ကြံတိုက်ခိုက်နေသည်ဟုလည်း ဦးခိုင်သုခက စွပ်စွဲသည်။ ထို့ပြင် ဦးခိုင်သုခက “ပလက်ဝ မှာ တပ်မ ၇၇ က စက်လှေတစီးကို ငါးသောင်းကနေ နှစ်သိန်းအထိ ကောက်နေတာရှိတယ်။ ပလက်ဝ အထက် ဘက် ရှင်းလက်ဝမှာ လိုင်လင်းပီဘက်ကလာတဲ့ ဆန်ကို တသောင်းကနေ နှစ်သောင်းအထိ ကောက်တာ ရှိတယ်။ အဲဒီ လူ့ အခွင့်အရေး အဖွဲ့တွေက ဘာမှပြောတာ မတွေ့ရဘူး။ ဆန်ဈေး တက်တာကလည်း ဗမာ စစ်တပ်က ပိတ်ဆို့ထားလို့ ဒါတွေ ကို သူတို့ မပြောဘူး။ ဒီ ရီပို့ ထုတ်တဲ့ လူတွေရဲ့ သမာသမတ်ရှိမှုကို ကျနော်တို့က မေး ခွန်း ထုတ်စရာ ရှိပါတယ်” ဟုလည်း ပြောဆိုသည်။ မတ် ၂၉ ရက်ကလည်း မြို့မိမြို့ဖများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ပလက်ဝမြို့နယ် စားနပ်ရိက္ခာသယ်ယူရေး ကော်မတီက ဆမီးမြို့မှ ပလက်ဝမြို့သို့ ဆန်အိတ် ၁၀၀ ကျော် သယ်လာရာ လမ်းခုလတ်တွင် AA တပ်ဖွဲ့က ဖမ်းဆီး စစ်ဆေးခဲ့ပြီး စားသောက်ရေး အခက်အခဲရှိသည်ဟုဆိုကာ ကာလပေါက်ဈေး အတိုင်း ဆန်အိတ်၂၀ ရောင်းချပေးရန် ပြောဆို ညှိနှိုင်းပြီး မှ ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့သည်။ https://burma.irrawaddy.com/news/2020/10/22/232119.html

*************

၅။ မြန်မာပြည်က ချင်းဒုက္ခသည်တွေကို ကန်ကူညီဖို့ ပြည်ပရောက် ချင်းတိုင်းရင်းသားတွေ တောင်းဆို
22 October, 2020

အမေရိကန်အရှေ့ဘက်ခြမ်း မေရီလန်းပြည်နယ် ချင်းတိုင်းရင်းသားများအဖွဲ့ ( CAM – Chin Association Maryland ) က ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းအတွင်း အစီရင်ခံစာ နှစ်စောင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး တခုကတော့ ချင်းပြည်နယ်နဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်တွေမှာ ဖြစ်ပွားနေ တဲ့ စစ်ရေးပဋိပက္ခကြောင့် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရတဲ့ IDP ပြည်တွင်းဒုက္ခသည် အကြောင်းနဲ့ နောက်တခုက အိမ်နီး ချင်း အိန္ဒိယနဲ့ မလေးရှားမှာ ရောက်နေတဲ့ ချင်းဒုက္ခသည်တွေအကြောင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းဒုက္ခသည် IDP ဖြစ်နေရ တဲ့ ချင်းတိုင်းရင်းသား အနည်းဆုံး (၁၈,၀၀၀) လောက်ရှိတယ်လို့ CAM ရဲ့အစီရင်ခံစာမှာ ဖေါ်ပြပါတယ်။ အိမ်နီးချင်း အိန္ဒိယ နဲ့ မလေးရှားနိုင်ငံတွေကို ထွက်ခွာသွားကြတဲ့ ချင်းဒုက္ခသည် အရေအတွက်ကတော့ အိန္ဒိယမှာ (၁)သိန်းကျော်နဲ့ မလေးရှား မှာ ( ၅၆,၀၀၀) ကျော်ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီလို ပြည်တွင်း/ပြည်ပ ချင်းဒုက္ခသည်တွေကို အမေရိကန်အစိုးရ အနေနဲ့ ထိရောက်တဲ့ အရေးပေါ် အကူအညီပေးရေးနဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုထဲမှာ ဒုက္ခသည်အဖြစ် အခြေချ နေထိုင်ခွင့်ပေးဖို့ အောက်တိုဘာ (၂၁) ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ ပြုလုပ်တဲ့ အွန်လိုင်း သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ရှင်းပြခဲ့ကြောင်း မေရီလန်းပြည်နယ် ချင်း တိုင်းရင်းသားများအဖွဲ့ရဲ့ အမှုဆောင် ဒါရိုက်တာ ဦးဇိုသွန်းမှုန်က VOA ကိုပြောပါတယ်။

“ ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝ၊ ဆာမီးမှာရှိတဲ့ အဲဒီ IDP နဲ့ Refugee အကြောင်းကို ကျနော် Report ရေးပြီးတော့ ဒီနေ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲလုပ်ပါတယ်။ လုပ်ရတဲ့ရည်ရွယ်ချက်ကတခုကတော့ ဒီ Refugee အကြောင်း မလေးရှားမှာ ၅ သောင်း နီးပါး ချင်းတွေရှိတယ်။ ကျနော်တို့ တခြား မြန်မာပြည်က တိုင်းရင်းသားတွေလည်း ရှိတယ်။ အဲဒါကို သမ္မတ Trump ကနေ များများယူဖို့ ကျနော်တို့ တိုက်တွန်းတယ်။ ပြီးတော့ IDP ကျတော့ အခု မကြာခင်မှာ သမ္မတ Trump ကနေ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနကပဲ ဖြစ်ဖြစ် USAID ကပဲ ဖြစ်ဖြစ် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အထောက်အပံ့ အထောက် အကူကို အခုက လက်မှတ်ထိုးတော့မယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ချင်းပဲဖြစ်ဖြစ် တခြား IDP တွေကို များများကူညီပါဆိုပြီးတော့ ကျနော်တို့ တိုက်တွန်း တာဖြစ်ပါတယ်။”VOA က တက်ရောက်ခဲ့တဲ့ အဲဒီ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာ ဝါရှင်တန်ဒီစီ အခြေစိုက် ရွှေ့ပြောင်းအခြေချ သူများနဲ့ ဒုက္ခသည်များ အကူအညီပေးရေး ကက်သလစ်ဘာသာဝင်များအဖွဲ့ ( Migration and Refugee Services) အမှု ဆောင်ဒါရိုက်တာ Bill Canny ကလည်း ချင်းဒုက္ခသည်တွေအပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံက အခြားတိုင်းရင်းသား ဒုက္ခသည်တွေ ကိုပါ လက်ရှိထက် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ ပိုလက်ခံဖို့ သမ္မတထရမ့် အစိုးရကို တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

မေရီလန်း ချင်းတိုင်းရင်းသားများအဖွဲ့ရဲ့ အမှုဆောင် ဒါရိုက်တာ ဦးဇိုသွန်းမှုန်က တော့ ပြည်တွင်း IDP တွေအတွက် အခုလို နိုင်ငံတကာကို အကူအညီတောင်းခံနေပေမယ့် လက်ရှိမှာတော့ စစ်ရှောင်ဒုက္ခသည်စခန်းတွေဆီ အကူအညီ တိုက်ရိုက်ပေး ပို့နိုင်မယ့် လမ်းကြောင်းတွေ ပိတ်ပင်တားဆီးခံရတဲ့ အခြေအနေမျိုးရှိကြောင်း ရှင်းပြပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ်အတွင်း အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ လာရောက် အခြေချခွင့် ရှိတဲ့ ချင်းတိုင်းရင်းသား ဒုက္ခသည် ပေါင်း အနည်းဆုံး ( ၆ သောင်း ၃ ထောင်)လောက် ရှိတယ်လို့ အကူအညီပေးရေး အဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။ https://burmese.voanews.com/a/myan mar-chin-idp-report-usa-chin-association-of-maryand-/5631090.html

***************

၆။ မော်ချီးဒေသအန္တရာယ်ဇုန်မှာနေတဲ့သူတွေ အပြီးပြောင်းရွှေ့ဖို့ မလိုလားကြ
October 21, 2020

မော်ချီးဒေသ အန္တရာယ်ဇုန်ထဲမှာရှိနေတဲ့ ၁၃ကုန်းခေါ် ယူကော်ခိုကျေးရွာရှိ နေအိမ်တချို့ကို အပြီးရွှေ့ပြောင်းကြဖို့ အာဏာ ပိုင်တွေက ထုတ်ပြန်ထားပေမယ့်လည်း မြေပြင်မှာနေထိုင်သူတွေက ခေတ္တသာရှောင်ရှားနေတာဖြစ်ပြီး အပြီးပြောင်းရွှေ့ဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘူး ဆန္ဒမရှိကြပါဘူး။ လက်ရှိအခြေအနေရမှာတော့ အန္တရာယ်ဇုန်ဖြစ်နေတဲ့အတွက် ဒေသခံတွေက မိုးတွင်းကာလမှာ ဆိုရင်မနေကြပဲ တခြားဆွေးမျိုးအိမ်တွေမှာ သွားရောက်နေထိုင်ကြပြီး ပွင့်လင်းရာသီရောက်ရင် အဲဒီမှာပြန်လာနေပြီး ခဲလုပ်ငန်းတွေကို လုပ်ကိုင်ကြပါတယ်။

ဒေါ်ဖြူဖြူဝင်း က “သူတို့ကရွှေ့ခိုင်းတာတော့မဟုတ်ဘူး။ အိမ်ကိုတော့မရွှေ့ခိုင်းဘူး။ လူကိုပဲ ရှောင်ခိုင်းတာပေါ့။ တကယ်လို့ ဂဲလုံးတွေကျလာရင် အန္တရာယ်ရှိတယ်ဆိုတော့သူတို့မှာ တာဝန်ရှိတာပေါ့နော်။ အိမ်ရွှေ့လို့တော့ တရားဝင်မကြေငြာသေး ဘူး။ အခုထိလည်းမရွှေ့ခိုင်းသေးဘူး။ တကယ်လို့နေမယ်ဆိုရင် ညတော့မအိပ်နဲ့ပေါ့။ ညကြရင်တော့ရှောင်ပေးပေါ့။ မိုးများ ရင် အန္တရာယ်ဖြစ်မှာစိုးလို့ပေါ့။”လို့ ပြောပါတယ်။ အာဏာပိုင်တွေက ရွှေ့ပြောင်းခိုင်းတာမဟုတ်ပဲ အန္တရာယ်ကျရောက်မှာ စိုးလို့ ရှောင်ခိုင်းတာပဲဖြစ်တယ်လို့ သူက ယူဆထားပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ လပိုင်းက ပြည်နယ်လုံခြုံရေးနှင့်နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီး ၊ သယံဇာတနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီးနှင့် တခြားသက်ဆိုင်ရာ ဌာနဆိုင်ရာတွေကနေပြီး ကွင်းဆင်း စစ်ဆေးရာမှာ အဲဒီအန္တရာယ်ဇုန်ထဲမှာ မနေကြဖို့ အပြီးပြောင်းရွှေ့ကြဖို့ ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးကို ညွန်ကြားထားပါတယ်။ ၁၃ ကုန်းခေါ် ယူကော်ခိုကျေးရွာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဦးဆန်းဝင်းက “ သူတို့နဲ့လည်း လူစုံမတွေ့ရဘူး။ ဟိုဘက်ဒီဘက် ပြောင်း ရွှေ့နေတော့ လူစုံမတွေ့ရဘူး။ ခုနက ပြောသလို သူတို့ကတော့အဲ့လိုမျိုး ဒီ ၂၅ လုံးကိုတော့ ရွှေ့ပြောင်းဖို့ကိစ္စကိုတော့ ပြောသွားတယ်။ ခုနကပြောသလိုမျိုးဟိုနားကနေရာလေးကိုတော့ အဲ့ဒီလက်ပွတ်ပင် KB-0 တို့ဆင်းတဲ့လမ်းအဲ့နား တစ်နေ ရာတော့ ကုမ္ပဏီတွေ ဘာတွေနဲ့ ညိုနိုင်းပြီးတော့မှဆောင်ရွက်ပေးမယ်လို့တော့ရှိတယ်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်း ရေးအဖွဲ့က ဒါ ၅ သောင်းကနေ ၁ သိန်းပေါ့။ သူတို့ကို ထွေအုပ်ကိုမေးလိုက်တော့ ထောက်ပံ့ကြေးက ဘယ်လောက် လောက်ရှိလဲတော့ ၅ သောင်းကနေ ၁ သိန်းလောက်ပဲရှိတယ်အဲလောက်ပဲ။” လို့ ပြောပါတယ်။

ဌာနပေါင်းစုံကနေ တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာကုမ္ပဏီတွေက နှစ်ရက်ဆက်တိုက်လာရောက် စစ်ဆေးမှုတွေပြုလုပ်ပြီး တော့ ရွေ့ပြောင်းဖို့အတွက် ရာအိမ်မှူးတွေကို မှာကြားသွားကြတာဖြစ်ပါတယ်။ အိမ်တန်ဖိုးနဲ့ ရွှေ့ပြောင်းသယ်ယူရေး စရိတ်က ခန့်မှန်း ငါးသောင်းနဲ့ တစ်သိန်းကြားမှာသာ ရတဲ့အတွက် မရွှေ့ပြောင်းနိုင်ဘူးလို့ နေအိမ်ပြောင်းရွှေ့မည့်စရင်ထဲမှာ ပါဝင်နေတဲ့ ဒေါ်တင်မာစိုး ကပြောပါတယ်။ အိမ်ရွှေ့ပြောင်းဖို့အတွက် တိကျတဲ့နေရာအသစ်ကို အစိုးရက သတ်မှတ်ထား ခြင်းမရှိသေးပေမယ့် ဒေသခံတွေအနေနဲ့ ခဲလုပ်ကွက်နှင့်ဝေးကွာသွားမှာကိုစိုးရိမ်နေကြတာပါ။ ဒါ့အပြင် အခုလိုရွေ့ပြောင်း ဖြစ်ခဲ့မယ်ဆိုရင် နောက်ပိုင်းမှာ ကုမ္ပဏီတွေအနေနဲ့ အဲဒီနေရာကို ခဲသတ္တလုပ်ငန်းတွေ လုပ်ကိုင်သွားမှာကိုလည်း ဒေသခံ များ ထင်မြင်စိုးရိမ်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။ မော်ချီးဒေသမှာ လက်ရှိအချိန်ထိ ကြီးမားတဲ့ မြေပြိုမှု ၃ ကြိမ်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ၁၉၈၅ ခုနှစ် မှာ ပထမအကြိမ်၊ ၁၉၈၈ခုနှစ် မှာ ဒုတိယအကြိမ် နဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှာ တတိယအကြိမ် မြေပြိုမှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လူသေဆုံးမှုနဲ့ လူနေအိမ်များ ပျက်ဆီး ခဲ့ရတယ်လို့ သိရပါတယ်။ မော်ချီးခဲသတ္တုလုပ်ငန်းက နှစ်ပေါင်းတစ်ရာကျော်ကြားရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ မော်ချီးဒေသမှာတော့ တရားဝင် လုပ်ကွက် စုစုပေါင်း ၁၂၆ ကျဉ်း ရှိပြီး လုပ်သားဦးရေ ၁၃၀၇ ဦးရှိပါတယ်။ https://ww w.bnionline.net/mm/news-76411

