zawgyi
ေန႔စဥ္တိုင္းရင္းသားသတင္းမ်ား စုေဆာင္းတင္ျပျခင္း
(No. 58 , September 18, 2020)
၁။ ကခ်င္တြင္ ေျပာင္းေ႐ႊ႕တပ္ရင္းမ်ားေၾကာင့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲရလဒ္ထိခိုက္မည္ကို စိုးရိမ္
၂။ ေအာက္ေျခထိေတြ႕မႈမ်ား ေရွာင္ရွားႏိုင္ေရး ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားေတြ႕ဆုံညႇိႏႈိင္းခဲ့
၃။ ညမထြက္ရအမိန္႔ႏွင့္ ကိုဗစ္ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားခ်ိဳးေဖာက္သည့္ ပလက္ဝေဒသခံအခ်ိဳ႕ကို အေရးယူမည္
၄။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ နီးလာသျဖင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္လာမည္ကို စိုးရိမ္ေန
၅။ ဘတ္ဂ်က္ႏွစ္ကုန္ခါနီးအထိ တိုင္းရင္းသားစာေပအဖြဲ႕ေတြ ဘတ္ဂ်က္မခ်ေပးႏိုင္ေသးလို႔ အခက္ေတြ႕
၆။ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျဖစ္ရန္ ႏုတ္ထြက္ၿပီးမွ ေ႐ြးေကာက္ပြဲဝင္ျခင္းျဖစ္ဟု အမ်ိဳးသမီးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေျပာ
၇။ ရေသ့ေတာင္တြင္ လက္နက္ႀကီးက် ၁ ဦးေသ ၂ ဦးဒဏ္ရာရ
၈။ သီေပါ – နမ့္လန္ လမ္းေဘးတြင္အမ်ိဳးသားတဦး အေလာင္းေတြ႕
၉။ ေကာ့ကရိတ္ခ႐ိုင္ရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္နယ္ေျမမ်ား၌ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပႏိုင္ေသး
၁၀။ ခ်င္းျပည္နယ္ က်ီခါးၿမိဳ႕တြင္ ဇိုမီးဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရး ျပဳလုပ္
၁၁။ RCSS/SSA ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမအတြင္း ကိုဗစ္-၁၉ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ ျပန္ေထာင္
၁၂။ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္မွ ေက်း႐ြာ(၉) အုပ္စု ပါဝင္ႏိုင္မည္မဟုတ္ဟုဆို
၁၃။ လႊတ္ေတာ္သည္ အစိုးရကို ထိန္းေက်ာင္းမႈအားနည္းဟု အမတ္ေလာင္းေထာက္ျပ
၁၄။ ထိုင္းနယ္စပ္ ရွမ္းဒုကၡသည္မ်ား မဲေပးခြင့္ရအုံးမည္မဟုတ္
၁၅။ Covid-19 ေၾကာင့္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား ထက္ဝက္ေဈးျဖင့္ ေရာင္းခ်ေနရ
၁၆။ ဖာလာသီးေပၚခ်ိန္ ေစ်းက်သည့္အတြက္ စိုက္ေတာင္သူမ်ားအခက္အခဲျဖစ္
၁၇။ ဖားကန႔္တြင္ Covid-19 အတည္ျပဳလူနာ ၄ ဦး ထပ္တိုး
၁၈။ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ quarantine စင္တာမ်ားအတြက္ ေန႔စဥ္ စားနပ္ရိကၡာကို WFP က ေထာက္ပံ့မည္
၁၉။ ကိုဗစ္-၁၉ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးေနစဥ္ မူးယစ္ေဆးမိ
၂၀။ COVID-19 ဆိုင္ရာ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ KNC ပါတီက မဲဆြယ္စည္း႐ုံးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၿပီး ႏိုဝင္ဘာ ၈ ရက္တြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမျဖစ္ႏိုင္ဟု KNC ပါတီ ဥကၠ႒ ေျပာၾကား
၂၁။ တရားမွ်တတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏိုင္မယ့္အခ်ိန္ မဟုတ္ေၾကာင္း ANP ပါတီ ထုတ္ျပန္
၂၂။ ဆီဆိုင္ တြင္ ၁၃ႏွစ္ အ႐ြယ္ ကေလးတဦးထံ ကိုဗစ္-၁၉ ေတြ႕
၂၃။ ကိုဗစ္ဒုတိယလႈိင္းေၾကာင့္ အတိုက္ခံပါတီမ်ား မဲဆြယ္ရာတြင္ အခက္ႀကဳံေနရ
၂၄။ မြန္ျပည္နယ္ သစ္ေတာဝန္ထမ္း ၈ ဦး ကိုဗစ္-၁၉ ကူးစက္ခံရ
၂၅။ ဦးဂါေက်း႐ြာမွ မုဒိမ္းမႈကိစၥ တပ္မေတာ္သားသုံးဦးႏွင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ားကို စစ္စည္းကမ္းအရ အေရးယူမည္
***************
၁။ ကခ်င္တြင္ ေျပာင္းေ႐ႊ႕တပ္ရင္းမ်ားေၾကာင့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲရလဒ္ထိခိုက္မည္ကို စိုးရိမ္
September 17, 2020
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဆြမ္ပရာဘြမ္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူ ၁,၈၆၂ ဦးအနက္ ဩဂုတ္လဆန္းပိုင္းက ေျပာင္းေ႐ႊ႕လာသူ တပ္မေတာ္သား ၄၀၀ ေက်ာ္ပါဝင္ေနေၾကာင္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားထံမွ (စက္တင္ဘာ ၁၇) တြင္ သိရွိရ သည္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲဥပေဒအရ ေဒသတစ္ခုတြင္ ရက္ေပါင္း ၉၀ ႏွင့္အထက္ ေရာက္ရွိေနထိုင္ၿပီးမွသာ ထိုေဒသ၌ မဲစာရင္း တင္သြင္းႏိုင္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း မဲဆႏၵရွင္စာရင္းတြင္ ႐ုတ္တရက္ေ႐ႊ႕ေျပာင္းလာေသာ တပ္မေတာ္သားမ်ား ပါဝင္ေနျခင္း အေပၚ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားက စိုးရိမ္မႈရွိေနၿပီး ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ထံ ေမးျမန္းထားသည္။
“အခု ကြၽန္ေတာ့္မဲဆႏၵနယ္မွာ စစ္သားေတြ မဲေပးဖို႔ ေစာင့္ေနၾကတယ္။ သူတို႔က အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၿပီ။ ၂၀၁၅ တုန္းက လည္း ဒီလိုမ်ိဳးေစာင့္ေနတဲ့ပုံစံမ်ိဳး မရွိခဲ့ဘူး။ သူတို႔ထည့္မယ့္ဘက္က မဲႏိုင္သြားဖို႔ေတာ့ ရွိတယ္။ စစ္တပ္မဲနဲ႔ပဲ အေရးနိမ့္ လာမလား စိုးရိမ္တာေပါ့ေနာ္” ဟု ကခ်င္ျပည္နယ္ျပည္သူ႔ပါတီ (KSPP) မွ ဦးကြမ္ေဂါင္ေအာင္ခမ္းက ေျပာသည္။ လာမည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ဦးကြမ္ေဂါင္ေအာင္ခမ္းသည္ ဆြမ္ပရာဘြမ္ၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေနရာအတြက္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ျဖစ္သည္။
ရက္ေပါင္း ၉၀ ေနထိုင္ျခင္းမရွိဘဲ မဲစာရင္း၌ တပ္မေတာ္သားမ်ားပါဝင္ေနျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၿမိဳ႕နယ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ထံ ေမးျမန္းထားဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ဆြမ္ပရာဘြမ္ၿမိဳ႕နယ္မွ NLD ပါတီဝင္ လက္ရွိ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚေဂ်ထုေရာ္က ေျပာသည္။ ဆြမ္ပရာဘြမ္ၿမိဳ႕နယ္အေျခခ် တပ္မေတာ္စခန္းမ်ားမရွိေသာ္လည္း ေရွ႕တန္းေရာက္ တပ္ရင္း တပ္ဖြဲ႕မ်ားမွ တပ္မေတာ္သားမ်ားက ေ႐ြးေကာက္ပြဲအတြက္ ပုံစံ ၃ ျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားလာေသာေၾကာင့္ လက္ခံထားျခင္းျဖစ္ သည္ဟု ၿမိဳ႕နယ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ အတြင္းေရးမႉး ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက ေျပာသည္။ လုံၿခဳံေရးႏွင့္သက္ဆိုင္ ေသာေၾကာင့္ တပ္မေတာ္သားမ်ား၏ မဲစာရင္းအတိအက်ကို ေပး၍ မရေသးေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ပုံစံ ၃ျဖင့္ ေလွ်ာက္ထား လာေသာ တပ္မေတာ္သား ၄၀၀ ၏ အခ်က္အလက္မ်ားကို စက္တင္ဘာ ၁၇ ရက္တြင္ စတင္စိစစ္မည္ျဖစ္ၿပီး အခ်က္ အလက္ျပည့္စုံပါက လက္ခံမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက ေျပာသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း မၾကာခင္က ေ႐ႊ႕ေျပာင္းလာသည့္ တပ္မေတာ္သားမ်ား၏ မဲစာရင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္းကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ေသာ္လည္း လက္ခံ ေျဖၾကားျခင္း မရွိေပ။ https://www.myanmar-now.org/mm/n ews/4518
***************
၂။ ေအာက္ေျခထိေတြ႕မႈမ်ား ေရွာင္ရွားႏိုင္ေရး ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားေတြ႕ဆုံညႇိႏႈိင္းခဲ့
September 16, 2020
ကရင့္လက္နက္ကိုင္အခ်င္းခ်င္းၾကား ေအာက္ေျခ ေျမျပင္ထိေတြ႕မႈမ်ား ေရွာင္ရွားႏိုင္ေရးအတြက္ ကရင္အမ်ဳိး သားအစည္း အ႐ုံး-KNU ဦးေဆာင္ၿပီး ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕ ၂ ဖြဲ႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ ညႇိႏႈိင္းမႈတစ္ခုကို စက္တင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔က KNU ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမတစ္ေနရာ၌ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ KNU ၏ လက္နက္ကိုင္တပ္ျဖစ္သည့္ ကရင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KNLA) အပါအဝင္ ကရင္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (BGF)၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ KNU/KNLA –PC) မွ ထိပ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားပါဝင္၍ မၾကာေသးမီက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေအာက္ေျခထိေတြ႕မႈမ်ားအေပၚ ေဆြးေႏြးၿပီး ေရွ႕ဆက္ထိေတြ႕မႈ မ်ား မျဖစ္ေပၚေစေရး ႏွင့္ စည္းလုံးညီၫြတ္မႈ ရရွိေရးတို႔အေပၚ ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
KNU အတြင္းေရးမွဴး (၂) ပဒိုေစာလွထြန္းက “ကရင္လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြ ဒီေျမျပင္ဂေရာင္းမွာ တစ္ဖြဲ႔နဲ႔တစ္ဖြဲ႔ ထိေတြ႔ မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ နားလည္မႈေတြမလြဲေအာင္အဲ့ဒီအတြက္ ေတြ႕ၾကတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက တေလာက ျဖစ္သြားတဲ့ လမ္းေဟာင္းဘက္မွာ ပစ္ခတ္မႈေတြျဖစ္ေတာ့ ကိုယ့္ကရင္ျပည္သူေတြၾကားမွာ အသံမ်ဳိးမ်ဳိးေတြ ထြက္လာတဲ့အေပၚမွာ အဲ့ဒါကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျဖစ္ေအာင္ေပါ့၊ နားလည္မႈ ပိုမိုရရွိဖို႔ လိုအပ္တာ ေပါ့”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
အဆိုပါ ေတြ႕ဆုံမႈတြင္ KNLA ဘက္မွ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာေဂ်ာ္နီႏွင့္ ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာေဘာေက်ာ္ဟဲ အပါအဝင္ KNU ကာကြယ္ေရးႏွင့္ အျခားထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ BGF မွ ကရင္ျပည္နယ္ နယ္ျခား ေစာင့္တပ္ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဗိုလ္မႉးႀကီး ေစာခ်စ္သူ၊ KNU/KNLA-PC မွ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေစာေနစိုးျမ ႏွင့္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕တုိ႔ ပါဝင္တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ က်န္ရွိသည့္ ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြ႔ဲတစ္ဖဲြ႔ျဖစ္သည့္ ဒီမိုကေရစီ အက်ဳိးျပဳကရင္တပ္မေတာ္(DKBA) မွာ Covid-19 ကာလ သြားလာေရး အခက္အခဲေၾကာင့္ တက္ေရာက္ႏိုင္ျခင္းမရွိေၾကာင္း သိရသည္။ http://kicnews.org/2020/09/%e1%80%b1%e1%80%a1%e1%80%ac%e1%80%80%e1%80%
****************
၃။ ညမထြက္ရအမိန္႔ႏွင့္ ကိုဗစ္ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားခ်ိဳးေဖာက္သည့္ ပလက္ဝေဒသခံအခ်ိဳ႕ကို အေရးယူမည္
September 15, 2020
ပလက္ဝစစ္ေရွာင္မ်ားမွာ စားဝတ္ေနေရးက်ပ္တည္းသျဖင့္ ကပ္ေရာဂါကို မေၾကာက္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေန႔စဥ္အသုံးစားရိတ္ရရန္ အသြားအလာကန္႔သတ္ထားသည့္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕သို႔ အထမ္းလိုက္သြားျခင္းျဖစ္သည္ဟု စစ္ေရွာင္မ်ား ကူညီသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။ ကိုဗစ္ႏိုင္တင္းကန္႔သတ္မႈမ်ား ခ်ထားသည့္ေဒသသို႔ နယ္ေျမေက်ာ္လြန္ သြားလာခဲ့သည့္ ပလက္ဝေန အရပ္သား ၄၁ ဦးကို အေရးယူရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးက ေျပာသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္ဝၿမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္ ၃၀ ေက်ာ္ေဝးေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕တြင္ အရက္ဆီပုံးမ်ား သြားေရာက္သယ္ေဆာင္၍ ျပန္လာသည့္ စစ္ေရွာင္ႏွင့္ အရပ္သား ၄၁ ဦးကို ပလက္ဝၿမိဳ႕အေျခစိုက္ တပ္မေတာ္ေျခလ်င္ တပ္ရင္ ၂၈၉ က စက္တင္ဘာ ၉ ည ၈ နာရီခန္႔တြင္ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
ကပ္ေရာဂါစည္းကမ္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ညမထြက္ရအမိန္႔ကို ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့သည့္အတြက္ တပ္မေတာ္က ဖမ္းဆီးခဲ့ကာ ႏွစ္ရက္ခန္႔ စစ္ေဆးေမးျမန္းၿပီးေနာက္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္အာဏာပိုင္အဖြဲ႕သို႔ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့သည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ စည္ပင္သာယာေရး ဝန္ႀကီး ဦးစိုးထက္က ေျပာသည္။ “သတ္မွတ္ထားတဲ့အခ်ိန္ကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး ပုဒ္မ ၁၄၄ ကို ေဖာက္ဖ်က္တာ၊ ေနာက္ ကိုဗစ္ နဲ႔ဆိုင္တဲ့ ေဘးအႏၲရာယ္ဆိုင္ရာပုဒ္မနဲ႔လည္း ၿငိတာေပါ့။ ပုဒ္မႏွစ္ခုေလာက္နဲ႔ ၿငိတဲ့သေဘာျဖစ္တာေပါ့” ဟု ဦးစိုးထက္က ေျပာသည္။
“သူတို႔သြားတာကလည္း အျပစ္ေတာ့မရွိပါဘူး။ စားစရာမွမရွိတာကိုး။ ကိုဗစ္ကိုလည္း ေၾကာက္မေနအားေတာ့ဘဲ သြားေတာ့ အခုလိုေတြ ျဖစ္ကုန္တာေပါ့”ဟု မိုင္နန္းေဝက ေျပာသည္။ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ စီမံခန႔္ခြဲ မႈဥပေဒတြင္ မတူေသာ ျပစ္မႈမ်ားအတြက္ အနိမ့္ဆုံးျပစ္ဒဏ္ ေထာင္ဒဏ္ တစ္လမွ အျမင့္ဆုံး ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္အထိ ခ်မွတ္ႏိုင္သလို ပုဒ္မ ၁၄၄ ညမထြက္ရအမိန႔္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ပါက ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ပုဒ္မ ၁၈၈ ျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၃ လအထိ အေရး ယူႏိုင္သည္။ https://www.myanmar-now.org/mm/news/4506
**************
၄။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ နီးလာသျဖင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္လာမည္ကို စိုးရိမ္ေန
September 17, 2020
၂၀၂၀ ပါတီစုံ ဒီမိုကေရစီ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ နီးလာသျဖင့္ သွ်မ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ( RCSS/SSA ) နယ္ေျမ အတြင္း တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားလာမည္ကို စိုးရိမ္ေနေၾကာင္း RCSS ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူက ေျပာၾကားသည္။ လက္ရွိမွာ RCSS/SSA ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ နယ္ေျမတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား မရွိေသာ္လည္း တပ္မေတာ္ စစ္အင္အားလႈပ္ရွား/ျဖည့္တင္းေနမႈေၾကာင့္ တိုက္ပြဲ ျပန္ျဖစ္လာမည္ကို စိုးရိမ္ေနသည္ဟု RCSS/SSA မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး အုမ္ေခး က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ ကိုေျပာသည္။
ေ႐ြးေကာက္ပြဲက်င္းပမည့္ ရက္နီးလာသည့္ႏွင့္ အမွ် တဖက္သတ္တိုက္ပြဲ ပုံစံ ျပဳလုပ္ၿပီး ျပည္သူမ်ားကို ထိတ္လန႔္ေအာင္ လုပ္လာႏိုင္ၿပီး၊ ျပည္သူမ်ား ဆႏၵမဲ ထည့္မည့္ေနရာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မသြားရဲပဲျဖစ္မည္ကို စိုးရိမ္ေၾကာင္း ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး အုမ္ေခး က ေျပာသည္။ သွ်မ္းျပည္ တဝွမ္းတြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲနီးလာသည့္ႏွင့္ အမွ် တိုက္ပြဲမ်ားဆက္လက္ျဖစ္လာမည္ကို တိုင္းရင္းသားလက္နက္ ကိုင္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား ႏွင့္ ျပည္သူမ်ားက စိုးရိမ္ေနၾကသည္။ ယခုလ ၁၁ ရက္မွ စတင္ကာ သွ်မ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း မူဆယ္ခ႐ိုင္ မုံးေပၚေဒသတြင္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္( KIA) ႏွင့္ အစိုးရတပ္မေတာ္တို႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားကာ လက္ရွိ အခ်ိန္ထိ စစ္ေရးတင္းမာေနေၾကာင္းသိရသည္။
“ေ႐ြးေကာက္ပြဲနီးလာရင္ေတာ့ က်မတို႔ဖက္က တိုက္ပြဲျဖစ္မွာကိုေၾကာက္ရသလို၊ အခုက ကိုဗစ္ကိုလည္းေၾကာက္ေနရ တယ္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတိုင္းမွာ ျဖစ္ေနၾကဆိုေတာ့ စိုးရိမ္ေနရတာေပါ” ဟု သွ်မ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း မုံးေပၚေဒသခံ အမ်ိဳးသမီး တဦးက ေျပာသည္။ လာမည့္ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ RCSS/SSA ထိန္းခ်ဳပ္ရာ နယ္ေျမအတြင္း ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား မဲဆြယ္စည္း႐ုံးရန္အတြက္ ႀကိဳတင္ အသိေပးအေၾကာင္းၾကားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း စက္တင္ဘာ (၁) ရက္ေန႔က ေၾကျငာခ်က္ တေစာင္ထုတ္ျပန္ထားသည္။ https://burmese.shannews.org/archives/18493
***************
၅။ ဘတ္ဂ်က္ႏွစ္ကုန္ခါနီးအထိ တိုင္းရင္းသားစာေပအဖြဲ႕ေတြ ဘတ္ဂ်က္မခ်ေပးႏိုင္ေသးလို႔ အခက္ေတြ႕
September 17, 2020
တိုင္းရင္းသားစာေပအဖြဲ႕ေတြကို ဘတ္ဂ်က္ႏွစ္ကုန္ေတာ့မယ္ ျပည္နယ္အစိုးရကေန ေငြမခ်ေပးေသးတဲ့အတြက္ အခက္ အခဲေတြ႕ေနၾကရတယ္လို႔ စာေပႏွင့္ယာဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႕ေတြဆီကေနၾကားသိရပါတယ္။ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္(စ္)ေၾကာင့္ လူစုလူေဝး ေတြျဖစ္ေစတဲ့လုပ္ငန္းေတြျဖစ္တဲ့ တိုင္းရင္းသား႐ိုးရာပြဲေတာ္ေတြ၊ အမ်ိဳးသားေန႔ေတြ၊ စာေပမြမ္းမံသင္တန္းေတြ စတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကိုေတာ့ လုပ္ခြင့္မရေတာ့တဲ့အတြက္အသုံးျပဳဖို႔ လ်ာထားတဲ့ ဘတ္ဂ်က္ကိုေတာ့ မခ်ေပးႏိုင္ေတာ့ တာျဖစ္ပါ တယ္။
တိုင္းရင္းသားစာေပစာအုပ္ထုတ္လုပ္တာေတြ၊ ေက်ာင္းစာအုပ္ထုတ္ဖို႔လုပ္ငန္းေတြ တခ်ိဳ႕လုပ္ငန္းေတြကို ေခါင္းစဥ္ေျပာင္း အသုံးျပဳဖို႔ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ ၆ ဖြဲ႕က စီစဥ္ထားေပမယ့္လည္း စက္တင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔အထိ မရေသးဘူးလို႔ ကယားျပည္နယ္ ကယန္းစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈေကာ္မတီအတြင္းေရးမွဴး ဦးခြန္းထက္က ေျပာပါတယ္။
