” ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေရစီးကေႏွးသည္၊ ဖက္ဒရယ္ခရီးကေဝးသည္”
ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံု ေနထိုင္လ်က္ရွိၾကသည္။ လဂၤလိပ္တို႔ထံမွ လြတ္ လပ္ေရးရရွိခဲ့ေသာ္လည္း စည္းလံုးညီညႊတ္ျခင္း၊ တန္ဖိုးထားယံုၾကည္ျခင္းတို႔ျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးကို ပံုေဖာ္တည္ေဆာက္ႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယေန႔အထိ တိုင္းရင္းသား အခ်င္းခ်င္းအၾကား သံသယမ်ား၊ မယံုၾကည္မႈမ်ား၊ ရန္လိုမုန္းတီးမႈမ်ားႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည္။ ယခုမူႏွစ္ေပါင္း (၇၀)အထိ ျပည္တြင္းစစ္မွာ ၾကာရွည္ ခဲ့ရသည္။
ထိုလက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္ကို အဆံုးသတ္ရန္အတြက္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတျဖစ္လာသည့္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္(၁၈) ရက္ေန႔တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို စတင္ဖိတ္ေခၚခဲ့ရာ တိုင္းရင္းသားမ်ားက မယံုၾကည္ ျဖစ္ ခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစုိးရဘက္မွ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုးဝန္ႀကီးအဖြဲ႔မ်ား ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ တြင္ ေတြ႔ဆံုၿပီးေနာက္ ယံုၾကည္မႈမ်ားတည္ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးပါတီ (RCSS)က အစိုးရႏွင့္ အပစ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။ ထိုအေျခအေနေၾကာင့္ အစုိးရ ဘက္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အရွိန္အဟုန္ျမွင့္၍ ေဆာင္ရြက္လာခဲ့ၿပီး၊ တစ္ႏွစ္အတြင္း တိုင္းရင္း သားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ (၁၄)ဖြဲ႔ႏွင့္ တစ္ဖြဲ႔ခ်င္းအပစ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္မ်ား လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္သည္ အထိ တိုးတက္လာခဲ့သည္။ ထိုမွတစ္ဆင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားဘက္မွ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးကို ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ထိုေတာင္းဆိုမႈမ်ားေၾကာင့္ပင္ လက္ရွိၿငိမ္း ခ်မ္းေရးလမ္းကို ေလွ်ာက္လွမ္းရန္ ပင္မတံခါးဟု ေျပာရမည့္တစ္ႏိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲ ေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA)ဟူ၍ ေပၚေပါက္လာရျခင္းျဖစ္ေပသည္။
ထိုစာခ်ဳပ္ကိုရရွိရန္ အစုိးရႏွင့္တပ္မေတာ္တို႔က တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔(၁၆)ဖြဲ႔ႏွင့္ လေပါင္း(၂၂)လအၾကာ ေဆြးေႏြးခဲ့ရသည္။ ရလဒ္အေနျဖင့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္လက္ထက္တြင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္(၈)ဖြဲ႔ NCA ကို သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။ လက္ရွိအစိုးရ လက္ထက္တြင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္(၂)ဖြဲ႔က NCA ကို ထပ္မံလက္မွတ္ေရးထိုးလိုက္ေသာ ေၾကာင့္ တိုုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ (၁၀)ဖြဲ႔ႏွင့္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးျဖစ္သည္။