**************

၇။ ကရင်အချင်းချင်း စည်းလုံးမှုပျက်ပြားစေသည့် မဲဆွယ်မှုများမလုပ်ရန် ရန်ကုန်ကရင်စာယဉ် သဘောထားထုတ်ပြန်
October 22, 2020

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ကရင်ရေးရာကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအနေဖြင့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကာလအတွင်း ကရင်လူမျိုး အချင်းချင်း အမျိုးသားရေးစိတ်ဝမ်းကွဲစေမည့် စကားအသုံးအနှုန်းများနှင့် မဖြစ်နိုင်သော ကတိကဝတ်များပေးပြီး မဲဆွယ် စည်းရုံးခြင်းမပြုကြရန် ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းနှင့်မြောက်ပိုင်းခရိုင် စာပေယဉ်ကျေးမှုကော်မတီများက သဘောထားထုတ်ပြန် ပြောဆိုလိုက်သည်။

မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကာလအတွင်း ကရင်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ၏ဝန်းရံသူအချို့၏ မလိုလားအပ်သော မဲဆွယ်စည်းရုံး ရေးကိစ္စရပ်များကြောင့် ကရင်လူမျိုးများအကြား စည်းလုံးမှုပျက်ပြားလာသည့် အခြေအနေဖြစ် ပေါ်နေသည့်အတွက် အောက်တိုဘာလ ၂၀ ရက်နေ့က သဘောထား ထုတ်ပြန်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကရင်စာပေယဉ်ကျေးမှု ကော်မတီ တာဝန် ရှိသူများက ပြောသည်။ ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင် ကရင်စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုကော်မတီအတွင်းရေးမှူး စမင်းမင်းက “ အခု လက်ရှိ ကိုယ်စားလှယ် လောင်းတွေကို ကိုယ်စားပြုပြီးမဲဆွယ်ပေးသူတွေက မလိုလားအပ်တဲ့ အမုန်းစကားတွေ၊ ဥပမာ ကရင် ကိုယ်စားလောင်းတွေကို ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ တိုက်ခိုက်တာတွေက အောက်ခြေမှာအချင်းချင်း ထိုးနှက်ပြီးမဲဆွယ်နေကြ တယ်။ ဒီလိုမျိုးတွေ လုပ်တော့ ကရင်ပြည်သူတွေက ထင်ယောင်ထင်မှားနဲ့ အခြမ်းခြမ်းအစိတ်စိတ်ကွဲကုန်ပြီ။ အဓိကကတော့ စည်းလုံးညီညွတ်မှုနဲ့ပြိုကွဲအောင်မရှိအောင်၊ ဖိအားတွေကြောင့် မဲပေးရတဲ့ပုံစံမဟုတ်ဘဲ ဒီမိုကရေစီယဉ်ကျေးမှုအရလွတ် လပ်စွာအောင် မဲပေးနိုင်အောင် ရည်ရွယ်တာဖြစ်တယ်” ဟု ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။

ကရင်ရေးရာတက်ကြွလှုပ်ရှားသူတစ်ဦးဖြစ်သည့် စောထွန်းထွန်းက “ဒီအချိန် နိုင်ငံရေးအခန်းကဏ္ဍမှာပါတီ အသီးသီးက ကျနော်တို့မဲဆွယ်စည်းရုံးတဲ့အခါမှာ ကရင်လူမျိုးနဲ့ပတ်သက်တဲ့အဖွဲ့စည်းအသီးသီးက ဦးဆောင်တဲ့ နေရာတွေမှာရှိတယ် လေ။ အဲဒီတော့စာယဉ်သည်လည်း ကိုယ့်ကရင်စာပေယဉ်ကျေးမှုကို ဦးဆောင်နိုင်တဲ့ အဖွဲ့ အစည်းတစ်ရပ်ဖြစ် တဲ့အတွက် ဒီလိုဦးဆောင်လမ်းညွှန်ပြီး လုပ်ဆောင်ပေးတာက ကောင်းတယ်။ နားလည်လက်ခံသလို ကြိုဆိုလည်း ကြိုဆိုပါတယ်။ ထိုနည်းတူစွာပဲ အခြားသော အဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း ဒီလိုမျိုးအားပေးတာမျိုး၊ ထုတ်ပြန်တာမျိုးတွေလည်း လုပ်သင့်ပါ တယ်။”ဟု ပြောသည်။ လာမည့် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင်ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင် ၁၀ မြို့နယ်အတွင်း ကရင် ရေးရာမဲဆန္ဒရှင်ဦးရေ ၆၉,၀၂၃ ဦးနှင့် မြောက်ပိုင်းခရိုင် ၉ မြို့နယ်အတွင်း ၁၁၃,၂၀၀ ဦးရှိကြောင်း အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်နေ့ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် အဖွဲ့ခွဲစာရင်းများအရ သိရသည်။

ထို့အတူ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ကရင်ရေးရာအတွက် NLD မှ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း နော်စူစဲန်နာလှလှစိုး၊ ပြည်သူ့ရှေ့ ဆောင်ပါတီ -PPP မှ နော်လင်းသင်္ဂီထွန်း၊ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ -USDP မှ စောဂျက်ကော့ထူး၊ ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ -KPP မှ မန်းသန်းဝင်းဦး၊ ညီညွတ်သောတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ ဒီမိုကရေစီပါတီမှ နော်အုန်းလှနှင့် ပြည်ထောင်စုကောင်းကျိုးဆောင်ပါတီ -UBP မှ ဒေါ်သင်းသင်းခိုင် တို့အသီသီး ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။ http://kicnews.org/2020/10/%e1%80%80%e1%80%9b%e1%8 0%84%e1 %80%b9%e1%80%a1%e1%8

**************

၈။ ပလက်ဝသို့ စစ်တွေဘက်မှပို့သည့်မဲရုံသုံးပစ္စည်းများ ယနေ့ထိမရောက်သေး
October 22, 2020

ပလက်ဝမြို့နယ်သို့ မတူပီဘက်မှပို့သည့် မဲရုံသုံးပစ္စည်း ရောက်ရှိပြီဖြစ်သော်လည်း စစ်တွေဘက်မှပို့သည့်ပစ္စည်းများ ယနေ့ ချိန်ထိမရောက်ရှိသေးကြောင်း ချင်းပြည်နယ် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ အတွင်းရေးမှူး ဦးလင်းကျော်ထံမှ သိရသည်။

“မတူပီလင်က လာတဲ့ မဲရုံသုံးပစ္စည်းတွေကတော့ ပလက်ဝရယ်၊ဆမီးရယ်၊ နောက်မတူပီနဲ့ နီးတဲ့နေရာတွေ မတူပီနဲ့နီးတဲ့ အုပ်စုတွေကိုရောက်ပြီ၊နဂိုရွေးကောက်ပွဲတုန်းကတော့ ပလက်ဝမှာ အားလုံးပုံတယ်။ အခုကတော့ အခြေနေတစ်ခုအရ မတူပီနဲ့နီးတဲ့ ပလက်ဝမြို့နယ်ထဲက အုပ်စုတွေအတွက်ဆိုရင် မတူပီမှာထားတယ်၊ဆမီးရဲ့အောက်ခြမ်းမှာရှိတဲ့ ကျေးရွာအုပ်စု တွေ အတွက်ဆိုရင် ဆမီးမှာထားတယ်၊ ပလက်ဝရယ်၊ ပလက်ဝပတ်ဝန်းကျင်နဲ့အထက်က အုပ်စုတွေအတွက်ဆိုရင် ပလက်ဝကိုပို့တယ်။ ကျန်တဲ့ပစ္စည်းတွေကတော့ စစ်တွေမှာပဲရှိနေတယ်”ဟု ချင်းပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ အတွင်းရေးမှူး ဦးလင်းကျော်က ပြောသည်။ မတူပီဘက်မှ ပစ္စည်းများသည် စက်တင်ဘာလ(၁၅)ရက် မတိုင်ခင်တွင် ရောက်ရှိပြီဖြစ်ပြီး ကျန်သည့်ပစ္စည်းများကို ယခုလ အောက်တိုဘာလ တတိယအပတ်တွင် ရောက်ရှိနိုင်အောင်ကြိုးစား ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်းလည်းသိရသည်။

“အခု ရောက်တဲ့ ပစ္စည်းတွေကတော့ မဲပုံးတွေပါတယ်။နောက်ပြီးတော့ အဓိကအရေးကြီးတဲ့ အမှတ်တုံးတံဆိပ်ရယ်၊ စတစ် ကာ တွေရယ်၊ စတစ်ကာတော့ ရပ်ကျေးတို့ မဲရုံကိုယ်စားလှယ်တွေအတွက် စတစ်ကာတွေပေါ့”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ လက်ရှိ ချင်းပြည်နယ်တွင် ပလက်ဝမြို့နယ်သည် မဲဆန္ဒနယ်အများဆုံးမြို့နယ်ဖြစ်ပြီး လူဦးရေအများဆုံးနှင့် ဒေသအကျယ် အဝန်း သည်လည်း ချင်းပြည်နယ်တွင် အကျယ်ပြန့်ဆုံးဖြစ်သည်။ https://www.bnionline.net/mm/news-76448

***************

၉။ ဆွမ်ပရာဘွမ် ကျေးရွာနယ်နမိတ်အတွင်း ရွှေသတ္တုတူးဖော်မှုကို ရပ်ဆိုင်းပေးရန်တောင်းဆို
22 October 2020

ကချင်ပြည်နယ် ဆွမ်ပရာဘွမ့်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ဖုန်အင်ယာန်ကျေးရွာတွင် ကျေးရွာ တားမြစ်နယ်နမိတ်ဧရိယာအတွင်း ရွှေသတ္ထုတူးဖော်ရန် လုပ်ဆောင်နေသဖြင့် အဆိုပါစီမံကိန်းကို အမြန်ဆုံး ရပ်ဆိုင်းပေးရန် ဒေသခံပြည်သူများက တောင်းဆို နေကြသည်။ ဖုန်အင်ယာန်ကျေးရွာ၏ ကန့်သတ်နယ်မြေအတွင်း မြေဧက ၃၀၀ ကျော်ကို လုပ်ငန်းရှင် ၂ ဦးက ဒေသခံများကို အသိမပေးဘဲ မြေလွတ်မြေလပ် စိုက်ပျိုးမြေအဖြစ် လျှောက်ယူထားပြီး ရွှေသတ္ထုတူးဖော်ရန်လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု ဒေသခံ ဦး Lajaw La Htoi က ယခုလို ကန့်ကွက် ပြောဆိုသည်။“ဘယ်သူက လက်မှတ်ထိုး သဘောတူချပေးတယ်ဆိုတာကိုက မသိရတာပါ။ သူတို့ပြောတာက စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းတွေလုပ်ဖို့လည်းပြောတယ်။ ရွှေတူးဖော်လို့ရတဲ့ နေရာမှာက ရွှေလုပ် မယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ အဲ့ဒါကိုကျနော်တို့ ဒေသခံတွေက လုံးဝသဘောမတူဘူး။ ကန့်သတ်ဧရိယာဖြစ်တဲ့ အတွက် တခြားသူတွေလုပ်မယ်ဆိုရင်လည်း”ဟု ပြောသည်။

ဖုန်အိန်ယာန်ကျေးရွာ နယ်နမိတ်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားသော ဧက ၁ သောင်းနီးပါးသည် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းအတွက် မြေသြဇာအလွန်ကောင်းမွန် သောကြောင့် အစိုးရနှင့်ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ KIO ကလည်း ကျေးရွာနယ်နမိတ်အဖြစ် တရားဝင် သတ်မှတ်ပေးထားသော နေရာဖြစ်သည်ဟု ဒေသခံများ ပြောသည်။ ဖုန်အိန်ယာန်အပါအဝင် ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့နယ် အတွင်းရှိ နေရာအချို့တွင် ပြည်နယ်အစိုးရက အသေးစား သတ္ထုတူးဖော်မှုလုပ်ငန်းများ ချထားပေးပြီဖြစ်သောကြောင့် ကျေးရွာကန့်သတ်ဧရိယာအတွင်း လုံးဝမပြုလုပ်ပေးစေလိုကြောင်း ကျေးရွာအုပ်ချုပ်မှူး ဦး Naw Seng က ပြောဆိုသည်။“ကျနော်တို့ဒေသခံတွေက တောင်ယာလုပ်ငန်းကိုပဲ ဦးစားပေးလုပ်ကိုင်တာဖြစ်တဲ့အတွက် ကန့်သတ်ထားတဲ့ မြေဧရိယာ အတွင်း စီမံကိန်း လုံးဝ မလုပ်စေချင်ဘူး။ တစ်ချို့ဒေသခံတွေဆိုရင် လုပ်ကိုင်စားသောက်ဖို့ လယ်ယာမဲ့ဖြစ်တဲ့ မိသားစုတွေ အများကြီးရှိသေးတယ်။ ပြီးရင်ကျေးရွာနဲ့လည်းအလွန်နီးတဲ့အတွက် ရွှေတူးဖော်လိုက်မယ်ဆိုရင် စိုက်ပျိုး ရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ ထိရောက်လုပ်ကိုင်၍ မရဘဲပျက်စီးသွားမယ်ဖြစ်တယ်။ ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့နယ်အတွင်းထဲမှာ မြေနိမ့်ပိုင်းဖြစ်ပြီး မြေဆီလွှာ ကောင်းတယ်ဆိုလို့ ဖုန်အင်ယာန် ဒေသတစ်သာရှိတော့တာဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် ဘယ်စီမံကိန်းကိုမှ မလိုလားဘူး”ဟု ပြောသည်။

ဖုန်အင်ယာန်ကျေးရွာ ကန့်သတ်နယ်မြေတွင် သတ္ထုတူးဖော်ခွင့် မရှိကြောင်း ကချင်ပြည်နယ် သယံဇာတနှင့် သဘာဝပတ် ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီး ဦး Dashi La Seng ကလည်း ယခုလိုပြောဆိုသည်။“ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့နယ်အနီးတဝိုက်မှာ ပြည်ထောင်စုအစိုးရကနေ ပြည်နယ်အစိုးရကို စီမံခန့်ခွဲခွင့်ပေးထားတာဖြစ်တယ်။ ဒါပေမယ့် အဲ့ဒီကန့်သတ်ဧရိယာထဲမှာ ချမှတ်ထားပေးတာတော့မရှိသေးဘူး။ အခုက သူတို့အနေနဲ့ မြေလွတ်မြေလပ်နဲ့လျှောက်ထားတယ်ဆိုရင် ပြန်လည်စစ်ဆေး ရမှာပါ။ လျှောက်ထားတဲ့ပေါ်မှာဘဲ မူတည်ပြီး လုပ်ပိုင်ခွင့်ရရှိမှာပါ။ စိုက်ပျိုးရေးစီမံကိန်းအတွက် လျှောက်ထားတဲ့နေရာမှာ ရွှေသတ္ထုကတူးလို့မရဘူးလေ။ ပြည်နယ်အစိုးရအနေနဲ့လည်း မြေလွတ်မြေလပ်ကို စိုက်ပျိုးရေးအတွက် လျှောက်ထားခြင်း ရှိမရှိ။ လျှောက်ထားတဲ့ နေရာက ရွာနယ်နမိတ် ဧရိယာအတွင်းကျရောက်မှုရှိမရှိ ဒါတွေကိုသေချာစစ်ဆေးပြီးမှ တွေ့ရှိချက် တွေကို လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနဲ့အရ ချပေးပိုင်ခွင့်ရှိပါတယ်။ အဲ့လိုမဟုတ်ဘဲ မြေလွတ်မြေလပ်ပုံစံလျှောက်ထားတယ်ဆိုပြီး လုပ်ချင်သလို လုပ်ပိုင်ခွင့် မရှိဘူး။ မြေလွတ်မြေလပ်စီမံခန့်ခွဲတဲ့ သက်ဆိုင်ရာဌာန ခွင့်ပြုချက်မရရင်လည်း သတ္ထုတူးဖော်ခွင့် လက်မှတ်ထုတ် ပေးမှာမဟုတ်ဘူး။ ဒါကိုလည်း အားလုံးကိုသိစေချင်တယ်” ဟု ပြောဆိုသည်။