“ကိုဗစ္ကာလမို႔ လုံးဝမရခဲ့ပါဘူး က်ေနာတို႔ ကယန္းအမ်ိဳးသားေန႔ဆိုလည္း ခ်ေပးပါတယ္ က်ေနာတို႔ပြဲလုပ္လို႔မရပါဘူး ကယန္းစာေပ သင္တန္းဖြင့္ဖို႔အတြက္လုပ္ထားပါတယ္ လူစုလူေဝးမလုပ္ရတဲ့အတြက္ က်ေနာတို႔မလုပ္ခဲ့ပါဘူး ကယန္းစာေပသင္တဲ့ ဆရာဘဆရာမေတြကို မြမ္းမံသင္တန္းလုပ္ဖို႔ လ်ာထားတာ ခ်ေပးပါတယ္ ဒါေပမယ့္ က်ေနာတို႔ ဘာမွလုပ္လို႔ မရဘူးျဖစ္ ေနပါတယ္။ ျပန္ေပးမယ့္အပိုင္းက ကိုယ္ကိုယ္တိုင္စိုက္ထားတာျပန္ေပးပါတယ္ ေနာက္တခါ လူစုလူေဝးမဟုတ္တဲ့ကိစၥ ေတြျပန္ေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္စက္ပိုင္းဆိုင္ရာ level 1စာအုပ္ထုတ္ဖို႔ ေျခာက္ဖြဲ႕လ်ာထားပါတယ္ အဲ့ဒီစာအုပ္ထုတ္ဖို႔ အတြက္ ပစၥည္းဝယ္ဖို႔အတြက္ ကေတာ့ဝယ္လို႔မရဘူး ေခါင္းစဥ္ေျပာင္းၿပီးတင္ထားတာ လုံးဝမေပးပါဘူး။” လို႔ ဦးခြန္းထက္ က ေျပာပါတယ္။
၂၀၁၉-၂၀၂၀ အတြက္ ဘတ္ဂ်က္ကိုေတာ့ ၃လစာသာ ႀကိဳတင္ထုတ္ေပးခဲ့ၿပီး ၂၀၂၀ ဧၿပီလမွ စက္တင္ဘာလ အထိ ေျခာက္လစာကို ႀကိဳတင္မထုတ္ေပးတဲ့အတြက္ အရင္းႏွီးရွိတဲ့လုပ္ငန္းရွင္ေတြဆီ အတိုးမဲ့ေခ်းယူထား တာျဖစ္ပါတယ္။ ကယားျပည္နယ္တြင္ တိုင္းရင္းသားစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈေကာ္မတီေတြ ခြဲေဝသုံးစြဲခြင့္ဘတ္ဂ်က္ေငြေတြကို ေနာက္က်ထုတ္ ေပးတဲ့အတြက္ ေကာ္မတီလုပ္ငန္းေတြကို တျခားေငြေခ်းၿပီးလုပ္ငန္းေတြေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကရလို႔ အခက္အခဲေတြႀကဳံေတြ႕ ခဲ့ၾက ရပါတယ္။ ကေယာတိုင္းရင္းသားစာေပနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈအေနနဲ႔ဆိုရင္ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘ႑ာႏွစ္အတြက္ သိန္း၃၀၀ သုံးစြဲ ခြင့္ ျပဳထားေပမယ့္ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ လူစုလူေဝးျဖစ္ေစမယ့္ကိစၥေတြကို ခြင့္မျပဳေတာ့ဘဲ ႐ိုးရာပစၥည္းဝယ္ယူဖို႔ အတြက္ သာ ေငြေၾကးသုံးစြဲခြင့္ျပဳထားပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားစာေပ အဖြဲ႕ ၁၀ ဖြဲ႕ကေန ထပ္မံထုတ္ယူဖို႔ က်ပ္ တစ္ရာေလးဆယ္ သုံးသန္းေက်ာ္ကို ထုတ္ယူဖို႔က်န္ရွိေနေသးတာျဖစ္ပါတယ္။
အခုလို ဘ႑ာႏွစ္အတြင္း လုပ္ငန္းအေကာင္အထည္အေဖာ္ဖို႔ ဘတ္ဂ်က္အခ်ိန္မွီမခ်ေပးရျခင္းမွာ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္(စ္) ကပ္ေရာဂါေၾကာင့္ လုပ္ေဆာင္မည့္ အခန္းအနားေတြ ၊ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္အခန္းအနားေတြကို မေပးေတာ့တာပဲ တျခား စာေပ လုပ္ငန္းေတြမွာ လိုအပ္တာေတြသုံးဖို႔ ဘတ္ဂ်က္ကို ေျပာင္းသုံးဖို႔ ခ်ေပးသြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဗမာတိုင္းရင္းသား ေရးရာ ဝန္ႀကီး ဦးလွမ်ိဳးေဆြက ေျပာပါတယ္။ ယခု အသုံးျပဳဖို႔ က်န္တဲ့လုပ္ငန္းေတြကိုေတာ့ လာမည့္ဘတ္ဂ်က္ႏွစ္မွာ ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ဖို႔ စီစဥ္ေပးသြားမွာပါလို႔လည္း ဝန္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈ အသုံးစရိတ္ အတြက္ ဘတ္ဂ်က္ကို ကယားျပည္နယ္တစ္ခုတည္းသာ ရရွိတာျဖစ္ပါတယ္။ https://www.bnionline.net/mm/news-
***************
၆။ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျဖစ္ရန္ ႏုတ္ထြက္ၿပီးမွ ေ႐ြးေကာက္ပြဲဝင္ျခင္းျဖစ္ဟု အမ်ိဳးသမီးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေျပာ
September 16, 2020
ေက်း႐ြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဘဝမွ ႏိုင္ငံေရးသမားအျဖစ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဝင္ၿပိဳင္ရာတြင္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျဖစ္ရန္အတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွဴးအျဖစ္မွ ႏုတ္ထြက္ထားၿပီးျဖစ္သည္ဟု ဖားအံၿမိဳ႕နယ္၊ ေကာ့ေထာ္ေက်း႐ြာအုပ္စု (ေတာင္ကေလး) အမ်ိဳးသမီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး နန္းခင္မသက္မာဝင္းက ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။ “က်မတို႔ကေတာ့ ကင္းရွင္းတယ္။ သူတို႔ကက်ေတာ့ (ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္ေတြ) ပါတီအေရာင္ျပၿပီးေတာ့မွ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဘတ္ဂ်က္နဲ႔ သြားတာေတြ၊ ေပးတာေတြ သူတို႔ကို ပိုအေကာင္းျမင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာ ေတြ႕ရတယ္။ ပါတီႏိုင္ငံေရး ကင္းရွင္းရမယ္ဆိုတာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အခ်င္းခ်င္း တူတာေတာင္မွ သူတို႔နဲ႔ က်မတို႔ မတူတာ ေတြ႕ရတယ္”ဟု နန္းခင္သက္မာဝင္းက ေျပာသည္။
ေတာင္ကေလး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဟု လူသိမ်ားသည့္ နန္းခင္သက္မာဝင္းသည္ အဆိုပါတာဝန္ကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ကရင္ျပည္နယ္ အမွတ္ ၇ (ဖားအံ -၂) တသီးပုဂၢလကိုယ္စားလွယ္ ေလာင္းအျဖစ္ အမည္စာရင္း မတင္သြင္းမီ အခ်ိန္ထိ ၈ ႏွစ္ၾကာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ တာဝန္ထမ္းေဆာင္စဥ္ ကာလအတြင္း ဖားအံၿမိဳ႕နယ္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ဆင့္ေခၚကာ ေက်း႐ြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မွဴးမ်ားသည္ ပါတီႏိုင္ငံေရးကင္းရွင္းရမည္ဆိုသည့္ ခံဝန္ကတိကို ၂ ႀကိမ္ တိုင္လက္မွတ္ထိုး ေပးခဲ့ရဖူးသည္ဟု သူမက ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။ ထို႔အတြက္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲဝင္ရန္ ဆုံးျဖတ္ လိုက္သည့္အခါ ေက်း႐ြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးအျဖစ္မွ ႏုတ္ထြက္ၿပီး ခ႐ိုင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ထံ အမည္စာရင္းတင္သြင္းခဲ့ ေၾကာင္း၊ အမည္စာရင္းတင္သြင္းရာတြင္ ခ႐ိုင္ေကာ္မရွင္က အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားကလူမ်ားလည္းႏုတ္မထြက္ဘဲ ေ႐ြးေကာက္ ပြဲ ဝင္ႏိုင္သည္ဟု ၫႊန္ၾကားစာရွိ ထားေၾကာင္း ရွင္းျပခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ေတာင္ကေလး အမ်ိဳးသမီးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေဟာင္း နန္းခင္သက္မာဝင္း ဝင္ၿပိဳင္မည့္ ျပည္နယ္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ အမွတ္ ၇ တြင္ သူမႏွင့္အတူ ပါတီအသီးသီးမွကိုယ္စားလွယ္ ၇ ဦးဝင္ၿပိဳင္သြားမည္ျဖစ္သည္။ http://kicnews.org/2020/09/% e1%80%9b%e1%80%bd%e1%80%84% e1%80%b 9%e1%80%b8%e1%
****************
၇။ ရေသ့ေတာင္တြင္ လက္နက္ႀကီးက် ၁ ဦးေသ ၂ ဦးဒဏ္ရာရ
17 September 2020
ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္ ကူးစက္မႈ မ်ားျပားေနေသာ ကာလ ရခိုင္ျပည္နယ္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ေ႐ႊေလာင္းတင္ေက်း႐ြာအတြင္း စက္တင္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၀ နာရီ အခ်ိန္က လက္နက္ႀကီး က်ေရာက္ေပါက္ကြဲသည့္အတြက္ ႐ြာသား ၁ ဦး ေသဆုံးၿပီး ၂ ဦး ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။ အဆိုပါ ေသဆုံးသူမွာ အသက္ ၄၅ ႏွစ္အ႐ြယ္ ဦးေမာင္ေမာင္ေခ် ျဖစ္ၿပီး ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရရွိသူမ်ားမွာ အသက္ ၆၀ အ႐ြယ္ ဦးလွထြန္းေမာင္ႏွင့္ အသက္ ၇၀ အ႐ြယ္ ေဒၚလွေစာႏုတို႔ ျဖစ္ေၾကာင္း ေ႐ႊေလာင္းတင္ေက်း႐ြာမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႕ဝင္ တဦးက ေျပာသည္။
ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ေ႐ႊေလာင္းတင္ေက်း႐ြာတြင္ အိမ္ေျခ ၃၀၀ ေက်ာ္၊ လူဦးေရ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး ထိုသို႔ လက္နက္ႀကီး ႐ြာထဲသို႔ က်ေရာက္ ေပါက္ကြဲသည့္အတြက္ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ႐ြာလုံးကြၽတ္ နီးပါး ထြက္ေျပးေနရေၾကာင္း၊ ယေန႔ မနက္ ပိုင္းက ေက်း႐ြာအနီးတြင္ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားျခင္း မရွိဘဲ ရေသ့ေတာင္ တပ္ရင္း ၊ စစ္ေတြ ပါဒလိတ္တပ္ရင္း၊ ေမယုျမစ္ အတြင္း လွည့္လည္ေနေသာ တပ္မေတာ္စစ္ေရယာဥ္မ်ားမွ လက္နက္ႀကီးမ်ား ပစ္ခတ္မႈမ်ားရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ေက်း ႐ြာ အတြင္း သို႔ လက္နက္ႀကီး ၂ လုံး က်ေရာက္ေပါက္ကြဲျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ ရေသ့ေတာင္မဲဆႏၵနယ္မွ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးခင္ေမာင္လတ္က “႐ြာသားေတြ ေျပာျပခ်က္အရေတာ့ ရေသ့ေတာင္ တပ္ရင္းဘက္က ပစ္တာလို႔ေျပာ တာရွိတယ္။ စစ္ေတြ ဘက္ကေနလည္း လွမ္းပစ္တာရွိတယ္။ ႐ြာထဲကို ပထမဆုံးက်တဲ့ လက္နက္ႀကီးထိလို႔ ႐ြာသား တေယာက္ဆုံးတယ္။ တိုက္ပြဲျဖစ္လို႔ လွမ္းပစ္တာလည္း။ အျပန္အလွန္ ပစ္ခတ္မႈျဖစ္တာလား ဆိုတာေတာ့ ပစ္ခတ္မႈ အေျခ အေနကို တိတိက်က် မသိဘူး။ ” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ႐ြာသားမ်ား၏ စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္မ်ား အေပၚ ေမးျမန္းႏိုင္ရန္ ဧရာဝတီမွ တပ္မေတာ္သတင္း ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္ လုံၿခဳံေရးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာ ဝန္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး မင္းသန္းအား ဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဆက္သြယ္၍ မရွိခဲ့ ေပ။ https://burma.irrawaddy.com/news/2020/09/17/ 230042.html
*************
၈။ သီေပါ-နမ့္လန္ လမ္းေဘးတြင္အမ်ိဳးသားတဦး အေလာင္းေတြ႕
September 17, 2020
သွ်မ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း သီေပါၿမိဳ႕နယ္ သီေပါ-နမ့္လန္ ကားလမ္းေဘးတြင္ ေသနတ္ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆုံးေနသည့္ အမ်ိဳးသား တဦး အေလာင္း ေတြ႕ရွိေၾကာင္း စုံစမ္းသိရသည္။
အဆိုပါ သီေပါၿမိဳ႕နယ္ နမ့္ပုံ႔ပ ေက်း႐ြာအေက်ာ္ သီေပါ-နမ့္လန္ ကားလမ္းေဘးတြင္ ေသနတ္ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆုံးသည့္ အမ်ိဳးသားကို မည္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းမွ လာေရာက္ပစ္ခတ္သြားသည္ကို မသိရွိေၾကာင္း၊ လက္ရွိမွာ သီေပါရင္ခြဲ႐ုံသို႔ ပို႔ေဆာင္ထားေၾကာင္း သီေပါၿမိဳ႕ နယ္စည္းမျခား ပရဟိတ မွ ကိုမ်ိဳး က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ကို ေျပာသည္။ “ က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႕ကို ရဲစခန္းက ေန႔လည္ ၁၁ နာရီခြဲေလာက္မွာ ဖုန္းဆက္လာတယ္။ အဲ့ဒါနဲ႔ က်ေနာ္တို႔အေလာင္းသြားသယ္ခဲ့တယ္။ ေသနတ္ဒဏ္ရာက ၂ခ်က္ပါ။ လက္ဖ်ံနဲ႔ ရင္အုံမွာပါ”ဟု ကိုမ်ိဳး ကေျပာသည္။ ေသနတ္ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆုံးသည့္ အမ်ိဳးသား ၏ ေနရပ္လိပ္စာကို လက္ရွိ အခ်ိန္ထိ မသိရွိေသးေပ။
ထို သီေပါ-နမ့္လန္ ကားလမ္းေဘးတြင္ တႀကိမ္တခါမွ ယခုကဲ့သို႔ အမႈမျဖစ္ဖူးေၾကာင္းလည္း သီေပါေဒသခံမ်ားက ေျပာ သည္။“ ဘာေၾကာင့္ ေသနတ္ပစ္ခံရတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ သက္ဆိုင္ရာက စုံစမ္းေနဆဲပါ။ အဲ့ေနရာကေတာ့ တခါမွ မျဖစ္ဖူး ဘူး”ဟု သီေပါေဒသခံ အမ်ိဳးသားတဦးက ေျပာသည္။ သီေပါၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း ၾသဂုတ္ (၂၄)ရက္တြင္ အမ်ိဳးသား ၃ ဦး ေသနတ္ပစ္သတ္ခံရၿပီး၊ ဧၿပီလတြင္လည္း မိသားစုဝင္ ၅ဦး ပစ္သတ္ခံရၿပီး ယေန႔ခ်ိန္ထိ အမႈမွန္ မေပၚေသးေပ။ https: //burmese.shannews.org/archives/18488
****************
၉။ ေကာ့ကရိတ္ခ႐ိုင္ရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္နယ္ေျမမ်ား၌ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပႏိုင္ေသး
September 15, 2020
ကရင္ျပည္နယ္၊ ေကာ့ကရိတ္ခ႐ိုင္၊ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ တိုင္ရင္းသား လက္နက္ ကိုင္မ်ား ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ နယ္ေျမမ်ားရွိ ေက်း႐ြာမ်ားတြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပႏိုင္ေသးေၾကာင္း ခ႐ိုင္ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးေဌးေအာင္က ေကအိုင္စီသို႔ စက္တင္ဘာ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာသည္။ “၂၀၁၅ အတိုင္းပဲ၊ ေကာ့ရိတ္ ကေတာ့ မထူးျခားဘူး။ ေကာ့ကရိတ္မွာ မလုပ္ႏိုင္တဲ့ ႐ြာႀကီး ၇ ႐ြာရွိတယ္။ အံေကာင္းတို႔၊ အံဖႀကီးတို႔ မလုပ္ႏိုင္ဘူး” ဟု ခ႐ိုင္ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးေဌးေအာင္က ေျပာသည္။
လာမည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း မဲ႐ုံ ၁၂၃ ႐ုံ ထားရွိသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ၾကာအင္း ဆိပ္ႀကီးၿမိဳ႕ နယ္တြင္ မဲ႐ုံ ၁၂၀ ထားရွိသြားရန္ စီစဥ္ထားသည္ဟု ခ႐ိုင္ေကာ္မရွင္ထံမွ သိရသည္။ “႐ြာမွာေတာ့ ဒီတခါမလုပ္ျဖစ္ဘူး။ ေကာ္မရွင္က သူတို႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး မထားႏိုင္ေတာ့ လုပ္ခြင့္မေပးဘူးေလ” ဟု ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ႐ြာတန္းရွည္ေက်း႐ြာအုပ္စု၊ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွဴး(ေကအန္ယူက ခန႔္အပ္ထားသူ) မန္းျမေအးက ေျပာသည္။ ယခုလို ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္နယ္ေျမမ်ားတြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမလုပ္ႏိုင္ေသာ္လည္း ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီး ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေက်း႐ြာအခ်ိဳ႕တြင္မူ မဲေပးႏိုင္ေရး စီစဥ္ထားသည္ဟု ခ႐ိုင္ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ထံမွ သိရသည္။
ကရင္ျပည္နယ္၊ ေကာ့ကရိတ္ခ႐ိုင္အတြင္းရွိ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီး ၿမိဳ႕နယ္မ်ားသည္ ေကအဲန္ယူ-ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ုံး၊ တပ္မဟာ (၆)၊ ဒူးပလာယာခ႐ိုင္အတြင္း ပါဝင္ကာ ယခုလို ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မလုပ္ႏိုင္ေသး ေသာ္လည္း ခ႐ိုင္အတြင္းမဲဆြယ္မည့္ ပါတီမ်ားကိုမူ ကိုဗစ္ကာကြယ္ေရး ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ မဲဆြယ္ရမည္ဟု ဒူးပလာယာခ႐ိုင္က စက္တင္ဘာ ၇ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။ http://kicnews.org/2020/09/ %e1%80%b 1 %e1%80%80%e1%80%ac%e1%80%b7%e1%80%80%e1%
****************
၁၀။ ခ်င္းျပည္နယ္ က်ီခါးၿမိဳ႕တြင္ ဇိုမီးဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရး ျပဳလုပ္
16 September 2020
ခ်င္းျပည္နယ္ က်ီခါးၿမိဳ႕တြင္ စက္တင္ဘာ ၁၆ ရက္က ဇိုမီးဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ZCD ပါတီအေနျဖင့္ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရး ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
အဆိုပါ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးျပဳလုပ္မည့္ က်ီခါးၿမိဳ႕သို႔ ဇိုမီးဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ ဝင္လူငယ္မ်ားက ဆိုင္ကယ္အစီးေရ ၅၀ ျဖင့္ တြန္းဇံၿမိဳ႕မွသြားေရာက္ပူးေပါင္းခဲ့ေၾကာင္း တီးတိန္မဲဆႏၵနယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ဦးပင့္ကမ္းလ်န္ က ေျပာၾကားသည္။“ဒီေန႔က တြန္းဇံကေန က်ီခါးအထိ ဆိုင္ကယ္နဲ႔ သြားေနၾကၿပီ။ ဆိုင္ကယ္အစီး ၅၀ ေလာက္သြား ပါတယ္။ တြန္းဇံက သြားတာကေတာ့ လူငယ္ေတြပါပဲ။ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ က်ီခါးမွာေစာင့္ေနပါတယ္။ က်ီးခါး ေရာက္ရင္ လူစုခြဲၿပီးေတာ့ ႐ြာအလိုက္ စည္း႐ုံးေရးဆင္းမွာပါ” ဟု ဦးပင့္ကမ္းလ်န္က ဆိုသည္။
လက္ရွိတြင္ ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း လမ္းမ်ားမွာ ေျမၿပိဳမႈျဖစ္ပြားေနသျဖင့္ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးဆင္းမရသည့္ ႐ြာမ်ားလည္းရွိ ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။ “ေလာေလာဆယ္ေတာ့ တခ်ိဳ႕႐ြာေတြသြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ လမ္းေတြ ေျမၿပိဳ ေတာ့လည္း သြားလို႔မရတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာေတြက ကားသြားလို႔ကိုမရတာ။ ဆိုင္ကယ္ ေလာက္ပဲ သြားလို႔ရတယ္။ ဒီလို အခက္အခဲေတြေတာ့ ရွိတယ္” ဟု ဦးပင့္ကမ္းလ်န္က ေျပာၾကားသည္။ https:// news-eleven.com /article/192610
***************
၁၁။ RCSS/SSA ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမအတြင္း ကိုဗစ္-၁၉ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ ျပန္ေထာင္
September 17, 2020
ကေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကိုဗစ္-၁၉ ဓါတ္ခြဲအတည္ျပဳလူနာ ေန႔စဥ္ရာႏွင့္ခ်ီတိုးလာေနသည္ျဖစ္ရာ လူထု ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ကင္းေဝးေစေရးအတြက္ရည္႐ြယ္ၿပီး ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္က ၄င္းထိန္းခ်ဳပ္လႈပ္ရွား ရာနယ္ေျမမ်ားအတြင္း ဂိတ္ျပန္ေထာင္ကာ အ၀င္အထြက္သြားလာေနသူမ်ားအား စစ္ေဆးမႈျပဳေနေၾကာင္းသိရသည္။
စက္တင္ဘာလဆန္းကတည္းကစၿပီး RCSS/SSA ထိန္းခ်ဳပ္လႈပ္ရွားသည့္ သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ၊ေျမာက္ပိုင္း၊အေရွ႕ပိုင္း အတြင္း ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ကိုဗစ္ ၁၉ကာကြယ္ေရးအတြက္ေဒသခံလူထုအား က်န္းမာေရးစစ္ေဆးေပးမႈစခန္းမ်ား ျပန္လည္ ထားရွိလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း RCSS/SSA ေျပာခြင့္ရ ဒု-ဗိုလ္မွဴးႀကီး အုမ္ေခး က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္အားေျပာသည္။ “ဒုတိယ လႈိင္းေၾကာင့္ေရာဂါကူးစက္မႈ မရွိေအာင္ ၿမိဳ႕အ၀င္အထြက္ေတြမွာက်ေနာ္တို႔သြားၿပီး ဂိတ္ေထာင္ေစာင့္စစ္ေပးတယ္။
