ေကာက္ႏုတ္ထားေသာ သတင္းေခါင္းစဥ္မ်ား
(No. 16, April 10, 2020)
zawgyi
၁။ ပလက္ဝၿမိဳ႕အနီးတဝိုက္ တပ္ ႏွင့္ AA တိုက္ပြဲျပင္းထန္ေန
၂။ ဖာပြန္ေဒသ ပဋိပကၡ ေကအဲန္ယူ ႏွင့္ စစ္တပ္ အျပန္အလွန္ စြပ္စြဲ၊ ကန္႔ကြက္စာမ်ား ေပးပုိ႔
၃။ ပလက္ဝ တိုက္ပြဲ အရပ္သား ၇ ဦး ေသဆံုး၊ ၉ ဦး ဒဏ္ရာရ
၄။ ကိုရိုနာအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ ကခ်င္စစ္ေဘး ဒုကၡသည္ေတြ ရိကၡာပိုလိုအပ္
၅။ မိုင္းယန္းၿမိဳ႕ထဲ ဝင္ခြင့္မရသည့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ၂၇၀ ခန္႔ကို မိုင္းလားအဖြဲ႔ အလုပ္ေပးမည္
၆။ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ ေက်းလက္ေန အိမ္တလံုး ေဖာက္ထြင္းခံရ စစ္ေၾကာင္းမွဴးဝန္ခံ
၇။ ဖားအံ-ရန္ကုန္ အေဝးေျပးယာဥ္လိုင္း ၃ လိုင္းသာ ေျပးဆြဲ
၈။ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ က်ပ္သိန္း ၁၈ ဘီလီယံ မူးယစ္ေဆးမ်ား ထပ္မံသိမ္းဆည္းမိ
၉။ ႏိုင္ငံျခားမွ ျပန္လာမည့္ သူမ်ားကို ဆဒုံးၿမိဳ႕တြင္ ထားရွိရန္ စီစဥ္ေနမႈ ကို ေဒသခံမ်ားကန႔္ကြက္
၁၀။ လားရိႈးၿမိဳ႕တြင္ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္ အမ်ိဳးသမီးကို မုဒိမ္းက်ဴးလြန္ရန္ႀကိဳးစား
၁၁။ AA အဖြဲ႔ဝင္က ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားအျဖစ္ အေယာင္ေဆာင္ၿပီး ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္ ဂ်ီျဖဴေတာင္ ေက်းရြာတြင္ ေနထိုင္ သည့္ စစ္ မႈထမ္းေဟာင္း တစ္ဦးအား အဓမၼ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ဟု တပ္မေတာ္သတင္းထုတ္ျပန္
၁၂။ သက္တမ္း ၂၉ ႏွစ္ရွိ နမ့္လန္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမီးေလာင္
၁၃။ လြိဳင္ေကာ္တြင္ ရပ္ရြာ လူဝင္လူထြက္ေစာင့္ၾကည့္မႈမ်ား လုပ္လာ
၁၄။ တိုင္းလိုင္ရွမ္းနီအမ်ိဳးသားမ်ားဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီ ညီလာခံ ရက္ေရႊ႕ဆိုင္းထား
၁၅။ ေကအဲန္ယူ ေတာင္ငူခ႐ိုင္ Quarantine Center သို႔ သိန္း ၁၂၀ ေက်ာ္ဖိုးရွိ ပစၥည္းမ်ား လာေရာက္လွဴဒါန္း
၁၆။ COVID-19 ေၾကာင့္ သွ်မ္း/ေတာင္ ကုန္စည္မ်ား အေရာင္းအဝယ္ က်ဆင္း
၁၇။ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား အခမဲ့ ေပးရန္ အစီအစဉ္ မရွိေသး
၁၈။ Covid – 19 ေၾကာင့္ ခ်င္း မီဒီယာအခ်ိဳ႕ရပ္နား
၁၉။ လဝကဥပေဒနဲ႔ ဖမ္းဆီးတရားစြဲခံထားရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ၁၄၀ နီးပါးအမႈ ရုပ္သိမ္း
၂၀။ ကိုရိုနာကပ္ေရာဂါေၾကာင့္ ဖားကန႔္ ေက်ာက္စိမ္း လုပ္ကြက္ခ်ထားေပးမႈ ရက္ေရြ႕ဆိုင္း
၂၁။ ေက်ာက္ျဖဴ ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ဆန္ရိကၡာေရာင္းခ်ေပးေန
၂၂။ ေက်ာက္ေတာ္တြင္ လူငယ္ ၁ ဦး က်ည္ထိ
၂၃။ ပလက္ဝ ဒုကၡသည္ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္အတြက္ ဆန္အေရးတႀကီး လိုအပ္ေန
၂၄။ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္၌ COVID-19 ေစာင့္ၾကည့္ေနရာ ဟန္ျပလုပ္ေဆာင္ခဲ့ဟု လႊတ္ေတာ္အမတ္ တိုင္ၾကား