ပြည်နယ်အစိုးရအနေနှင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်ကစပြီး ဒုတိယ်အကြိမ် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့နယ် ၆ ခုတွင်တပြိုင်နက် အသေးစားရွှေသတ္ထုတူးဖော်ခွင့်ပေးခဲ့ပြီးနောက် လက်ရှိဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့နယ်အတွင်း ၄ နေရာခန့်တွင် လုပ်ကွက်ပေါင်း ၂၀ ကျော်ခန့် တရားဝင်ချထားပေးကြောင်းလည်း သိရသည်။ https://burmese.kachinnews.com/2020/10/22/l1-16/

**************

၁၀။ ကျောက်ဖြူ စနဲမြို့အနီး မိုင်းပေါက်ကွဲ၍ ၂ ဦးသေ၊ ၂ ဦးဒဏ်ရာရရှိ
October 22, 2020

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်ဖြူမြို့နယ်၊ စနဲမြို့အနီးတွင် အောက်တိုဘာ ၂၁ ရက်နေ့ နံနက် ၈ နာရီခန့်က ရေတပ်မှ ကားတစ်စီး မိုင်းခွဲတိုက်ခိုက်ခံရ၍ ၂ ဦးသေဆုံးကာ ၂ ဦးဒဏ်ရာရရှိသဖြင့် စနဲဆေးရုံတွင် ဆေးကုသမှုခံယူနေရကြောင်း သတင်းရရှိ သည်။ ၎င်းတို့မှာ စနဲမြို့အပြင်ဖက်ရှိ ရေတပ်သို့သွားလမ်း အဝတောင်ကျေးရွာအုပ်စုရှိ ရေနံသူ တံတားထိပ်တွင် ပေါက်ကွဲ ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်းနေရာတွင် ပွဲချင်းပြီးသေဆုံးသူတစ်ဦးရှိခဲ့ပြီး ဆေးရုံရောက်ပြီးမှ နောက်ထပ် တစ်ဦးသေဆုံးကာ နှစ်ဦးမှာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း စနဲမြို့အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးနေလင်းကြိုင်က နိရဉ္စရာ သတင်းဌာနသို့ အတည်ပြု ပြောကြားသည်။

“ဖြစ်တဲ့နေရာက စနဲမြို့ကနေ တစ်နာရီလောက်သွားရတယ်။ ရေတပ်သွားလမ်းမှာဖြစ်တာ။ တပ်ကအဖွဲ့တွေ စနဲကို ဈေးလာဝယ်ရင်း အပြန်မှာဖြစ်တာလို့ အကြမ်းဖျင်းသိရတယ်ဗျ။ ဒဏ်ရာရတဲ့လူတွေကို အနီးအနား ဆိုတော့ စနဲဆေးရုံကို ပို့ပါတယ်။ ဒီကိုရောက်တာတော့ ဒဏ်ရာရတဲ့သူသုံးယောက်ပါ။ သေသွားတဲ့လူက တစ်ယောက်ပါလာပါတယ်။ ဘယ်အဆင့် တွေတော့ ကျွန်တော်လည်းမသိဘူး။ မသိဘူးဆိုတာက သူတို့က အရပ်ဝတ်နဲ့ကို” ဟုပြောသည်။ ဆေးရုံတွင် ဆေးကုသမှု ခံယူနေရင်းဖြင့် နောက်ထပ်တစ်ဦးမှာသေဆုံးခဲ့ကြောင်း၊ သေဆုံးသူများမှာ အသက် ၃ဝ ကျော်နှင့် ၄ဝ ကျော်အရွယ် အမျိုးသားများဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကဆက်ပြောသည်။ “နှစ်ယောက်သေပြီး ကျန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ယောက်ကတစ်ယောက်မှာ ညာဖက် ခြေထောက် ဒူးခေါင်းနားက ပြတ်သွားတယ်။ ကျန်တစ်ယောက်ကတော့ ပွန်းပဲ့ဒဏ်ရာလောက်ပါပဲ။” ဟုပြောသည်။

၎င်းရေတပ်စခန်း၏ အမည်ကို မသိသော်လည်း အဝတောင်ကျေးရွာအုပ်စုအပိုင်တွင်စခန်းချသည့် ရေတပ်စခန်းဖြစ်ကြောင်း သူကဆက်ပြောသည်။ အရပ်သားထိခိုက်မှုတစ်စုံတစ်ရာ မရှိကြောင်း၊ ၎င်းမိုင်းပေါက်ကွဲရာတွင် ကားမှာလုံးဝပျက်စီးသွား ကြောင်း သိရသည်။ ၎င်းပေါက်ကွဲမှုနှင့်ပတ်သက်၍ စနဲမြို့ရှိနေရာအချို့တွင် လုံခြုံရေးများချထားကြောင်း ၎င်းမြို့နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ပြောပြချက်အရသိရသည်။ https://www.bnionline.net/mm/news-76428

**************

၁၁။ ကိုဗစ်ကာကွယ်ရေး စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ ပိုမိုလိုက်နာစေရန် KNU ညွှန်ကြားချက်ထုတ်
October 20, 2020

ကရင်ပြည်နယ်နှင့် ကရင်အမျုးိသားအစည်းအရုံး-KNU ထိန်းချုပ်နယ်မြေတချို့တွင် Covid-19 ရောဂါပိုး အတည်ပြု လူနာ များတွေ့ရှိမှုများလာသည့်အတွက် ကိုဗစ်ထိန်းချုပ်ကာကွယ်ရေး စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို ပိုမိုလိုက်နာစေရန်နှင့် လူစု လူဝေး ဖြစ်ပေါ်စေမှုကို မပြုလုပ်စေရန် KNU ခရိုင်အသီးသီးသို့ ဗဟိုမှ အောက်တိုဘာလ ၁၇ ရက်နေ့ ရက်စွဲဖြင့် ညွှန်ကြား လိုက်ကြောင်းသိရသည်။ KNU ဗဟိုမှ ဖွဲ့စည်းထားသည့် Covid-19 အရေးပေါ်တုန့်ပြန်ရေးကော်မတီ၏ အစီရင်ခံချက်ပေါ် အခြေခံပြီး KNU ထိန်းချုပ် နယ်မြေနှင့် ထိစပ်နယ်မြေများတွင် ကိုဗစ်ရောဂါပိုး တွေ့ရှိသူ (၁၀၀)ဦးကျော်ရှိလာသည့်အတွက် ကော်မတီမှ ယခင်ထုတ် ပြန်ထားသည့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို ပြည်သူများ ပိုမိုလိုက်နာနိုင်စေရန် နှင့် လူစုလူဝေး ဖြစ်စေ သည့် ဘုရားသွား ကျောင်းတက်၊ ပွဲလမ်းသဘင် ပြုလုပ်ခြင်းများကို ယခုအောက်တိုဘာလ ၁၇ ရက်နေ့မှ နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့ အထိ တားမြစ်ကန့်သတ်ထားရန် ခရိုင်အသီးသီးကို ညွှန်ကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဗဟိုအဆင့် ကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ ပဒိုစောဒိုင်းမွန်းခင်က “ ကျနော်တို့ ဒီရောဂါ ထိန်းချုပ်ကာကွယ်မှုအတွက် အွန်လိုင်းကနေ ပုံမှန်အစည်းအဝေးထိုင်တဲ့အခါ အခုလတ်တလော ကိုဗစ်ပိုးတွေ့ရှိသူများလာမှုမှာ နယ်စပ် လည်းပါလာတာ တွေ့ရတယ်။ အဲ့အတွက် ဒီကိုဗစ်ထိန်းချုပ်မှုနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ကော်မတီရဲ့ အကြံပြုမှုအပေါ်မူတည်ပြီး ဗဟိုကညွှန်ကြားချက်ထုတ် လိုက်တာပါ။”ဟု ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။ လက်ရှိတွင် ကိုဗစ်ရောဂါပိုးကူးစက်ပြန့်ပွားမှုများ အရှိန်မြင့်မားလျက်ရှိပြီး လာ မည့် ဒီဇင်ဘာလအထိ ထိန်းချုပ်နိုင်မှုမရှိပါက ၎င်းတို့အတွက်စိုးရိမ်ရမည့် အခြေအနေရှိလာနိုင်ကြောင်းလည်း ပဒိုစောဒိုင်းမွန်းခင်က ဆက်ပြောသည်။ အဆိုပါ ချမှတ်ထားသည့်စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများအရ ခရိုင်ချင်း၊ မြို့နယ်ချင်း၊ ရွာချင်းကူးလူးသွားလာမှုများကို ပိုမိုတင်းကြပ် စိစစ်ရန်၊ ၁၅ ဦးထက်ပို၍ လူစုလူဝေး မလုပ်ရန် စသည့် စည်းကမ်းချက်များ အပါအဝင် လတ်တလော ထပ်မံညွှန်ကြားလိုက်သည့် ဘုရားသွားကျောင်းတက်၊ ပွဲလမ်းသဘင် ပြုလုပ်ခြင်းများကိုပါ ပိုမို ကြီးကြပ် ဆောင်ရွက်သွားရန်တို့ ပါဝင်သည်။

ထိုသို့ KNU မှ ကိုဗစ် ရောဂါ ထိန်းချုပ်ကာကွယ်ရေးအတွက် စီမံလုပ်ဆောင်ရာတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ ဟန့်တားနှောင့် ယှက်မှုများကြောင့် အခက်အခဲများကြုံခဲ့ရကြောင်း KNU ဘက်ကဆိုပြီး ပြီးခဲ့သည့်လများက KNU မှ ဖွင့်လှစ်ထားသော ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးရေး ဂိတ်များကို တပ်မတော်မှ တားမြစ်ဟန့်တားမှုများ၊ မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ် များလည်းပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ http://kicnews.org/2020/10/%e1%80%80%e1%80%ad%e1%80%f%e1%80% 97%e1%80%85%e1%80

**************

၁၂။ မော်လမြိုင်မြို့အတွင်း မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီထောက်ခံသူများ စုရုံးလှည့်လည်အင်အားမပြကြရန် ရွေးကောက်ပွဲ အောင်နိုင်ရေး အဖွဲ့ မေတ္တာရပ်ခံ
October 22, 2020

COVID 19 ရောဂါပျံ့နှံ့မှုများနေသောကြောင့် မော်လမြိုင်မြို့ပေါ်၌ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီထောက်ခံသူများအနေဖြင့် မဲဆွယ် စည်းရုံးမှု လှည့်လည်အင်အားပြခြင်း မပြုလုပ်ကြပါရန် အောက်တိုဘာလ ၂၁ ရက်နေ့က မော်လမြိုင်မြို့ ရွေးကောက်ပွဲ အောင်နိုင်ရေးအဖွဲ့က မေတ္တာရပ်ခံချက်တစ်စောင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

ထောက်ခံသူများ၏ ကျန်းမာရေးနှင့် နောက်ဆက်တွဲစီးပွားရေး၊ လူမှုရေးတို့ကို ထောက်ဆတွေးတော၍လည်းကောင်း၊ ဥပဒေ ကိုလိုက်နာသော နိုင်ငံကြီးသား ရာမညတိုင်းသားပါတီဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြလို၍လည်းကောင်း၊ Stay at home ကာလ အတွင်း ပြည်သူများ စိတ်အနှောင့်အယှက်မဖြစ်စေရန် မော်လမြိုင်မြို့ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ၏ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ အောင် နိုင်ရေးအဖွဲ့ဝင်များနှင့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများက ယမန်နေ့တွင် အစည်းအဝေးပြုလုပ်ခဲ့ကြပြီး ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။“ရောဂါကလဲ ပိုပြီးတိုးလာတော့ ပြည်သူတွေကလဲ ကြောက်နေကြတယ်၊ ခုချိန်မှာ ကျနော်တို့လူစုအင်အား လှည့်ပြမယ်ဆိုရင် ပြည်သူတွေက ပိုပြီးစိုးရိမ်လာကြမယ်၊ ကျနော်တို့က ပြည်သူတွေ အန္တရာယ်မဖြစ်ဖို့ပါပဲ၊ ပြီးတော့ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ ထောက်ခံတဲ့သူအားလုံး ဖြစ်နိုင်ရင်လှည့်လည်အင်အားမပြကြပါနဲ့လို့ မေတ္တာရပ်ခံချင်တယ်”ဟု မော်လမြိုင်မြို့ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအောင်နိုင်ရေး ဥက္ကဌ နိုင်အောင်သိန်းက ပြောသည်။

ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာနမှ မွန်ပြည်နယ်ရှိ မော်လမြိုင်မြို့နှင့် ဘီးလင်းမြို့တို့ကို စက်တင်ဘာလ ၂၅ ရက်နေ့ ကစပြီး နေအိမ်တွင်နေထိုင်ရေး Stay at home အစီစဉ်အဖြင့် သတ်မှတ်ထားသည်။ ယင်းရောဂါကြောင့် မော်လမြိုင်မြို့၌ စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းများ ပိတ်ထားရခြင်း၊ အလုပ်အကိုင်များ ဆုံးရှုံးခြင်း၊ ဝင်ငွေလျော့ပါး ဆုံးရှုံးခြင်း၊ ဆေး ပညာရှင်များ၊ ပရဟိတသမားများ ပင်ပန်းရခြင်းများဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိပြီး ဘာသာရေးဝတ်ပြုဌာနများလည်း ပိတ်ထားရပြီး သံဃာတော်များအနေလည်း ကထိန်ခင်းရန် ခက်ခဲမှုများ ဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ မော်လမြိုင်မြို့နယ် အမှတ် (၂) မဲဆန္ဒနယ်မြေ ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဒေါက်တာဟိန်းပိုင်ထူးချစ်က “ကျနော်တို့ အင်အားပြသည် ဖြစ်စေ၊ မပြသည်ဖြစ်စေပေါ့နော် သူတို့အတွက် ယုံကြည်အားကိုးထိုက်တဲ့ပါတီကိုပဲ မဲပေးကြလိမ့်မယ်လို့လဲ ယုံကြည်တယ်၊

အင်အားမပြရပေမယ့်လဲ စဉ်းစားပြီးတော့ မဲပေးဖို့လဲ ကျနော်တို့ မျှော်လင့်တယ်၊ တချို့ထောက်ခံသူတွေက လျော့ ကောင်း ပေမယ့်လဲ ကျနော်တို့စေတနာကို သိတဲ့သူတွေဆို ကျနော်တို့ကို ပိုပြီးတော့ မဲပေးလာမယ်လို့လည်း မျှော်လင့်တာ ပေါ့နော် ကျနော်တို့အတွက်ကတော့ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးက ပထမပါပဲ၊ ရွေးကောက်ပွဲအောင်နိုင်ရေးကတော့ ဒုတိယပေါ့နော်”ဟု ဆိုသည်။ http://burmese.monnews.org/2020/10/22/ %e1%80%99%e1%80%b1%e1%80%ac%e1%80%