အရင္ ကိုဗစ္စစကူးတုန္းက လုပ္သလိုေပါ့။ ေရာဂါေၾကာင့္ အခက္အခဲေတာ့ ရွိၾကမွာဘဲေနာ့။ ဒါမယ့္က်ေနာ္တို႔ ထိခိုက္ နစ္နာ ေအာင္ေတာ့မလုပ္ဘူး။ ၿမိဳ႕တိုင္းကိုဗစ္ကင္းစင္ဖို႔အတြက္ပါ။ ” ထိုသို႔ RCSS/SSA မွ စစ္ေဆးမႈသည္ သြားလာ ေနေသာ ေဒသခံလူထုအတြက္ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန႔္ၾကာေစသျဖင့္ ေလွ်ာ့ေပါ့ ေပးရန္ တအာင္းအမ်ိဳးသားပါတီ TNP က ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။ TNP ပါတီဉကၠဌမိုင္းႏုမ္ဟန္ က- “က်ေနာ္တို႔မိုင္းကိုင္ၿမိဳ႕ ရဲ႕ေတာင္ေပၚေဒသဘက္မွာ ေနထိုင္တဲ့ ေဒသခံလူထု သြားေရးလာေရးအတြက္အခက္အခဲျဖစ္ေစတယ္။ ၿမိဳ႕ေစ်းဆင္းၿပီး လွဴဖို႔ဒါန္းဖို႔ စားေသာက္ဖို႔အတြက္ ၀ယ္စရာ ျခမ္းဖို႔ေတာင္မွ ခြင့္မျပဳေတာ့ အခက္အခဲျဖစ္တာေပါ့။ တခ်ိဳ႕လည္း ေဆြမ်ိဳးမိဘ ဆုံးတာေတာင္ မသြားႏိုင္ဘူး။ အရင္က လည္းဒါမ်ိဳးလုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေလာက္အထိ မၾကပ္ဘူး။ ခုလည္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲအတြက္စည္း႐ုံးေရးဆင္းခ်ိန္ျဖစ္ ေနေတာ့ စစ္ေဆးတင္းၾကပ္မႈနဲနဲေလွ်ာ့ေပါ့ေပးဖို႔ေတာင္းဆိုခ်င္ပါတယ္”- ဟု ေျပာဆိုသည္။ https://burm ese.shannew s.org/archives/18485
***************
၁၂။ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္မွ ေက်း႐ြာ(၉) အုပ္စု ပါဝင္ႏိုင္မည္မဟုတ္ဟုဆို
September 17, 2020
ခ်င္းျပည္နယ္တြင္လူဦးေရအမ်ားဆုံးေဒသျဖစ္သည့္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္တြင္ လာမည့္ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ေက်း႐ြာအုပ္စု ေပါင္း (၉) အုပ္စုမွ ေဒသခံမ်ား ပါဝင္ႏိုင္ျခင္း ရွိမည္မဟုတ္ဟု ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေနရာတြင္ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕စည္ပင္ဝန္ႀကီးဦးစိုးထက္ထံမွ သိရသည္။ စည္ပင္ဝန္ႀကီး ဦးစိုးထက္က “ရန္သူစိုးမိုးမႈရွိတဲ့ ႐ြာေတြကိုေတာ့ သြားလို႔မရႏိုင္ဘူး။ ေလာေလာဆယ္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္မွာရွိတဲ့ ေက်း႐ြာ ၉ အုပ္စု ေလာက္က ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ မပါဝင္ႏိုင္ေလာက္ဘူးလို႔ မွန္းထားတယ္” ဟုေျပာသည္။
လက္ရွိနယ္ ေျမအေျခအေနအရ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္တြင္ရွိေသာ ေက်း႐ြာ ကိုးအုပ္စုတြင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အဝင္အထြက္ ရွိသည္ဟု သတင္းရရွိေသာ္လည္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏိုင္ျခင္း ရွိ/မရွိကို ဆုံးျဖတ္၍ မရေသးေၾကာင္း ခ်င္းျပည္နယ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ အရာရွိ ဦးလင္းေက်ာ္က ေျပာသည္။ ျပည္နယ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ အရာရွိ ဦးလင္းေက်ာ္က “မက်င္းပႏိုင္ခဲ့ဘူးဆိုရင္လည္း က်န္တဲ့အုပ္စုက က်င္းပႏိုင္ရင္ က်န္တဲ့အုပ္စု က်င္းပျခင္းအားျဖင့္ သူတို႔အုပ္စုအတြက္ပါ ဒီကိုယ္စားလွယ္က တာဝန္ယူသြားေတာ့မွာ ျဖစ္တဲ့တြက္ မက်င္းပႏိုင္တဲ့ အုပ္စုကလည္း ျပႆနာ အခက္အခဲေတာ့ မရွိဘူးေပါ့”ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
ပလက္ဝၿမိဳ႕ေပၚႏွင့္ ဆမီးၿမိဳ႕တို႔တြင္ ရွိေသာ စစ္ေဘးေရွာင္မ်ားကို ပုံစံ ၃ (က) မ်ားေလွ်ာက္ၿပီး ေ႐ြးေကာက္ ပြဲတြင္ ပါဝင္ႏို္င္ရန္ တာဝန္ရွိသူမ်ားမွ ေဆာင္႐ြက္ေပးေနလွ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေက်း႐ြာ အုပ္စုေပါင္း ၁၀၂ အုပ္စုရွိၿပီး ၎ေက်း႐ြာ အုပ္စုထဲမွ ေက်း႐ြာကိုးအုပ္စုမွာပါဝင္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းအခ်ိဳ႕က ခန႔္မွန္းၾကသည္။ လက္ရွိ စည္ပင္ဝန္ႀကီး ဦးစိုးထက္မွာ လာမည့္ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ခ်င္းျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ ၁ မဲဆႏၵနယ္မွ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ျဖစ္သည္။ https://www.bnionline.net/mm/news-75576
***************
၁၃။ လႊတ္ေတာ္သည္ အစိုးရကို ထိန္းေက်ာင္းမႈအားနည္းဟု အမတ္ေလာင္းေထာက္ျပ
September 18, 2020
လက္ရွိ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သည္ အစိုးရကို အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းမႈ အားနည္းေနသည္ကို ေတြ႔ရ သည္ဟု ျပည္ေထာင္စု ႀကံခိုင္ေရးႏွင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီကိုယ္စားျပဳ ဖားအံၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္အမွတ္ ၂ ကိုယ္စား လွယ္ေလာင္း နန္းနီနီေအးက ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။ သူမသည္ ပထမအႀကိမ္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ လက္ရွိ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ကရင္ျပည္နယ္၊ အမွတ္ ၆ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနသူတဦီးလည္း ျဖစ္သည္။
“က်မက လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း ၂ ႀကိမ္ ဆက္တိုက္ဆိုေတာ့ ကြာျခားခ်က္ေတြအမ်ားႀကီးေတြ႕ရတယ္။ ဒီသက္တမ္းအတြင္း မွာေတာ့ အရင္ကေလာက္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္မရတာေတြ၊ ေမးခြန္းေတြဆိုလည္း ပိတ္ပင္ခံရ တာမ်ိဳးေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တခ်ိဳ႕ကိုယ္စားလွယ္ေဆြးေႏြးတဲ့ဟာေတြဆို ျပန္ၿပီးေတာ့ တားျမစ္ကန႔္သတ္တာတို႔၊ အစိုးရရဲ႕ အခက္ျဖစ္ ေစမယ့္ဟာေတြ မေဆြးေႏြးဖို႔တို႔၊ သူတို႔ေျပာတာေတြ ျပန္ၾကားရ ေတြ႕ရတာ ေပါ့ေနာ္”ဟု ေကအိုင္စီႏွင့္ သီးျခားေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းရာတြင္သူမက ေျပာသည္။
ႀကံ႕ခိုင္ေရး ပါတီကိုယ္စားျပဳ ကရင္ျပည္နယ္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ နန္းနီနီေအးသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ အေထြေထြ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ႏွစ္ႀကိမ္ဆက္ အႏိုင္ရသည့္ ျပည္နယ္၏ တဦးတည္းေသာ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္တဦးျဖစ္ကာ လာမည့္ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပည္နယ္အေရး ပိုလုပ္ေဆာင္ရန္ ရည္႐ြယ္၍ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ဖားအံမဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ ၂ တြင္ ဝင္ၿပိဳင္သြားမည္ျဖစ္သည္။ http://kicnews.org/2020/09/%e1%80 %9c%e1%82%8a%e1%80% 90%e1%80%b9%e1%80%b1%e1%
****************
၁၄။ ထိုင္းနယ္စပ္ ရွမ္းဒုကၡသည္မ်ား မဲေပးခြင့္ရအုံးမည္မဟုတ္
September 17, 2020
ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ ရွမ္းစစ္ေဘးေရွာင္မ်ားအေနျဖင့္ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲေပးခ်င္ေသာ္ လည္း အေထာက္အထား တစ္စုံတစ္ရာ မရွိသည့္အတြက္ မဲေပးခြင့္ဆုံးရႈံးေနဦးမည္ဟု ရွမ္းစစ္ေဘးေရွာင္စခန္းမွ တာဝန္ရွိသူႏွင့္ စစ္ေရွာင္မ်ားက ေျပာသည္။
ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တြင္ ရွမ္းIDPs စစ္ေရွာင္စခန္း ၅ ခုႏွင့္ Refugee ဒုကၡသည္စခန္း ၁ ရွိၿပီး အဆိုပါ စခန္းမ်ားရွိ ဒုကၡသည္မ်ားမွာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္လ်က္ အေထာက္အထားတစ္စုံတစ္ရာမရွိသည့္အတြက္ မဲေပးႏိုင္မည့္ အလားအလာ မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနသည္ဟု ကုန္းေက်ာ္ ဒုကၡသည္စခန္းမွ စခန္းတာဝန္ခံလည္းျဖစ္ ရွမ္းစစ္ေဘး ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေရး ေကာ္မတီ (ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္) ေကာ္မတီဝင္လည္းျဖစ္သည့္ စိုင္းလင္းက ေျပာ သည္။ အေထာက္အထား တစ္စုံတစ္ရာ မရွိေသာ္လည္း မဲေပးခြင့္ရွိမည္ဆိုပါက မဲေပးသြားမည္ဟု စိုင္းလင္း က ဆက္ ေျပာသည္။
ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ျမန္မာဖက္ျခမ္းရွိ ရွမ္း IDPs စစ္ေဘးေရွာင္စခန္း ၅ ခုမွာ ေကာင္းမုမိန္း၊ လြယ္ဆမ္ စစ္(ပ္)၊ လြယ္လန္၊ လြယ္တိုင္းလ်န္း ႏွင့္ လြယ္ေကာ္ဝမ္းတို႔ျဖစ္ၿပီး ထိုင္းဖက္ျခမ္းရွိ Refugee ဒုကၡသည္ စခန္းမွာ ကုန္းေက်ာ္ စခန္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ထိုစခန္း ၆ ခုရွိ လူဦးေရ ေျခာက္ေထာင့္ႏွစ္ရာ ခန႔္မွာ လာမည့္ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲေပးခြင့္ ဆုံးရႈံးမည့္ အေနအထားတြင္ ရွိေနသည္ဟု ရွမ္းစစ္ေဘး ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေရး ေကာ္မတီ (ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္) ဆိုသည္။
ရွမ္းစစ္ေဘးေရွာင္ IDPs မ်ားႏွင့္ Refugee ဒုကၡသည္မ်ား မဲေပးခြင့္ မရွိသည့္ အျခားတစ္ဖက္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကသည့္ ရွမ္းေ႐ႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား မဲေပးခြင့္ရရွိေအာင္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ SNLD က ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ကာ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု SNLD အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ စိုင္းလိတ္က ေျပာသည္။ ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္လွ်က္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထား စာ႐ြက္စာတမ္း တစ္စုံတစ္ရာ မရွိသည့္ ဒုကၡသည္မ်ား မဲေပးခြင့္ရရွိေအာင္ ခ်ိတ္ဆက္ေပးထားေသာ္လည္း အဆိုပါ ဒုကၡသည္မ်ား မဲေပးခြင့္ ရွိ/မရွိ တာဝန္ရွိသူမ်ားအေပၚတြင္သာ မူတည္သည္ဟု စိုင္းလိတ္က ေျပာသည္။ https://www.bn ionline.net/mm/news-75561
****************
၁၅။ Covid-19 ေၾကာင့္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား ထက္ဝက္ေဈးျဖင့္ ေရာင္းခ်ေနရ
17, September 2020
Covid-19 ကပ္ေရာဂါေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ေက်ာက္မ်က္ေရာင္းဝယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္ ယခင္ထက္ ေဈးႏႈန္း ထက္ဝက္ခ်ကာ ေရာင္းခ်ေနရသည္ဟု လုပ္ငန္းရွင္မ်ားထံမွ သိရသည္။
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ ေဒသထြက္ကုန္အေရာင္းစင္တာမ်ားတြင္ လာေရာက္ၾကည့္ရႈ႕သည့္ လူဦးေရ ေလ်ာ့နည္းသြားၿပီး အရႈံးႏွင့္ ရင္ဆိုင္လာရေၾကာင္း အဆိုပါေနရာတြင္ ေက်ာက္ပယင္းအေရာင္း ဆိုင္ဖြင့္လွစ္ထားသူ ေဒၚတင္တင္ႏြယ္က ယခုလို ေျပာဆို သည္။“က်မတို႔အစ ကိုဗစ္မျဖစ္ခင္တုန္းကေတာ့ အနယ္အရပ္ရပ္က ခရီးသြားလာေရးအဖြဲ႕ေတြရွိၾကတယ္။ သူတို႔ အေနနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ကို လာေရာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ အသင့္သင့္ေရာင္းရတယ္။ အခုကိုဗစ္ျဖစ္တဲ့ေနာက္ပိုင္း ခရီးသြားလာေရး ေတြကိုပိတ္လိုက္တယ္ဆိုေတာ့ လူေတြတိတ္ဆိတ္သြားတာဘဲ။ ဘယ္စင္တာမွာလည္း လူမရွိဘူး။ ဒီေဈးႏႈန္းပိုင္းမွာလည္း ကိုဗစ္မျဖစ္ခင္တုန္းက ၅ေသာင္းေရာင္းလို႔ရတဲ့ပစၥည္းေတြကို အခုမရေတာ့ဘူး။ အခုဆို ၂ ေသာင္းေလာက္အထိေလ်ာ့ၿပီး ေရာင္းေနရတယ္။ ၾကာလာေတာ့ ဆိုင္ခန္းေဈးေတြနဲ႔ဆို အရႈံးေပၚလာႏိုင္တယ္” ဟု ေျပာဆိုသည္။
ျမစ္ႀကီးနား စက္မႈဇုန္တြင္ ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ ေက်ာက္မ်က္အေရာင္းဌာနတြင္လည္း ဝယ္လက္အလြန္နည္းေနသည့္အျပင္ ေဈးကြက္လည္း က်ဆင္းေနေၾကာင္း ကခ်င္ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္း ဥကၠဌ ဦးရိတ္နန႔္ေဇလြမ္း က ေျပာဆို သည္။“အဓိကေတာ့ ကိုဗစ္ေၾကာင့္ေျပာလို႔ရမွာေပါ့။ အခုဆိုရင္ေက်ာက္မ်က္ေဈးကြက္ေတြက ၄၀ရာခိုင္ႏႈန္း ေလာက္က် သြားတယ္။ အရင္တုန္းက သိန္းတစ္ရာေလာက္ရတဲ့ ပစၥည္းေတြဆိုရင္ အခုဆို သိန္း ၆၀၊ ၅၀ေလာက္ ဘဲရေတာ့တယ္။ ၿပီးရင္လာဝယ္တဲ့ ဝယ္လက္လည္း အလြန္နည္းသြားတယ္။ အရင္တုန္းကေတာ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြလည္း လာဝယ္ၾက တာ ေပါ့။ ျပည္တြင္းအထဲကဘဲ လာၾကည့္ၾကတယ္။ အဲ့ေတာ့ ဝယ္ႏႈန္းအားလည္း ၄၀ရာခိုင္ႏႈန္းက်သြားတာေပါ့။” ဟုေျပာသည္။ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းအေနႏွင့္ ေက်ာက္မ်က္ေဈးကြက္ကို ျပည္တြင္းေဈးကြက္ျဖစ္ထြန္းရန္ အတြက္ႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား လုပ္ငန္းအခြင့္အလမ္းမ်ား ပိုမိုရရွိလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးသင့္ေၾကာင္း သူကဆက္ေျပာသည္။https://burmese.kachinnews.com/2020/09/17/covid19%e1%80%80%e1%80%81%e1%80%bb%e1%80
**************
၁၆။ ဖာလာသီးေပၚခ်ိန္ ေစ်းက်သည့္အတြက္ စိုက္ေတာင္သူမ်ားအခက္အခဲျဖစ္
September 17, 2020
ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ယခုႏွစ္ ရာသီဥတုအေျခအေနေၾကာင့္ ဖာလာအသီး အထြက္နည္းသည့္အျပင္ ယခင္ႏွစ္ထက္ က်ပ္ ၃, ဝဝဝ ေအာက္ ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းသြားသည့္အတြက္ ဖာလာစိုက္ေတာင္သူမ်ား အခက္အခဲျဖစ္ေနဟု ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရသည္။
ယခင္ႏွစ္က ဖာလာသီးအေျခာက္ ၁ ပိႆာလွ်င္ က်ပ္ ၁ဝ,ဝဝဝ ေက်ာ္ရွိခဲ့ၿပီး ယခုႏွစ္ အသီးေပၚခ်ိန္ က်ပ္ ၇ဝဝဝ ဝန္းက်င္ သာ ေစ်းႏႈန္းရွိ သည့္အတြက္ အလုပ္သမားခမ်ားႏွင့္ စားဝတ္ေနေရးေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ ရသည့္ေစ်းျဖင့္သာေရာင္းေနရ သည္ဟု သံေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ နယ္ ဖာလာ စိုက္ေတာင္သူမ်ားက ေျပာသည္။ “သီးႏွံေပၚစ ၇ ေထာင္ေစ်းနဲ႔ဆိုရင္ အလုပ္သမားခနဲ႔ မကိုက္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ဝယ္တဲ့သူေတြလည္း ႐ြာအထိ မဆင္းလာၾကေသးဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႕က ဝယ္သမားဆီ စားဝတ္ေနေရး အတြက္ ေငြႀကိဳယူထားရတယ္ေပါ့ေနာ္။ အသီးေပၚခ်ိန္ ျပန္သြင္းတယ္။ မိုး႐ြာ ေနာက္က်ေတာ့ အသီးထြက္နည္း သြားတဲ့ အျပင္ ကိုဗစ္ေရာဂါကာလပါရွိေနေတာ့ ေစ်းကဘယ္လိုဆက္ျဖစ္ေနအုံးမလဲ မသိေတာ့ဘူး။” ဟု သံေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ မိုင္ ၂ဝ ေဒသခံ ေစာစဲက စက္တင္ဘာ ၁၆ ရက္တြင္ ေကအိုင္စီ သို႔ေျပာသည္။
သံေတာင္ၿမိဳ႕ေန ဖာလာသီးဝယ္သူ ေနာ္သီရိစံက “ ေစ်းက အရင္ႏွစ္လို မဟုတ္ဘူး တအားေလ်ာ့တယ္။ ကိုဗစ္ကာလ ေၾကာင့္ ေစ်းနည္း သြားတာလည္း ျဖစ္မွာေပါ့ေနာ္။ မႏွစ္တုန္းက ၁ ေသာင္းေက်ာ္ရွိတယ္။ အခုေစ်းက ၇,၀၀၀ ပဲရွိတယ္။ စားဝတ္ေနေရး ခက္ခဲၾကေတာ့ ရတဲ့ေစ်းနဲ႔ ေရာင္းရတာပဲေပါ့ေနာ္။ ဒီႏွစ္ပိုဆိုးမယ္။ သူတို႔ (ဝယ္သူ)ဝယ္ခ်င္တဲ့အခ်ိန္မွ ဆင္းလာဝယ္ၾကတာပါ။ ဒီခ်ိန္ထိေတာ့ မလာၾကေသး ဘူး” ဟု ေကအိုင္စီသို႔ေျပာသည္။ ဖားလာေစ့ကို စားသုံးကုန္မ်ားႏွင့္ ေဆးဝါးေဖာ္စပ္သည့္ ေနရာမ်ားတြင္ အသုံးျပဳၾကသည္။ ျပည္တြင္းဝယ္လိုအားနည္းသည့္အတြက္ ဖာလာေစ့ဝယ္ယူမႈ မ်ားသည့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကိုသာ ေစ်းကြက္အဓိက မီခိုေနရသည္ဟု ဖာလာစိုက္ေတာင္သူမ်ားထံမွ သိရသည္။ http://kicnew s.org/2020/09/%e1%80%96%e1%80%ac%e1%8 0%9c%e1%80%ac%e1%80%9e%e1%80
**************
၁၇။ ဖားကန႔္တြင္ Covid-19 အတည္ျပဳလူနာ ၄ ဦး ထပ္တိုး
17, September 2020
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕တြင္ Covid-19 အတည္ျပဳ လူနာ ၄ ဦး ထပ္မံေတြ႕ရွိေၾကာင္း ျပည္နယ္ Covid-19 ကာကြယ္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ အေရးေပၚတုံ႔ျပန္ေရးေကာ္မတီမွ သိရသည္။ အဆိုပါ ပိုးေတြ႕လူနာ ၄ ဦးသည္ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕နယ္ ေအးျမသာယာအုပ္စု၊ ေတာင္ၿပိဳေက်း႐ြာမွ ပိုးေတြ႕လူနာအမွတ္စဥ္ (၁၇၁၂)ျဖင့္ ထိေတြ႕သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
“ဆရာတို႔ ကနဦးသတင္းရရွိထားတာေတာ့ အမွန္ပါ ခုပိုးေတြ႕တဲ့သူက လူနာအမွတ္(၁၇၁၂)နဲ႔ ထိေတြ႕ခဲ့တဲ့သူေတြလို႔ သိရတယ္။ လူနာအမွတ္ ၁၇၁၂ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Contact Tracing လုပ္ထားတဲ့သူေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာဘဲ သိရေသးတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ Case အမွတ္စဥ္ေတာ့ မထြက္လာေသးပါဘူး။” ဟု ဒုၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးတင့္ႏိုင္ကေျပာသည္။
လူနာအမွတ္ ၁၇၁၂ ေနထိုင္ခဲ့သည့္ ေတာင္ၿပိဳ႐ြာကို စက္တင္ဘာလ ၁၁ရက္ေန႔မွစကာ Lock Down သတ္မွတ္ထားၿပီး ၎ႏွင့္ဆက္စပ္သူ ၂၀ ဦးကို သတ္မွတ္ထားသည့္ Quarantine Center မ်ားတြင္ Facility Q ထားၿပီးေနာက္ (SWAB) မ်ားယူကာ စစ္ေဆးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ လူနာအမွတ္ ၁၇၁၂ သည္ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕ ေတာင္ၿပိဳေက်း႐ြာသို႔ ၾသဂုတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔ ေရာက္ရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ကာ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕ရွိ သီတာဂူစကၡဳဒါနေဆး႐ုံတြင္ Q ထားရွိသူျဖစ္သည္။ https://bu rmee.kachinnews.com/2020/09/17/%e1%80%96%e1%80%ac%e1%80%b8%e1%80%80%e1
***************
၁၈။ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ quarantine စင္တာမ်ားအတြက္ ေန႔စဥ္ စားနပ္ရိကၡာကို WFP က ေထာက္ပံ့မည္
September 17, 2020