၂၅။ စစ္ေရွာင္စခန္းျပင္ပ တစ္ညအိပ္ျပန္လာသူမ်ား Quarantine ၁၄ ရက္ ေစာင့္ၾကည့္ခံရ
၂၆။ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက သက္ေသအေထာက္အထားမ်ား ေဖ်ာက္ဖ်က္ပါက အေရးယူမည္
၂၇။ သထံုၿမိဳ႕ေပၚ ရပ္ကြက္မ်ားရွိ အေျခခံ လက္လုပ္လက္စား ျပည္သူမ်ား စားေရးေသာက္ေရး အဆင္ေျပေစရန္ စားေသာက္ ကုန္ မ်ားကို ထက္ဝက္ေဈးႏႈန္းျဖင့္ ေရာင္းခ်ေပးသည့္ အစီအစဉ္ ျပဳလုပ္
*************
၁။ ပလက္ဝၿမိဳ႕အနီးတဝိုက္ တပ္ ႏွင့္ AA တိုက္ပြဲျပင္းထန္ေန
April 7, 2020
ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္ဝၿမိဳ႕အနီးဝန္းက်င္ရွိ ကုလားတန္ျမစ္ အေရွ႕ဘက္ကမ္းရွိ တပ္မေတာ္ တပ္ရင္းႏွင့္ အေနာက္ဘက္ကမ္းရွိ AA တပ္ဖြဲ႔တို႔ အၾကား ဧၿပီ လ ၇ ရက္ နံနက္ ၈ နာရီ ဝန္းက်င္အခ်ိန္က အျပန္အလွန္ ပစ္ခတ္ရာမွ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။ ပလက္ဝၿမိဳ႕ခံ တဦးက “ တိုက္ပြဲက ျဖစ္ေနတုန္းပဲ။ လက္နက္ႀကီး၊ လက္နက္ငယ္ ပစ္ခတ္သံေတြလည္း ၾကားတယ္။ မနက္ပိုင္းကေတာ့ ကုလားတန္ျမစ္ အေရွ႕ဘက္ကမ္းမွာ ရွိတဲ့ ၂၈၉ တပ္ရင္းနဲ႔ အေနာက္ဘက္ကမ္း အျခမ္း မွာရွိတဲ့ AA တို႔ ဟိုဘက္၊ ဒီဘက္ လွမ္းပစ္ခတ္ၾကတယ္။ အခုေတာ့ တျခားဘက္ေတြမွာလည္း ျဖစ္ေနၾကတယ္။ ေသနတ္သံ ေတြက ေတာ့ ေတာင္ယာမီးရိႈ႕သလို ေပါက္သံ ေတြၾကားတယ္။” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ယေန႔ မနက္ပိုင္းကတည္းက ပလက္ဝၿမိဳ႕ တဖက္ကမ္းရွိ တပ္မေတာ္ ေျခလ်င္တပ္ရင္း အမွတ္ ( ၂၈၉ ) ႏွင့္ ကုလားတန္ျမစ္ အေနာက္ဘက္ျခမ္းတြင္ရွိသည္႔ AA အဖြဲ႔တို႔ ႏွစ္ဘက္အျပန္အလွန္ လွမ္း၍ ပစ္ခတ္မႈမ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္းၿမိဳ႕ခံမ်ားက ေျပာသည္။ ထိုသို႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားၿပီး ယေန႔ ေန႔လည္ပိုင္းတြင္ ပလက္ဝၿမိဳ႕၏ တဖက္ကမ္း ပလက္ေခ်ာင္း အနီးဝန္းက်င္ တြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားလွ်က္ရွိကာ တပ္မေတာ္မွ တိုက္ေလယာဉ္မ်ားျဖင့္ လာေရာက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ားကို ျမင္ေတြ႔ရေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ ၊ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ လွ်စ္စစ္ဝန္ႀကီး ဦးစိုးထက္ကပလက္ဝၿမိဳ႕ အနီးဝန္းက်င္ရွိ ကုလားတန္ ျမစ္ အေရွ႕ဘက္ကမ္းႏွင့္ အေနာက္ဘက္ကမ္းတို႔တြင္ နွစ္ဘက္ ထိေတြ႔ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနမႈကို ၾကားသိရေၾကာင္း အတည္ျပဳေျပာၾကားသည္။ အဆိုပါ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ျဖစ္ပြားေနေသာ တိုက္ပြဲႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သတင္းျပန္ၿကားေရး အဖြဲ႔မွ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းအား ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ရာ ၎အေနျဖင့္ မသိရွိေသးေၾကာင္း၊ ၿပီးေသာ ရက္ပိုင္းအတြင္းက ထိေတြ႔ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားမႈမ်ား ရွိခဲ့သည့္အတြက္ ယေန႔တြင္လည္း တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈ ရွိေကာင္း ရွိႏိုင္သည္ဟု ယေန႔ ေန႔လည္ပိုင္း က ဧရာဝတီသို႔ ေျဖၾကားသည္။