NCA မွအစျပဳခဲ့သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ေလ်ာ့နည္း က် ဆင္းလာေအာင္ အေထာက္အကူျပဳႏိုင္ခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ျပည္ ထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ(၂၁)ရာစု ပင္လံုကို က်င္းပႏိုင္ခဲ့သည္မွာ ယခုဆိုလွ်င္ တတိယအႀကိမ္ အထိ ရွိၿပီးျဖစ္သည္။ ထိုညီလာခံမ်ားမွ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ စစ္ပြဲမ်ားရပ္တန္႔ေရး၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရရွိေရး၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားအားလံုးတန္းတူအခြင့္အေရးရရွိေစေရးႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ ေပၚထြန္းလာေရး စသည္တို႔အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားေရာင္ျခည္ သန္းလာမည္ဟု တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ယံုၾကည္ၾကသည္။ ထိုညီလာခံမွ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို ျပည္ေထာင္ စု သေဘာတူညီခ်က္အစိတ္အပိုင္းမ်ားအျဖစ္ အခ်က္(၅၁) ခ်က္ကိုလည္း ရရွိခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ NCA ကို လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ ကိုင္အဖြဲပအမ်ား NCA တြင္ ပါဝင္လက္ မွတ္ေရးထိုးရန္ အစိုးရကနည္းလမ္းရွာေဖြလ်က္ရွိသည္။
အစိုးရကၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အားသြန္ခြန္စုိက္ႀကိဳးပမ္းေနသည္ကို ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္း ေရးညီ လာခံ (၂၁)ရာစုပင္လံု တတိယအစည္းအေဝးတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂိၢဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၾကားသြားသည့္ အဖြင့္မိန္႔ခြန္းတြင္ ေတြ႔ႏိုင္ေပသည္။ လက္ရွိ ၂၀၁၈- ခုႏွစ္အတြင္း ေနာက္ထပ္ပင္လံု ညီလာခံတစ္ႀကိမ္၊ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ပင္လံုညီလာခံႏွစ္ႀကိမ္၊ ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္မတိုင္မီ ပင္လံုညီလာခံသံုးႀကိမ္က်င္းပရန္ အစိုးရကေမွ်ာ္မွန္းထားသည္။ ထိုညီလာခံသံုး ႀကိမ္ အတြင္း ဒီမုိကေရစီဖက္ဒရယ္စနစ္ဆို္ုင္ရာ အေျခခံမူမ်ားအၿပီးသတ္ခ်မွတ္၍ အနာဂတ္ ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္မ်ား အခိုင္အမာတည္ေဆာက္ေပးႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္မွန္း ထားေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။
. ယခင္က တိုင္းရင္းသားမ်ားလက္နက္ကိုင္မ်ားဘက္မွ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ ေဆာက္ ရန္ ေျပာဆိုလိုက္တိုင္း ခါးခါးသီးသီးျငင္းပယ္ခံရသည္။ ထိုသို႔ျငင္းပယ္ခံရျခင္းမွာ တပ္မေတာ္က ဖက္ ဒရယ္ဆိုသည္မွာ ခြဲထြက္ေရးဟု ထင္ျမင္ယူဆခဲ့ဖူးသည့္ အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ တိုုင္းရင္း သားမ်ားဘက္မွ ဖက္ဒရယ္ဒီမိုကေရစီျပည္ေထာင္စုမွာ ခြဲထြက္ေရးမဟုတ္ ေၾကာင္း အႀကိမ္ႀကိမ္ေျပာ ဆိုခဲ့ေသာ္လည္း အခ်ည္းႏွီးပင္ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
တိုင္းရင္းသားမ်ား အစဥ္တစိုက္ေျပာဆိုေနသည့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ဆိုသည္မွာ သီးျခားလြတ္လပ္ ခြင့္ရွိေသာ လူမ်ိဳးမ်ား(ဝါ) ျပည္ေထာင္စုက သီးျခားအမ်ိဳးသားႏိုင္ငံထူေထာင္ျခင္းမျပဳဘဲ မိမိတို႔ ပိုင္ဆိုင္ ထားသည့္ ျပည္ေထာင္(နယ္ေျပမ်ား)ကို မိမိတို႔၏ သေဘာဆႏၵအေလ်ာက္ပူးေပါင္း၍ ျပည္ေထာင္မ်ား ကို စုစည္းထားသည့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္ကို တည္ေထာက္ေသာစနစ္ျဖစ္ သည္။