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ၿမိဳ႕နယ္ရွစ္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ အသြားအလာ ကန႔္သတ္ေစာင့္ၾကည့္ေရး (quarantine) စင္တာမ်ားတြင္ အသြား အလာကန႔္သတ္ေစာင့္ၾကည့္ခံေနရသူမ်ားအတြက္ အသင့္စားသုံးႏိုင္ေသာ အာဟာရျပည့္ စားနပ္ရိကၡာ မ်ားကို ကုလသမဂၢ ကမာၻ႔စားနပ္ရိကၡာအဖြဲ႕ (WFP) က တစ္ရက္လွ်င္ သုံးနပ္စာ ေထာက္ပံ့သြားမည္ ျဖစ္သည္။ လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီးဌာန၏ ေပါင္းစပ္ညႇိႏႈိင္း ေဆာင္႐ြက္မႈျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ WFP တို႔ ယခုကဲ့သို႔ ပူးေပါင္း ကူညီေထာက္ပံ့ရန္ စက္တင္ဘာလ ပထမပတ္က သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ခ်က္အရ ျဖစ္ေၾကာင္း WFP ၏ စက္တင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဩဂုတ္လ ၁၆ ရက္ေန႔မွစ၍ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ေဒသတြင္း COVID-19 ေရာဂါ ကူးစက္မႈသည္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ကို ဗဟိုျပဳ၍ မ်ားျပားလာခဲ့ၿပီးေနာက္ စက္တင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔အထိ ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ လူ ၁၅၀၀ ခန႔္ သည္ အစိုးရက ဖြင့္လွစ္ထားေသာ quarantine စင္တာမ်ားတြင္ အသြားအလာ ကန႔္သတ္မႈ ခံယူေနရသည္။“ရခိုင္ ျပည္နယ္မွာေရာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တျခားေဒသေတြမွာပါ စားနပ္ရိကၡာနဲ႔ အာဟာရ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ေရး ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရရဲ႕ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ေတြမွာ အကူအညီလိုအပ္သေ႐ြ႕ အခုထက္ပိုၿပီး ပါဝင္ကူညီေပးႏိုင္ဖို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အဆင္သင့္ပါပဲ”ဟု WFP ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ စတီဖင္အန္ဒါဆင္က ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေျပာထားသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ quarantine စင္တာ ရွစ္ခုမွာ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ စစ္ေတြ၊ ေပါက္ေတာ၊ မင္းျပား၊ ေျမပုံ၊ ေျမာက္ဦးႏွင့္ အမ္းၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ တည္ရွိသည္။ လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီးဌာန၏ ႀကီးၾကပ္မႈျဖင့္ WFP သည္ ေနရပ္စြန႔္ခြာသူမ်ားႏွင့္ ထိခိုက္လြယ္အုပ္စုမ်ားကို ရခိုင္ျပည္နယ္ အလယ္ပိုင္းတြင္ လူဦးေရ ၂ သိန္းနီးပါးႏွင့္ ရခိုင္ျပည္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ လူဦးေရ ၁ သိန္းခန႔္တို႔ကိုလည္း လစဥ္ ေထာက္ပံ့ေပးလ်က္ရွိသည္။ http://www. mizzimaburmese.com/article/73492
****************
၁၉။ ကိုဗစ္-၁၉ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးေနစဥ္ မူးယစ္ေဆးမိ
September 17, 2020
ေတာင္ႀကီး – ဟိုပုံး ျပည္ေထာင္စု လမ္းမေပၚရွိ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ကာကြယ္ တားဆီးေရး စစ္ေရးဂိတ္မွာ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနစဥ္ မူးယစ္ေဆးဝါး ဖမ္းဆီးရမိေၾကာင္း စုံစမ္းသိရွိရသည္။
စက္တင္ဘာ (၁၇) ရက္ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီဝန္းက်င္ တြင္ ဟိုပုံးၿမိဳ႕အဝင္ တိုးဂိတ္အနီးရွိ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးဂိတ္၌ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးေနစဥ္ ဆိုင္ကယ္ေမာင္းႏွင္လာသည့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အ႐ြယ္ အမ်ိဳးသား (၂) ထံ WY စာတန္းပါ ပန္းေရာင္ စိတ္ႂကြေဆးျပား ၂၂ ျပား ဖမ္းဆီးရမိေၾကာင္း ဟိုပုံးဂိတ္မွာ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ေနသည့္ ေစတနာ့ ဝန္ထမ္း တစ္ဦးထံ သိရသည္။“ဆိုင္ကယ္ အတူစီးလာတာ ၂ ေယာက္ ဆိုင္ကယ္ ေမာင္းတဲ့သူ က ထြက္ေျပးသြားတာေပါ့ ေနာ္။ တစ္ဦးပဲ ဖမ္းမိတယ္” ဟု ေစတနာ့ ဝန္ထမ္း ကိုေကာင္းခန႔္ေက်ာ္ က ေျပာသည္။
အဆိုပါ ဟိုပုံး က်န္းမာေရး စစ္ေဆးေရးဂိတ္သည္ ၂၄ နာရီ ခရီးသြားျပည္သူမ်ားကို စစ္ေဆးသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ေထာက္ခံစာ ပါမွသာ ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ ဝင္ခြင့္ ျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ “ေထာက္ခံစာ မပါပဲနဲ႔ေရာက္လာတာ။ သူတို႔ လြယ္အိတ္ထဲမွာ ဓားပါတယ္။ အဲ့ဒါ က်ေနာ္တို႔က အဲ့ဓားကိုပဲ အရင္ဆုံး စျမင္တာပါ။ အဲ့ဓားကို စျမင္ေတာ့ အဲ့ဓားကို ထုတ္ခိုင္းတာ ဓားကို ထုတ္တဲ့ခ်ိန္မွာ လြယ္အိတ္မွာထဲ ေဆးေတြ ထြက္လာတာ” ဟု ကိုေကာင္းခန႔္ေက်ာ္ ကေျပာသည္။
မူးယစ္ေဆးဝါး ဖမ္းဆီးရမိသည့္ အမ်ိဳးသားသည္ အသက္ ၁၈ ဝန္းက်င္ခန႔္ရွိၿပီး ဟိုပုံးၿမိဳ႕နယ္ တုံခမ္းရပ္ကြက္ က ျဖစ္ ေၾကာင္းသိရသည္။ ထိုလူငယ္ကို ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မရဲစခန္း လက္ထဲသို႔ အပ္လိုက္ေၾကာင္း သိရသည္။ https://bur mese.s hannews.org/archives/18498
****************
၂၀။ COVID-19 ဆိုင္ရာ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ KNC ပါတီက မဲဆြယ္စည္း႐ုံးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၿပီး ႏိုဝင္ဘာ ၈ ရက္တြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမျဖစ္ႏိုင္ဟု KNC ပါတီဥကၠ႒ ေျပာၾကား
17 September 2020
COVID-19 ေရာဂါဆိုင္ရာ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ကခ်င္အမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္ KNC ပါတီက မဲဆြယ္စည္း႐ုံးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၿပီး ႏိုဝင္ဘာ ၈ ရက္တြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း KNC ပါတီဥကၠ႒ ေဒါက္တာ Mေကာန္လက ေျပာၾကား သည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ စက္တင္ဘာ ၁၇ ရက္က COVID-19 အတည္ျပဳလူနာေလးဦး ေတြ႕ရွိေၾကာင္း သတင္းရသည့္အတြက္ ၎တို႔ပါတီ၏ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္တို႔၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားအတိုင္း ေဆာင္႐ြက္ၾကရန္ ေျပာၾကားထားေၾကာင္း ေဒါက္တာ M ေကာန္လက ေျပာၾကားသည္။
KNC ပါတီ ကိုယ္စားျပဳ၍ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားအေနျဖင့္ မဲဆြယ္ စည္း႐ုံးေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္လည္း လူထုၾကားသို႔ လူစုလူေဝးျဖင့္ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ၾကရန္ ၫႊန္ၾကားထားေၾကာင္း ၎က ေျပာၾကားသည္။ ထို႔ျပင္ လက္ရွိျဖစ္ပြားေနသည့္ COVID-19 ေရာဂါသည္ ေအာက္တိုဘာ တြင္ ေရာဂါျပန႔္ပြားမႈ အရွိန္ျမင့္တက္လာႏိုင္ၿပီး ႏိုဝင္ဘာ ၈ ရက္တြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ေဒါက္တာ M ေကာန္လက ဆိုသည္။“အဲဒီေတာ့ အခုက ဘယ္လိုျဖစ္ေနသလဲဆိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေတြ႕ေတာ့ေတြ႕ရမွာျဖစ္ေနတယ္။ ဒီကိစၥ အခု UEC ကလည္း ျပတ္ျပတ္သားသား ဘာမွမေျပာဘူး။ အမွန္ကေတာ့ Tempo အရဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ခန႔္မွန္း တာက ေအာက္တိုဘာလဆိုရင္ အျမင့္ဆုံးျဖစ္လာမွာေလ။ အျမင့္ဆုံးျဖစ္လာမွာ အဲဒီေတာ့ ဘယ္လိုမွ ႏိုဝင္ဘာ ၈ က မျဖစ္ ႏိုင္ဘူးဗ်ာ။ ဒါ အမွန္ပဲ။ အဲဒါ သူတို႔ ျမန္ျမန္ထက္ထက္လုပ္သင့္တယ္”ဟု KNC ပါတီဥကၠ႒ ေဒါက္တာ M ေကာန္လက ေျပာၾကားသည္။
ကခ်င္အမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္ KNC ပါတီအေနျဖင့္ လာမည့္ ၂၀၂၀ အေထြေထြ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ မဲဆႏၵနယ္ေျမ ၁၇ ေနရာႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း မဲဆႏၵနယ္ေျမ သုံးေနရာ စုစုေပါင္း မဲဆႏၵနယ္ ၂၀ တြင္ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္သြား မည္ျဖစ္သည္။ https://news-eleven.com/article/192 780
**************
၂၁။ တရားမွ်တတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏိုင္မယ့္အခ်ိန္ မဟုတ္ေၾကာင္း ANP ပါတီ ထုတ္ျပန္
September 16, 2020
လက္ရွိကပ္ေရာဂါကာလဟာ တရားမွ်တတဲ့ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို ျပန္လည္သုံးသပ္ဖို႔ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ ANP က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။ ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အေရးပါတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီေ႐ြးေကာက္ပြဲ တရားမွ်တမႈရွိဖို႔ လက္ရွိ NLD ဦးေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရမွာလည္း တာဝန္ရွိတယ္လို႔ ANP ပါတီကေျပာထားပါတယ္။
ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ျပန႔္ပြားမႈႏႈန္းေတြ တေန႔တျခား ဆိုးဆိုးလာေနတာေၾကာင့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲရက္ကို ေ႐ႊ႕ဆိုင္းေပးဖို႔ ျပည္ေထာင္စုႀကံခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီအပါအဝင္ ပါတီ ၂၀ ေက်ာ္က စက္တင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ ျပည္ေထာင္စု ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ထံ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ ေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္မႈႏႈန္း ျမင့္ေနတာေၾကာင့္ မလိုအပ္ဘဲ ေနအိမ္အျပင္မထြက္ၾကဖို႔ Stay at home အမိန႔္ အစိုးရ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ေတြက ေ႐ြးေကာက္ခံကိုယ္စားလွယ္ ေတြဟာ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးဆင္းလို႔ မရတာေၾကာင့္ အြန္လိုင္းကေနပဲ မဲဆြယ္ေနၾကပါတယ္။ Stay at Home အမိန႔္ ထုတ္ျပန္မထားတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္က ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ လူ ၅၀ ဦးထက္မပိုဘဲ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးခြင့္ရွိေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
လာမယ့္ ၂၀၂၀ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲကို ႏိုဝင္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပမယ္လို႔ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ထုတ္ျပန္ထားၿပီး ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးေတြကို စက္တင္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔ကေန ႏိုဝင္ဘာ ၆ ရက္ေန႔အထိ တရားဝင္ ခြင့္ျပဳထားတာပါ။ https://www.rfa.org/burmese/news/2020-election-and-ANP-party-09162020140 808.html
***************
၂၂။ ဆီဆိုင္ တြင္ ၁၃ႏွစ္ အ႐ြယ္ ကေလးတဦးထံ ကိုဗစ္-၁၉ ေတြ႕
September 18, 2020
သွ်မ္းျပည္ေတာင္းပိုင္း ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဆိုင္ေခါင္မွ အတည္ျပဳလူနာ ႏွင့္ ထိေတြ႕ခဲ့ေသာ သူတစ္ဦးသည္ ကိုဗစ္ ၁၉ ပိုးေတြ႕ ရွိေၾကာင္း စုံစမ္းသိရွိရသည္။ စက္တင္ဘာ ၁၈ က်န္းမာေရးထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ကိုဗစ္-၁၉ ကူးစက္ခံရသူ (၂၅၆) ဦး ရွိၿပီး၊ ေသဆုံးသူ (၁)ဦးရွိေၾကာင္း၊ ထိုထဲတြင္ ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဆိုင္ေခါင္ ေက်း႐ြာ မွ အသက္ ၁၃ႏွစ္ အ႐ြယ္ တဦး ပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။
“သူကဆိုင္ေခါင္ကဘဲ၊ ခရီးသြား ရာဇဝင္မရွိဘူး။ေရာဂါ လကပတာေတြမရွိဘူး။ သူအေဖက အတည္ျပဳလူနာ ဆိုေတာ့၊ သူအေဖနဲ႔ ထိေတြ႕ လို႔ ပိုးေတြ႕တယ္လို႔ ဘဲယူဆရတယ္” ဟု သွ်မ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ျပည္နယ္ အထူးေရာဂါ ႏွိမ္းနင္း ေရး လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာဇဝနကို က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ ကိုေျပာသည္။ ၎ပိုးေတြ႕လူနာကို သွ်မ္းျပည္နယ္ေတာင္းပိုင္း ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ စဝ္စံထြန္းေဆး႐ုံသို႔ ပိုးေဆာင္လာၿပီး၊ထို သူႏွင့္ ထိေတြ႕သူမ်ားကိုလည္း ပိုးစစ္ေဆးထားေၾကာင္း ေဒါက္တာ ဇဝနကို ကဆိုသည္။ အဆိုပါ ပိုးေတြ႕လူနာ၏ မိသားစုမ်ားကို ဆိုင္ေခါင္တြင္ Quaratine ဝင္ထား ေၾကာင္း သိရသည္။ https://burmese.shannews.org/archives/18507
***************
၂၃။ ကိုဗစ္ဒုတိယလႈိင္းေၾကာင့္ အတိုက္ခံပါတီမ်ား မဲဆြယ္ရာတြင္ အခက္ႀကဳံေနရ
September 17, 2020
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္တေက်ာ့ျပန္ျဖစ္ပြားေနသည့္ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္(စ္)ေခၚ ကိုဗစ္ေရာဂါဒုတိယလႈိင္းေၾကာင့္ အားကစားနဲ႔ က်န္းမား ေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ ကန႔္သတ္ပိတ္ပင္မူ႔မ်ားေၾကာင့္ အတိုက္ခံပါတီမ်ားမဲဆြယ္ရာတြင္ အခက္ႀကဳံေနရေၾကာင္း အတိုက္ခံ ပါတီမ်ားထံမွ သိရသည္။
ကိုဗစ္ေရာဂါေၾကာင့္ လက္ရွိအႏိုင္ရပါတီမ်ားအတြက္မဲဆြယ္ရာတြင္အခက္အခဲမရွိေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား အတြက္ ဇန္နဝါရီလမွစတင္ၿပီး အခက္ႀကံေနရေၾကာင္း ခ်င္းအမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ မိုင္ Cherry Zahau ကဆို သည္။“ကြၽန္မတို႔ပါတီအားလုံးကေတာ့ အကုန္လုံးႏွစ္နာေနၿပီ၊ အထူးသျဖင့္ ဇန္နဝါရီလကေန ဧၿပီလအထိ ဘာမွမလုပ္ ႏိုင္ၾကဘူး၊ (၄) လလုံးလုံးဘာမွမလုပ္ႏိုင္ၾကဘူး၊ ဇူ္လိုင္လကေနပဲ ကြၽန္မတို႔ နဲနဲပါးပါးလုပ္လာႏိုင္တယ္၊ စက္တင္ဘာလ ကေနကေတာ့ လုပ္ရွားလို႔ရမဲ့အခ်ိန္မွာ အခုလို ဒုတိယလႈိင္းကထေနေတာ့ ခ်င္းပါတီအတြက္ အရမ္းႏွစ္နာေနတယ္၊ အႏိုင္ရ ပါတီကေတာ့ လုပ္ရွားမူအမ်ားႀကီးရွိႏိုင္တယ္၊ ကိုဗစ္ေၾကာင့္ အကူအညီကအစ လုပ္ရွားလို႔ရတယ္၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ကို သြားဖို႔အဆင္သင့္ျပင္ေနေပမဲ့ စစ္ေရးေၾကာင့္၊ကိုဗစ္ေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မသြားႏိုင္ၾကဘူး၊ အဲဒါေၾကာင့္ အရမ္းႏွစ္နာေနတယ္” ဟုေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ ကိုဗစ္ေရာဂါေၾကာင့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအတြက္ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးရာတြင္ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ လမ္းၫြန္ခ်က္လိုက္ နာရန္ လိုအပ္ေသာေၾကာင့္ ပါတီအသစ္မ်ားအတြက္ ပိုၿပီးႀကိဳးစားေနရေၾကာင္း စစ္ကိုင္းေဒသႀကီး ကေလးၿမိဳ႕နယ္ ျပည္ေထာင္စု ေကာင္းက်ိဳးေဆာင္ပါတီမွ တိုင္းလြတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေနရာယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ဦးထြန္းႏိုင္ဝင္း(မင္းရဲစစ္ႏိုင္)က သုံးသပ္သည္။
အတိုက္ခံပါတီမ်ားက ကိုဗစ္ဒုတီယလႈိင္းေၾကာင့္ ပါတီစည္း႐ုံးေရးဆင္းရာတြင္ အခက္အခဲမ်ားစြာႀကဳံေတြ႕ရသည္ ဆိုေသာ္ လည္း အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီအေနျဖင့္ ေက်း႐ြာကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ႀကိဳးပမ္းမူေၾကာင့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ႐ိုက္ခက္မူ႔ရွိမည္မဟုတ္ေၾကာင္း ကေလးၿမိဳ႕ ျပည္သူ႔လြတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚေအးေအးမူကဆိုသည္။ သူက စည္း႐ုံးေရးကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ရပ္နားထားတယ္၊ ဘယ္ေတာ့ျပန္စမလဲဆိုတာေတာ့ ေျပာလို႔မရေသးဘူး၊ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာန ၫြန္ၾကားခ်က္အတိုင္းပါပဲ၊ ကြၽန္မတို႔ ပါတီကေတာ့ အဲေလာက္ႀကီး ႐ိုက္ခက္ခံရမယ္လို႔ေတာ့ မထင္ဘူး၊ ကြၽန္ေတာ့တို႔ ေက်း ႐ြာေတြမွာ ပါတီအဖြဲ႕ခြဲေတြရွိတယ္ေလ၊ က်န္းမားဝန္ႀကီးဌာနၫြန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ဆက္လုပ္သြားမွာပါ၊ ပါတီကိုေတာ့ ကိုဗစ္ဒုတိယလႈိင္းေၾကာင့္ ႐ိုက္ေခက္သြားမယ္လို႔ေတာ့ မထင္ဘူးဟု ေျပာသည္။ https://www.chinwo rld.org/2020/09/17/%e1%80%80%e1%80%ad%e1%8 0%af%e1%80%97 %e1%80%
***************
၂၄။ မြန္ျပည္နယ္ သစ္ေတာဝန္ထမ္း ၈ ဦး ကိုဗစ္-၁၉ ကူးစက္ခံရ
18 September 2020
မြန္ျပည္နယ္ သစ္ေတာဦးစီးဌာန႐ုံးက ဝန္ထမ္း ၈ ဦးအပါအဝင္ စုစုေပါင္း ၁၁ ဦး ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ကူးစက္ခံရတယ္လို႔ စက္တင္ဘာ ၁၇ ရက္ ညေနပိုင္းမွာ မြန္ျပည္နယ္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနက ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ သစ္ေတာဦးစီးဌာနက ဝန္ထမ္း ၁ ဦးမွာ စက္တင္ဘာ ၁၅ ရက္က ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ေတြ႕ရွိၿပီးေနာက္ မြန္ျပည္နယ္ သစ္ေတာဦးစီးဌာန႐ုံးက ၫႊန္ၾကားေရးမႉး အပါအဝင္ ဝန္ထမ္း အားလုံးကို ဓာတ္ခြဲနမူနာ စစ္ေဆးခဲ့ရာမွ ဝန္ထမ္း ၈ ဦး ကူးစက္ခံခဲ့ရတာပါ။
အခုအခါမွာေတာ့ ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံရတဲ့ ကိုဗစ္-၁၉ လူနာ ၁၁ ဦးနဲ႔ ထိေတြ႕ခဲ့တဲ့သူ ၅၀ ေက်ာ္ကို ကြာရန္တင္း စင္တာ ပို႔ေဆာင္ထားတယ္လို႔ မြန္ျပည္နယ္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာန ဒုျပည္နယ္ဦးစီးမွဴး ေဒါက္တာဝတ္မႈံက ေျပာပါတယ္။ ေရာဂါကူးစက္ခံရသူေတြနဲ႔ ထိေတြ႕ခဲ့တဲ့ ေမာ္လၿမိဳင္ သစ္ေတာဦးစီးဌာန႐ုံးကိုေတာ့ အသြားအလာ ကန႔္သတ္ထားပါတယ္။ http://burmese.dvb.no/archives/411154
****************
၂၅။ ဦးဂါေက်း႐ြာမွ မုဒိမ္းမႈကိစၥ တပ္မေတာ္သားသုံးဦးႏွင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ားကို စစ္စည္းကမ္းအရ အေရးယူမည္
September 18, 2020