မတ္လ ၁၉ ရက္ေန႔ကမူ မီးဝဗွ်ဴဟာကုန္းကို သိမ္းပိုက္ေရး ႀကိဳးပမ္းေနသည့္ ရကၡိဳင္စစ္တပ္ (AA) တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားကို တိုက္ထုတ္ ႏိုင္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း တပ္မေတာ္က ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ ၊ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ခ်င္း တိုင္းရင္းသားမ်ား အပါအဝင္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားလည္း ေနထိုင္ၾကၿပီး ၿမိဳ႕နယ္ တခုလံုး၏ လူဦးေရမွာ ၁ သိန္းေက်ာ္ ရွိေၾကာင္းလည္း ခ်င္း ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔၏ စာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။ https://burma.irrawaddy.com/news/2020/04/07/22022 1.html
***************
၂။ ဖာပြန္ေဒသ ပဋိပကၡ ေကအဲန္ယူ ႏွင့္ စစ္တပ္ အျပန္အလွန္ စြပ္စြဲ၊ ကန္႔ကြက္စာမ်ား ေပးပုိ႔
April 7, 2020
ကရင္ျပည္နယ္၊ မူတေရာ္(ဖာပြန္)ေဒသတြင္ လႈပ္ရွားေနသည့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ (NCA)ပါ အခ်က္မ်ားကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ခဲ့ ေၾကာင္း KNLA တပ္မဟာ(၅)က ဧၿပီလ (၅)ရက္ေန႔တြင္ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈရပ္စဲ ေရးဆုိင္ရာ ပူးတြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ(JMC-S)သုိ႔ ကန္႔ကြက္စာ ေပးပုိ႔သကဲ့သို႔ ဖာပြန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း လမ္းလံုၿခံဳေရး ေဆာင္ရြက္ေပး လ်က္ရွိသည့္ တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းအား KNU အဖြဲ႔က ေႏွာင့္ယွက္ပစ္ခတ္သည္ဟု တပ္မ ေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ဧၿပီလ ၂ရက္ေန႔တြင္ သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
KNU လက္ေအာက္ခံ၊ KNLA တပ္မဟာ(၅)၏ ကန္႔ကြက္စာ၌ မတ္လ ၂၃ရက္ေန႔က ေမာ္ဖူး(ယြန္းစလင္း)ႏွင့္ ေကာ္ ေသြးခုိ အေျခစုိက္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ တာဝန္ရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ ေတာမီးရႈိ႕ျခင္းေၾကာင့္ ခုတ္ၿပီးခါစ ေလးေဂၚ ေဒသ ခံရြာသားမ်ား၏ ေတာင္ယာ (၇)ခင္း မီးေလာင္ပ်က္စီးသြားသလုိ ထုိရက္တြင္ပင္ ကဲဒဲစုိႏွင့္ ကူခုိစခန္းရွိ ျမန္မာစစ္ တပ္၏ တာဝန္ရွိသူမ်ားသည္