ဖက္ဒရယ္ဟူေသာစကားရပ္သည္ လက္တင္စကား Foedus ႏွင့္ Fide ဟူေသာစကားလံုး ႏွစ္ခုမွ ေပါင္းစပ္ဆင္းသက္လာၿပီး “သေဘာတူစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ျခင္း” (သို႔မဟုတ္) “ပဋိညာဥ္ျပဳျခင္း” ဟူ၍ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုၾကသည္။ ထိုစကားကို ႏိုင္ငံေရးစနစ္တြင္ လက္ေတြ႔က်င့္သံုးေသာအခါ ျပည္ေထာင္ မ်ား (ဝါ) အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ားက မိမိတို႔ဆႏၵအေလ်ာက္ပူးေပါင္း၍ “ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံေတာ္” အတူတကြ ထူေထာင္ျခင္းစနစ္ဟူေသာ “ျပည္ေထာင္စုစနစ္” (Federation) ဟု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ မ်ား ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကေသာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္သည္ ရွမ္း၊ ကခ်င္ ႏွင့္ ခ်င္းျပည္ေထာင္မ်ားအပါအဝင္ ဗမာျပည္အစုိးအရတို႔က ပူးေပါင္း လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ေသာ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သစ္ထူေထာင္ရန္ သေဘာတူ ညီခဲ့ေသာေၾကာင့္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္သည္ ဖက္ဒရယ္ဟူေသာ အဓိပၸါယ္ကို ျပည့္စံုေစသည္ဟု တိုင္းရင္း သားမ်ားက ေျပာဆိုလ်က္ရွိသည္။
ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္၏ အဂၤါရပ္မ်ားသည္ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္ ပံုစံမ်ိဳးစံုျဖင့္ က်င့္သံုးေနၾကၿပီး တစ္ႏိုင္ငံလံုး ကြဲျပားျခားနားေနသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ အနီးစပ္ဆံုးဖက္ဒရယ္ စနစ္မွာ –
(၁) မိမိတို႔၏ လြတ္လပ္ေသာ ဆႏၵအတိုင္း ပူးေပါင္းျခင္း (Voluntary Association)
(၂) ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းႏွင့္စုေပါင္းအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း (Self-rule and Shared-rule)
(၃) ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္
(၄) ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းႏွင့္ စုေပါင္းအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း(ဝါ)ျပည္နယ္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္အၾကားဆက္ဆံ ေရးႏွင့္အာဏာသံုးစြဲေရး
(၅) စုေပါင္းအုပ္ခ်ဳပ္၍ ျပည္ေထာင္စုကိုစီမံခန္႔ခြဲျခင္း
(၆) ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးကို စီမံခန္႔ခြဲျခင္း
(၇) သဘာဝရင္းျမစ္မ်ား ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ႏွင့္မွ်ေဝခံစားျခင္း
(၈) ဘာသာတရားကို အေျခမခံေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ျခင္းတို႔ပင္ျဖစ္သည္ဟု တိုင္းရင္းသား ေခါင္း ေဆာင္မ်ားက ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။
ယခုမူ ဖက္ဒရယ္ဆိုသည့္စကားလံုးမွာ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ မ်ားအၾကား တစ္ေၾကာ့ျပန္ေနရာယူလာခဲ့ျပန္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပင္လံု ညီလာခံ၌ သူ၏မိန္႔ခြန္းတြင္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ဆိုင္ရာ အေျခခံမူမ်ားကို ခ်မွတ္ရမည္ဟု ထည့္သြင္း ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပသည္။ သို႔ေသာ္ တပ္မေတာ္က တိုင္းရင္းသားမ်ားလိုလားလ်က္ရွိေသာ ဖက္ဒ ရယ္စနစ္သည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ဖက္ဒရယ္စနစ္၏ ဝိေဒသလကၡဏာမွာ မ်ားစြာပါ ဝင္ေနျခင္းေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားေတာင္းဆိုေနေသာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို သီးျခားထပ္မံ ေပးစရာ မလိုအပ္ေၾကာင္း တံု႔ျပန္ခဲ့ၾကသည္။