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဦးဂါေက်း႐ြာမွ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးအား အဓမၼျပဳက်င့္ခဲ့သည့္ တပ္မေတာ္သား ၃ ဦးကို ဥပေဒႏွင့္အညီ ထိေရာက္ျပင္းထန္စြာ အေရးယူႏိုင္ေရးႏွင့္ က်န္တာဝန္ရွိသူမ်ားအားလည္း စစ္စည္းကမ္းအရ အေရးယူ ႏိုင္ေရးအတြက္ ေဆာင္႐ြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕မွ စက္တင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔ တြင္ သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ၂၉ ရက္ေန႔က တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းတစ္ခုသည္ ဦးဂါေက်း႐ြာသို႔ ေသနတ္ပစ္ေဖာက္ ဝင္ေရာက္လာၿပီး ေနာက္ ည ၁၁ နာရီခန႔္တြင္ ေနအိမ္၌ပုန္းခိုေနသည့္ အမ်ိဳးသမီးကို တပ္မေတာ္သားသုံးဦးက မွတ္ပုံတင္စစ္ေဆးမည္ဟု အေၾကာင္းျပကာ ေနအိမ္မွေခၚထုတ္သြားခဲ့ၿပီး အနီးရွိ လူမရွိေသာေနအိမ္တြင္ အဓမၼ ျပဳက်င့္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ကာယကံရွင္ အမ်ိဳးသမီးက သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာဆိုထားသည္။ ထို႔အျပင္ ကေလးေမြးဖြားၿပီး (၆)ရက္သာရွိေသးသည့္ အသက္ ၁၉ ႏွစ္အ႐ြယ္ သမီးျဖစ္သူကိုလည္း စစ္ေဆး စရာရွိသည္ဟုဆိုကာ ေနအိမ္ျပင္သို႔ေခၚထုတ္သြားခဲ့ၿပီးေနာက္ အဓမၼျပဳ က်င့္ရန္ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေၾကာင္း၊ ေယာက္ခမ ေတာ္စပ္သူမွ သြားေရာက္ေတာင္းပန္ေျပာဆိုခဲ့သျဖင့္ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္း က်ဴးလြန္ခံရသည့္ အမ်ိဳးသမီးက ေျပာသည္။
ယင္းသို႔ ျပဳက်င့္ခဲ့သူတို႔အား ရာဇသတ္ႀကီးပုဒ္မ ၃၇၆ မုဒိမ္းမႈ၊ ကာမကို အတင္း အဓမၼရယူမႈ ပုဒ္မ ၃၆၆၊ မုဒိမ္းက်င့္ႀကံရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈ ပုဒ္မ ၁၁၄ တို႔ျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇူလိုင္ ၁၀ ရက္ေန႔က စစ္ေတြၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွာ က်ဴးလြန္ခံရသူအမ်ိဳးသမီးက တရားလို လုပ္ၿပီး အမႈဖြင့္ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါ တိုင္ၾကားမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ ျဖစ္စဥ္မွန္ေပၚေပါက္ ေစေရး အတြက္ စစ္ေဆးမႈမ်ား ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ စစ္ဆင္ေရးတာဝန္ထမ္းေဆာင္ရသည့္ နယ္ေျမျဖစ္ျခင္း၊ စစ္ေဆးရမည့္ သံသယ ရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္မႈခက္ခဲသည့္ေနရာေဒသတြင္ ေရာက္ရွိေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အခ်ိန္အနည္း ငယ္ ၾကန႔္ၾကာၿပီးမွသာ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ပါရွိသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္သက္ေသထြက္ဆိုခ်က္မ်ားမွာ ကြဲလြဲမႈမ်ားရွိေနသျဖင့္ စက္တင္ဘာလဆန္း၌ ပိုမိုတိက်သည့္ စစ္ေဆးခ်က္မ်ားႏွင့္ ဒုတိယအႀကိမ္ ထပ္မံစစ္ေဆးမွသာ အဆိုပါျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ ၃ ဦးမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္း ဝန္ခံ ထြက္ဆိုေျဖာင့္ခ်က္ေပးခဲ့ေၾကာင္း တပ္မေတာ္ကထုတ္ျပန္ထားသည္။ နစ္နာသူအမ်ိဳးသမီးအား အကူအညီေပးေန သူမ်ားက ယင္းအမႈကိုပြင့္လင္းျမင္သာၿပီး လြတ္လပ္စြာ တရားစီရင္ေရးရွိေစရန္အတြက္ အရပ္ဘက္တရား႐ုံးတြင္ စစ္ေဆးေပးရန္ လိုလားေနၾကသည္။ https://www.bnionline.net/mm/news-75588
မွတ္ခ်က္။ သက္ဆိုင္ရာသတင္းမီဒီယာအသီးသီးမွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
*** ၿပီး ***
Unicode
နေ့စဉ်တိုင်းရင်းသားသတင်းများ စုဆောင်းတင်ပြခြင်း
(No. 58 , September 18, 2020)
၁။ ကချင်တွင် ပြောင်းရွှေ့တပ်ရင်းများကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ထိခိုက်မည်ကို စိုးရိမ်
၂။ အောက်ခြေထိတွေ့မှုများ ရှောင်ရှားနိုင်ရေး ကရင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များတွေ့ဆုံညှိနှိုင်းခဲ့
၃။ ညမထွက်ရအမိန့်နှင့် ကိုဗစ်ကန့်သတ်ချက်များချိုးဖောက်သည့် ပလက်ဝဒေသခံအချို့ကို အရေးယူမည်
၄။ ရွေးကောက်ပွဲ နီးလာသဖြင့် တိုက်ပွဲဖြစ်လာမည်ကို စိုးရိမ်နေ
၅။ ဘတ်ဂျက်နှစ်ကုန်ခါနီးအထိ တိုင်းရင်းသားစာပေအဖွဲ့တွေ ဘတ်ဂျက်မချပေးနိုင်သေးလို့ အခက်တွေ့
၆။ ရှင်းရှင်းလင်းလင်းဖြစ်ရန် နုတ်ထွက်ပြီးမှ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ခြင်းဖြစ်ဟု အမျိုးသမီးအုပ်ချုပ်ရေးမှူးပြော
၇။ ရသေ့တောင်တွင် လက်နက်ကြီးကျ ၁ ဦးသေ ၂ ဦးဒဏ်ရာရ
၈။ သီပေါ – နမ့်လန် လမ်းဘေးတွင်အမျိုးသားတဦး အလောင်းတွေ့
၉။ ကော့ကရိတ်ခရိုင်ရှိ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်နယ်မြေများ၌ ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်သေး
၁၀။ ချင်းပြည်နယ် ကျီခါးမြို့တွင် ဇိုမီးဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ပြုလုပ်
၁၁။ RCSS/SSA ထိန်းချုပ်နယ်မြေအတွင်း ကိုဗစ်-၁၉ စစ်ဆေးရေးဂိတ် ပြန်ထောင်
၁၂။ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပလက်ဝမြို့နယ်မှ ကျေးရွာ(၉) အုပ်စု ပါဝင်နိုင်မည်မဟုတ်ဟုဆို
၁၃။ လွှတ်တော်သည် အစိုးရကို ထိန်းကျောင်းမှုအားနည်းဟု အမတ်လောင်းထောက်ပြ
၁၄။ ထိုင်းနယ်စပ် ရှမ်းဒုက္ခသည်များ မဲပေးခွင့်ရအုံးမည်မဟုတ်
၁၅။ Covid-19 ကြောင့် ကျောက်မျက်ရတနာများ ထက်ဝက်ဈေးဖြင့် ရောင်းချနေရ
၁၆။ ဖာလာသီးပေါ်ချိန် ဈေးကျသည့်အတွက် စိုက်တောင်သူများအခက်အခဲဖြစ်
၁၇။ ဖားကန့်တွင် Covid-19 အတည်ပြုလူနာ ၄ ဦး ထပ်တိုး
၁၈။ ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ quarantine စင်တာများအတွက် နေ့စဉ် စားနပ်ရိက္ခာကို WFP က ထောက်ပံ့မည်၁၉။ ကိုဗစ်-၁၉ ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးနေ စဉ် မူးယစ်ဆေးမိ
၂၀။ COVID-19 ဆိုင်ရာ လမ်းညွှန်ချက်များနှင့်အညီ KNC ပါတီက မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုများ ပြုလုပ်နေပြီး နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ မဖြစ်နိုင်ဟု KNC ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ ပြောကြား
၂၁။ တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်မယ့်အချိန် မဟုတ်ကြောင်း ANP ပါတီ ထုတ်ပြန်
၂၂။ ဆီဆိုင် တွင် ၁၃နှစ် အရွယ် ကလေးတဦးထံ ကိုဗစ်-၁၉ တွေ့
၂၃။ ကိုဗစ်ဒုတိယလှိုင်းကြောင့် အတိုက်ခံပါတီများ မဲဆွယ်ရာတွင် အခက်ကြုံနေရ
၂၄။ မွန်ပြည်နယ် သစ်တောဝန်ထမ်း ၈ ဦး ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ခံရ
၂၅။ ဦးဂါကျေးရွာမှ မုဒိမ်းမှုကိစ္စ တပ်မတော်သားသုံးဦးနှင့် တာဝန်ရှိသူများကို စစ်စည်းကမ်းအရ အရေးယူမည်
***************
၁။ ကချင်တွင် ပြောင်းရွှေ့တပ်ရင်းများကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ထိခိုက်မည်ကို စိုးရိမ်
September 17, 2020
ကချင်ပြည်နယ် ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့နယ်တွင် မဲပေးပိုင်ခွင့်ရှိသူ ၁,၈၆၂ ဦးအနက် ဩဂုတ်လဆန်းပိုင်းက ပြောင်းရွှေ့လာသူ တပ်မတော်သား ၄၀၀ ကျော်ပါဝင်နေကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကိုယ်စားလှယ်လောင်းများထံမှ (စက်တင်ဘာ ၁၇) တွင် သိရှိရ သည်။ ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေအရ ဒေသတစ်ခုတွင် ရက်ပေါင်း ၉၀ နှင့်အထက် ရောက်ရှိနေထိုင်ပြီးမှသာ ထိုဒေသ၌ မဲစာရင်း တင်သွင်းနိုင်မည်ဖြစ်သော်လည်း မဲဆန္ဒ ရှင်စာရင်းတွင် ရုတ်တရက်ရွှေ့ပြောင်းလာသော တပ်မတော်သားများ ပါဝင်နေခြင်း အပေါ် ရွေးကောက်ပွဲကိုယ်စားလှယ်လောင်းများက စိုးရိမ်မှုရှိနေပြီး ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ထံ မေးမြန်းထားသည်။
“အခု ကျွန်တော့်မဲဆန္ဒနယ်မှာ စစ်သားတွေ မဲပေးဖို့ စောင့်နေကြတယ်။ သူတို့က အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီ။ ၂၀၁၅ တုန်းက လည်း ဒီလိုမျိုးစောင့်နေတဲ့ပုံစံမျိုး မရှိခဲ့ဘူး။ သူတို့ထည့်မယ့်ဘက်က မဲနိုင်သွားဖို့တော့ ရှိတယ်။ စစ်တပ်မဲနဲ့ပဲ အရေးနိမ့် လာမလား စိုးရိမ်တာပေါ့နော်” ဟု ကချင်ပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ (KSPP) မှ ဦးကွမ်ဂေါင်အောင်ခမ်းက ပြောသည်။ လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဦးကွမ်ဂေါင်အောင်ခမ်းသည် ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့နယ်မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် နေရာအတွက် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်သည်။
ရက်ပေါင်း ၉၀ နေထိုင်ခြင်းမရှိဘဲ မဲစာရင်း၌ တပ်မတော်သားများပါဝင်နေခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ မြို့နယ်ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ထံ မေးမြန်းထားဆဲဖြစ်ကြောင်း ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့နယ်မှ NLD ပါတီဝင် လက်ရှိ ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဒေါ်ဂျေထုရော်က ပြောသည်။ ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့နယ်အခြေချ တပ်မတော်စခန်းများမရှိသော်လည်း ရှေ့တန်းရောက် တပ်ရင်း တပ်ဖွဲ့များမှ တပ်မတော်သားများက ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပုံစံ ၃ ဖြင့် လျှောက်ထားလာသောကြောင့် လက်ခံထားခြင်းဖြစ် သည်ဟု မြို့နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ အတွင်းရေးမှူး ဦးအောင်နိုင်ဦးက ပြောသည်။ လုံခြုံရေးနှင့်သက်ဆိုင် သောကြောင့် တပ်မတော်သားများ၏ မဲစာရင်းအတိအကျကို ပေး၍ မရသေးကြောင်း၊ သို့သော် ပုံစံ ၃ဖြင့် လျှောက်ထား လာသော တပ်မတော်သား ၄၀၀ ၏ အချက်အလက်များကို စက်တင်ဘာ ၁၇ ရက်တွင် စတင်စိစစ်မည်ဖြစ်ပြီး အချက် အလက်ပြည့်စုံပါက လက်ခံမည်ဖြစ်ကြောင်း ဦးအောင်နိုင်ဦးက ပြောသည်။
ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း မကြာခင်က ရွှေ့ပြောင်းလာသည့် တပ်မတော်သားများ၏ မဲစာရင်းနှင့် ပတ်သက်၍ တပ်မတော် သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့သော်လည်း လက်ခံ ဖြေကြားခြင်း မရှိပေ။ https://www.myanmar-now.org/mm/news/4518
***************
၂။ အောက်ခြေထိတွေ့မှုများ ရှောင်ရှားနိုင်ရေး ကရင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များတွေ့ဆုံညှိနှိုင်းခဲ့
September 16, 2020
ကရင့်လက်နက်ကိုင်အချင်းချင်းကြား အောက်ခြေ မြေပြင်ထိတွေ့မှုများ ရှောင်ရှားနိုင်ရေးအတွက် ကရင်အမျိုး သားအစည်း အရုံး-KNU ဦးဆောင်ပြီး ကရင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ၂ ဖွဲ့နှင့် တွေ့ဆုံ ညှိနှိုင်းမှုတစ်ခုကို စက်တင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့က KNU ထိန်းချုပ်နယ်မြေတစ်နေရာ၌ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ KNU ၏ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖြစ်သည့် ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (KNLA) အပါအဝင် ကရင် နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF)၊ ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ KNU/KNLA –PC) မှ ထိပ်ပိုင်း ခေါင်းဆောင်များပါဝင်၍ မကြာသေးမီက ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အောက်ခြေထိတွေ့မှုများအပေါ် ဆွေးနွေးပြီး ရှေ့ဆက်ထိတွေ့မှု များ မဖြစ်ပေါ်စေရေး နှင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှု ရရှိရေးတို့အပေါ် ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
KNU အတွင်းရေးမှူး (၂) ပဒိုစောလှထွန်းက “ကရင်လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့တွေ ဒီမြေပြင်ဂရောင်းမှာ တစ်ဖွဲ့နဲ့တစ်ဖွဲ့ ထိတွေ့ မှုတွေ မဖြစ်အောင် နားလည်မှုတွေမလွဲအောင်အဲ့ဒီအတွက် တွေ့ကြတယ်။ နောက်တစ်ခုက တလောက ဖြစ်သွားတဲ့ လမ်းဟောင်းဘက်မှာ ပစ်ခတ်မှုတွေဖြစ်တော့ ကိုယ့်ကရင်ပြည်သူတွေကြားမှာ အသံမျိုးမျိုးတွေ ထွက်လာတဲ့အပေါ်မှာ အဲ့ဒါကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းဖြစ်အောင်ပေါ့၊ နားလည်မှု ပိုမိုရရှိဖို့ လိုအပ်တာ ပေါ့”ဟု ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။
အဆိုပါ တွေ့ဆုံမှုတွင် KNLA ဘက်မှ စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး စောဂျော်နီနှင့် ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး စောဘောကျော်ဟဲ အပါအဝင် KNU ကာကွယ်ရေးနှင့် အခြားထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင်များ၊ BGF မှ ကရင်ပြည်နယ် နယ်ခြား စောင့်တပ် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်မှူးကြီး စောချစ်သူ၊ KNU/KNLA-PC မှ ဗိုလ်မှူးကြီး စောနေစိုးမြ နှင့် ဘာသာရေး ခေါင်းဆောင်အချို့တို့ ပါဝင်တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။ ကျန်ရှိသည့် ကရင်လက်နက်ကိုင်အဖွ့ဲတစ်ဖွဲ့ဖြစ်သည့် ဒီမိုကရေစီ အကျိုးပြုကရင်တပ်မတော်(DKBA) မှာ Covid-19 ကာလ သွားလာရေး အခက်အခဲကြောင့် တက်ရောက်နိုင်ခြင်းမရှိကြောင်း သိရသည်။ http://kicnews.org/2020/09/%e1%80%b1%e1%80%a1%e1% 80%ac%e1%80%80%e1%80%
****************
၃။ ညမထွက်ရအမိန့်နှင့် ကိုဗစ်ကန့်သတ်ချက်များချိုးဖောက်သည့် ပလက်ဝဒေသခံအချို့ကို အရေးယူမည်
September 15, 2020
ပလက်ဝစစ်ရှောင်များမှာ စားဝတ်နေရေးကျပ်တည်းသဖြင့် ကပ်ရောဂါကို မကြောက်နိုင်တော့ဘဲ နေ့စဉ်အသုံးစားရိတ်ရရန် အသွားအလာကန့်သတ်ထားသည့် ကျောက်တော်မြို့သို့ အထမ်းလိုက်သွားခြင်းဖြစ်သည်ဟု စစ်ရှောင်များ ကူညီသူတစ်ဦးက ပြောသည်။ ကိုဗစ်နိုင်တင်းကန့်သတ်မှုများ ချထားသည့်ဒေသသို့ နယ်မြေကျော်လွန် သွားလာခဲ့သည့် ပလက်ဝနေ အရပ်သား ၄၁ ဦးကို အရေးယူရန် ပြင်ဆင်နေသည်ဟု ချင်းပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးက ပြောသည်။ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နှင့် မိုင် ၃၀ ကျော်ဝေးသော ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်မြို့တွင် အရက်ဆီပုံးများ သွားရောက်သယ်ဆောင်၍ ပြန်လာသည့် စစ်ရှောင်နှင့် အရပ်သား ၄၁ ဦးကို ပလက်ဝမြို့အခြေစိုက် တပ်မတော်ခြေလျင် တပ်ရင် ၂၈၉ က စက်တင်ဘာ ၉ ည ၈ နာရီခန့်တွင် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။
ကပ်ရောဂါစည်းကမ်းချက်များနှင့် ညမထွက်ရအမိန့်ကို ချိုးဖောက်ခဲ့သည့်အတွက် တပ်မတော်က ဖမ်းဆီးခဲ့ကာ နှစ်ရက်ခန့် စစ်ဆေးမေးမြန်းပြီးနောက် ပလက်ဝမြို့နယ်အာဏာပိုင်အဖွဲ့သို့ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်ဟု ချင်းပြည်နယ် စည်ပင်သာယာရေး ဝန်ကြီး ဦးစိုးထက်က ပြောသည်။ “သတ်မှတ်ထားတဲ့အချိန်ကို ကျော်လွန်ပြီး ပုဒ်မ ၁၄၄ ကို ဖောက်ဖျက်တာ၊ နောက် ကိုဗစ် နဲ့ဆိုင်တဲ့ ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာပုဒ်မနဲ့လည်း ငြိတာပေါ့။ ပုဒ်မနှစ်ခုလောက်နဲ့ ငြိတဲ့သဘောဖြစ်တာပေါ့” ဟု ဦးစိုးထက်က ပြောသည်။
“သူတို့သွားတာကလည်း အပြစ်တော့မရှိပါဘူး။ စားစရာမှမရှိတာကိုး။ ကိုဗစ်ကိုလည်း ကြောက်မနေအားတော့ဘဲ သွားတော့ အခုလိုတွေ ဖြစ်ကုန်တာပေါ့”ဟု မိုင်နန်းဝေက ပြောသည်။ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲ မှုဥပဒေတွင် မတူသော ပြစ်မှုများအတွက် အနိမ့်ဆုံးပြစ်ဒဏ် ထောင်ဒဏ် တစ်လမှ အမြင့်ဆုံး ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်အထိ ချမှတ်နိုင်သလို ပုဒ်မ ၁၄၄ ညမထွက်ရအမိန့်ကို ချိုးဖောက်ပါက ပြစ်မှုဆိုင်ရာ ပုဒ်မ ၁၈၈ ဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၃ လအထိ အရေး ယူနိုင်သည်။ https://www.myanmar-now.org/mm/news/4506
**************
၄။ ရွေးကောက်ပွဲ နီးလာသဖြင့် တိုက်ပွဲဖြစ်လာမည်ကို စိုးရိမ်နေ
September 17, 2020
၂၀၂၀ ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ ရွေးကောက်ပွဲ နီးလာသဖြင့် သျှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ( RCSS/SSA ) နယ်မြေ အတွင်း တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားလာမည်ကို စိုးရိမ်နေကြောင်း RCSS ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောကြားသည်။ လက်ရှိမှာ RCSS/SSA ထိန်းချုပ်သည့် နယ်မြေတွင် တိုက်ပွဲများ မရှိသော်လည်း တပ်မတော် စစ်အင်အားလှုပ်ရှား/ဖြည့်တင်းနေမှုကြောင့် တိုက်ပွဲ ပြန်ဖြစ်လာမည်ကို စိုးရိမ်နေသည်ဟု RCSS/SSA မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒုဗိုလ်မှူးကြီး အုမ်ခေး က သျှမ်းသံတော်ဆင့် ကိုပြောသည်။
ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့် ရက်နီးလာသည့်နှင့် အမျှ တဖက်သတ်တိုက်ပွဲ ပုံစံ ပြုလုပ်ပြီး ပြည်သူများကို ထိတ်လန့်အောင် လုပ်လာနိုင်ပြီး၊ ပြည်သူများ ဆန္ဒမဲ ထည့်မည့်နေရာ လွတ်လွတ်လပ်လပ် မသွားရဲပဲဖြစ်မည်ကို စိုးရိမ်ကြောင်း ဒုဗိုလ်မှူးကြီး အုမ်ခေး က ပြောသည်။ သျှမ်းပြည် တဝှမ်းတွင် ရွေးကောက်ပွဲနီးလာသည့်နှင့် အမျှ တိုက်ပွဲများဆက်လက်ဖြစ်လာမည်ကို တိုင်းရင်းသားလက်နက် ကိုင်များ၊ နိုင်ငံရေးပါတီများ နှင့် ပြည်သူများက စိုးရိမ်နေကြသည်။ ယခုလ ၁၁ ရက်မှ စတင်ကာ သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း မူဆယ်ခရိုင် မုံးပေါ်ဒေသတွင် ကချင်လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်( KIA) နှင့် အစိုးရတပ်မတော်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားကာ လက်ရှိ အချိန်ထိ စစ်ရေးတင်းမာနေကြောင်းသိရသည်။
“ရွေးကောက်ပွဲနီးလာရင်တော့ ကျမတို့ဖက်က တိုက်ပွဲဖြစ်မှာကိုကြောက်ရသလို၊ အခုက ကိုဗစ်ကိုလည်းကြောက်နေရ တယ်။ ရွေးကောက်ပွဲတိုင်းမှာ ဖြစ်နေကြဆိုတော့ စိုးရိမ်နေရတာပေါ” ဟု သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း မုံးပေါ်ဒေသခံ အမျိုးသမီး တဦးက ပြောသည်။ လာမည့် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် RCSS/SSA ထိန်းချုပ်ရာ နယ်မြေအတွင်း နိုင်ငံရေး ပါတီများ မဲဆွယ်စည်းရုံးရန်အတွက် ကြိုတင် အသိပေးအကြောင်းကြားရမည်ဖြစ်ကြောင်း စက်တင်ဘာ (၁) ရက်နေ့က ကြေငြာချက် တစောင်ထုတ်ပြန်ထားသည်။ https://burmese.shannews.org/archives/18493