ကူေဒးႏွင့္ တာကူဒဲ ေက်းရြာမ်ားတည္ရွိရာ ေနရာအနီးတစ္ဝုိက္သုိ႔ လက္နက္ႀကီး၉လုံး ပစ္ခ်ခဲ့ၿပီး ၎ေဒသရွိ ရြာသားမ်ား အသစ္တဖန္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေဘာစဲခုိ၊ ဖလပ္ခုိ၊ ေမာ္ဖူး၊ လယ္မူပေလာ၊ ေစာမူပေလာ၊ ေခးပူႏွင့္ ထုိေဒသအတြင္းရွိ ေတာင္ပုိင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္လက္ေအာက္ခံ တပ္စခန္းအားလုံးမွ ျမန္မာစစ္တပ္တာဝန္ရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ ေဒသခံ ကရင္တုိင္းရင္း သားမ်ား၏ အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ေနသလုိ NCAပါ အခန္း(၂)၊ အပုိဒ္(၇)၏ အပုိဒ္ခြဲ (က၊ ဂ၊ စ၊ တ၊ ထ) စသည့္အခ်က္မ်ားကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ေနေၾကာင္းႏွင့္ ၎လုပ္ရပ္မ်ားအေပၚ အျပန္အထန္ကန္႔ကြက္ေၾကာင္းလည္း KNU တပ္မဟာ (၅)ဘက္က ဆုိသည္။
NCA စာခ်ဳပ္ပါ ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား ေလးစားလုိက္နာရမည့္ ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈ ရပ္စဲေရးဆုိင္ရာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း မ်ားႏွင့္ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာက်င့္ဝတ္မ်ား၏ အခန္း(၂) အရပ္သားျပည္သူႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေစာင့္ထိန္းလုိက္နာရမည့္ က်င့္ဝတ္စည္းကမ္း မ်ားပါ အပုိဒ္ (၇) အပုိဒ္ခြဲ (က၊ဂ၊စ၊တ၊ထ)အရ ျပည္သူလူထု၏ စားဝတ္ေနေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးႏွင့္ ေဒသႏၱရဖြံ႔ၿဖဳိး တုိးတက္တုိ႔အတြက္ လုိအပ္ေသာပံ့ပုိးကူညီမႈမ်ား ညႇိႏႈိင္းပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ေဒသခံမ်ားကုိ အဓမၼ ေနရပ္ စြန္႔ခြာေစျခင္း၊ ေရႊ႕ေျပာင္းေစျခင္း မျပဳလုပ္ရ၊ ေဒသခံမ်ား၏ ေျမယာမ်ားကုိ အဓမၼသိမ္း ပုိက္ျခင္း၊ လႊဲေျပာင္းျခင္းမျပဳရတို႔ ပါရွိသည္။ http://kicnews.org/2020/04/%e1%80%96%e1%80%ac%e1%80%95%e1%80%bc%e1%80%94%e1%80
*************
၃။ ပလက္ဝ တိုက္ပြဲ အရပ္သား ၇ ဦး ေသဆံုး၊ ၉ ဦး ဒဏ္ရာရ
April 8, 2020
ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္တြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကၡိဳင္စစ္တပ္ (AA) တိုက္ပြဲၾကား အရပ္သား ၇ ဦးေသဆံုးၿပီး ၉ ဦး ဒဏ္ရာ ရရွိထားသည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔ စည္ပင္ ဝန္ႀကီး ဦးစိုးထက္က ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။ ဦးစိုးထက္က“မေန႔က (နန္းေခ်ာင္းဝမွာ) ေသတာကေတာ့ ၇ ေယာက္ပါ၊ ဒဏ္ရာရတာကေတာ့ ၈ ေယာက္လို႔ သိရပါတယ္။ အခု ေဆးရံုေရာက္ ၿပီးေတာ့ ေဆးကုသမႈ လုပ္ေနပါတယ္။ ေလယာဉ္ပ်ံကေန ရန္သူရွိတဲ့ ေနရာကို ပစ္ရင္း ထိၾက တာပါ”ဟု ေျပာျပသည္။