***************

၁၃။ ဆီဆိုင်တွင် ပါတီဝန်းရံသည့်ယာဉ်မတော်တဆဖြစ်၊ ၃ ဦး သေဆုံးပြီး ၁ ဦး ဒဏ်ရာပြင်းထန်
23 October 2020

ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ ဆီဆိုင်မြို့နယ် ဘန်းယဉ်ဆေးရုံရှေ့မှာ အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက် ညနေ ၆ နာရီ ဝန်းကျင်လောက် က ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ မဲဆွယ်စည်းရုံးဝန်းရံတဲ့ ယာဉ်မတော်တဆ ဖြစ်ပွားပြီး ယာဉ်ပေါ်ပါလာသူ ၃ ဦး အခင်း ဖြစ်နေရာမှာ သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပါတီမဲဆွယ်စည်းရုံးပြီးအပြန် Fuso Canter ကားရှေ့ဘီးပေါက်ရာမှ အရှိန် မထိန်းနိုင်ဘဲ ကားကျွမ်းပြန်သွားတဲ့အတွက် ကားပေါ်ပါလာသူတွေ လွင့်ထွက်ပြီး ဦးခေါင်းဒဏ်ရာတွေနဲ့ သေဆုံးသွားတယ် လို့ သိရပါတယ်။

ဆီဆိုင်မြို့ နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲမှူး သီဟန်က “သူတို့ဆိုက်ခေါင်ကနေ နမ့်ခုတ်ကိုပြန်တာ နမ့်ခုတ်အဖွဲ့တွေပေါ့၊ ဒိုင်နာကားနဲ့ လူ ၁၅ ယောက် လောက်ပါတယ်။ ဘန်းယဉ်အဝင်ဆေးရုံ ထိပ်မှာပဲ ဘယ်ဘက်တာယာပေါက်ပြီး အောက်ဆွဲချပြီး အမျိုးသမီး ၃ ဦး ပွဲချင်းပြီး နောက်တစ်ယောက်က ဒဏ်ရာစိုးရိမ်ရ၊ သူတို့က ပါတီစည်းရုံးရေးဆင်းတဲ့သူတွေပေါ့”လို့ ပြောပါတယ်။ ဆိုက်ခေါင်နာရေးအသင်းက ကိုမောင်လွန်းက “ကျနော် ရောက်သွားတဲ့အချိန်မှာ ၃ ဦးသေသွားပြီ၊ ဒဏ်ရာရ ၁ ဦးက စိုးရိမ်ရ လို့ တောင်ကြီးကို ပို့လိုက်ပြီ။ သေဆုံးသူတွေကို ဘန်းယဉ်ဆေးရုံ ရင်ခွဲရုံထဲပို့ပြီး ကူညီလိုက်တယ်။ သေဆုံးသူပါးပေါ်မှာ နဂါးအလံတွေ ကပ်ထားတုန်း”လို့ ပြောပါတယ်။

ယာဉ်မတော်တဆ ဖြစ်ပွားပြီး လူသေဆုံးခဲ့တဲ့အပေါ် PNO ပါတီဥက္ကဋ္ဌနဲ့ ပါတီအဖွဲ့အစည်းတွေက ဝမ်းနည်းကြောင်း ထုတ်ပြန်ကြေညာထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။ သေဆုံးသူ ၃ ဦးဟာ ဟိုပုံးမြို့နယ် နမ့်ခုတ်ရွာနေ မခမ်းဗွေ၊ မွိုးတီးနဲ့ မရွှေအုပ် တို့ဖြစ်ပြီး မဇင်မာဦးက ဒဏ်ရာအပြင်းအထန်ရရှိပြီး တောင်ကြီးမြို့ စဝ်စံထွန်း ဆေးရုံကို ပို့ဆောင်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ http://burmese.dvb.no/archives/418686

***************

၁၄။ Stay Home ကြေညာထားသည့် ကချင်မှ မြို့နယ် ၂ ခုတွင် မဲဆွယ်စည်းရုံးခွင့်မပြု
21 October 2020

ကချင်ပြည်နယ်မှ မိုးညှင်းမြို့နယ် နှင့် ဖားကန့်မြို့နယ်ကို Stay Home ကြေညာလိုက်သဖြင့် ထိုမြို့နယ်များတွင် နိုင်ငံရေး ပါတီ များ မဲဆွယ်ရန် လုံးဝခွင့်ပြုမည်မဟုတ်ကြောင်း မိုးညှင်းခရိုင်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရုံးမှ အရာရှိ ဦးမျိုးမင်းဦးထံမှ သိရ သည်။ အောက်တိုဘာလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ပြည်ထောင်စုကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ဖားကန့်မြို့နယ်နှင့်မိုးညှင်းမြို့နယ်အား Stay at Home မြို့နယ်အဖြစ် သတ်မှတ်လိုက်သည်။

“ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနကနေ ကူးစက်ကာကွယ်နှိမ်နှင်းရေး ဥပဒေအရ ဖားကန့်နဲ့မိုးညှင်းမြို့နယ်မှာ နေထိုင်တဲ့ပြည်သူ တွေအနေနဲ့ နေအိမ်မှာနေထိုင်ဖို့ Stay at Home အကျိုးဝင်တယ်ဆိုပြီး အောက်တိုဘာလ ၁၉ ရက်နေ့မှာထုတ်ပြန် ကြေညာ ခဲ့တဲ့အတွက် Stay at Home သတ်မှတ်ထားတဲ့မြို့နယ်တွေမှာ မဲဆွယ်ခွင့်လုံးဝ ခွင့်မပြုတော့ပါဘူး။ လမ်းမှာထွက်ပြီး မဲဆွယ်တာတွေ နေအိမ်ထိသွားပြီးမဲဆွယ်တာတွေ အဆောက်အဦးထဲမှာ မဲဆွယ်ပွဲလုပ်နေတာတွေကို လုံးဝခွင့်မပြုတော့ ကြောင်း စာထုတ်ပြီးညွှန်ကြားထားပြီး ဖြစ်တယ်။”ဟု အရာရှိဦးမျိုးမင်းအောင်က ပြောသည်။ လက်ရှိ ကချင်ပြည်နယ် တွင် Covid-19 ရောဂါပိုးကူးစက်သူ ၉၅ ထိရှိလာပြီး ၎င်းတို့ ၉၅ ဦးအနက် ပထမအများဆုံး သည် ဖားကန့်မြို့မှ ၅၇ ဦးဖြစ်ပြီး မိုးညှင်းမြို့နယ်တွင် ၁၇ ဦးဒုတိယအများဆုံးဖြစ်သည်။

မိုးညှင်းတစ်ခရိုင်လုံးတွင် မြို့နယ် ၃ခုရှိပြီး မဲဆန္ဒရှင်စာရင်းအရ ဖားကန့်မြို့နယ်တွင် ၁၆၂၉၄၈ ဦး၊ မိုးကောင်းမြို့နယ် ၁၀၃၂၅၃ ဦး၊ မိုးညှင်းမြို့နယ် ၁၅၈၆၉၄ ဦးရှိပြီး မဲစာရင်းကြေညာပြီးနောက်တွင် မဲပေးပိုင်ခွင့်ရှိသူ ၄၂၄၈၉၅ ရှိကြောင်း သက်ဆိုင်ရာဌာနမှ သိရသည်။ နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် Stay at Home သတ်မှတ်ထားသည့် နေရာများတွင် မဲဆွယ်ခွင့် မရှိတော့သည့်အတွက် အွန်လိုင်းမှတစ်ဆင့်သာ မဲဆွယ်ရန်ပြင်ဆင်ထားကြောင်း ကချင်ပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီမှ ဖားကန့်မြို့ နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နေရာတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ဦးလအောင်က ကချင်သတင်းဌာန KNG ကို ယခုလိုပြောသည်။“Stay at Home ကာလဖြစ်တဲ့ချိန်ကျတော့ ပြည်သူတွေနဲ့ထိတွေ့ပြီး မဲဆွယ်ဖို့ တစ်ဖက်ကလည်း ကျန်းမာရေးရှုထောင့်ကနေ ကြည့်ရတဲ့အနေထားဖြစ်နေတဲ့အတွက် သိပ်ပြီးမှတော့ အဆင်မပြေဘူး။ အွန်လိုင်းနဲ့သွား တယ်ဆိုတာကလည်း လက်ရှိကတော့ B Plan ပေါ့။ ကျနော်တို့ပါတီရဲ့အကြောင်းတွေသိချင်တဲ့သူတွေလည်း မေးလာတဲ့ သူတွေရှိနိုင်တဲ့အတွက် Stay at Home ကာလဆိုလည်း အားလုံးက Facebook တော့သုံးကြမယ်။ ဒါကြောင့် အွန်လိုင်းက နေ မဲဆွယ်မယ့် အစီစဉ်တော့ရှိပါတယ်။” ဟု ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးလအောင်က ဆိုသည်။

ကချင်ပြည်နယ်တွင် မဲပေးပိုင်ခွင့်ရှိသူဦးရေ ၁၁ သိန်းခန့်၊ မဲရုံပေါင်း ၉၁၈ ရုံ နှင့် ယှဉ်ပြိုင်မည့် ပါတီပေါင်း ၁၉ ပါတီရှိသည်ဟု သက်ဆိုင်ရာရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရုံးမှ သိရသည်။ https://burmese.kachinnews.com/2020/10/21/l2-15/

**************

၁၅။ ပေါင်မြို့နယ်တွင် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) ဝန်းရံထောက်ခံသူ အင်အား ထောင်နှင့်ချီ လှည့်လည်မဲဆွယ်
22 October 2020

ပေါင်မြို့နယ်တွင် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) ထောက်ခံသူ အင်အား ထောင်နှင့်ချီ၍ ယနေ့ (အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်) နံနက်ပိုင်းက အင်အားပြ လှည့်လည်မဲဆွယ်စည်းရုံးခြင်း ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။“ကျွန်တော်တို့ဒီနေ့လှည့်လည်ပွဲကို ပေါင်မြို့နယ် သဗြုချောင်း ကျေးရွာကနေစပြီးတော့ ထွက်လာကြပါတယ်။ အဲ့ဒီကနေ ပေါင်မြို့ကို ဖြတ်ပြီးတော့ ထန်းပင် ချောင်ကြီး ကျေးရွာအထိ သွားပါမယ်။ အဲ့ဒီကနေ အလှပ်ကျေးရွာ၊ ပြီးတော့ မုတ္တမဘက်သွားပါမယ်။ မုတ္တမကနေ လက်ပံတောကျေးရွာအထိ သွားပါမယ်။ အဲ့ဒီ လက်ပံတောကျေးရွာမှာ တစ်ချက်နားပြီးရင် ကရင်တိုင်းရင်းသားတွေ နေထိုင် တဲ့ သဲအိမ်၊ နတ်မှော်စတဲ့ ကျေးရွာတွေဘက်ကို သွားပါမယ်။ ပြီးရင်တော့ ကျုံကကျေးရွာဘက်ကနေ ပြန်ထွက်လာ ပြီးတော့ ပေါင်မြို့ကို ပြန်လာကြမှာပါ။ ပေါင်မြို့နယ်ကို တစ်ပတ်လှည့်တဲ့ သဘောပါဘဲ”ဟု မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) ရွေးကောက်ပွဲ အောင်နိုင်ရေး ထောက်ခံဝန်းရံသူ တစ်ဦးဖြစ်သူ နိုင်သိန်းစောင်က ပြောကြားးသည်။

ယနေ့လှည့်လည်ပွဲတွင် ပေါင်မြို့နယ်အတွင်းရှိ မွန်တိုင်းရင်းသားများ နေထိုင်ကြသည့် ရပ်ကွက်နှင့် ကျေးရွာများမှ ဒေသခံ မွန်ပြည်သူ အများအပြားလာရောက် ဝန်းရံပေးကြကြောင်းနှင့် ဒီမိုကရေစီ ဖယ်ဒရယ်မူ စစ်စစ်ဖြင့် နိုင်ငံတော်ကို ရှေ့ဆက် သွားစေချင်သည့် အတွက်ကြောင့် တိုင်းရင်းသားပါတီများအား ဝန်းရံပေးကြခြင်း ဖြစ်ကြောင်း နိုင်သိန်းစောင်က ပြောကြား သည်။“ကျွန်တော်တို့ကတော့ ဒီနေ့လှည့်လည်ပွဲကို လာရောက် ပူးပေါင်းကြတဲ့သူတွေ အားလုံးကို Mask တပ်လာကြဖို့ မှာ ထားပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ကလည်း ဝေငှထားတာတွေ ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ အနေနဲ ကလည်း ဒီလောက်လူများမယ်လို့ မထင်ထားဘူး”ဟု နိုင်သိန်းစောင်က ဆက်လက်ပြောကြားသည်။ မိမိဒေသ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက်နှင့် ကိုယ်ပိုင်အခွင့် အရေး များ ရရှိစေရေး အတွက်ကြောင့် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) အား လာရောက်ဝန်းရံရခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ပေါင်မြို့နယ် ထန်းပင်ချောင်ကြီး ကျေးရွာနေ နိုင်ချစ်သန်းက ပြောကြားသည်။

လာမည့် နိုဝင်ဘာလ (၈) ရက်တွင် ကျင်းပပြုလုပ်မည့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ၌ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) မှ ပေါင်မြို့နယ်အတွင်း ပြည်သူ့လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ် နေရာအတွက် ဒေါ်ယဉ်ယဉ်နု (ခ) မိကျေဝကျေဝ်ညီ၊ အမျိုးသားလွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ် နေရာအတွက် ဦးမြင့်ဦး (ခ) နိုင်လင့်လင့်၊ ပြည်နယ်လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ် အမှတ် (၁) နေရာအတွက် ဦးသက်ထွန်း (ခ) အပါးချမ်း၊ ပြည်နယ်လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ်အမှတ် (၂) နေရာအတွက် ဦးချမ်းမြေ့တို့မှ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင် အရွေးချယ်ခံသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ https://news-eleven.com/article/196109

**************

တိုင်းရင်းသားဒေသအချို့ရှိ မဲဆန္ဒနယ်အချို့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမှုမရှိခြင်းသည် တိုင်းရင်းသားအခွင့်အရေးကို ပိတ်ပင် ခြင်းဖြစ်၍ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို ရှုတ်ချကြောင်း ညီညွတ်သောတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ ဒီမိုကရေစီပါတီ (UNDP) အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဒေါ်နော်အုန်းလှက ပြောကြားသည်။

တိုင်းရင်းသားပါတီများကို မဲပေးရန် စည်းရုံးလှုံ့ဆော်မှုများရှိနေချိန်တွင် ရခိုင်နှင့် ရှမ်းအပါအဝင် ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းခြောက်ခု ရှိ မဲဆန္ဒနယ်အချို့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည်မဟုတ်ကြောင်း ကော်မရှင်၏ကြေညာမှုသည် လုံးဝမလုပ်သင့်သည့် ကိစ္စ လည်းဖြစ်ကြောင်း ဒေါ်နော်အုန်းလှက ၎င်း၏ Facebook စာမျက်နှာတွင် အောက်တိုဘာ ၂၁ ရက် ညပိုင်းက ပြောကြားခဲ့ သည်။“ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ မှာ တချို့ရှုံးခဲ့တာရှိတယ်။ ဥပမာ ရခိုင်နဲ့ ရှမ်းဆို အာဏာရပါတီ (NLD) ရှုံးခဲ့တယ်။ အခု ဒီတစ်ကြိမ် ကတော့ တခြားတိုင်းရင်းသားဒေသတွေပါ ကိုယ့်ရဲ့တိုင်းရင်းသားမဲကို ကိုယ်ပေးဖို့ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေကို အားပေးဖို့ လှုံ့ဆော်နေတဲ့အချိန်မှာ ဒါက လုံးဝမလုပ်သင့်တဲ့ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ အမှန်တကယ်ဆိုရင် ဒီနေရာတွေက အာဏာရပါတီ ရှုံး နိုင်တဲ့နေရာဖြစ်တယ်လို့ပဲ ကျွန်မတို့မြင်တယ်”ဟု ဒေါ်နော်အုန်းလှက ပြောကြားသည်။ တိုင်းရင်းသားဒေသအချို့ရှိ အဆိုပါ မဲဆန္ဒနယ်များကို ပယ်ဖျက်ခြင်းမပြုလုပ်ဘဲ ရွှေ့ဆိုင်းသင့်သည်ဟု ရှုမြင်ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