***************
၅။ ဘတ်ဂျက်နှစ်ကုန်ခါနီးအထိ တိုင်းရင်းသားစာပေအဖွဲ့တွေ ဘတ်ဂျက်မချပေးနိုင်သေးလို့ အခက်တွေ့
September 17, 2020
တိုင်းရင်းသားစာပေအဖွဲ့တွေကို ဘတ်ဂျက်နှစ်ကုန်တော့မယ် ပြည်နယ်အစိုးရကနေ ငွေမချပေးသေးတဲ့အတွက် အခက် အခဲတွေ့နေကြရတယ်လို့ စာပေနှင့်ယာဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့တွေဆီကနေကြားသိရပါတယ်။ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်(စ်)ကြောင့် လူစုလူဝေး တွေဖြစ်စေတဲ့လုပ်ငန်းတွေဖြစ်တဲ့ တိုင်းရင်းသားရိုးရာပွဲတော်တွေ၊ အမျိုးသားနေ့တွေ၊ စာပေမွမ်းမံသင်တန်းတွေ စတဲ့ လုပ်ငန်းတွေကိုတော့ လုပ်ခွင့်မရတော့တဲ့အတွက်အသုံးပြုဖို့ လျာထားတဲ့ ဘတ်ဂျက်ကိုတော့ မချပေးနိုင်တော့ တာဖြစ်ပါ တယ်။
တိုင်းရင်းသားစာပေစာအုပ်ထုတ်လုပ်တာတွေ၊ ကျောင်းစာအုပ်ထုတ်ဖို့လုပ်ငန်းတွေ တချို့လုပ်ငန်းတွေကို ခေါင်းစဉ်ပြောင်း အသုံးပြုဖို့ တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့ ၆ ဖွဲ့က စီစဉ်ထားပေမယ့်လည်း စက်တင်ဘာလ ၁၅ ရက်နေ့အထိ မရသေးဘူးလို့ ကယားပြည်နယ် ကယန်းစာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုကော်မတီအတွင်းရေးမှူး ဦးခွန်းထက်က ပြောပါတယ်။
“ကိုဗစ်ကာလမို့ လုံးဝမရခဲ့ပါဘူး ကျနောတို့ ကယန်းအမျိုးသားနေ့ဆိုလည်း ချပေးပါတယ် ကျနောတို့ပွဲလုပ်လို့မရပါဘူး ကယန်းစာပေ သင်တန်းဖွင့်ဖို့အတွက်လုပ်ထားပါတယ် လူစုလူဝေးမလုပ်ရတဲ့အတွက် ကျနောတို့မလုပ်ခဲ့ပါဘူး ကယန်းစာပေသင်တဲ့ ဆရာဘဆရာမတွေကို မွမ်းမံသင်တန်းလုပ်ဖို့ လျာထားတာ ချပေးပါတယ် ဒါပေမယ့် ကျနောတို့ ဘာမှလုပ်လို့ မရဘူးဖြစ် နေပါတယ်။ ပြန်ပေးမယ့်အပိုင်းက ကိုယ်ကိုယ်တိုင်စိုက်ထားတာပြန်ပေးပါတယ် နောက်တခါ လူစုလူဝေးမဟုတ်တဲ့ကိစ္စ တွေပြန်ပေးပါတယ်။ ဒါပေမယ့်စက်ပိုင်းဆိုင်ရာ level 1စာအုပ်ထုတ်ဖို့ ခြောက်ဖွဲ့လျာထားပါတယ် အဲ့ဒီစာအုပ်ထုတ်ဖို့ အတွက် ပစ္စည်းဝယ်ဖို့အတွက် ကတော့ဝယ်လို့မရဘူး ခေါင်းစဉ်ပြောင်းပြီးတင်ထားတာ လုံးဝမပေးပါဘူး။” လို့ ဦးခွန်းထက် က ပြောပါတယ်။
၂၀၁၉-၂၀၂၀ အတွက် ဘတ်ဂျက်ကိုတော့ ၃လစာသာ ကြိုတင်ထုတ်ပေးခဲ့ပြီး ၂၀၂၀ ဧပြီလမှ စက်တင်ဘာလ အထိ ခြောက်လစာကို ကြိုတင်မထုတ်ပေးတဲ့အတွက် အရင်းနှီးရှိတဲ့လုပ်ငန်းရှင်တွေဆီ အတိုးမဲ့ချေးယူထား တာဖြစ်ပါတယ်။ ကယားပြည်နယ်တွင် တိုင်းရင်းသားစာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုကော်မတီတွေ ခွဲဝေသုံးစွဲခွင့်ဘတ်ဂျက်ငွေတွေကို နောက်ကျထုတ် ပေးတဲ့အတွက် ကော်မတီလုပ်ငန်းတွေကို တခြားငွေချေးပြီးလုပ်ငန်းတွေဆောင်ရွက်ခဲ့ကြရလို့ အခက်အခဲတွေကြုံတွေ့ ခဲ့ကြ ရပါတယ်။ ကယောတိုင်းရင်းသားစာပေနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအနေနဲ့ဆိုရင် ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွက် သိန်း၃၀၀ သုံးစွဲ ခွင့် ပြုထားပေမယ့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် လူစုလူဝေးဖြစ်စေမယ့်ကိစ္စတွေကို ခွင့်မပြုတော့ဘဲ ရိုးရာပစ္စည်းဝယ်ယူဖို့ အတွက် သာ ငွေကြေးသုံးစွဲခွင့်ပြုထားပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားစာပေ အဖွဲ့ ၁၀ ဖွဲ့ကနေ ထပ်မံထုတ်ယူဖို့ ကျပ် တစ်ရာလေးဆယ် သုံးသန်းကျော်ကို ထုတ်ယူဖို့ကျန်ရှိနေသေးတာဖြစ်ပါတယ်။
အခုလို ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း လုပ်ငန်းအကောင်အထည်အဖော်ဖို့ ဘတ်ဂျက်အချိန်မှီမချပေးရခြင်းမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်(စ်) ကပ်ရောဂါကြောင့် လုပ်ဆောင်မည့် အခန်းအနားတွေ ၊ နေ့ထူးနေ့မြတ်အခန်းအနားတွေကို မပေးတော့တာပဲ တခြား စာပေ လုပ်ငန်းတွေမှာ လိုအပ်တာတွေသုံးဖို့ ဘတ်ဂျက်ကို ပြောင်းသုံးဖို့ ချပေးသွားမှာဖြစ်တယ်လို့ ဗမာတိုင်းရင်းသား ရေးရာ ဝန်ကြီး ဦးလှမျိုးဆွေက ပြောပါတယ်။ ယခု အသုံးပြုဖို့ ကျန်တဲ့လုပ်ငန်းတွေကိုတော့ လာမည့်ဘတ်ဂျက်နှစ်မှာ ဆက်လက် ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ စီစဉ်ပေးသွားမှာပါလို့လည်း ဝန်ကြီးက ပြောပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားစာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှု အသုံးစရိတ် အတွက် ဘတ်ဂျက်ကို ကယားပြည်နယ်တစ်ခုတည်းသာ ရရှိတာဖြစ်ပါတယ်။ https://www.bnionline.net/mm/news-
***************
၆။ ရှင်းရှင်းလင်းလင်းဖြစ်ရန် နုတ်ထွက်ပြီးမှ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ခြင်းဖြစ်ဟု အမျိုးသမီးအုပ်ချုပ်ရေးမှူးပြော
September 16, 2020
ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးဘဝမှ နိုင်ငံရေးသမားအဖြစ်ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ပြိုင်ရာတွင် ရှင်းရှင်းလင်းလင်းဖြစ်ရန်အတွက် အုပ်ချုပ် ရေးမှူးအဖြစ်မှ နုတ်ထွက်ထားပြီးဖြစ်သည်ဟု ဖားအံမြို့နယ်၊ ကော့ထော်ကျေးရွာအုပ်စု (တောင်ကလေး) အမျိုးသမီး အုပ်ချုပ်ရေးမှူး နန်းခင်မသက်မာဝင်းက ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။ “ကျမတို့ကတော့ ကင်းရှင်းတယ်။ သူတို့ကကျတော့ (ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တွေ) ပါတီအရောင်ပြပြီးတော့မှ နိုင်ငံတော်ရဲ့ ဘတ်ဂျက်နဲ့ သွားတာတွေ၊ ပေးတာတွေ သူတို့ကို ပိုအကောင်းမြင်အောင် လုပ်ဆောင်နေကြတာ တွေ့ရတယ်။ ပါတီနိုင်ငံရေး ကင်းရှင်းရမယ်ဆိုတာ အုပ်ချုပ်ရေး အချင်းချင်း တူတာတောင်မှ သူတို့နဲ့ ကျမတို့ မတူတာ တွေ့ရတယ်”ဟု နန်းခင်သက်မာဝင်းက ပြောသည်။
တောင်ကလေး အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဟု လူသိများသည့် နန်းခင်သက်မာဝင်းသည် အဆိုပါတာဝန်ကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ ကရင်ပြည်နယ် အမှတ် ၇ (ဖားအံ -၂) တသီးပုဂ္ဂလကိုယ်စားလှယ် လောင်းအဖြစ် အမည်စာရင်း မတင်သွင်းမီ အချိန်ထိ ၈ နှစ်ကြာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ တာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ် ကာလအတွင်း ဖားအံမြို့နယ်၊ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက ဆင့်ခေါ်ကာ ကျေးရွာ အုပ်ချုပ်ရေး မှူးများသည် ပါတီနိုင်ငံရေးကင်းရှင်းရမည်ဆိုသည့် ခံဝန်ကတိကို ၂ ကြိမ် တိုင်လက်မှတ်ထိုး ပေးခဲ့ရဖူးသည်ဟု သူမက ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။ ထို့အတွက် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရန် ဆုံးဖြတ် လိုက်သည့်အခါ ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးအဖြစ်မှ နုတ်ထွက်ပြီး ခရိုင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ထံ အမည်စာရင်းတင်သွင်းခဲ့ ကြောင်း၊ အမည်စာရင်းတင်သွင်းရာတွင် ခရိုင်ကော်မရှင်က အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားကလူများလည်းနုတ်မထွက်ဘဲ ရွေးကောက် ပွဲ ဝင်နိုင်သည်ဟု ညွှန်ကြားစာရှိ ထားကြောင်း ရှင်းပြခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။
တောင်ကလေး အမျိုးသမီးအုပ်ချုပ်ရေးမှူးဟောင်း နန်းခင်သက်မာဝင်း ဝင်ပြိုင်မည့် ပြည်နယ် အမျိုးသားလွှတ်တော် အမှတ် ၇ တွင် သူမနှင့်အတူ ပါတီအသီးသီးမှကိုယ်စားလှယ် ၇ ဦးဝင်ပြိုင်သွားမည်ဖြစ်သည်။ http://kicnews.org/2020/09/% e1%80%9b%e1%80%bd %e1%80%84%e1%80%b9%e1%80%b8%e1%
****************
၇။ ရသေ့တောင်တွင် လက်နက်ကြီးကျ ၁ ဦးသေ ၂ ဦးဒဏ်ရာရ
17 September 2020
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ် ကူးစက်မှု များပြားနေသော ကာလ ရခိုင်ပြည်နယ် ရသေ့တောင်မြို့နယ် ရွှေလောင်းတင်ကျေးရွာအတွင်း စက်တင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့ နံနက် ၁၀ နာရီ အချိန်က လက်နက်ကြီး ကျရောက်ပေါက်ကွဲသည့်အတွက် ရွာသား ၁ ဦး သေဆုံးပြီး ၂ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။ အဆိုပါ သေဆုံးသူမှာ အသက် ၄၅ နှစ်အရွယ် ဦးမောင်မောင်ချေ ဖြစ်ပြီး ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိသူများမှာ အသက် ၆၀ အရွယ် ဦးလှထွန်းမောင်နှင့် အသက် ၇၀ အရွယ် ဒေါ်လှစောနုတို့ ဖြစ်ကြောင်း ရွှေလောင်းတင်ကျေးရွာမှ အုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့ဝင် တဦးက ပြောသည်။
ရသေ့တောင်မြို့နယ် ရွှေလောင်းတင်ကျေးရွာတွင် အိမ်ခြေ ၃၀၀ ကျော်၊ လူဦးရေ ၁၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး ထိုသို့ လက်နက်ကြီး ရွာထဲသို့ ကျရောက် ပေါက်ကွဲသည့်အတွက် လက်ရှိအချိန်တွင် ရွာလုံးကျွတ် နီးပါး ထွက်ပြေးနေရကြောင်း၊ ယနေ့ မနက် ပိုင်းက ကျေးရွာအနီးတွင် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခြင်း မရှိဘဲ ရသေ့တောင် တပ်ရင်း ၊ စစ်တွေ ပါဒလိတ်တပ်ရင်း၊ မေယုမြစ် အတွင်း လှည့်လည်နေသော တပ်မတော်စစ်ရေယာဉ်များမှ လက်နက်ကြီးများ ပစ်ခတ်မှုများရှိခဲ့ပြီးနောက် ကျေးရွာ အတွင်း သို့ လက်နက်ကြီး ၂ လုံး ကျရောက်ပေါက်ကွဲခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။ ရသေ့တောင်မဲဆန္ဒနယ်မှ အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးခင်မောင်လတ်က “ရွာသားတွေ ပြောပြချက်အရတော့ ရသေ့တောင် တပ်ရင်းဘက်က ပစ်တာလို့ပြော တာရှိတယ်။ စစ်တွေ ဘက်ကနေလည်း လှမ်းပစ်တာရှိတယ်။ ရွာထဲကို ပထမဆုံးကျတဲ့ လက်နက်ကြီးထိလို့ ရွာသား တယောက်ဆုံးတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်လို့ လှမ်းပစ်တာလည်း။ အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုဖြစ်တာလား ဆိုတာတော့ ပစ်ခတ်မှု အခြေ အနေကို တိတိကျကျ မသိဘူး။ ” ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။ ဖြစ်စဉ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ရွာသားများ၏ စွပ်စွဲပြောဆိုချက်များ အပေါ် မေးမြန်းနိုင်ရန် ဧရာဝတီမှ တပ်မတော်သတင်း ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့မှ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းနှင့် ရခိုင်ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် လုံခြုံရေးနှင့် နယ်စပ်ရေးရာ ဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးကြီး မင်းသန်းအား ဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း ဆက်သွယ်၍ မရှိခဲ့ ပေ။ https://burma.irrawaddy.com/news/2 020/09/17/ 230042.html
****************
၈။ သီပေါ-နမ့်လန် လမ်းဘေးတွင်အမျိုးသားတဦး အလောင်းတွေ့
September 17, 2020
သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း သီပေါမြို့နယ် သီပေါ-နမ့်လန် ကားလမ်းဘေးတွင် သေနတ်ဒဏ်ရာဖြင့် သေဆုံးနေသည့် အမျိုးသား တဦး အလောင်း တွေ့ရှိကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။
အဆိုပါ သီပေါမြို့နယ် နမ့်ပုံ့ပ ကျေးရွာအကျော် သီပေါ-နမ့်လန် ကားလမ်းဘေးတွင် သေနတ်ဒဏ်ရာဖြင့် သေဆုံးသည့် အမျိုးသားကို မည်သည့် အဖွဲ့အစည်းမှ လာရောက်ပစ်ခတ်သွားသည်ကို မသိရှိကြောင်း၊ လက်ရှိမှာ သီပေါရင်ခွဲရုံသို့ ပို့ဆောင်ထားကြောင်း သီပေါမြို့ နယ်စည်းမခြား ပရဟိတ မှ ကိုမျိုး က သျှမ်းသံတော်ဆင့်ကို ပြောသည်။ “ ကျနော်တို့ အဖွဲ့ကို ရဲစခန်းက နေ့လည် ၁၁ နာရီခွဲလောက်မှာ ဖုန်းဆက်လာတယ်။ အဲ့ဒါနဲ့ ကျနော်တို့အလောင်းသွားသယ်ခဲ့တယ်။ သေနတ်ဒဏ်ရာက ၂ချက်ပါ။ လက်ဖျံနဲ့ ရင်အုံမှာပါ”ဟု ကိုမျိုး ကပြောသည်။ သေနတ်ဒဏ်ရာဖြင့် သေဆုံးသည့် အမျိုးသား ၏ နေရပ်လိပ်စာကို လက်ရှိ အချိန်ထိ မသိရှိသေးပေ။
ထို သီပေါ-နမ့်လန် ကားလမ်းဘေးတွင် တကြိမ်တခါမှ ယခုကဲ့သို့ အမှုမဖြစ်ဖူးကြောင်းလည်း သီပေါဒေသခံများက ပြော သည်။“ ဘာကြောင့် သေနတ်ပစ်ခံရတယ်ဆိုတာကိုတော့ သက်ဆိုင်ရာက စုံစမ်းနေဆဲပါ။ အဲ့နေရာကတော့ တခါမှ မဖြစ်ဖူး ဘူး”ဟု သီပေါဒေသခံ အမျိုးသားတဦးက ပြောသည်။ သီပေါမြို့နယ် အတွင်း သြဂုတ် (၂၄)ရက်တွင် အမျိုးသား ၃ ဦး သေနတ်ပစ်သတ်ခံရပြီး၊ ဧပြီလတွင်လည်း မိသားစုဝင် ၅ဦး ပစ်သတ်ခံရပြီး ယနေ့ချိန်ထိ အမှုမှန် မပေါ်သေးပေ။ https: //burmese.shannews.org/archives/18488
****************
၉။ ကော့ကရိတ်ခရိုင်ရှိ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်နယ်မြေများ၌ ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်သေး
September 15, 2020
ကရင်ပြည်နယ်၊ ကော့ကရိတ်ခရိုင်၊ ကော့ကရိတ်မြို့နယ်နှင့် ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့နယ်အတွင်းရှိ တိုင်ရင်းသား လက်နက် ကိုင်များ ထိန်းချုပ်သည့် နယ်မြေများရှိ ကျေးရွာများတွင် ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်သေးကြောင်း ခရိုင်ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဌေးအောင်က ကေအိုင်စီသို့ စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက်နေ့တွင် ပြောသည်။ “၂၀၁၅ အတိုင်းပဲ၊ ကော့ရိတ် ကတော့ မထူးခြားဘူး။ ကော့ကရိတ်မှာ မလုပ်နိုင်တဲ့ ရွာကြီး ၇ ရွာရှိတယ်။ အံကောင်းတို့၊ အံဖကြီးတို့ မလုပ်နိုင်ဘူး” ဟု ခရိုင်ကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဌေးအောင်က ပြောသည်။
လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကော့ကရိတ်မြို့နယ်အတွင်း မဲရုံ ၁၂၃ ရုံ ထားရှိသွားမည်ဖြစ်ပြီး ကြာအင်း ဆိပ်ကြီးမြို့ နယ်တွင် မဲရုံ ၁၂၀ ထားရှိသွားရန် စီစဉ်ထားသည်ဟု ခရိုင်ကော်မရှင်ထံမှ သိရသည်။ “ရွာမှာတော့ ဒီတခါမလုပ်ဖြစ်ဘူး။ ကော်မရှင်က သူတို့အုပ်ချုပ်ရေးမှူး မထားနိုင်တော့ လုပ်ခွင့်မပေးဘူးလေ” ဟု ကော့ကရိတ်မြို့နယ်၊ ရွာတန်းရှည်ကျေးရွာအုပ်စု၊ အုပ်ချုပ် ရေးမှူး(ကေအန်ယူက ခန့်အပ်ထားသူ) မန်းမြအေးက ပြောသည်။ ယခုလို ကော့ကရိတ်မြို့နယ်အတွင်းရှိ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်နယ်မြေများတွင် ရွေးကောက်ပွဲမလုပ်နိုင်သော်လည်း ကြာအင်းဆိပ်ကြီး မြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာအချို့တွင်မူ မဲပေးနိုင်ရေး စီစဉ်ထားသည်ဟု ခရိုင်ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ထံမှ သိရသည်။
ကရင်ပြည်နယ်၊ ကော့ကရိတ်ခရိုင်အတွင်းရှိ ကော့ကရိတ်မြို့နယ်နှင့် ကြာအင်းဆိပ်ကြီး မြို့နယ်များသည် ကေအဲန်ယူ-ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး၊ တပ်မဟာ (၆)၊ ဒူးပလာယာခရိုင်အတွင်း ပါဝင်ကာ ယခုလို ရွေးကောက်ပွဲ မလုပ်နိုင်သေး သော်လည်း ခရိုင်အတွင်းမဲဆွယ်မည့် ပါတီများကိုမူ ကိုဗစ်ကာကွယ်ရေး ထုတ်ပြန်ချက်များနှင့်အညီ မဲဆွယ်ရမည်ဟု ဒူးပလာယာခရိုင်က စက်တင်ဘာ ၇ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။ http://kicnews.org/2020/09/%e1%80%b 1 %e1%80%80%e1%80%ac%e1%80%b7%e1%80%80%e1%
****************
၁၀။ ချင်းပြည်နယ် ကျီခါးမြို့တွင် ဇိုမီးဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ပြုလုပ်
16 September 2020
ချင်းပြည်နယ် ကျီခါးမြို့တွင် စက်တင်ဘာ ၁၆ ရက်က ဇိုမီးဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ZCD ပါတီအနေဖြင့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။
အဆိုပါ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးပြုလုပ်မည့် ကျီခါးမြို့သို့ ဇိုမီးဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ ဝင်လူငယ်များက ဆိုင်ကယ်အစီးရေ ၅၀ ဖြင့် တွန်းဇံမြို့မှသွားရောက်ပူးပေါင်းခဲ့ကြောင်း တီးတိန်မဲဆန္ဒနယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးပင့်ကမ်းလျန် က ပြောကြားသည်။“ဒီနေ့က တွန်းဇံကနေ ကျီခါးအထိ ဆိုင်ကယ်နဲ့ သွားနေကြပြီ။ ဆိုင်ကယ်အစီး ၅၀ လောက်သွား ပါတယ်။ တွန်းဇံက သွားတာကတော့ လူငယ်တွေပါပဲ။ ကိုယ်စားလှယ်တွေကတော့ ကျီခါးမှာစောင့်နေပါတယ်။ ကျီးခါး ရောက်ရင် လူစုခွဲပြီးတော့ ရွာအလိုက် စည်းရုံးရေးဆင်းမှာပါ” ဟု ဦးပင့်ကမ်းလျန်က ဆိုသည်။
လက်ရှိတွင် ချင်းပြည်နယ်အတွင်း လမ်းများမှာ မြေပြိုမှုဖြစ်ပွားနေသဖြင့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးဆင်းမရသည့် ရွာများလည်းရှိ ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားသည်။ “လောလောဆယ်တော့ တချို့ရွာတွေသွားတယ်။ ဒါပေမဲ့ လမ်းတွေ မြေပြို တော့လည်း သွားလို့မရတာတွေ အများကြီးရှိတယ်။ တစ်ချို့နေရာတွေက ကားသွားလို့ကိုမရတာ။ ဆိုင်ကယ် လောက်ပဲ သွားလို့ရတယ်။ ဒီလို အခက်အခဲတွေတော့ ရှိတယ်” ဟု ဦးပင့်ကမ်းလျန်က ပြောကြားသည်။ https://news-eleven.com /article/192610
***************
၁၁။ RCSS/SSA ထိန်းချုပ်နယ်မြေအတွင်း ကိုဗစ်-၁၉ စစ်ဆေးရေးဂိတ် ပြန်ထောင်
September 17, 2020
ကနေ့မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကိုဗစ်-၁၉ ဓါတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာ နေ့စဉ်ရာနှင့်ချီတိုးလာနေသည်ဖြစ်ရာ လူထု ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကင်းဝေးစေရေးအတွက်ရည်ရွယ်ပြီး ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ ရှမ်းပြည်တပ်မတော်က ၎င်းထိန်းချုပ်လှုပ်ရှား ရာနယ်မြေများအတွင်း ဂိတ်ပြန်ထောင်ကာ အဝင်အထွက်သွားလာနေသူများအား စစ်ဆေးမှုပြုနေကြောင်းသိရသည်။
စက်တင်ဘာလဆန်းကတည်းကစပြီး RCSS/SSA ထိန်းချုပ်လှုပ်ရှားသည့် သျှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း ၊မြောက်ပိုင်း၊အရှေ့ပိုင်း အတွင်း မြို့နယ်များတွင် ကိုဗစ် ၁၉ကာကွယ်ရေးအတွက်ဒေသခံလူထုအား ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးပေးမှုစခန်းများ ပြန်လည် ထားရှိလာခြင်းဖြစ်ကြောင်း RCSS/SSA ပြောခွင့်ရ ဒု-ဗိုလ်မှူးကြီး အုမ်ခေး က သျှမ်းသံတော်ဆင့်အားပြောသည်။ “ဒုတိယ လှိုင်းကြောင့်ရောဂါကူးစက်မှု မရှိအောင် မြို့အဝင်အထွက်တွေမှာကျနော်တို့သွားပြီး ဂိတ်ထောင်စောင့်စစ်ပေးတယ်။