ေသဆံုးသူ အရပ္သား ၇ ဦးႏွင့္ ဒဏ္ရာ ရသူ ၈ ဦးမွာ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ နန္းေခ်ာင္းဝေက်းရြာမွ ေဒသခံမ်ား ျဖစ္ၿပီး တပ္မေတာ္ ၏ ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ထိခိုက္ ေသဆံုးရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုး သူ ၇ ဦးအနက္ အသက္ ၃ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးငယ္တဦး ပါဝင္ၿပီး က်န္သူမ်ား မွာ အသက္ ၂၂ ႏွစ္မွ ၃၉ ႏွစ္ၾကား အမ်ိဳးသမီး ၃ ဦးႏွင့္ အမ်ိဳးသား ၃ ဦးျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ နန္းေခ်ာင္းဝက ဒဏ္ရာရရွိသူ ၈ ဦးထဲတြင္ ၃ ႏွစ္ ႏွင့္ ၁၂ ႏွစ္အရြယ္ ကေလး ငယ္ ၂ ဦး ပါဝင္ေၾကာင္း၊ က်န္ ၅ ဦးမွာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္မွ ၆၂ ႏွစ္ၾကား အမ်ိဳးသမီးမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ဒဏ္ရာရရွိသူ ၉ ဦးလံုးမွာ လက္ရွိတြင္ ပလက္ဝၿမိဳ႕ ျပည္သူ႕ေဆးရံုတြင္ ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ခြဲစိတ္ ဆရာဝန္ မရွိ သျဖင့္ က်ည္စမ်ားကို ခႏၶာကိုယ္အတြင္းမွ ထုတ္ယူ ကုသႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ဦးစိုးထက္က“ေဆးရံုကလည္း ခြဲစိတ္ပါရဂူ မရွိေတာ့ သူတို႔ကို သက္သာေအာင္ပဲ လုပ္ေနရတယ္။ မေန႔က အထိေတာ့ သတိေမ့တာ ရွိတယ္ လို႔ ေျပာတယ္။ ဒီေန႔ မထူးျခားရင္ေတာ့ မင္းတပ္ဘက္ကို ေရႊ႕ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေနပါတယ္။ ရင္ဘတ္ကို ထိၿပီး အဆုတ္ကို ထိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္ခင္ဗ်။ အဲ့ဒါက ကုလားတန္ စီမံကိန္း အလုပ္သမားပါခင္ဗ်”ဟု ေျပာသည္။ နန္းေခ်ာင္းဝ ေက်းရြာမွ ထြက္ေျပးလာသူ အမ်ိဳးသားတဦးက ၎တို႔ရြာႏွင့္ ၁ မိုင္ခန္႔သာ ေဝးသည့္ ေနရာတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနၿပီး ဧၿပီ ၇ ရက္ ညေန ၄ နာရီခန္႕တြင္ ေလေၾကာင္းမွ ပစ္ခတ္ခံရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆိုသည္။ ဆက္လက္ၿပီး အဆိုပါ ထြက္ေျပးလာသည့္ အမ်ိဳးသားက“လူနာထဲမွာ ၂ ေယာက္က ဒဏ္ရာ ျပင္းပါတယ္။ က်ေနာ့္ အေဒၚ တေယာက္က ဒဏ္ရာ ပိုႀကီးတယ္။ ေသြးသြင္းေနရတယ္။ လက္ေမာင္းေတြ ေျခသလံုးေတြ မွာ သူတို႔ထိတယ္။ အသက္ ၃ ႏွစ္နဲ႔ ၁၂ ႏွစ္ ကေတာ့ က်ည္ဆန္ထိတာ မဟုတ္ဘူး။ မီးေလာင္ေတာ့ တိုးၿပီး ထြက္ေျပးရင္း မီးေလာင္ဒဏ္ရာ ရတာပါ”ဟု ေျပာဆိုသည္။
ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္တြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကၡိဳင္စစ္တပ္ (AA) တို႔သည္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျဖစ္ပြားေနသည္မွာ ၂ ႏွစ္ခန္႔ ရွိၿပီ ျဖစ္သည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕၏ ေျပာဆိုခ်က္အရ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္တြင္ ရြာေပါင္း ၃၈၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး လူဦးေရ ၁ သိန္း ေက်ာ္ ေနထိုင္ရာ ၆ ေသာင္းခန္႔မွာ စစ္ေဘးဒဏ္ သင့္ေနသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ https://burma.irrawaddy.com/n ews/2020/04/08/220274.html
************
၄။ ကိုရိုနာအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ ကခ်င္စစ္ေဘး ဒုကၡသည္ေတြ ရိကၡာပိုလိုအပ္