ထုိ႔အျပင္ ဥပေဒျပဳေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၌ ပိုင္းျခားသတ္ မွတ္ေပး ထားျခင္း၊ ဘ႑ာေရးႏွင့္ သဘာဝရင္းျမစ္မ်ားကို ခြဲေဝသံုးစြဲျခင္း၊ တစ္ႏိုင္ငံလံုးႏွင့္သက္ ဆိုင္သည့္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္ (သို႔မဟုတ္) အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္တစ္ရပ္ထားရွိျခင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္ တြင္အျမင့္ဆံုး အေျခခံဥပေဒရွိျခင္း၊ အစိုးရမမ်ားအၾကား အျငင္းပြားမႈအားေျဖရွင္းေပးႏိုင္သည့္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္ ထားရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္မလိုဟု တပ္မေတာ္က ေထာက္ျပခဲ့ေပသည္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ျပည္နယ္(သုိ႔) တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားရွိ ျခင္း၊ ဗဟို အစုိးရႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး(သို႔မဟုတ္) ျပညနယ္မ်ားကို ဥပေဒျပဳေရးအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာ ဏာမ်ားကို ခြဲေဝထားရိွျခင္း၊ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္ျဖစ္ေသာ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တို႔တြင္ အာဏာတူညီမႈရွိၿပီး ကိုယ္စားလွယ္ေစလႊတ္မႈလည္းတူညီေသာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တန္းတူညီမႈရွိေၾကာင္း တပ္မေတာ္ကဆိုခဲ့ဖူးေလသည္။ ထိုအခ်က္ကပင္ သေဘာထားကြဲလြဲခဲ့ျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ျပင္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ (၂၁)ရာစုပင္လံု တတိယအစည္းအေဝးတြင္ တပ္ မေတာ္ကာကြယေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္ေျပာဆိုခဲ့သည့္ မိန္႔ခြန္းအရလည္း တိုင္း ရင္းသားမ်ားအၾကား ေဝဖန္မႈမ်ားေသာ ေသာညံခဲ့ရသည္။ ထုိပင္လံုညီလာခံတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္က လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရျခင္း၏ မူလဇစ္ျမစ္မွာ ကိုလိုနီ ေခတ္ေသြးခြဲအုပ္ ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း အဖြင့္မိန္႔ခြန္းတြင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ေပၚေပါက္လာသည့္ လက္ နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္အၾကားတြင္ ျပႆနာႀကီးငယ္ တစ္စံုတစ္ရာမရွိဘဲ သက္ဆိုင္ ရာအစိုးရမ်ားႏွင့္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကားတြင္သာ မေက်နပ္ခ်က္မ်ား၊ ေတာင္းဆိုခ်က္ မ်ားရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။ ထိုေျပာဆိုခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ပင္ ေဝဖန္မႈမ်ားေသာ ေသာညံခဲ့ ရျခင္းျဖစ္ေပသည္။
အေၾကာင္းရင္းမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား ေတာင္းဆိုသည့္အခ်က္မ်ားအေပၚ အစုိးရ ကလိုက္ေလ်ာလိုသည့္ ဆႏၵရွိခဲ့လွ်င္ေတာင္ တပ္မေတာ္ကမလိုက္ေလ်ာပါက ဘာမွ်လုပ္၍ မရဘဲ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားပင္ ေရွ႕မဆက္ႏိုင္ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး အခက္ႀကံဳေတြ႔ရလ်က္ရွိသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ပင္ တိုင္းရင၈္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ စကားေျပာမည္ ဆိုပါက အစိုးရတစ္ဖြဲ႔တည္းျဖင့္ ေျပာဆိုေနရျခင္းမဟုတ္ဘဲ တပ္မေတာ္ႏွင့္ပါေျပာဆိုေနရ သည့္အ တြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးမွာ ထင္ထားသည္ထက္ ပို၍ရွည္ၾကာေနျခင္းျဖစ္သည္။ လက္ရွိ မ်က္ေမွာက္ အေျခအေနမ်ားအရ အစုိးရအေနျဖင့္လည္း အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးကို တိုင္းရင္းသားလက္နက္ ကိုင္မ်ားႏွင့သာမက တပ္မေတာ္ႏွင့္ပါ ျပဳလုပ္ေနရသည္။