အရင် ကိုဗစ်စစကူးတုန်းက လုပ်သလိုပေါ့။ ရောဂါကြောင့် အခက်အခဲတော့ ရှိကြမှာဘဲနော့။ ဒါမယ့်ကျနော်တို့ ထိခိုက် နစ်နာ အောင်တော့မလုပ်ဘူး။ မြို့တိုင်းကိုဗစ်ကင်းစင်ဖို့အတွက်ပါ။ ” ထိုသို့ RCSS/SSA မှ စစ်ဆေးမှုသည် သွားလာ နေသော ဒေသခံလူထုအတွက် နှောင့်နှေးကြန့်ကြာစေသဖြင့် လျှော့ပေါ့ ပေးရန် တအာင်းအမျိုးသားပါတီ TNP က တောင်းဆိုလိုက်သည်။ TNP ပါတီဉက္ကဌမိုင်းနုမ်ဟန် က- “ကျနော်တို့မိုင်းကိုင်မြို့ ရဲ့တောင်ပေါ်ဒေသဘက်မှာ နေထိုင်တဲ့ ဒေသခံလူထု သွားရေးလာရေးအတွက်အခက်အခဲဖြစ်စေတယ်။ မြို့ဈေးဆင်းပြီး လှူဖို့ဒါန်းဖို့ စားသောက်ဖို့အတွက် ဝယ်စရာ ခြမ်းဖို့တောင်မှ ခွင့်မပြုတော့ အခက်အခဲဖြစ်တာပေါ့။ တချို့လည်း ဆွေမျိုးမိဘ ဆုံးတာတောင် မသွားနိုင်ဘူး။ အရင်က လည်းဒါမျိုးလုပ်ခဲ့ဖူးတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီလောက်အထိ မကြပ်ဘူး။ ခုလည်း ရွေးကောက်ပွဲအတွက်စည်းရုံးရေးဆင်းချိန်ဖြစ် နေတော့ စစ်ဆေးတင်းကြပ်မှုနဲနဲလျှော့ပေါ့ပေးဖို့တောင်းဆိုချင်ပါတယ်”- ဟု ပြောဆိုသည်။ https://burm ese.shannew s.org/arch ives/18485
***************
၁၂။ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပလက်ဝမြို့နယ်မှ ကျေးရွာ(၉) အုပ်စု ပါဝင်နိုင်မည်မဟုတ်ဟုဆို
September 17, 2020
ချင်းပြည်နယ်တွင်လူဦးရေအများဆုံးဒေသဖြစ်သည့် ပလက်ဝမြို့နယ်တွင် လာမည့် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကျေးရွာအုပ်စု ပေါင်း (၉) အုပ်စုမှ ဒေသခံများ ပါဝင်နိုင်ခြင်း ရှိမည်မဟုတ်ဟု ပလက်ဝမြို့နယ်ပြည်နယ် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် နေရာတွင်ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ချင်းပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့စည်ပင်ဝန်ကြီးဦးစိုးထက်ထံမှ သိရသည်။ စည်ပင်ဝန်ကြီး ဦးစိုးထက်က “ရန်သူစိုးမိုးမှုရှိတဲ့ ရွာတွေကိုတော့ သွားလို့မရနိုင်ဘူး။ လောလောဆယ် ပလက်ဝမြို့နယ်မှာရှိတဲ့ ကျေးရွာ ၉ အုပ်စု လောက်က ရွေးကောက်ပွဲမှာ မပါဝင်နိုင်လောက်ဘူးလို့ မှန်းထားတယ်” ဟုပြောသည်။
လက်ရှိနယ် မြေအခြေအနေအရ ပလက်ဝမြို့နယ်တွင်ရှိသော ကျေးရွာ ကိုးအုပ်စုတွင် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ အဝင်အထွက် ရှိသည်ဟု သတင်းရရှိသော်လည်း ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ခြင်း ရှိ/မရှိကို ဆုံးဖြတ်၍ မရသေးကြောင်း ချင်းပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အရာရှိ ဦးလင်းကျော်က ပြောသည်။ ပြည်နယ် ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် အရာရှိ ဦးလင်းကျော်က “မကျင်းပနိုင်ခဲ့ဘူးဆိုရင်လည်း ကျန်တဲ့အုပ်စုက ကျင်းပနိုင်ရင် ကျန်တဲ့အုပ်စု ကျင်းပခြင်းအားဖြင့် သူတို့အုပ်စုအတွက်ပါ ဒီကိုယ်စားလှယ်က တာဝန်ယူသွားတော့မှာ ဖြစ်တဲ့တွက် မကျင်းပနိုင်တဲ့ အုပ်စုကလည်း ပြဿနာ အခက်အခဲတော့ မရှိဘူးပေါ့”ဟု မှတ်ချက်ပြုသည်။
ပလက်ဝမြို့ပေါ်နှင့် ဆမီးမြို့တို့တွင် ရှိသော စစ်ဘေးရှောင်များကို ပုံစံ ၃ (က) များလျှောက်ပြီး ရွေးကောက် ပွဲတွင် ပါဝင်နိုင်ရန် တာဝန်ရှိသူများမှ ဆောင်ရွက်ပေးနေလျှက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ပလက်ဝမြို့နယ်တွင် ကျေးရွာ အုပ်စုပေါင်း ၁၀၂ အုပ်စုရှိပြီး ၎င်းကျေးရွာ အုပ်စုထဲမှ ကျေးရွာကိုးအုပ်စုမှာပါဝင်နိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအချို့က ခန့်မှန်းကြသည်။ လက်ရှိ စည်ပင်ဝန်ကြီး ဦးစိုးထက်မှာ လာမည့် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ချင်းပြည်နယ်လွှတ်တော် ပလက်ဝမြို့နယ် အမှတ် ၁ မဲဆန္ဒနယ်မှ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်သည်။ https://www.bnionline.net/mm/news-75576
***************
၁၃။ လွှတ်တော်သည် အစိုးရကို ထိန်းကျောင်းမှုအားနည်းဟု အမတ်လောင်းထောက်ပြ
September 18, 2020
လက်ရှိ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်သည် အစိုးရကို အပြန်အလှန်ထိန်းကျောင်းမှု အားနည်းနေသည်ကို တွေ့ရ သည်ဟု ပြည်ထောင်စု ကြံခိုင်ရေးနှင် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီကိုယ်စားပြု ဖားအံမြို့နယ်၊ ပြည်နယ်လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ်အမှတ် ၂ ကိုယ်စား လှယ်လောင်း နန်းနီနီအေးက ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။ သူမသည် ပထမအကြိမ် ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်နှင့် လက်ရှိ ဒုတိယအကြိမ် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်တွင် ကရင်ပြည်နယ်၊ အမှတ် ၆ အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်နေသူတဦီးလည်း ဖြစ်သည်။
“ကျမက လွှတ်တော်သက်တမ်း ၂ ကြိမ် ဆက်တိုက်ဆိုတော့ ကွာခြားချက်တွေအများကြီးတွေ့ရတယ်။ ဒီသက်တမ်းအတွင်း မှာတော့ အရင်ကလောက် လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်မရတာတွေ၊ မေးခွန်းတွေဆိုလည်း ပိတ်ပင်ခံရ တာမျိုးတွေ၊ လွှတ်တော်ထဲမှာ တချို့ကိုယ်စားလှယ်ဆွေးနွေးတဲ့ဟာတွေဆို ပြန်ပြီးတော့ တားမြစ်ကန့်သတ်တာတို့၊ အစိုးရရဲ့ အခက်ဖြစ် စေမယ့်ဟာတွေ မဆွေးနွေးဖို့တို့၊ သူတို့ပြောတာတွေ ပြန်ကြားရ တွေ့ရတာ ပေါ့နော်”ဟု ကေအိုင်စီနှင့် သီးခြားတွေ့ဆုံ မေးမြန်းရာတွင်သူမက ပြောသည်။
ကြံ့ခိုင်ရေး ပါတီကိုယ်စားပြု ကရင်ပြည်နယ် အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် နန်းနီနီအေးသည် ပြီးခဲ့သည့် အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ နှစ်ကြိမ်ဆက် အနိုင်ရသည့် ပြည်နယ်၏ တဦးတည်းသော အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တဦးဖြစ်ကာ လာမည့် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြည်နယ်အရေး ပိုလုပ်ဆောင်ရန် ရည်ရွယ်၍ ပြည်နယ်လွှတ်တော် ဖားအံမဲဆန္ဒနယ် အမှတ် ၂ တွင် ဝင်ပြိုင်သွားမည်ဖြစ်သည်။ http://kicnews.org/2020/09/%e1%80%9c%e1%82%8a%e1%80% 90%e1%80%b9%e1%80%b1%e1%
****************
၁၄။ ထိုင်းနယ်စပ် ရှမ်းဒုက္ခသည်များ မဲပေးခွင့်ရအုံးမည်မဟုတ်
September 17, 2020
ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်ရှိ ရှမ်းစစ်ဘေးရှောင်များအနေဖြင့် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲပေးချင်သော် လည်း အထောက်အထား တစ်စုံတစ်ရာ မရှိသည့်အတွက် မဲပေးခွင့်ဆုံးရှုံးနေဦးမည်ဟု ရှမ်းစစ်ဘေးရှောင်စခန်းမှ တာဝန်ရှိသူနှင့် စစ်ရှောင်များက ပြောသည်။
ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်တွင် ရှမ်းIDPs စစ်ရှောင်စခန်း ၅ ခုနှင့် Refugee ဒုက္ခသည်စခန်း ၁ ရှိပြီး အဆိုပါ စခန်းများရှိ ဒုက္ခသည်များမှာ နိုင်ငံသားဖြစ်လျက် အထောက်အထားတစ်စုံတစ်ရာမရှိသည့်အတွက် မဲပေးနိုင်မည့် အလားအလာ မရှိသလောက်ဖြစ်နေသည်ဟု ကုန်းကျော် ဒုက္ခသည်စခန်းမှ စခန်းတာဝန်ခံလည်းဖြစ် ရှမ်းစစ်ဘေး ဒုက္ခသည်များ ကူညီရေး ကော်မတီ (ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်) ကော်မတီဝင်လည်းဖြစ်သည့် စိုင်းလင်းက ပြော သည်။ အထောက်အထား တစ်စုံတစ်ရာ မရှိသော်လည်း မဲပေးခွင့်ရှိမည်ဆိုပါက မဲပေးသွားမည်ဟု စိုင်းလင်း က ဆက် ပြောသည်။
ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် မြန်မာဖက်ခြမ်းရှိ ရှမ်း IDPs စစ်ဘေးရှောင်စခန်း ၅ ခုမှာ ကောင်းမုမိန်း၊ လွယ်ဆမ် စစ်(ပ်)၊ လွယ်လန်၊ လွယ်တိုင်းလျန်း နှင့် လွယ်ကော်ဝမ်းတို့ဖြစ်ပြီး ထိုင်းဖက်ခြမ်းရှိ Refugee ဒုက္ခသည် စခန်းမှာ ကုန်းကျော် စခန်းဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။ ထိုစခန်း ၆ ခုရှိ လူဦးရေ ခြောက်ထောင့်နှစ်ရာ ခန့်မှာ လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲပေးခွင့် ဆုံးရှုံးမည့် အနေအထားတွင် ရှိနေသည်ဟု ရှမ်းစစ်ဘေး ဒုက္ခသည်များ ကူညီရေး ကော်မတီ (ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်) ဆိုသည်။
ရှမ်းစစ်ဘေးရှောင် IDPs များနှင့် Refugee ဒုက္ခသည်များ မဲပေးခွင့် မရှိသည့် အခြားတစ်ဖက်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ သွားရောက်အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြသည့် ရှမ်းရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများ မဲပေးခွင့်ရရှိအောင် ရှမ်းတိုင်းရင်းသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် SNLD က ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ချိတ်ဆက်ကာ လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု SNLD အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ် စိုင်းလိတ်က ပြောသည်။ နိုင်ငံသားများ ဖြစ်လျှက် နိုင်ငံသားဖြစ်ကြောင်း အထောက်အထား စာရွက်စာတမ်း တစ်စုံတစ်ရာ မရှိသည့် ဒုက္ခသည်များ မဲပေးခွင့်ရရှိအောင် ချိတ်ဆက်ပေးထားသော်လည်း အဆိုပါ ဒုက္ခသည်များ မဲပေးခွင့် ရှိ/မရှိ တာဝန်ရှိသူများအပေါ်တွင်သာ မူတည်သည်ဟု စိုင်းလိတ်က ပြောသည်။ https://www.bn ionline.net/mm/news-75561
****************
၁၅။ Covid-19 ကြောင့် ကျောက်မျက်ရတနာများ ထက်ဝက်ဈေးဖြင့် ရောင်းချနေရ
17, September 2020
Covid-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် ကချင်ပြည်နယ်ရှိ ကျောက်မျက်ရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ငန်းများသည် ယခင်ထက် ဈေးနှုန်း ထက်ဝက်ချကာ ရောင်းချနေရသည်ဟု လုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရသည်။
မြစ်ကြီးနားမြို့ ဒေသထွက်ကုန်အရောင်းစင်တာများတွင် လာရောက်ကြည့်ရှု့သည့် လူဦးရေ လျော့နည်းသွားပြီး အရှုံးနှင့် ရင်ဆိုင်လာရကြောင်း အဆိုပါနေရာတွင် ကျောက်ပယင်းအရောင်း ဆိုင်ဖွင့်လှစ်ထားသူ ဒေါ်တင်တင်နွယ်က ယခုလို ပြောဆို သည်။“ကျမတို့အစ ကိုဗစ်မဖြစ်ခင်တုန်းကတော့ အနယ်အရပ်ရပ်က ခရီးသွားလာရေးအဖွဲ့တွေရှိကြတယ်။ သူတို့ အနေနဲ့ ကချင်ပြည်နယ်ကို လာရောက်တဲ့အခါမှာတော့ အသင့်သင့်ရောင်းရတယ်။ အခုကိုဗစ်ဖြစ်တဲ့နောက်ပိုင်း ခရီးသွားလာရေး တွေကိုပိတ်လိုက်တယ်ဆိုတော့ လူတွေတိတ်ဆိတ်သွားတာဘဲ။ ဘယ်စင်တာမှာလည်း လူမရှိဘူး။ ဒီဈေးနှုန်းပိုင်းမှာလည်း ကိုဗစ်မဖြစ်ခင်တုန်းက ၅သောင်းရောင်းလို့ရတဲ့ပစ္စည်းတွေကို အခုမရတော့ဘူး။ အခုဆို ၂ သောင်းလောက်အထိလျော့ပြီး ရောင်းနေရတယ်။ ကြာလာတော့ ဆိုင်ခန်းဈေးတွေနဲ့ဆို အရှုံးပေါ်လာနိုင်တယ်” ဟု ပြောဆိုသည်။
မြစ်ကြီးနား စက်မှုဇုန်တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည့် ကျောက်မျက်အရောင်းဌာနတွင်လည်း ဝယ်လက်အလွန်နည်းနေသည့်အပြင် ဈေးကွက်လည်း ကျဆင်းနေကြောင်း ကချင်ကျောက်မျက်လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်း ဥက္ကဌ ဦးရိတ်နန့်ဇေလွမ်း က ပြောဆို သည်။“အဓိကတော့ ကိုဗစ်ကြောင့်ပြောလို့ရမှာပေါ့။ အခုဆိုရင်ကျောက်မျက်ဈေးကွက်တွေက ၄၀ရာခိုင်နှုန်း လောက်ကျ သွားတယ်။ အရင်တုန်းက သိန်းတစ်ရာလောက်ရတဲ့ ပစ္စည်းတွေဆိုရင် အခုဆို သိန်း ၆၀၊ ၅၀လောက် ဘဲရတော့တယ်။ ပြီးရင်လာဝယ်တဲ့ ဝယ်လက်လည်း အလွန်နည်းသွားတယ်။ အရင်တုန်းကတော့ နိုင်ငံ ခြားသားတွေလည်း လာဝယ်ကြ တာ ပေါ့။ ပြည်တွင်းအထဲကဘဲ လာကြည့်ကြတယ်။ အဲ့တော့ ဝယ်နှုန်းအားလည်း ၄၀ရာခိုင်နှုန်းကျသွားတာပေါ့။” ဟုပြောသည်။ ကျောက်မျက်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းအနေနှင့် ကျောက်မျက်ဈေးကွက်ကို ပြည်တွင်းဈေးကွက်ဖြစ်ထွန်းရန် အတွက်နှင့် ဒေသခံပြည်သူများ လုပ်ငန်းအခွင့်အလမ်းများ ပိုမိုရရှိလာအောင် လုပ်ဆောင်ပေးသင့်ကြောင်း သူကဆက်ပြောသည်။ https://burmese.kachin news.com/2020/09/17/covid19%e1%80%80%e1%80%81%e1%80%bb%e1%80
*************
၁၆။ ဖာလာသီးပေါ်ချိန် ဈေးကျသည့်အတွက် စိုက်တောင်သူများအခက်အခဲဖြစ်
September 17, 2020
ကရင်ပြည်နယ်တွင် ယခုနှစ် ရာသီဥတုအခြေအနေကြောင့် ဖာလာအသီး အထွက်နည်းသည့်အပြင် ယခင်နှစ်ထက် ကျပ် ၃, ဝဝဝ အောက် ဈေးနှုန်းကျဆင်းသွားသည့်အတွက် ဖာလာစိုက်တောင်သူများ အခက်အခဲဖြစ်နေဟု ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။
ယခင်နှစ်က ဖာလာသီးအခြောက် ၁ ပိဿာလျှင် ကျပ် ၁ဝ,ဝဝဝ ကျော်ရှိခဲ့ပြီး ယခုနှစ် အသီးပေါ်ချိန် ကျပ် ၇ဝဝဝ ဝန်းကျင် သာ ဈေးနှုန်းရှိ သည့်အတွက် အလုပ်သမားခများနှင့် စားဝတ်နေရေးဖြေရှင်းနိုင်ရန် ရသည့်ဈေးဖြင့်သာရောင်းနေရ သည်ဟု သံတောင်ကြီးမြို့ နယ် ဖာလာ စိုက်တောင်သူများက ပြောသည်။ “သီးနှံပေါ်စ ၇ ထောင်ဈေးနဲ့ဆိုရင် အလုပ်သမားခနဲ့ မကိုက်ဘူးပေါ့နော်။ ဝယ်တဲ့သူတွေလည်း ရွာအထိ မဆင်းလာကြသေးဘူး။ တစ်ချို့က ဝယ်သမားဆီ စားဝတ်နေရေး အတွက် ငွေကြိုယူထားရတယ်ပေါ့နော်။ အသီးပေါ်ချိန် ပြန်သွင်းတယ်။ မိုးရွာ နောက်ကျတော့ အသီးထွက်နည်း သွားတဲ့ အပြင် ကိုဗစ်ရောဂါကာလပါရှိနေတော့ ဈေးကဘယ်လိုဆက်ဖြစ်နေအုံးမလဲ မသိတော့ဘူး။” ဟု သံတောင်ကြီးမြို့နယ် မိုင် ၂ဝ ဒေသခံ စောစဲက စက်တင်ဘာ ၁၆ ရက်တွင် ကေအိုင်စီ သို့ပြောသည်။
သံတောင်မြို့နေ ဖာလာသီးဝယ်သူ နော်သီရိစံက “ ဈေးက အရင်နှစ်လို မဟုတ်ဘူး တအားလျော့တယ်။ ကိုဗစ်ကာလ ကြောင့် ဈေးနည်း သွားတာလည်း ဖြစ်မှာပေါ့နော်။ မနှစ်တုန်းက ၁ သောင်းကျော်ရှိတယ်။ အခုဈေးက ၇,၀၀၀ ပဲရှိတယ်။ စားဝတ်နေရေး ခက်ခဲကြတော့ ရတဲ့ဈေးနဲ့ ရောင်းရတာပဲပေါ့နော်။ ဒီနှစ်ပိုဆိုးမယ်။ သူတို့ (ဝယ်သူ)ဝယ်ချင်တဲ့အချိန်မှ ဆင်းလာဝယ်ကြတာပါ။ ဒီချိန်ထိတော့ မလာကြသေး ဘူး” ဟု ကေအိုင်စီသို့ပြောသည်။ ဖားလာစေ့ကို စားသုံးကုန်များနှင့် ဆေးဝါးဖော်စပ်သည့် နေရာများတွင် အသုံးပြုကြသည်။ ပြည်တွင်းဝယ်လိုအားနည်းသည့်အတွက် ဖာလာစေ့ဝယ်ယူမှု များသည့် တရုတ်နိုင်ငံကိုသာ ဈေးကွက်အဓိက မီခိုနေရသည်ဟု ဖာလာစိုက်တောင်သူများထံမှ သိရသည်။ http://kicnew s.org/2020/09/%e1%80%96%e1%80%ac%e1%80%9c%e1%80%ac%e1%80%9e%e1%80
**************
၁၇။ ဖားကန့်တွင် Covid-19 အတည်ပြုလူနာ ၄ ဦး ထပ်တိုး
17, September 2020
ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်မြို့တွင် Covid-19 အတည်ပြု လူနာ ၄ ဦး ထပ်မံတွေ့ရှိကြောင်း ပြည်နယ် Covid-19 ကာကွယ် ထိန်းချုပ်ရေးနှင့် အရေးပေါ်တုံ့ပြန်ရေးကော်မတီမှ သိရသည်။ အဆိုပါ ပိုးတွေ့လူနာ ၄ ဦးသည် ဖားကန့်မြို့နယ် အေးမြသာယာအုပ်စု၊ တောင်ပြိုကျေးရွာမှ ပိုးတွေ့လူနာအမှတ်စဉ် (၁၇၁၂)ဖြင့် ထိတွေ့သူများဖြစ်ကြသည်။
“ဆရာတို့ ကနဦးသတင်းရရှိထားတာတော့ အမှန်ပါ ခုပိုးတွေ့တဲ့သူက လူနာအမှတ်(၁၇၁၂)နဲ့ ထိတွေ့ခဲ့တဲ့သူတွေလို့ သိရတယ်။ လူနာအမှတ် ၁၇၁၂ နဲ့ ပတ်သက်ပြီး Contact Tracing လုပ်ထားတဲ့သူတွေဖြစ်တယ်ဆိုတာဘဲ သိရသေးတယ်။ သူတို့ရဲ့ Case အမှတ်စဉ်တော့ မထွက်လာသေးပါဘူး။” ဟု ဒုညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးတင့်နိုင်ကပြောသည်။
လူနာအမှတ် ၁၇၁၂ နေထိုင်ခဲ့သည့် တောင်ပြိုရွာကို စက်တင်ဘာလ ၁၁ရက်နေ့မှစကာ Lock Down သတ်မှတ်ထားပြီး ၎င်းနှင့်ဆက်စပ်သူ ၂၀ ဦးကို သတ်မှတ်ထားသည့် Quarantine Center များတွင် Facility Q ထားပြီးနောက် (SWAB) များယူကာ စစ်ဆေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ လူနာအမှတ် ၁၇၁၂ သည် စစ်တွေမြို့မှ ဖားကန့်မြို့ တောင်ပြိုကျေးရွာသို့ သြဂုတ်လ ၁၃ ရက်နေ့ ရောက်ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်ကာ ဖားကန့်မြို့ရှိ သီတာဂူစက္ခုဒါနဆေးရုံတွင် Q ထားရှိသူဖြစ်သည်။ https://bu rmee.kachinnews.com/2020/09/17/%e1%80%96%e1% 80%ac%e1%80%b8%e1%80%80%e1
***************
၁၈။ ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ quarantine စင်တာများအတွက် နေ့စဉ် စားနပ်ရိက္ခာကို WFP က ထောက်ပံ့မည်
September 17, 2020
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မြို့နယ်ရှစ်မြို့နယ်ရှိ အသွားအလာ ကန့်သတ်စောင့်ကြည့်ရေး (quarantine) စင်တာများတွင် အသွား အလာကန့်သတ်စောင့်ကြည့်ခံနေရသူများအတွက် အသင့်စားသုံးနိုင်သော အာဟာရပြည့် စားနပ်ရိက္ခာ များကို ကုလသမဂ္ဂ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအဖွဲ့ (WFP) က တစ်ရက်လျှင် သုံးနပ်စာ ထောက်ပံ့သွားမည် ဖြစ်သည်။ လူမှုဝန်ထမ်း၊ ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်မှုဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်အစိုးရနှင့် WFP တို့ ယခုကဲ့သို့ ပူးပေါင်း ကူညီထောက်ပံ့ရန် စက်တင်ဘာလ ပထမပတ်က သဘောတူ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ချက်အရ ဖြစ်ကြောင်း WFP ၏ စက်တင်ဘာလ ၁၅ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဩဂုတ်လ ၁၆ ရက်နေ့မှစ၍ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ဒေသတွင်း COVID-19 ရောဂါ ကူးစက်မှုသည် စစ်တွေမြို့ကို ဗဟိုပြု၍ များပြားလာခဲ့ပြီးနောက် စက်တင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့အထိ ကိန်းဂဏန်းများအရ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် လူ ၁၅၀၀ ခန့် သည် အစိုးရက ဖွင့်လှစ်ထားသော quarantine စင်တာများတွင် အသွားအလာ ကန့်သတ်မှု ခံယူနေရသည်။“ရခိုင် ပြည်နယ်မှာရော မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တခြားဒေသတွေမှာပါ စားနပ်ရိက္ခာနဲ့ အာဟာရ လိုအပ်ချက်တွေကို ဖြည့်ဆည်းနိုင်ရေး နိုင်ငံတော်အစိုးရရဲ့ ဆောင်ရွက်ချက်တွေမှာ အကူအညီလိုအပ်သရွေ့ အခုထက်ပိုပြီး ပါဝင်ကူညီပေးနိုင်ဖို့ ကျွန်တော်တို့ အဆင်သင့်ပါပဲ”ဟု WFP ၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဌာနေကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ စတီဖင်အန်ဒါဆင်က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပြောထားသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ quarantine စင်တာ ရှစ်ခုမှာ ကျောက်ဖြူ၊ ကျောက်တော်၊ စစ်တွေ၊ ပေါက်တော၊ မင်းပြား၊ မြေပုံ၊ မြောက်ဦးနှင့် အမ်းမြို့နယ်တို့တွင် တည်ရှိသည်။ လူမှုဝန်ထမ်း၊ ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ကြီးကြပ်မှုဖြင့် WFP သည် နေရပ်စွန့်ခွာသူများနှင့် ထိခိုက်လွယ်အုပ်စုများကို ရခိုင်ပြည်နယ် အလယ်ပိုင်းတွင် လူဦးရေ ၂ သိန်းနီးပါးနှင့် ရခိုင်ပြည် မြောက်ပိုင်းတွင် လူဦးရေ ၁ သိန်းခန့်တို့ကိုလည်း လစဉ် ထောက်ပံ့ပေးလျက်ရှိသည်။ http://www. mizzimaburmese.com/article/73492