April 7, 2020
ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနခ်ိန္အတြင္းမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲက စစ္ေဘးဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ စားနပ္ရိကၡာ ကူညီ ေထာက္ပံ့ေပးဖို႔ စခန္းတာဝန္ခံေတြက ေတာင္းဆိုေနျကပါတယ္။
စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြဟာ စာဝတ္ေနေရးအတြက္ စခန္းအျပင္ထြက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ေနရတဲ့အတြက္ အျပင္က ေရာဂါပိုးေတြ စခန္းကလူေတြကိုပါ ကူးစက္လာမွာကို စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ အျပင္မထြက္ဖို႔ စာနပ္ရိကၡာ ေထာက္ပံ့ ေပးေစခ်င္တယ္လို႔ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ ဂ်န္မိုင္ေကာင့္ RC စစ္ေရွာင္စခန္းတာဝန္ခံ ေဒၚရြယ္ဂ်ား ကေျပာပါတယ္။ ဝိုင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ မိုင္နား KBC စစ္ေရွာင္ စခန္းက စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြလည္း စားဝတ္ေနေရးအတြက္ တစ္ရက္ကို အေယာက္ႏွစ္ရာခန္႔ စခန္းအျပင္ ဝင္ထြက္သြားလာေနတဲ့အတြက္ ေရာဂါပိုးပါလာမွာကို စိုးရိမ္ေနရတယ္လို႔ စခန္းဒုတာဝန္ခံ ဦးဘရန္မိုင္ ကေျပာပါတယ္။
စခန္းမွာ လူဦးေရနွစ္ေထာင္ေလာက္ရွိေနတဲ့အတြက္ လက္ေဆးရည္နဲ႔ ႏွာေခါင္းစည္းေတြ လွဴဒါန္းတာေတြ ရွိေပမယ့္ လံုေလာက္မႈ မရွိေသးဘူးလို႔လည္း ဦးဘရန္မိုင္ ကေျပာပါတယ္။ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ တပ္ကုန္းရပ္ကြက္က စစ္ေရွာင္စခန္းမွာလည္း ေရာဂါေၾကာင့္ အလုပ္ေတြနားထားရတဲ့အတြက္ စာနပ္ရိကၡာေတြေထာက္ပံ့ေပးဖို႔ စခန္းဒုတာဝန္ခံ ေဒၚေဒါင္ေဇးက ေျပာပါ တယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ လူမႈေရးဝန္ႀကီး ဦးေနဝင္းကေတာ့ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြကို စာနပ္ရိကၡာအတြက္ ဆန္လွဴဒါန္း တာေတြရွိတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လက တစ္ေက်ာ့ျပန္ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းက စစ္ေဘးဒုကၡသည္စခန္းေပါင္း တစ္ရာေလာက္မွာ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ တစ္သိန္းေလာက္ရွိေနတာပါ။ https://www.rfa.org/burmese/news/kachin-refugees-more-foods-afarid-corona-04072020045802.html
*************
၅။ မိုင္းယန္းၿမိဳ႕ထဲ ဝင္ခြင့္မရသည့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ၂၇၀ ခန္႔ကို မိုင္းလားအဖြဲ႔ အလုပ္ေပးမည္
April 7, 2020
ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းရွိ မိုင္းယန္းၿမိဳ႕ ထဲသို႔ ဝင္ခြင့္မရေသာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား၂၇၀ ခန္႔ကို မိုင္းလား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ (NDAA) က ဧၿပီလ ၅ ရက္တြင္ မိုင္းလားေဒသ (ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္း အထူးေဒသ ၄) သို႔ ေခၚယူထားၿပီး အလုပ္အကိုင္ မ်ား ေပးရန္ စီစဉ္ေနေျကာင္း သိရသည္။အ