ထိုသို႔ ရင္ၾကားေစ့ေရးျပဳလုပ္ေနရသည့္ကာလအတြင္း ေဖစ့္ဘြတ္ကုမၸဏီက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္အသံုးျပဳေနေသာ ေပ့စ္၊ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရံုးအသံုးျပဳေနေသာ ေပ့စ္၊ ျမဝတီေပ့စ္အပါအဝင္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္အေကာင့္(၁၈)ခုႏွင့္ ေဖ့စ္ဘြတ္ေပ့စ္(၅၂)ခုတို႔ကို ပိတ္သိမ္းလိုက္ သည္။ ထိုသုိ႕ တပ္မေတာ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အေကာင့္မ်ား၊ ေပ့စ္မ်ားကို ပိတ္သိမ္းလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ အစိုးရလုပ္ေဆာင္ေနသည့္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ထိုခိုက္လာႏိုင္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတရံုးေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးက ဝန္ခံေျပာဆိုခဲ့ၿပီး၊ အစိုးရကတာဝန္ ေပးထားသည့္ ေဖ့စ္ဘြတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ (Social Media Monitoring Team-SMMT)က တပ္မေတာ္ႏွင့္သက္ဆိုင္ သည့္ ေဖ့စ္ဘြတ္စာမ်က္ႏွာမ်ားကို ပိတ္သိမ္းျခင္းလံုးဝမရွိခဲ့ေၾကာင္း ေျပာ ဆိုခဲ့သည္။
ထိုအခ်က္ကပင္ အစိုးရအေနျဖင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို တိုင္းရင္းသား လက္နက္ ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအပါအဝင္ တပ္မေတာ္နဲ႔ပါ ျပဳလုပ္ေနရသည္မွာ ထင္ရွားလာေပ သည္။ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည့္ အဖြဲ႕မ်ားမွာလည္း အပစ္ရပ္စဲထားသည္ဆိုသည့္တိုင္ တစ္ခါတစ္ရံ တပ္ မေတာ္ႏွင့္ နယ္ေျမမ်ားတြင္ ထိေတြ႔ပစ္ခတ္မႈမ်ားရွိေနေသးသည္။ နယ္ေျမမ်ား တြင္ ထိေတြ႔မရွိေစကာ မူ စကားဝုိင္းေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၌ စကားလံုးဝိဝါဒကြဲျပားမႈမ်ားႏွင့္ႀကံဳေတြေန ရတတ္သည္။ ထိုအေျခအေန မ်ားေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ (၂၁)ရာစု ပင္လံု အစည္းအေဝးမ်ားကို ေျခာက္လလွ်င္ တစ္ႀကိမ္က်င္းပရန္ သေဘာတူညီထားၾကေသာ္လည္း ယခု တစ္ႏွစ္တိတ္ျပည့္ေျမာက္ လာသည့္ အတြက္ တတိယအစည္းအေဝးကိုပင္ မျဖစ္မေနက်င္းပေနရ သည့ အေျခအေနပင္ျဖစ္ေနသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ပင္ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ က်န္ရွိေနသည့္အဖြဲ႔မ်ားကလည္း လက္မွတ္ ေရးထိုး ရန္ မဝံ့မရဲျဖစ္လာၾကသည္။ မယံုမၾကည္ျဖစ္လာၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ အကဲခတ္ေနၾကသည္။ ထုအေျခအေနတြင္ အခ်ဳိ႕အဖြဲ႔မ်ားက တပ္မေတာ္ေပ့စ္မ်ား အား ေဖ့စ္ဘြတ္မွ ဖယ္ရွားပိတ္ပင္ခံရျခင္းကို ဝမ္းသာသေယာင္ ေၾကညာခ်က္မ်ားေတြ႔ရွိလိုက္ရ သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ပင္ လက္ရွိမ်က္ေမွာက္အေျခအေနကို သံုးသပ္ရပါမူ အစုိးရ၊တပ္မေတာ္၊ တိုင္းရင္း သားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား ေလွ်ာက္လွမ္းေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးမွာ ေဝးကြာေနဦး ေတာ့မည္ျဖစ္ ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေရစီးက ေႏွးသည္။ ဖက္ဒရယ္ခရီးက ေဝးေနဦးေတာ့မည္ဟု သုံးသပ္မိပါသည္။
မင္းရန္ႏိုင္