“ကျွန်မတစ်ယောက်တည်းအနေနဲ့ကတော့ ဒီလိုမျိုးဆောင်ရွက်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို ထပ်ပြီးရှုတ်ချပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့အခွင့်အရေးကို လုံးဝပိတ်ပင်ပြီးတော့မှ (အာဏာရပါတီ) ရှုံးနိုင်တဲ့နေရာတွေကို ပယ်ဖျက်တဲ့အတွက် ဂုဏ်သိက္ခာမဲ့တဲ့လုပ်ရပ်လို့ ကျွန်မကတော့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို ပြောချင်ပါတယ်”ဟု UNDP ပါတီ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ဒေါ်နော်အုန်းလှက ပြောကြားသည်။ UNDP ပါတီသည် ဒေါ်နော်အုန်းလှ၊ ဦးဒေးဗစ်လှမြင်တို့ကဲ့သို့ NLD အဖွဲ့ဝင်ဟောင်းအချို့အပါအဝင် ၁၉၉၀ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များအဖွဲ့ကို အခြေခံတည်ထောင်ထားသည့် နိုင်ငံ ရေးပါတီဖြစ်ပြီး ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၃၃ ဦး ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်သည်။“ လွတ် လပ်ပြီး တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်အောင်ဆိုရင် ဒီလိုမျိုးလုပ်စရာမလိုပါဘူး။ ရိုးသားစွာယှဉ်ပြိုင်နေတဲ့ တိုင်းရင်းသား တွေကိုလည်း ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်ပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ဒေါ်နော်အုန်းလှက ပြောကြားသည်။

ထို့ပြင် COVID-19 ရောဂါကူးစက်မှု မြင့်မားနေပြီး Stay at Home ကြေညာထားသည့် ရန်ကုန်တိုင်းနှင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားသည့် ပလက်ဝမြို့နယ်တို့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည်ဖြစ်ရာ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အနေဖြင့် မည်သည့်အချက်အလက်များ အပေါ် အခြေခံ၍ စဉ်းစားထားကြောင်း မေးခွန်းထုတ်မှုများလည်း ရှိသည်။ ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပသည့် မဲဆန္ဒနယ်မြေ စာရင်းကို ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ ရုံးဝန်ကြီးဌာန၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန၊ သက်ဆိုင်ရာ ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်တို့၏ တင်ပြချက်များကို စုပေါင်းသုံးသပ်ပြီး ထုတ်ပြန်ကြေညာခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင် ဦးမြင့်နိုင်က အောက်တိုဘာ ၂၀ ရက် နေပြည်တော် ကော်မရှင်ရုံးတွင် ပြုလုပ်သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ https://news-eleven.com/article/196082

*************

၁၇။ နမ္မတူမြို့နယ် ပန်လုံကျေးရွာတွင် ၂ ရက်ဆက်တိုက် လူသေအလောင်းများတွေ့
21 October 2020

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း နမ္မတူမြို့နယ် ပန်လုံကျေးရွာတွင် ပုပ်ပွနေသော လူသေ အလောင်း သုံးလောင်းကို အောက်တိုဘာ ၂၀ ရက်နေ့နှင့် ၂၁ ရက်နေ့များတွင် ဆက်တိုက်တွေ့ရှိခဲ့ကြပြီး သေဆုံးသူတစ်ဦးမှာ တပ်မတော်သားတစ်ဦးဟု ဒေသခံများ ပြောပြချက်အရ သိရသည်။ ပန်လုံကျေးရွာ ရပ်ကွက် (၄) တွင် အမျိုးသားတစ်ဦး၏ ရုပ်အလောင်းနှင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦး၏ ရုပ်အလောင်းကို ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် တွေ့ရှိခဲ့ပြီး အဆိုပါကျေးရွာအနီးတွင်ပင်ရှိသော ပြောင်းဖူးခြံတစ်ခုတွင်လည်း အမျိုးသား အလောင်း တစ်ခုကို အင်္ဂါနေ့က တွေ့ရှိခဲ့သည်။

ပန်လုံကျေးရွာမှ ရွာခံတစ်ဦး၏ပြောပြချက်အရ အပုပ်နံ့ရ၍ ပတ်ဝန်းကျင်က ရဲကို အကြောင်းကြားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ ” သူတို့ကနှစ်ယောက်တည်းနေတာ၊ အပုပ်နံ့တွေရလို့ ပတ်ဝန်းကျင်က အကြောင်းကြားလို့သိကျတာပါ၊ မနေ့ကတွေ့တဲ့ အလောင်းကတော့ တပ်မတော်က ရဲဘော်လို့ပြောတယ်” ဟု ဆိုသည်။

ရဲတပ်ဖွဲ့၏အကြောင်းကြားမှုကြောင့် အလောင်းကို သွားရောက်သယ်ယူခဲ့သော နမ္မတူမြို့ မေတ္တာရှင်နာရေးကူညီမှုအသင်းမှ ကိုချစ်မွေးက “အလောင်းက ညိုမည်းနေတယ်၊ သေတာကလည်းနှစ်ယောက်ဆိုတော့ သွေးရိုးသား ရိုးတော့မဖြစ်နိုင်ဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။ ” မနေ့ကအလောင်းကတော့ ပန်လုံနားက မန်ဆာမှာတွေ့တာ၊ပုပ်ပွဒဏ်ရာတွေကိုလည်း မတွေ့ရဘူး၊ အခု တော့ နမ္မတူရင်ခွဲရုံမှာ စစ်ဆေးနေပါတယ်” ဟု သူက ဆက်ပြောသည်။ နမ္မတူမြို့နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့ သော်လည်း ဖြေကြားချက်မရနိုင်သေးပါ။ http://www.mizzimaburmese .com/article/74760

***************

၁၈။ ကျောက်မဲက ကျေးရွာအုပ်စု ၁၂ စုကို ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပေးရန် တောင်းဆိုမည်
21 October 2020

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ ကျောက်မဲမြို့နယ်အတွင်း ကျေးရွာအုပ်စု ၁၂ စုကို ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်ကြောင်း ကြေငြာ ထားခြင်းကို ပြန်လည်သုံးသပ်ပေးရန် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အဆင့်ဆင့်ထံ တင်ပြသွားရန် စီစဉ်နေသည်ဟု ရှမ်းတိုင်းရင်း သားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ (SNLD) မှ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းထံမှ သတင်းရရှိသည်။ အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်တွင် ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် (UEC) က လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် အခြေအနေ မရှိဟုဆိုကာ ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်သည့် နယ်မြေများကို ကြေငြာခဲ့ရာ ကျောက်မဲမြို့နယ်တွင်း မဲပေးပိုင်ခွင့်ရှိသူ တသောင်းကျော် နေထိုင်သည့် ကျေးရွာအုပ်စု ၁၂ စု ပါဝင် နေသည်။

SNLD ပါတီမှဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ကျောက်မဲမြို့နယ်၊ ပြည်နယ်လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ် (၁) ၏ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဒေါ်နန်းအိမွန်အောင်က “UEC က ပယ်ဖျက်တဲ့ နေရာတွေကို ကျမတို့က သဘောမတူဘူး။ စာပြန်တင်ဖို့ လုပ်နေပါတယ်။ ပြည်သူတွေကလည်း အခွင့်အရေးဆုံးရှုံးတာကို ပြန်လုပ်ပေး ဖို့ တောင်းဆိုထားတာလည်းရှိပါတယ်။ ကျမတို့က UEC ကို တိုက်ရိုက်မတင်ဘူး။ ကျောက်မဲမြို့နယ်ကော်မရှင်ကို အရင်တင်ပါမယ်”ဟု ပြောသည်။ ကျောက်မဲမြို့နယ်တွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ခြင်း မရှိသဖြင့် ပယ်ဖျက်လိုက်သည့် ကျေးရွာအုပ်စုများမှာ နောင်ရှင်၊ ခေးနင်း၊ ပန်လော့၊ ဟဲကွီ၊ ကွန်ကော်၊ ပဇီ၊ ကော်ပေါင်၊ ညောင်မောင်း၊ တော့ဆန်၊ ပါလှိုင်၊ ကွမ်းစလန်း နှင့် ချုံး ကျေးရွာအုပ်စုတို့ ဖြစ်သည်။ ထို ကျေးရွာအုပ်စု ၁၂ စုအနက် နောင်ရှင်၊ ခေးနင်း၊ ပန်လော့ နှင့် ဟဲကွီတို့မှာ ပြည်နယ်လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ် အမှတ် (၁) နယ်မြေတွင် ပါဝင်ပြီး ကျန်ကျေးရွာအုပ်စုများမှာ ပြည်နယ်လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ် အမှတ်(၂) နယ်မြေထဲတွင် ပါဝင်သည်။

ဒေါ်နန်းအိမွန်အောင်က UEC ကို ပြန်လည်သုံးသပ်ပေးရန် အတွက် ကျောက်မဲမြို့နယ်မှ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ ပူးပေါင်း ၍ စာတင်ရန် ဆွေးနွေးမှုများရှိပြီး အခြားနိုင်ငံရေးပါတီများမှ လုပ်ဆောင်မှု မရှိပါက SNLD ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများက စာတင်မည် ဖြစ်သည်ဟု ပြောသည်။ ဆက်လက်၍ ၎င်းက “သူတို့ပိတ်လိုက်တဲ့ ကျေးရွာတွေမှာက ဘာမှမဖြစ်ဘူး။ ပြည်နယ် မဲဆန္ဒနယ် ၁ ထဲက ၄ အုပ်စုဆိုရင် နောင်ရှင်ကျေးရွာဆိုရင် ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ စစ်ဘေးရှောင်ရောက်တာရှိတယ်။ အဲ့တာ ကလည်း တပ်မတော်က ရွာထဲ ဝင်လာပြီး အခြေချလို့ ရှောင်နေရတာ။ စစ်ပဋိပက္ခမရှိဘူး။ ကျန်တဲ့ ၃ အုပ်စုကလည်း စစ်ဖြစ်တဲ့ နေရာနဲ့ အလှမ်းဝေးတယ်။ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ရော မရှိဘူး။ ပယ်ဖျက်လိုက်တာတွေက မဖြစ်သင့်ဘူး။ ဒါ့ကြောင့် UEC ကို တင်ဖို့ လုပ်တာပါ”ဟုလည်း ဆိုသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ကျောက်မဲမြို့နယ်အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေး ဦးစီးဌာနမှ ထုတ်ပြန်ထားသည့် စာရင်းအချက်အလက်များအရ အဆိုပါ ကျေးရွာအုပ်စု ၁၂ စုတွင် နေထိုင်သူများထဲတွင် အသက် ၁၈ နှစ်အထက် ဦးရေမှာ ၁၂၀၀၀ ကျော် ရှိသည်။

ကျောက်မဲမြို့နယ်၏ ပြည်သူ့လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ်တွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် SNLD ပါတီမှ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးစိုင်းအောင်မြင့် ကလည်း “မဲဆန္ဒနယ် ၁ ဆိုရင် ကျနော်တို့ SNLD ကို ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိကို ထောက်ခံမှု ရနိုင်တဲ့ နယ်မြေ တွေပါ။ နယ်မြေ ၂ ကတော့ ကျနော်တို့ ပါတီအပြင် တအန်းပါတီတို့ကို ထောက်ခံတဲ့ နယ်မြေတွေ ဖြစ်တယ်။ ဒါ့ကြောင့် ပယ်ဖျက်တာကို လက်ခံနိုင်တဲ့ အနေအထားမှာ မရှိပါဘူး။ UEC က လုပ်သလား။ ပါတီကြီးက ချယ်လှယ်သလား ဂဃနဏ မပြောနိုင်ပေမယ့် ရင်ထဲမှာတော့ မကျေနပ်နိုင်ပါဘူး”ဟု ပြောသည်။ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ၊ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲသည် နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ်ပြီး လက်ရှိကာလသည် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဆင်းနေသည့် ကာလဖြစ်သည်။ https://burma.irrawaddy.com/election-2020/2020/10/21/232093.html

***************

၁၉။ ၂၀၁၅ အတွေ့ အကြုံနှင့် ၂၀၂၀ အတွက်မျှော်လင့်ချက် အစီရင်ခံစာထုတ်ပြန်၊ ပြည်ထောင်စုအစိုးရအား ဗဟို ချူပ်ကိုင်မှုလျော့ချရန် တောင်းဆို
October 20, 2020

မွန်ပြည်နယ်အခြေစိုက် အရပ်ဖက်လူမူအဖွဲ့ အစည်းများပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သည့်＂လွတ်လပ်တရားမျှတသည့် ၂၀၂၀ ရွေး ကောက်ပွဲ လူထုလှုပ်ရှားမှု အစီအစဉ် CAFFE Project က ဗဟိုချူပ်ကိုင်မှုစနစ် လျော့ချရန် တောင်းဆိုသည့်＂အစီရင်ခံစာ ကို အောက်တိုဘာလ (၁၉) ရက်နေ့ တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်းရှိ မြို့နယ် (၁၄) မြို့နယ်မှ ပြည်သူ လူထုများနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီး＂၂၀၁၅ အတွေ့အကြုံနှင့် ၂၀၂၀ အတွက်မျှော်လင့်ချက်＂အမည်ရှိ ၎င်းအစီရင်ခံစာတွင် ၂၀၂၀ နောက်ပိုင်း အာဏာရရှိလာမည့် ပြည်ထောင်စု အစိုးရသည် ဗဟိုချူပ်ကိုင်မှုစနစ်လျော့ချရန်လိုအပ်နေပြီး ပြည်နယ်/ တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့များ၏ ဝန်ကြီးချုပ်ကိုလည်း သက်ဆိုင်ရာလွှတ်တော်များမှ ရွေးချယ်တင်မြောက်စေလိုကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ CAFFE Project ဦးဆောင်ကော်မီတီ မိမရော်စွန်းက “အမှန်ကတော့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံမပြင်ရ သေးတော့ သမ္မတက ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်တွေကို ရွေးရမှာပဲ၊ ဒါပေမဲ့အဲဒီလိုတိုက်ရိုက်ရွေးချယ်မဲ့အစား ပြည်နယ်လွှတ်တော်နဲ့ ညှိနှိုင်း ပြီးတော့ ပြည်နယ်အစိုးရကို ဦးဆောင်နိုင်သူ၊ အရည် အသွေးရှိတဲ့သူကို ၎င်းတို့ အကြားမှာ ရွေးချယ်ပေးဖို့ သင့်တာပေါ့＂ ဟု ဆိုသည်။

၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲ ကတိကဝတ်များအတိုင်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ ချုပ် NLD ပါတီ ဦးဆောင်သည့် အစိုးရလက် ထက် (၅) နှစ်တာကာလအတွင်း လူမူရေးဆိုင်ရာ ပြည်သူ့ ဝန်ဆောင်မှုများနှင့် စီးပွားရေးတိုးတက်မှု အနည်းငယ်ရှိသော် လည်း ၂၀၀၈ ဖွဲ့ စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေပြင်ဆင်ရေး အပါအဝင် နိုင်ငံရေးပြုပြုင်ပြောင်းလဲမှုများအား အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်နိုင်ခြင်းမရှိပေ။“၂၀၀၈ ဖွဲ့ စည်းပုံထဲက ဇယား (က) ပြည်ထောင်စုမှ ပြဌာန်းရမယ့် ဥပဒေအခန်းကဏ္ဍတချို့တွေကို ပြည်နယ်ကို လွှဲပေးသင့်တယ်။ ဥပမာ ဆိုရင် စီးပွားရေးအပိုင်းမှ မြေယာဥပဒေမျိုးလိုတွေပေါ့။ ဗဟိုက ချထားတဲ့ ဥပဒေအချို့ ဟာ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ ဓလေ့ထုံးစံနဲ့ မကိုက်ညီဖူး၊ အဲဒီဥပဒေမျိုးကို ပြည်နယ်တွေမှာ ပြဌာန်းသင့်တာပေါ့။ အခြားကိစ္စ တွေလည်း အများကြီး ရှိတာပေါ့ ＂ CAFFE Project အစီအစဉ် ဦးဆောင်ကော်မီတီ မိမြင့်မွန်က ဆိုသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်းတွင် လူငယ်အများစု၏ ပညာရေး၊ ဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် မိသားစုများ၏ စီးပွားရေးကို တိုက်ရိုက်ထိခိုက်နေ သည့် မူးယစ်ဆေးဝါးပြဿနာကို ပြည်နယ်/ တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရမှ အမြန်ဆုံးဖြေရှင်းသင့်ကြောင်း၊ သဘာပဝတ်ဝန်းကျင် နှင့် သစ်တောထိန်းသိမ်းရေးကိုလည်း ပြည်နယ်/ တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရမှ အရေးပေးဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း ၎င်းအစီရင် ခံစာ ကအကြံပြုထားသည်။ အစီရင်ခံစာကို မွန်ပြည်နယ် (၁၀) မြို့ နယ်၊ ကရင်မြို့ နယ် (၃) မြို့နယ်နှင့် တနင်္သာရီတိုင်း ဒေသကြီး (၁) မြို့ နယ်မှ ပြည်သူလူထုပေါင်း (၅၀၀) ခန့်အား တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲအကြောင်း၊ ၂၀၁၅-၂၀၂၀ အထိ နိုင်ငံရေး၊ လူမူရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးအခြေအနေနှင့် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအပြီး ပြည်သူလူထုများ၏ မျှော်လင့်ချက်များကို မေးမြန်းခဲ့ပြီး ရရှိလာသည့် အချက်အလက်များအား ရွေးကောက်ပွဲသုတေသနပြုထားသည့် အချက် အလက်နှင့် စုစည်းကာ အစီရင်ခံတင်ပြထားခြင်း ဖြစ်သည်။ http://burmese.monnews.org/2020/10/20/%e1%81 %82%e1%81%80%e1%81%8 1%e1%8

**************

၂၀။ ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မိန်းကလေးဦးရေ ၁၅၀၀၀ ကျော်ကို သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးမည်
October 21, 2020

သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ ကြိုတင် ကာကွယ်နိုင်ရန် ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ အသက်၉နှစ်မှ ၁၀နှစ်အရွယ် မိန်းကလေး ငယ် အယောက် ၁၅၀၀၀ ကျော်ကို အောက်တိုဘာလ ၂၀ ရက်(ယနေ့)မှစတင်၍ ဒေသအသီးသီးတွင် အိတ်ချ်ပီဗီကာ ကွယ်ဆေး ထိုးပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကရင်ပြည်နယ် ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာနထံမှ သိရသည်။ အဆိုပါကာကွယ်ဆေးကို မြန်မာနိုင်ငံ တွင် မိန်းကလေးငယ်များအတွက် ယခုနှစ်မှပထမဦးဆုံး စတင်ထိုးပေးသွားမည် ဖြစ်သောကြောင့်၂၀၁၀ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ လ မှစ၍ ၂၀၁၁သြဂုတ်လအထိ မွေးဖွားသည့် မိန်းကလေးငယ်တိုင်း သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ ကာကွယ်ထားရန်အတွက် အိတ်ချ်ပီဗီကာကွယ်ဆေးကို ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာဒေသအသီးသီးရှိ ကျန်းမာရေးဌာနများ၌ လက်ခံထိုးပေးသွားမည်ဖြစ်သည်။

ယင်းကာကွယ်ဆေးထိုးရမည့်အရွယ်မှာ အသက် ၉နှစ်မှ ၁၀နှစ်အရွယ် မိန်းကလေးငယ်များသာဖြစ်ပြီး ကရင်ပြည် နယ်၌ ပထမဦးဆုံးအကြိမ် အိတ်ချ်ပီဗီ ကာကွယ်ဆေးထိုးသည့်အနေဖြင့် အောက်တိုဘာလ ၂၀ ရက်နေ့တွင် ကရင်ပြည်နယ်၊ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဦးစီး ဌာနရုံးအနေဖြင့် ကာကွယ်ဆေးထိုးဖွင့်ပွဲ ပြုလုပ်သွားခြင်းဖြစ်သည်။ ပြည်နယ်အတွင်းရှိ လူဦးရေ အယောက် ၁၅၀၀၀ ကျော်အတွက် ကာကွယ်ဆေး အခမဲ့ထိုးပေးရန် လုံလောက်သည့် အနေအထားရှိသည့်အတွက် သတ်မှတ်ထားသည့်အသက်ပြည့်သူတိုင်း မဖြစ်မနေ ထိုးဖို့လိုကြောင်း ကရင်ပြည်နယ် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာန တိုးချဲ့ ကာကွယ်ဆေးနှင့် ကူးစက်ဌာန လက်ထောက်ညွန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာကျော် ကျော်နိုင် က ပြောသည်။“ကျနော်တို့ ခန့်မှန်းထားတဲ့ ဦးရေနဲ့ ကာကွယ်ဆေးနဲ့က လုံလောက်မှုရှိတယ်။ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အသက်အရွယ် မဟုတ်ရင် လာထိုး လို့မသင့်ပါဘူး။ လာထိုးတဲ့လူတွေကို အဓိက မွေးဖွားလက်မှတ်နဲ့ တိုက်စစ်တာမျိုးလည်း ညွန်ကြားထားပါတယ်။ ပြီးတော့ ဝေးတဲ့ ဒေသတွေမှာတော့ ကာကွယ်ဆေးထိုးနိုင်ဖို့က ကာကွယ်ဆေးလုပ်ငန်း ထိုးမယ့်အဖွဲ့ရှိတယ်။ သူတို့က တာဝန်ယူ ထိုးပေးသွားမှာဖြစ်တယ်။”ဟု ဒေါက်တာကျော်ကျော်နိုင်က ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။

အဆိုပါအိတ်ချ်ပီဗီကာကွယ်ဆေးကို အပြည့်အဝရရှိရန် ၂ ကြိမ်ထိုးရမည်ဖြစ်ပြီး ပထမအကြိမ်ထိုးပြီးလျင် ၁၂ လခြား ကာ ဒုတိယအကြိမ် ပြန်ထိုးပေးရမည်ဖြစ်သည့်အပြင် ဆေးတစ်ကြိမ်စာ တန်ဖိုးမှာ အမေရိကန်ငွေ (၄.၅)ဒေါ်လာ တန်ဖိုးရှိသော ကြောင့် အခမဲ့ထိုးနိုင်ရန် နိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာငွေမှ (၁၀)ရာခိုင်နှုန်းနှင့် Gavi အဖွဲ့မှ (၉၀)ရာခိုင်နှုန်း ကုန်ကျ ပေးထားခြင်း ဖြစ်ကြောင်းလည်း ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားသည်။ http://kicnews.org/2020/10/% e1%80%bb%e1%80%95%e1%80%8a%e1%80%b9%e1%80%94%e1%

**************

၂၁။ မြစ်ကြီးနား ကားကြီးကွင်းကို အောက်တိုဘာလကုန်ထိ ပိတ်ထားမည်
22, October 2020

မြစ်ကြီးနားမြို့ မြစ်ဖျားဧရာကားကြီးကွင်းကို အောက်တိုဘာလကုန်ထိ ပိတ်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း ကချင်ပြည်နယ် Covid-19 အရေးပေါ်တုံ့ပြန်ရေးကော်မတီမှ သိရသည်။

အောက်တိုဘာလ ၁၇ ရက်နေ့မှစကာ ပိုးတွေ့လူနာထွက်ပေါ်ခဲ့သော မြစ်ကြီးနား ကားကြီးကွင်းတွင် ပိုးတွေ့လူနာများနှင့် ထိစပ်သူများကို ဆက်လက်စုံစမ်း စီစစ်နေသောကြောင့် ကျန်းမာရေးအခြေအနေအရ အောက်တိုဘာလကုန်ထိ ပိတ်ထား မည်ဟု ကချင်ပြည်နယ် Covid-19 အရေးပေါ်တုံ့ပြန်ရေးနှင့်ကော်မတီမှ ဒုညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးတင့်နိုင်က ပြောသည်။“ဂိတ်အဝင်အထွက်ပေါက်တွေအားလုံး ပိတ်မယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုရင် ပိုးတွေ့လူနာက တစ်ရက်တစ်ရက် ကားကြီးကွင်းမှာ ထပ်တွေ့နေရတယ်။ ဒီနေ့လည်း အဲကားဂိတ်ထဲက ၃၃ ဦးကို စစ်လိုက်တယ်။ အဲထဲမှ ဗန်းမော်မန်းကားဂိတ်က ထပ်တွေ့ တယ်။ အဲကြောင့် ကျန်းမာရေးအခြေနေအရ လကုန်ထိ ပိတ်ထားမှာဖြစ်တယ်။”ဟု ပြောသည်။

“ကျနော်တို့ တစ်ဆင့်စမ်းကြည့်တာပေါ့ ရန်ကုန်၊မန္တလေးက အဝေးပြေးကားတွေကားဂိတ်ထဲကို လုံးဝအဝင်မခံတော့ပါဘူး။ ကားကြီးကွင်းဘေးမှာရှိတဲ့ကွင်းမှာဘဲ ကုန်ချမယ် ဥပမာ ပါဆယ်ထုပ်လိုမျိုးလိုကျတော့ သက်ဆိုင်ရာကားဂိတ်ထဲက တစ်ယောက်ယောက်က စားပွဲနှင့်အပြင်မှာ တစ်ယောက်လောက်ထွက်ထိုင်ခိုင်းမယ်။ အဲလိုလုပ်ဖို့ စီစဉ်ထားပါတယ်။”ဟု ပုဂ္ဂလိက ယာဉ်များကြီးကြပ်ရေးဥက္ကဌ ဦးအေးဇော်ဇော်ကပြောသည်။ ကားကြီးကွင်းတစ်ခုလုံး အဝင်အထွက်ပိတ်ထား သော်လည်း ကုန်စည်စီးဆင်းရေးအတွက် ပုံမှန်တိုင်းဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကဆက်ပြောသည်။ https://burmese.kachinnews.com/2020/10/22/l2-16/

**************

၂၂။ ဂုတ်တွင်းလမ်းပေါ်တွင် ကုန်တင်ယာဉ် နှစ်စီးတိမ်းမှောက်မှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး လမ်းပိတ်ဆို့မှု ဖြစ်ပွားခဲ့
22 October 2020

မန္တလေး-လားရှိုး ပြည်ထောင်စုကားလမ်းမကြီးပေါ်ရှိ ဂုတ်တွင်းလမ်းတွင် ကုန်တင်ယာဉ် နှစ်စီးတိမ်းမှောက်မှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး လမ်းပိတ်ဆို့မှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အောက်တိုဘာလ ၂၁ ရက် ညနေ ၃ နာရီ ၄၀ မိနစ်အချိန်တွင် မန္တလေး-လားရှိုး ပြည်ထောင်စု ကားလမ်းမကြီးပေါ် ၊ ဂုတ်တွင်းလမ်း မိုင်တိုင်အမှတ် (၈၄) ၂ ဖာလုံ နှင့် ၃ ဖာလုံကြားတွင် ကျောက်မဲ ဘက်မှ နောင်ချိုဘက်သို့ အပ်ချုပ်စက် တင်နာအရည် (၂၉) တန် တင်ဆောင်၍ ဦးတည်မောင်းနှင်လာသည့် 3L/ …. (၁၈) ဘီးတပ် ကုန်တင်ယာဉ်သည် လမ်းကွေ့ကြောအဆင်းတွင် အရှိန်မထိန်းနိုင်ဘဲ လမ်းယာဘက်သို့ တိမ်းမှောက်သွားခဲ့ ကြောင်း သိရသည်။ အဆိုပါ ယာဉ်တိမ်းမှောက်မှုကြောင့် ခရီးသည်တင်နှင့် ကုန်တင်ယာဉ်များ ဖြတ်သန်းနိုင်ခြင်း မရှိပဲ လမ်းပိတ်ဆို့မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ယာဉ်တိမ်းမှောက်မှုကြောင့် ဂုတ်တွင်းလမ်း ယာဉ်ကြောကြပ်တည်းကာ လမ်းပိတ်ဆို့မှု ရှည်ကြာစွာမဖြစ်စေရန် အမှတ် (၁၂၄) ကျောက်မဲ ယာဉ်ထိန်းရဲတပ်ဖွဲ့စုမှူးရုံး ရဲအုပ်စောဝင်း နှင့် တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ၊ဂုတ်တွင်းလမ်း ရဲကင်းရှိ တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် အော်ရီယမ်တယ်ဟိုင်းဝေးကုမ္ပဏီမှ တာဝန်ရှိသူများက တိမ်းမှောက်ယာဉ်ပေါ်ပါ ကုန်ပစ္စည်းများ ဖယ်ရှားကာ ယာဉ်များ ပုံမှန်အတိုင်းသွားလာနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်ခဲ့ရာ အောက်တိုဘာ ၂၁ ရက် ည ၁၁ နာရီခန့်တွင် ယာဉ်များပုံမှန်အတိုင်း ပြန် လည်သွားလာနိုင်ခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။ အလားတူ အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက် နံနက် ၁၀ နာရီအချိန်ခန့်တွင် ကျောက်မဲ ဘက်မှ နောင်ချိုဘက်သို့ ဦးတည်မောင်းနှင်လာသော အထည်လိပ်များ တင်ဆောင်လာသည့် ၂၂ ဘီး ကုန်တင်ယာဉ်တစ်စီး တိမ်းမှောက်မှု ထပ်မံဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