****************
၁၉။ ကိုဗစ်-၁၉ ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးနေစဉ် မူးယစ်ဆေးမိ
September 17, 2020
တောင်ကြီး – ဟိုပုံး ပြည်ထောင်စု လမ်းမပေါ်ရှိ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကာကွယ် တားဆီးရေး စစ်ရေးဂိတ်မှာ ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်နေစဉ် မူးယစ်ဆေးဝါး ဖမ်းဆီးရမိကြောင်း စုံစမ်းသိရှိရသည်။
စက်တင်ဘာ (၁၇) ရက် နေ့လည် ၁၂ နာရီဝန်းကျင် တွင် ဟိုပုံးမြို့အဝင် တိုးဂိတ်အနီးရှိ ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးဂိတ်၌ ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးနေစဉ် ဆိုင်ကယ်မောင်းနှင်လာသည့် ဆယ်ကျော်သက် အရွယ် အမျိုးသား (၂) ထံ WY စာတန်းပါ ပန်းရောင် စိတ်ကြွဆေးပြား ၂၂ ပြား ဖမ်းဆီးရမိကြောင်း ဟိုပုံးဂိတ်မှာ ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်နေသည့် စေတနာ့ ဝန်ထမ်း တစ်ဦးထံ သိရသည်။“ဆိုင်ကယ် အတူစီးလာတာ ၂ ယောက် ဆိုင်ကယ် မောင်းတဲ့သူ က ထွက်ပြေးသွားတာပေါ့ နော်။ တစ်ဦးပဲ ဖမ်းမိတယ်” ဟု စေတနာ့ ဝန်ထမ်း ကိုကောင်းခန့်ကျော် က ပြောသည်။
အဆိုပါ ဟိုပုံး ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးရေးဂိတ်သည် ၂၄ နာရီ ခရီးသွားပြည်သူများကို စစ်ဆေးသွားမည်ဖြစ်ပြီး ထောက်ခံစာ ပါမှသာ မြို့တွင်းသို့ ဝင်ခွင့် ပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ “ထောက်ခံစာ မပါပဲနဲ့ရောက်လာတာ။ သူတို့ လွယ်အိတ်ထဲမှာ ဓားပါတယ်။ အဲ့ဒါ ကျနော်တို့က အဲ့ဓားကိုပဲ အရင်ဆုံး စမြင်တာပါ။ အဲ့ဓားကို စမြင်တော့ အဲ့ဓားကို ထုတ်ခိုင်းတာ ဓားကို ထုတ်တဲ့ချိန်မှာ လွယ်အိတ်မှာထဲ ဆေးတွေ ထွက်လာတာ” ဟု ကိုကောင်းခန့်ကျော် ကပြောသည်။
မူးယစ်ဆေးဝါး ဖမ်းဆီးရမိသည့် အမျိုးသားသည် အသက် ၁၈ ဝန်းကျင်ခန့်ရှိပြီး ဟိုပုံးမြို့နယ် တုံခမ်းရပ်ကွက် က ဖြစ် ကြောင်းသိရသည်။ ထိုလူငယ်ကို တောင်ကြီးမြို့မရဲစခန်း လက်ထဲသို့ အပ်လိုက်ကြောင်း သိရသည်။ https://bur mese.s hannews.org/archives/18498
****************
၂၀။ COVID-19 ဆိုင်ရာ လမ်းညွှန်ချက်များနှင့်အညီ KNC ပါတီက မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုများ ပြုလုပ်နေပြီး နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ မဖြစ်နိုင်ဟု KNC ပါတီဥက္ကဋ္ဌ ပြောကြား
17 September 2020
COVID-19 ရောဂါဆိုင်ရာ လမ်းညွှန်ချက်များနှင့်အညီ ကချင်အမျိုးသားကွန်ဂရက် KNC ပါတီက မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုများ ပြုလုပ်နေပြီး နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်တွင် ရွေးကောက်ပွဲမဖြစ်နိုင်ကြောင်း KNC ပါတီဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ Mကောန်လက ပြောကြား သည်။ ကချင်ပြည်နယ်၊ ဖားကန့်မြို့နယ်တွင် စက်တင်ဘာ ၁၇ ရက်က COVID-19 အတည်ပြုလူနာလေးဦး တွေ့ရှိကြောင်း သတင်းရသည့်အတွက် ၎င်းတို့ပါတီ၏ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးလုပ်ငန်းများကို ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာနနှင့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်တို့၏ ညွှန်ကြားချက်များအတိုင်း ဆောင်ရွက်ကြရန် ပြောကြားထားကြောင်း ဒေါက်တာ M ကောန်လက ပြောကြားသည်။
KNC ပါတီ ကိုယ်စားပြု၍ ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြမည့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအနေဖြင့် မဲဆွယ် စည်းရုံးရေး လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရာတွင်လည်း လူထုကြားသို့ လူစုလူဝေးဖြင့် မဲဆွယ်စည်းရုံးခြင်းများ မပြုလုပ်ကြရန် ညွှန်ကြားထားကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားသည်။ ထို့ပြင် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် COVID-19 ရောဂါသည် အောက်တိုဘာ တွင် ရောဂါပြန့်ပွားမှု အရှိန်မြင့်တက်လာနိုင်ပြီး နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ မဖြစ်နိုင်ကြောင်းလည်း ဒေါက်တာ M ကောန်လက ဆိုသည်။“အဲဒီတော့ အခုက ဘယ်လိုဖြစ်နေသလဲဆိုတော့ ကျွန်တော်တို့ တွေ့တော့တွေ့ရမှာဖြစ်နေတယ်။ ဒီကိစ္စ အခု UEC ကလည်း ပြတ်ပြတ်သားသား ဘာမှမပြောဘူး။ အမှန်ကတော့ Tempo အရဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ ခန့်မှန်း တာက အောက်တိုဘာလဆိုရင် အမြင့်ဆုံးဖြစ်လာမှာလေ။ အမြင့်ဆုံးဖြစ်လာမှာ အဲဒီတော့ ဘယ်လိုမှ နိုဝင်ဘာ ၈ က မဖြစ် နိုင်ဘူးဗျာ။ ဒါ အမှန်ပဲ။ အဲဒါ သူတို့ မြန်မြန်ထက်ထက်လုပ်သင့်တယ်”ဟု KNC ပါတီဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ M ကောန်လက ပြောကြားသည်။
ကချင်အမျိုးသားကွန်ဂရက် KNC ပါတီအနေဖြင့် လာမည့် ၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မဲဆန္ဒနယ်မြေ ၁၇ နေရာနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်း မဲဆန္ဒနယ်မြေ သုံးနေရာ စုစုပေါင်း မဲဆန္ဒနယ် ၂၀ တွင် ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်သွား မည်ဖြစ်သည်။ https://news-eleven.com/article/192780
**************
၂၁။ တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်မယ့်အချိန် မဟုတ်ကြောင်း ANP ပါတီ ထုတ်ပြန်
September 16, 2020
လက်ရှိကပ်ရောဂါကာလဟာ တရားမျှတတဲ့ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပဖို့ မဖြစ်နိုင်တာကြောင့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်အနေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို ပြန်လည်သုံးသပ်ဖို့ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ ANP က ကြေညာချက်ထုတ်ပြန် တိုက်တွန်း လိုက်ပါတယ်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဒီမိုကရေစီပြောင်းလဲရေးအတွက် အရေးပါတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်တာကြောင့် ဒီရွေးကောက်ပွဲ တရားမျှတမှုရှိဖို့ လက်ရှိ NLD ဦးဆောင်တဲ့ နိုင်ငံတော်အစိုးရမှာလည်း တာဝန်ရှိတယ်လို့ ANP ပါတီကပြောထားပါတယ်။
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ပြန့်ပွားမှုနှုန်းတွေ တနေ့တခြား ဆိုးဆိုးလာနေတာကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲရက်ကို ရွှေ့ဆိုင်းပေးဖို့ ပြည်ထောင်စုကြံခိုင်ရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီအပါအဝင် ပါတီ ၂၀ ကျော်က စက်တင်ဘာလ ၁၅ ရက်နေ့မှာ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ထံ အိတ်ဖွင့်ပေးစာ ပေးပို့ခဲ့ပါတယ်။ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုနှုန်း မြင့်နေတာကြောင့် မလိုအပ်ဘဲ နေအိမ်အပြင်မထွက်ကြဖို့ Stay at home အမိန့် အစိုးရ ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ မြို့နယ်တွေက ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ် တွေဟာ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးဆင်းလို့ မရတာကြောင့် အွန်လိုင်းကနေပဲ မဲဆွယ်နေကြပါတယ်။ Stay at Home အမိန့် ထုတ်ပြန်မထားတဲ့ မြို့နယ်က ကိုယ်စားလှယ်တွေကတော့ လူ ၅၀ ဦးထက်မပိုဘဲ မဲဆွယ်စည်းရုံးခွင့်ရှိကြောင်း ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
လာမယ့် ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့မှာ ကျင်းပမယ်လို့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်ထားပြီး ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးတွေကို စက်တင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ကနေ နိုဝင်ဘာ ၆ ရက်နေ့အထိ တရားဝင် ခွင့်ပြုထားတာပါ။ https://www.rfa.org/burmese/news/2020-election-and-ANP-party-09162020140 808.html
***************
၂၂။ ဆီဆိုင် တွင် ၁၃နှစ် အရွယ် ကလေးတဦးထံ ကိုဗစ်-၁၉ တွေ့
September 18, 2020
သျှမ်းပြည်တောင်းပိုင်း ဆီဆိုင်မြို့နယ်၊ ဆိုင်ခေါင်မှ အတည်ပြုလူနာ နှင့် ထိတွေ့ခဲ့သော သူတစ်ဦးသည် ကိုဗစ် ၁၉ ပိုးတွေ့ ရှိကြောင်း စုံစမ်းသိရှိရသည်။ စက်တင်ဘာ ၁၈ ကျန်းမာရေးထုတ်ပြန်ချက်အရ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ခံရသူ (၂၅၆) ဦး ရှိပြီး၊ သေဆုံးသူ (၁)ဦးရှိကြောင်း၊ ထိုထဲတွင် ဆီဆိုင်မြို့နယ်၊ ဆိုင်ခေါင် ကျေးရွာ မှ အသက် ၁၃နှစ် အရွယ် တဦး ပါဝင်ကြောင်း သိရသည်။
“သူကဆိုင်ခေါင်ကဘဲ၊ ခရီးသွား ရာဇဝင်မရှိဘူး။ရောဂါ လကပတာတွေမရှိဘူး။ သူအဖေက အတည်ပြုလူနာ ဆိုတော့၊ သူအဖေနဲ့ ထိတွေ့ လို့ ပိုးတွေ့တယ်လို့ ဘဲယူဆရတယ်” ဟု သျှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း ပြည်နယ် အထူးရောဂါ နှိမ်းနင်း ရေး လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာဇဝနကို က သျှမ်းသံတော်ဆင့် ကိုပြောသည်။ ၎င်းပိုးတွေ့လူနာကို သျှမ်းပြည်နယ်တောင်းပိုင်း တောင်ကြီးမြို့ စဝ်စံထွန်းဆေးရုံသို့ ပိုးဆောင်လာပြီး၊ထို သူနှင့် ထိတွေ့သူများကိုလည်း ပိုးစစ်ဆေးထားကြောင်း ဒေါက်တာ ဇဝနကို ကဆိုသည်။ အဆိုပါ ပိုးတွေ့လူနာ၏ မိသားစုများကို ဆိုင်ခေါင်တွင် Quaratine ဝင်ထား ကြောင်း သိရသည်။ https://burmese.shannews.org/archives/18507
***************
၂၃။ ကိုဗစ်ဒုတိယလှိုင်းကြောင့် အတိုက်ခံပါတီများ မဲဆွယ်ရာတွင် အခက်ကြုံနေရ
September 17, 2020
မြန်မာနိုင်ငံတွင်တကျော့ပြန်ဖြစ်ပွားနေသည့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်(စ်)ခေါ် ကိုဗစ်ရောဂါဒုတိယလှိုင်းကြောင့် အားကစားနဲ့ ကျန်းမား ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ကန့်သတ်ပိတ်ပင်မူ့များကြောင့် အတိုက်ခံပါတီများမဲဆွယ်ရာတွင် အခက်ကြုံနေရကြောင်း အတိုက်ခံ ပါတီများထံမှ သိရသည်။
ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့် လက်ရှိအနိုင်ရပါတီများအတွက်မဲဆွယ်ရာတွင်အခက်အခဲမရှိသော်လည်း တိုင်းရင်းသားပါတီများ အတွက် ဇန်နဝါရီလမှစတင်ပြီး အခက်ကြံနေရကြောင်း ချင်းအမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ မိုင် Cherry Zahau ကဆို သည်။“ကျွန်မတို့ပါတီအားလုံးကတော့ အကုန်လုံးနှစ်နာနေပြီ၊ အထူးသဖြင့် ဇန်နဝါရီလကနေ ဧပြီလအထိ ဘာမှမလုပ် နိုင်ကြဘူး၊ (၄) လလုံးလုံးဘာမှမလုပ်နိုင်ကြဘူး၊ ဇူ်လိုင်လကနေပဲ ကျွန်မတို့ နဲနဲပါးပါးလုပ်လာနိုင်တယ်၊ စက်တင်ဘာလ ကနေကတော့ လုပ်ရှားလို့ရမဲ့အချိန်မှာ အခုလို ဒုတိယလှိုင်းကထနေတော့ ချင်းပါတီအတွက် အရမ်းနှစ်နာနေတယ်၊ အနိုင်ရ ပါတီကတော့ လုပ်ရှားမူအများကြီးရှိနိုင်တယ်၊ ကိုဗစ်ကြောင့် အကူအညီကအစ လုပ်ရှားလို့ရတယ်၊ ကျွန်တော်တို့ ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်ကို သွားဖို့အဆင်သင့်ပြင်နေပေမဲ့ စစ်ရေးကြောင့်၊ကိုဗစ်ကြောင့် ကျွန်တော်တို့ မသွားနိုင်ကြဘူး၊ အဲဒါကြောင့် အရမ်းနှစ်နာနေတယ်” ဟုပြောသည်။
ထို့ပြင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ လမ်းညွန်ချက်လိုက် နာရန် လိုအပ်သောကြောင့် ပါတီအသစ်များအတွက် ပိုပြီးကြိုးစားနေရကြောင်း စစ်ကိုင်းဒေသကြီး ကလေးမြို့နယ် ပြည်ထောင်စု ကောင်းကျိုးဆောင်ပါတီမှ တိုင်းလွတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နေရာယှဉ်ပြိုင်မည့် ဦးထွန်းနိုင်ဝင်း(မင်းရဲစစ်နိုင်)က သုံးသပ်သည်။
အတိုက်ခံပါတီများက ကိုဗစ်ဒုတီယလှိုင်းကြောင့် ပါတီစည်းရုံးရေးဆင်းရာတွင် အခက်အခဲများစွာကြုံတွေ့ရသည် ဆိုသော် လည်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီအနေဖြင့် ကျေးရွာကိုယ်စားလှယ်များ၏ ကြိုးပမ်းမူကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရိုက်ခက်မူ့ရှိမည်မဟုတ်ကြောင်း ကလေးမြို့ ပြည်သူ့လွတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဒေါ်အေးအေးမူကဆိုသည်။ သူက စည်းရုံးရေးကတော့ လောလောဆယ်ရပ်နားထားတယ်၊ ဘယ်တော့ပြန်စမလဲဆိုတာတော့ ပြောလို့မရသေးဘူး၊ ကျန်းမာရေး ဝန်ကြီးဌာန ညွန်ကြားချက်အတိုင်းပါပဲ၊ ကျွန်မတို့ ပါတီကတော့ အဲလောက်ကြီး ရိုက်ခက်ခံရမယ်လို့တော့ မထင်ဘူး၊ ကျွန်တော့တို့ ကျေးရွာတွေမှာ ပါတီအဖွဲ့ခွဲတွေရှိတယ်လေ၊ ကျန်းမားဝန်ကြီးဌာနညွန်ကြားချက်အတိုင်း ဆက်လုပ်သွားမှာပါ၊ ပါတီကိုတော့ ကိုဗစ်ဒုတိယလှိုင်းကြောင့် ရိုက်ခေက်သွားမယ်လို့တော့ မထင်ဘူးဟု ပြောသည်။ https://www.chinwo rld.org/2020/09/17/%e1 %80%80%e1%80%ad%e1%80%af%e1%80%97%e1%80%
***************
၂၄။ မွန်ပြည်နယ် သစ်တောဝန်ထမ်း ၈ ဦး ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ခံရ
18 September 2020
မွန်ပြည်နယ် သစ်တောဦးစီးဌာနရုံးက ဝန်ထမ်း ၈ ဦးအပါအဝင် စုစုပေါင်း ၁၁ ဦး ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကူးစက်ခံရတယ်လို့ စက်တင်ဘာ ၁၇ ရက် ညနေပိုင်းမှာ မွန်ပြည်နယ် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာနက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ သစ်တောဦးစီးဌာနက ဝန်ထမ်း ၁ ဦးမှာ စက်တင်ဘာ ၁၅ ရက်က ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ တွေ့ရှိပြီးနောက် မွန်ပြည်နယ် သစ်တောဦးစီးဌာနရုံးက ညွှန်ကြားရေးမှူး အပါအဝင် ဝန်ထမ်း အားလုံးကို ဓာတ်ခွဲနမူနာ စစ်ဆေးခဲ့ရာမှ ဝန်ထမ်း ၈ ဦး ကူးစက်ခံခဲ့ရတာပါ။
အခုအခါမှာတော့ ရောဂါပိုး ကူးစက်ခံရတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ လူနာ ၁၁ ဦးနဲ့ ထိတွေ့ခဲ့တဲ့သူ ၅၀ ကျော်ကို ကွာရန်တင်း စင်တာ ပို့ဆောင်ထားတယ်လို့ မွန်ပြည်နယ် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာန ဒုပြည်နယ်ဦးစီးမှူး ဒေါက်တာဝတ်မှုံက ပြောပါတယ်။ ရောဂါကူးစက်ခံရသူတွေနဲ့ ထိတွေ့ခဲ့တဲ့ မော်လမြိုင် သစ်တောဦးစီးဌာနရုံးကိုတော့ အသွားအလာ ကန့်သတ်ထားပါတယ်။ http://burmese.dvb.no/archives/411154
****************
၂၅။ ဦးဂါကျေးရွာမှ မုဒိမ်းမှုကိစ္စ တပ်မတော်သားသုံးဦးနှင့် တာဝန်ရှိသူများကို စစ်စည်းကမ်းအရ အရေးယူမည်
September 18, 2020
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ရသေ့တောင်မြို့နယ်၊ ဦးဂါကျေးရွာမှ အမျိုးသမီးတစ်ဦးအား အဓမ္မပြုကျင့်ခဲ့သည့် တပ်မတော်သား ၃ ဦးကို ဥပဒေနှင့်အညီ ထိရောက်ပြင်းထန်စွာ အရေးယူနိုင်ရေးနှင့် ကျန်တာဝန်ရှိသူများအားလည်း စစ်စည်းကမ်းအရ အရေးယူ နိုင်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း တပ်မတော်သတင်းမှန် ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့မှ စက်တင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့ တွင် သတင်းထုတ်ပြန်သည်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန်လ ၂၉ ရက်နေ့က တပ်မတော်စစ်ကြောင်းတစ်ခုသည် ဦးဂါကျေးရွာသို့ သေနတ်ပစ်ဖောက် ဝင်ရောက်လာပြီး နောက် ည ၁၁ နာရီခန့်တွင် နေအိမ်၌ပုန်းခိုနေသည့် အမျိုးသမီးကို တပ်မတော်သားသုံးဦးက မှတ်ပုံတင်စစ်ဆေးမည်ဟု အကြောင်းပြကာ နေအိမ်မှခေါ်ထုတ်သွားခဲ့ပြီး အနီးရှိ လူမရှိသောနေအိမ်တွင် အဓမ္မ ပြုကျင့်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကာယကံရှင် အမျိုးသမီးက သတင်းထောက်များကို ပြောဆိုထားသည်။ ထို့အပြင် ကလေးမွေးဖွားပြီး (၆)ရက်သာရှိသေးသည့် အသက် ၁၉ နှစ်အရွယ် သမီးဖြစ်သူကိုလည်း စစ်ဆေး စရာရှိသည်ဟုဆိုကာ နေအိမ်ပြင်သို့ခေါ်ထုတ်သွားခဲ့ပြီးနောက် အဓမ္မပြု ကျင့်ရန်ကြိုးပမ်းခဲ့ကြောင်း၊ ယောက်ခမ တော်စပ်သူမှ သွားရောက်တောင်းပန်ပြောဆိုခဲ့သဖြင့် လွတ်မြောက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ် ကြောင်း ကျူးလွန်ခံရသည့် အမျိုးသမီးက ပြောသည်။
ယင်းသို့ ပြုကျင့်ခဲ့သူတို့အား ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၃၇၆ မုဒိမ်းမှု၊ ကာမကို အတင်း အဓမ္မရယူမှု ပုဒ်မ ၃၆၆၊ မုဒိမ်းကျင့်ကြံရန် ကြိုးပမ်းမှု ပုဒ်မ ၁၁၄ တို့ဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင် ၁၀ ရက်နေ့က စစ်တွေမြို့မရဲစခန်းမှာ ကျူးလွန်ခံရသူအမျိုးသမီးက တရားလို လုပ်ပြီး အမှုဖွင့်ထားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါ တိုင်ကြားမှုနှင့်ပတ်သက်၍ တပ်မတော်အနေဖြင့် ဖြစ်စဉ်မှန်ပေါ်ပေါက် စေရေး အတွက် စစ်ဆေးမှုများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် စစ်ဆင်ရေးတာဝန်ထမ်းဆောင်ရသည့် နယ်မြေဖြစ်ခြင်း၊ စစ်ဆေးရမည့် သံသယ ရှိသူများအနေဖြင့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်မှုခက်ခဲသည့်နေရာဒေသတွင် ရောက်ရှိနေခြင်းတို့ကြောင့် အချိန်အနည်း ငယ် ကြန့်ကြာပြီးမှသာ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင်ပါရှိသည်။
သို့သော်လည်း နှစ်ဖက်သက်သေထွက်ဆိုချက်များမှာ ကွဲလွဲမှုများရှိနေသဖြင့် စက်တင်ဘာလဆန်း၌ ပိုမိုတိကျသည့် စစ်ဆေးချက်များနှင့် ဒုတိယအကြိမ် ထပ်မံစစ်ဆေးမှသာ အဆိုပါပြစ်မှုကျူးလွန်သူ ၃ ဦးမှာ ပြစ်မှုကျူးလွန်ကြောင်း ဝန်ခံ ထွက်ဆိုဖြောင့်ချက်ပေးခဲ့ကြောင်း တပ်မတော်ကထုတ်ပြန်ထားသည်။ နစ်နာသူအမျိုးသမီးအား အကူအညီပေးနေ သူများက ယင်းအမှုကိုပွင့်လင်းမြင်သာပြီး လွတ်လပ်စွာ တရားစီရင်ရေးရှိစေရန်အတွက် အရပ်ဘက်တရားရုံးတွင် စစ်ဆေးပေးရန် လိုလားနေကြသည်။ https://www.bnionline.net/mm/news-75588
မှတ်ချက်။ သက်ဆိုင်ရာသတင်းမီဒီယာအသီးသီးမှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
*** ပြီး ***