“ဒီနေ့ မနက်ပိုင်းမှာ ၂၂ ဘီး ကုန်တင်ယာဉ် ထပ်ပြီး မှောက်တာပေါ့။ မနေ့ညက မှောက်တဲ့ နေရာမှာပဲ မှောက်တာပါ။ အထည်လိပ်တွေ တင်လာတဲ့ကုန်တင်ကား ဖြစ်ပါတယ်။ အပေါ်ဝိတ်မနိုင်ဘဲ ကွေ့တဲ့အချိန်မှာလဲသွားတာပေါ့။ မိုင်တိုင်မှတ် (၈၃) နားမှာ မှောက်တာပါ။ မနေ့ညက မှောက်တဲ့နေရာနဲ့ အထက်အောက်ပေါ့။ အခုလမ်းရှင်းနေပါပြီ။ သိပ်မကြာလောက် ပါဘူး။ လမ်းပြန်ပွင့်မှာပါ”ဟု အမှတ် (၁၂၄) ကျောက်မဲ ယာဉ်ထိန်းရဲတပ်ဖွဲ့စုမှူးရုံး ရဲအုပ်စောဝင်း ကပြောသည်။ ရှမ်းပြည် နယ် (မြောက်ပိုင်း) ဂုတ်တွင်းလမ်းတွင် ကုန်တင်ဆောင်မှုများသော ကုန်တင်ယာဉ်ကြီးများ မကြာခဏတိမ်းမှောက်မှုဖြစ်ပွား လေ့ ရှိပြီး လမ်းပြန်ပွင့်ချိန်တွင် ကုန်တင်ယာဉ်နှင့် ခရီးသည်တင်ယာဉ်များ အလုအယက် မောင်းနှင်ကျော်တက်မှု များကြောင့် လမ်းပိတ်ဆို့မှု ရှည်ကြာမှုများလည်း မကြာခဏ ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိသည်။ https://news-eleven.com/article/196106

**************

၂၃။ နယ်မြေအပေါ် ဝဲပျံံသန်းသည့် တပ်မတော် ရဟတ်ယာဉ်တစ်စီးကို ခြိမ်းခြောက်ပစ်ခတ်ခဲ့ဟု KNU ဆို
October 20, 2020

နယ်မြေအပေါ် ဝဲပျံသန်းခဲ့သည့် တပ်မတော် ရဟတ်ယာဉ် (Helicopter airbus) တစ်စီးကို လုံခြုံရေးရယူနေ သည့် ၎င်းတို့၏ တပ်ဖွဲ့ဝင်များမှ ခြိမ်းခြောက်ပစ်ခတ်ခဲ့ကြောင်း ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး- KNU က ယမန်နေ့ အောက်တိုဘာလ ၁၉ ရက် နေ့ တွင် ၎င်းတို့၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်စာမျက်နှာ၌ သတင်းထုတ်ပြန်သည်။ ပြီးခဲ့သည့် အောက်တိုဘာလ ၁၇ ရက်နေ့က တောင်ပိုင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(တပခ)မှ ဗျူဟာမှူး ဗိုလ်မှူးကြီး အောင်စိုးမင်းနှင့် တပ်ဖွဲ့ဝင် ၄ ဦး စီးနင်းလာသည့် အဆိုပါ ရဟတ်ယာဉ်သည် တောင်ငူစခန်းမှ စတင်ထွက်ခွာ ပြီးနောက် ၎င်းတို့ကို အသိပေး အကြောင်းကြားမှုမရှိဘဲ KNU တပ်မဟာ (၅) နယ်မြေ လူသောမြို့နယ်အတွင်း ဝဲပျံလာသည်ကို ဒေသခံများမှတွေ့ရှိခဲ့၍ နယ်မြေလုံခြုံရေးအရ KNLA တပ်ဖွဲ့ဝင်များမှ ပစ်ခတ်ခဲ့ကြောင်း KNU တပ်မဟာ (၅) ဘက်မှ အတည်ပြုပြောဆိုသည်။

မူတြော်ခရိုင် (KNU တပ်မဟာ ၅) အတွင်းရေးမှူး ပဒိုစောရောဘင်မူးက “အခုက ဘာမှ ကျနော်တို့ကို အသိမပေးဘဲ ဟက်လီကော်ပတာနဲ့ ပျံသန်းလာတယ်။ ကျနော်တို့ရဲ့ ဒေသခံ ကျေးရွာတွေ အခြေစိုက် စခန်းတွေအပေါ်မှာ ဝဲပျံတာမျိုး လုပ်တဲ့အတွက် အဲ့နေရာတွေမှာ တာဝန်ကျနေတဲ့ ကျနော်တို့လူတွေက လုံခြုံရေးအရပစ်ခတ်လိုက်ရတာမျိုး လုပ်လိုက်ရ တယ်။”ဟု ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။ တပ်မတော်ရဟတ်ယာဉ်အနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ တပ်စခန်းတည်ရှိရာ ထီးမူထ သို့ လာရောက်ရန် စီစဉ်ထားသော်လည်း KNU နယ်မြေပေါ်သို့ စုံစမ်းထောက်လှမ်းသည့် ပုံစံဖြင့် KNU တပ်မဟာ (၅)၏ အထူး တပ်ရင်းဌာနချုပ် နယ်မြေအတွင်း ဆက်လက်ပျံသန်းခဲ့မှုကြောင့် လုံခြုံရေးရယူနေသည့် KNLA တပ်ဖွဲ့ဝင်များမှ ဒုတိယ အကြိမ် ထပ်မံပစ်ခတ်ခဲ့ကြောင်းလည်း KNU ဘက်က ဆက်ပြောသည်။ ရဟတ်ယာဉ်မှာ ထွက်ခွာသွားပြီး ၎င်းတို့ မူရင်းဌာန ချုပ်သို့ ပြန်သွားရာတွင် စက်အင် ဂျင်ချို့ယွင်းသွားခြင်းကြောင့် ကျောက်ကြီးမြို့နယ်၊ မူသဲ ဘောလုံးကွင်းတွင် ဆင်းသက် ရပ်နားခဲ့ကြောင်း၊ KNLA တပ်ဖွဲ့ဝင် များ၏ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ရဟတ်ယာဉ်မှာ ထိခိုက်မှုအနည်း ငယ်ရှိခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ အခြေစိုက် စခန်းသို့ ပြန်ရောက်နိုင်ခြင်းမရှိ သည့်အတွက် အဆိုပါ ဘောလုံးကွင်းတွင် အရေးပေါ်ဆင်းသက်ခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်ဟုလည်း KNU သတင်းက ဆိုသည်။

နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးမောင်မောင်စိုးက “ ကျနော်ကြားမိတာကတော့ လမ်းကြောင်းမှားပြီး ဝင်သွားတယ်လို့ ပြော တယ်။ ဒါကို KNU ဘက်က စိုးရိမ်စိတ်နဲ့ ပစ်တယ်လို့ပြောတယ်။ တဖက်ကလည်းပဲ မဲပုံးတွေ လိုက်ချတယ်လို့လည်းဆို တယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီကိစ္စအပေါ် နှစ်ဖက်ခေါင်းဆောင်တွေ သဘောထားကြီးကြီးနဲ့ ညှိနှိုင်း ဖြေရှင်းရင်တော့ ပြဿနာကြီးကြီး မားမားဆက်မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ သို့သော်လည်းပဲ ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး သဘောထားတင်းတင်းမာမာနဲ့ ဒါကိုတော့လက်ခံလို့ မရဘူး ဆိုတဲ့ဘက်က စဉ်းစားရင်တော့ ပြဿနာတက်သွားနိုင်ပါတယ်”ဟု သုံးသပ်ပြောဆိုသည်။ http://kicnews.org/2020/10 /%e1%80%94%e1%80%9a%e1%80%b9%e1%80%b1%e1%80%bb%e1%

**************

၂၄။ သျှမ်းပြည်အစိုးရ ကျောက်မဲ စစ်ရှောင် ၁၇၀၀ ကျော်ထောက်ပံ့ဟုဆို
October 21, 2020

သျှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်း ကျောက်မဲမြို့နယ် စစ်ဘေးရှောင် ၁၇၀၀ ကျော်ကို သျှမ်းပြည်အစိုးရမှ စားနပ်ရိက္ခာ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ ကြောင်း သတင်းစာရှင်းလင်းမှုတရပ်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ကျောက်မဲမြို့နယ် အတွင်း အောက်တိုဘာ ၂ ရက်နေ့က စပြီး အစိုးရ တပ်မတော်နှင့် သျှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ၊ သျှမ်းပြည်တပ်မတော် RCSS/SSA တို့ကြားဖြစ်ပွါးသော တိုက်ပွဲ ကြောင့် နေရပ်မှစွန့်ခွါထွက်ပြေးရသည့်ကျောက်မဲဒေသခံလူထု ၄၀၀၀ ကျော်ရှိကြောင်း သျှမ်းလူ့အခွင့်အရေးမဏ္ဍိုင်မှ ကွင်းဆင်းကောက်ယူသည့်စာရင်းများအရ သိရသည်။

“ကျနော်တို့ သျှမ်းပြည်အစိုးရအနေနဲ့ တိုက်ပွဲရှောင်ပြည်သူတွေ အိမ်ထောင်စု (၅၀၀) လူဦးရေ (၁၇၀၀) ကျော်ကို ထောက် ပံ့ပေးခဲ့တယ်”ဟု သျှမ်းပြည် အစိုးရ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးစိုးညွန့်လွင်က ပြောသည်။ စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူများကို ၇ ရက် တစ်ကြိမ်ထောက်ပံ့မှု ပေးခဲ့ကြောင်း၊ စုစုပေါင်းကျပ်ငွေ ၅၇ သိန်းကျော် တန်ဖိုးရှိ ဆန်၊ ဆီ၊ ဆား၊ ကုလားပဲ၊ ကြက်သွန်နီ၊ ငါးသေတ္တာ စသည့် စားသောက်ကုန်ပစ္စည်းများကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ကြောင်း ဦးစိုးညွန့်လွင်က ပြောသည်။“ကျနော်တို့က ၁ လစာဆိုပြီး ထောက်ပံ့ကူညီပေးလို့မရဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ စစ်ရှောင်တစ်ချို့တွေက အိမ်ပြန်သွားတာတွေရှိတယ်။ ကျနော်တို့လည်း စာရင်းကောက်ရတာ ခက်တယ်”ဟု ဦးစိုးညွန့်လွင် ကပြောသည်။ လက်ရှိမှာ တိုက်ပွဲများ ငြိမ်နေသဖြင့် ကျောက်မဲမြို့နယ် အတွင်းရှိ စစ်ဘေးရှောင်များမိမိနေရပ်သို့ ပြန်သွားပြီဖြစ်ကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။

တဖက်တွင်လည်း တိုက်ပွဲကြောင့် စစ်ဘေးရှောင် နေအိမ်များလက်နက်ကြီးထိမှန်ထားခြင်း၊ အစိုးရတပ်မတော်မှ တပ်သား များ နေအိမ်အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်မွှေနှောက်ထားခြင်း နှင့် အရပ်သားနေအိမ်ခြံဝင်းထဲတွင် လက်နက်ကြီးများ၊ ကျည်ဆံခွံ များစွာ ရှိနေကြောင်းလည်း နမ့်မဟင်ကျေးရွာ မှ ဒေသခံများ ပြောပြချက် အရသိရသည်။ ကျောက်မဲမြို့နယ် အတွင်း တိုက်ပွဲ ကြောင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရသည့် အိုးအိမ်များ၊ လက်နက်ထိမှန်ခဲ့သည့် အရပ်သားများ နှင့် ပတ်သက်ပြီး (အောက်တိုဘာ ၁၉ ) ရက် တွင် ပြုလုပ်သည့် သျှမ်းပြည် အစိုးရ အဖွဲ့ ၄ နှစ်ပြည့် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် သျှမ်းပြည်နယ်အစိုးရ အဖွဲ့မှ တစုံတရာ ထည့်သွင်းပြောဆိုသွားခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ https://burmese.shannews.org/archives/19010

*************

၂၅။ ရခိုင်တွင် မျိုးတုန်းလုဖြစ်နေသည့် ငမန်းနှင့်ငါးလိပ်ကျောက်များကို အလွန်အကျွံဖမ်းဆီးမှုများကြောင့် လျှော့နည်းလာ
October 22, 2020

ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းဒေသများတွင် ကျက်စားနေကြသော မျိုးတုန်းလုဖြစ်နေသည့် ငမန်းနှင့် ငါးလိပ်ကျောက် အကောင်ရေမှာ အလွန်အကျွံဖမ်းဆီးမှုများကြောင့် နှစ်စဉ်လျော့ကျလာလျှက်ရှိနေကြောင်း ပင်လယ်ပြင် မျိုးစိတ်ထိန်းသိမ်းရေး လုပ်ဆောင် သူများနှင့် ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ကောက်ယူထားသော စစ်တမ်းများအရ ကောင်ရေပမာဏ နှစ်စဉ်လျော့ကျလျက် ရှိကြောင်း သားငှက်ထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့(WCS)မှ Marine Species Conservation Officer ကိုအံ့မောင်က DMG သို့ ပြောဆိုသည်။ ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၉ ခုနှစ်အထိ ရှားပါးမျိုးစိတ် ငါးမန်းနှင့် ငါးလိပ်ကျောက်တို့၏မျိုးစိတ်တို့ နေထိုင် ကျက်စားမှု အခြေအနေ၊ ရေလုပ်သားများ၏ လူမှုစီးပွားရေးအခြေအနေက ရခိုင်ပြည်နယ်မ၊ ကျိန္တလီ၊ သံတွဲ၊ မန်အောင်၊ ကျောက်ဖြူနှင့် စစ်တွေ စသည့်မြို့နယ် ၆ ခုတွင် သားငှက်ထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့(WCS)မှ စစ်တမ်း ကောက်ယူခဲ့ကြောင်း ၎င်းကဆိုသည်။“အခုလို အကောင်ရေလျော့ကျလာတယ်ဆိုတာကို ကျွန်တော်တို့ စစ်တမ်းတစ်ခုတည်းနဲ့ ပြောတာမဟုတ်ပါဘူး။ နော်ဝေးက ပညာရှင်တွေရဲ့ သုတေသနပြုချက်တွေအရလည်း ပါတာပေါ့နော်။ အဓိကနည်းလာရတာကတော့ အဖမ်းဆီးတွေများလာ ကြောင့်လို့ ပြောရမှာပေါ့။ အကောင်ရေပမာဏ ဘယ်လောက်ထိပဲကျန်တော့တယ်ဆိုတာ ကျတော့ ပြောဖို့အခက်အခဲရှိပါ တယ်” ဟု ကိုအံ့မောင်က ဆိုသည်။

ယခုကဲ့သို့ ငမန်းနှင့် ငါးလိပ်ကျောက်အကောင်ရေလျော့ကျလာမှုသည် ရေအောက်ဂေဟစနစ်အပေါ်များစွာ အကျိုးသက်မှုရှိ သဖြင့် ရေလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူများအနေဖြင့် ငမန်းနှင့် ငါးလိပ်ကျောက်များကို ဖမ်းဆီးမှု လျှော့ချရန်လိုအပ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်နှင့် သဘာဝအပင်အဖွဲ့(FFI)မှ ရေချိုနှင့်အဏ္ဏဝါရေပြင်ထိန်းသိမ်းရေးအစီအစဉ် မန်နေဂျာ ဦးဇော်လွန်း ကပြောသည်။“ဒီနှစ်မျိုးစလုံးက ပင်လယ်တွေရဲ့ အခြေအနေအညွှန်းကိန်းတွေဖြစ်ကြတယ်။ သူတို့ ရှိ၊မရှိကိုကြည့်ပြီး ပင်လယ်ပြင်ရဲ့ ထူးခြားမှုကိုသိနိုင်တယ်။ ဥပမာ-ဒီနေရာမှာ ဒီသတ္တဝါတွေရှိမနေဘူးဆိုရင် သေချာတယ်။ အဲဒီ ပင်လယ်ပြင်မှာ တစ်ခုခုဖြစ်နေပြီပဲ။ ဒါကြောင့် ဒီသတ္တဝါတွေကို ထိမ်းသိမ်းဖို့အတွက် ရေလုပ်သားတွေ ဘက်ကလည်း ဝိုင်းဝန်းထိမ်းသိမ်းဖို့လိုတယ်။ ဒါမှ ရေရှည်မှာ ရေလုပ်ငန်းဆက်လုပ်ကိုင်ဖို့အဆင်ပြေမှာ”ဟု သူကဆိုသည်။

“အခုတော့ ငါးလိပ်ကျောက်တွေက သိပ်ပြီးရတယ်လို့တော့ မမြင်မိတော့ဘူး။ လွန်ခဲ့တဲ့ဆယ်နှစ်လောက်က ဆိုရင် အများ ကြီးပဲ တော်တော်ပေါတယ်။ ဒီကြားထဲမှာ ယိုးဒယားဘက်ကလာတဲ့ မျှားတွေနဲ့ အသားကုန် ဖမ်းပစ်လိုက်ကြတော့ အခုဆိုရင် တစ်ရက်နေလို့ တစ်ကောင်တောင် မရကြတော့ဘူး။ ရရင်တောင်နေ့တိုင်း မရကြတော့ဘူး”ဟု ၎င်းကဆိုသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ တွင် ငါးမန်းမျိုးစိတ် ၅၀ ကျော်နှင့် ငါးလိပ်ကျောက်မျိုးစိတ် ၇၀ ကျော်ရှိသည့်အနက် ငါးမန်းမျိုးစိတ် ၁၃ မျိုး၊ ငါးလိပ်ကျောက် မျိုးစိတ် ၁၄ မျိုး၊ စုစုပေါင်း ၂၇ မျိုးကို ဦးစားပေးထိန်းသိမ်းရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန် နှင့် သဘာဝအပင်အဖွဲ့(FFI)ထံမှ သိရသည်။ https://www.bnionline.net/mm/news-76426

**************

၂၆။ ANP ပါတီ အောင်နိုင်ရေး မာန်အောင်တွင် အင်အားပြပြန်
22 October 2020

ရခိုင်ပြည်နယ် မာန်အောင်မြို့တွင် ယနေ့ နံနက်ပိုင်းက ရခိုင်အမျိုးသား ပါတီ (ANP) ကို ဝန်းရံသူ အင်အား ၂၀၀၀ ကျော် ခန့်မှာ ပါတီအောင်နိုင်ရေး သီချင်းဖွင့်ကာ ဆိုင်းဘုတ်များ၊ အလံများကို ကိုင်ဆောင်ပြီး ကား၊ ဆိုင်ကယ်များဖြင့် မြို့အတွင်း လှည့်လည် အင်အားပြခဲ့ကြောင်း သတင်း ရရှိသည်။

မာန်အောင်မြို့နယ် ANP ပါတီ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးကျော်သန်းက “ ကျနော်တို့ အစက လက်ကမ်း စာစောင်တွေ မျှဝေတာ။ အဲဒီမှာ ပါတီကို ထောက်ခံသူတွေက ဝန်းရံ ပါဝင်လာကြတယ်။ ဝန်းရံသူ ဦးရေကို ကျတော့ Mask ပေးတဲ့အခါ ကုန်သွားတာက ၂၀၀၀ လောက်ရှိတဲ့ အတွက်ကြောင့် လူ ၂၀၀၀ ကျော်ပါတယ်လို့ ပြောလို့ ရတယ်”ဟု ပြော သည်။ အဆိုပါ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကို မြို့ဝင်ဆိုင်းဘုတ်က စတင်ပြီး မြို့တွင်း ရပ်ကွက်တိုင်းနှင့် လမ်းများကို နံနက် ၈ နာရီခွဲ အချိန်မှ နေ့လယ် ၁၁ နာရီအထိ လှည့်လည်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။ မာန်အောင်မြို့နယ်သည် ပြီးခဲ့သည့်၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲ၌ NLD ပါတီက အနိုင်ရခဲ့သည့် နေရာတခုဖြစ်သော်လည်း ယခုနှစ်တွင် ရခိုင်ပါတီများကို ဝန်းရံမှုပိုမိုများပြားလာ နေကြောင်း ANP ကပြောဆိုသည်။

ယင်းသို့များလာရခြင်းကို ဦးကျော်သန်းက “ အခုလို ANP ကို မာန်အောင်က ပြည်သူများ ဝန်းရံလာရခြင်းဟာ ရခိုင်မှာ ရွေးကောက်ပွဲနယ်မြေတွေကို ချုံ့လိုက်တဲ့ အတွက် ဒီအစိုးရကို ဝေဖန်မှုတွေရှိခဲ့တယ်။ ဒါကြောင့် NLD ထက် ရခိုင်ပါတီ တွေကို မာန်အောင်ဒေသခံတွေက အားပေးလာတာဖြစ်တယ်” ဟု ဆိုသည်။ ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းရှိ ANP အမာခံ ဖြစ်သော နယ်မြေတို့တွင် ရွေးကောက်ပွဲ မရှိတော့သည့်အတွက် တောင်ပိုင်း မဲဆန္ဒနယ်များမှာ ပိုအရေးကြီးသော ကြောင့် ယင်းသို့ အင်အားပြရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ ထိပ်ပိုင်း ခေါင်းဆောင်များက ပြောဆိုနေကြသည်။ ယခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မာန်အောင်ကျွန်းတွင် ရခိုင်ပါတီများကိုသာ ပြည်သူတို့က ထောက်ခံမှု အားကောင်းနေပြီး ယင်း အထဲမှ ANP နှင့် ALD ပါတီနှစ်ခုသာ ပြိုင်ဆိုင်မှုပြင်းထန်မည်ဟု ဒေသခံများက သုံးသပ်နေကြသည်။ မာန်အောင်ဒေသခံ ကိုသီဟထွန်းက “ မာန်အောင်ကျွန်းမှာ ထိပ်သီး အင်အားကောင်းနေတာကတော့ ANP နဲ့ ALD တို့ ဖြစ်နေတာကိုတွေ့ တယ်။ သူတို့ပဲ ပြိုင်ဆိုင်မှုပြင်းထန်မယ် ” ဟုပြောသည်။

လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မာန်အောင်မြို့နယ်အတွင်း နိုင်ငံရေးပါတီများမှ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများနှင့် တသီးပုဂ္ဂလ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၂၉ ဦး ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်ပြီး ယင်းအထဲတွင် တသီးပုဂ္ဂလ ၆ ဦး ပါဝင်ကြောင်းလည်း သိရ သည်။ https://burma.irrawaddy.com/news/2020/10/22/232158.html

*************

၂၇။ မောင်တောခရိုင်လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်မှု ၅ ရက်ကြာရှိလာ၊ လုံခြုံရေးအရ သွားပြင်ခွင့်မရသေး
22 October 2020

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မောင်တောမြို့နဲ့ ဘူးသီးတောင်မြို့တွေမှာ လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်နေတာ ၅ ရက် ကြာရှိနေပြီဖြစ်ပြီး မီးပြန် လာအောင် ပြင်ဆင်တပ်ဆင်ဖို့ လုံခြုံရေးအခြေအနေအရ သွားရောက်ခွင့် မရသေးဘူးလို့ မောင်တောခရိုင်လျှပ်စစ် အင်ဂျင်နီယာ ဦးဟိန်းမိုးထက်က ပြောပါတယ်။ “ကျနော်တို့ဘက်ကတော့ ပြည်နယ်လျှပ်စစ်နဲ့ ချိတ်ဆက်ပြီး အခုပြတ် တောက် နေတဲ့နေရာကို သွားခွင့်ရဖို့ တာဝန်ရှိသူတွေကို တင်ပြထားတယ်။ ဒီနေ့အထိ သွားခွင့်မပြုသေးဘူး။ အချိန်တော့ နည်းနည်းကြာနိုင်မယ်ထင်တယ်။ ဘာကြောင့် သွားခွင့်မပြုတာလဲဆိုတော့ အဲ့ဒီနေရာတဝိုက်မှာ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေသေး တာကြောင့် လုံခြုံရေးစိတ်မချရလို့ ပြောတယ်။”မောင်တောခရိုင်ဖြစ်တဲ့ ဘူးသီးတောင်မြို့နဲ့ မောင်တောမြို့တွေမှာ အောက်တိုဘာ ၁၈ ရက် မွန်းလွဲ ၁၂ နာရီကျော်လောက်ကစပြီး လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်နေရာမှာ အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက် အထိ ပြန်လည်ရရှိခြင်းမရှိသေးတာပါ။

အခု လျှပ်စစ်ဓာတ်အားလိုင်း ပြတ်တောက်တဲ့နေရာဟာ ရသေ့တောင်မြို့နယ်၊ ထီးစွဲကျေးရွာနဲ့ သောင်းဒရင်းကျေးရွာ အကြား ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ လျှပ်စစ် အင်ဂျင်နီယာက ပြောပါတယ်။ အဆိုပါနေရာဒေသတစ်ဝိုက်မှာ အခုရက်ပိုင်းအတွင်း တပ်မတော်နဲ့ အေအေတို့ တိုက်ပွဲအပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားနေပြီး တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်ရာကနေ လက်နက်ကြီးကျည်စထိမှန်ကာ ဓာတ်အားလိုင်းကြိုး ပြတ်တောက်သွားတာလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ မောင်တော မြို့နဲ့ ဘူးသီးတောင်မြို့တွေမှာ ပြီးခဲတဲ့ သြဂုတ် ၂၄ ရက်ကလည်း လက်နက်ကြီးကျည်ထိမှန်သွားပြီး လျှပ်စစ်ကြိုးပြတ် တောက်သွားလို့ ရက် ၁၀ ကျော်ကြာ လျှပ်စစ်မီးပြတ်သွားခဲ့ဖူးပါတယ်။ http://burmese.dvb.no/archives/418572

*************

၂၈။ သီပေါတွင် ကျောင်းဆရာမ ၁ ဦးအပါအဝင် ကိုဗစ်-၁၉ လူနာ ၂ ဦးတွေ့ရှိ
23 October 2020

ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း သီပေါမြို့နယ်မှာ ကိုဗစ်-၁၉ အတည်ပြုလူနာ ၂ ယောက်တွေ့တယ်လို့ နယ်စည်းမခြား ပရဟိတ အဖွဲ့က ပြောပါတယ်။ အောက်တိုဘာလ ၁၇ ရက်နေ့က တခြားမြို့နယ်ကနေ သီပေါမြို့ကိုလာတဲ့ ကျောင်းဆရာမ ၁ ဦး အထက(၁)ကျောင်းမှာ ကွာရန်တင်းဝင်နေရာက ရောဂါပိုးစစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့ပြီး သီပေါဆေးရုံကို ပို့ဆောင်ထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။

အောက်တိုဘာ ၂၁ ရက်နေ့ကလည်း ရန်ကုန်ကနေပြန်လာတဲ့ အမျိုးသမီးကို သူရဲ့ နမ့်လန်မြောက်ပိုင်း ရပ်ကွက်နေအိမ်မှာပဲ ကွာရန်တင်းထားရာကနေ ရောဂါပိုးတွေ့ရှိခဲ့ပြီး နမ့်လန်ပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးကို ပို့ဆောင်ထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ပိုးတွေ့ လူနာ ၂ ဦး နဲ့ ဆက်စပ်တဲ့သူတွေကို လတ်တလောမှာ ကွာရန်တင်းထားထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။ http://burmese.dvb. no/archives/418674

**************

၂၉။ ကိုဗစ်ကြောင့် ရခိုင်တွင် ရေနံယိုဖိတ်မှုတုန့်ပြန်ရေး စီမံချက်အတွက် ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးမှုများ မလုပ်နိုင်
October 23, 2020

လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွက်ရေးဆွဲနေသည့် နိုင်ငံအဆင့်ရေနံယိုဖိတ်မှု တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်ရေး စီမံချက်အတွက် ရခိုင်ပြည်နယ်သို့ ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးမှုများ မလုပ်ဆောင်နိုင်ကြောင်း ရေကြောင်းပို့ ဆောင်ရေးညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ သိရသည်။

အဆိုပါ စီမံချက်ကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပင်လယ်ရေကြောင်းအဖွဲ့(IMO)၏ ပံ့ပိုးမှုဖြင့် ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေး ညွှန်ကြားမှု ဦးစီးဌာနမှ ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလက စတင်ရေးဆွဲနေခြင်းဖြစ်ကာ မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်း တစ်လျှောက်တွင် ရေနံ ယိုဖိတ်မှုဖြစ်ပွားပါက အရေးပေါ်တုန့်ပြန်မှု ပြုလုပ်နိုင်ရန်အတွက် ရေးဆွဲရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေး ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်(နည်းပညာ) ဦးကိုကိုနိုင်ကဆိုသည်။“ပြောရရင်တော့ ရခိုင်ပြည်နယ်က အရေးကြီးဆုံးလို့ ပြောလို့ရတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ရခိုင်ပြည်နယ် မဒေးကျွန်း တစ်ခုတည်းမှာတင် မတော်တစ်ဆမှုဖြစ် ခဲ့ရင် တစ်မိနစ်မှာတင် တန်ရာနဲ့ချီပြီး ယိုဖိတ်တာတွေ ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် ပထမဦးစားပေးပြီး ရေးဆွဲချင်ပေမယ့် ဒီအချိန် မှာ လမ်းတွေအကုန်ပိတ်ထားတော့ သွားလာဖို့မလွယ်တဲ့အတွက် ရန်ကုန်နဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းအတွက်ကိုပဲ အရင်ဆုံးပြီးသ လောက်ဆွဲနေတယ်”ဟု သူကပြောသည်။

ရေနံယိုဖိတ်မှု တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်ရေးစီမံချက်မှာ နိုင်ငံတိုင်းတွင် မဖြစ်မနေရှိသင့်သည့် စီမံချက်တစ်ခုဖြစ်ပြီး သဘောြင်္ကီး များ၊ သဘောငယ်များ သွားလာနေသည့်ဒေသများတွင် ရေနံယိုဖိတ်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ပါက မည်သို့တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်ရမည်များကို Plan ရေးဆွဲထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း သားငှက်ထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့ (WCS-Myanmar)မှ ဒုတိယဌာနေတာဝန်ခံ ဦးကျော်သင်းလတ် က ဆိုသည်။ လက်ရှိတွင် နိုင်ငံအဆင့်ရေနံယိုဖိတ်မှု တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်ရေးစီမံချက်တွင် အစိတ်အပိုင်း ပါဝင်သည့် Sensitivity Mapping Survey လုပ်ဆောင်ခြင်းကို ကမ်းရိုးတန်းဒေသအချို့တွင် ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနထံမှ သိရသည်။ https://www.bnionline.net/mm/news-76454

မှတ်ချက်။ သက်ဆိုင်ရာသတင်းမီဒီယာအသီးသီးမှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

** ပြီး **

Federal Journal MyanmarOctober 23, 2020Last Updated: October 23, 2020

0 40 minutes read

Related Articles

နေ့စဉ်စုဆောင်းတိုင်းရင်းသားသီတင်းလွှာစုစည်းတင်ပြခြင်း

လီဆူလူမျိုးများ ကချင်ဖြစ်ခြင်း၊ မဖြစ်ခြင်းနှင့်ဆိုင်သော အတွေးစု

အပတ်စဉ် တိုင်းရင်းသတင်းများ စုစည်းတင်ပြခြင်း

(၂၂) ကြိမ်မြောက် ကော်ယော်မိုနူမနော အမျိုးသားနေ့ ကျင်းပခဲ့တဲ့မြင်ကွင်း