ဆိုပါ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ၂၇၀ ခန္႔သည္ တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး ေတာလမ္းမွတဆင့္ ျမန္ မာႏိုင္ငံထဲ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ၎တို႕ထံတြင္ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ (COVID –19) ပါလာ မည္ကို မိုင္းယန္းၿမိဳ႕ခံမ်ားက စိုးရိမ္ကာ ၿမိဳ႕ထဲ အဝင္မခံျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ အထူးေဒသ ၄ က်န္းမာေရးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူ တဦးက “သူတို႔ ဒီတိုင္းပဲ ေနရင္ေတာ့ အဆင္မေျပဘူးေပါ့။ အမ်ားစုက ေတာ့ တေန႔လုပ္မွ တေန႔စား ဆိုေတာ့ အဲဒါေၾကာင့္ဖို႔
က်မတို႔ ေဒသဘက္ကေတာ့ လက္ရွိလုပ္ငန္းေတြ အကုန္ရပ္သြားတာမဟုတ္တဲ့အတြက္ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ေနတဲ့ ေနရာမွာ ေနရာခ်ထားၿပီး အဲဒီမွာ သူတို႔လုပ္ကိုင္လို႔ရေအာင္ စီစဉ္ထား တယ္” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
NDAA ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ ဦးၾကည္ျမင့္က ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ၂၇၀ ခန္႔ကို လက္ရွိတြင္ ကိုရိုနာ ဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ခံထားရသူ ရွိ မရွိ ေစာင့္ၾကည့္ရန္ ၁၄ ရက္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ၾကည့္မႈ ေဆာင္ရြက္ထားေၾကာင္း ဧရာဝတီသို႔ ေျပာၾကားသည္။ ၎က “က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ခက္ခဲမႈ ရွိတယ္။ သူတို႔ကို ေစာင့္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေနရာထိုင္ခင္းေတြ၊ စားေရးေသာက္ေရး ေတြ၊ ေရာဂါ ၾကည့္ရႈတဲ့ ကိစၥေရာ။ ႏိုင္ငံေတာ္ဘက္ကလည္း ဘာမွလာတာ မေတြ႔ဘူး။ ေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္တို႔ပဲ လုပ္ရေတာ့ ခက္ေန တာေပါ့” ဟု ေျပာဆိုသည္။
ေရာဂါ ျဖစ္ပြားသည့္ႏိုင္ငံႏွင့္ ျပည္တြင္းမွ သြားလာသူမ်ား မိုင္းလားေဒသ အတြင္း ဝင္ေရာက္မႈကို ယာယီပိတ္ထားမည္ ျဖစ္ၿပီး အေရးေပၚ အေျခအေနအရ လာေရာက္ရပါက မိုင္းလားအဖြဲ႔၏ ဆက္ဆံေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး ရံုးသို႔ ၃ ရက္ ႀကိဳတင္ အေၾကာင္းၾကားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း NDAA အဖြဲ႕က မတ္လ ၂၈ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ထုတ္၍ ေၾကညာထား သည္။ https://burma.irrawaddy.com/news/2020/04/07/220220.html
**************
၆။ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ ေက်းလက္ေန အိမ္တလံုး ေဖာက္ထြင္းခံရ စစ္ေၾကာင္းမွဴးဝန္ခံ
April 6, 2020
သွ်မ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အရပ္သားေနအိမ္ တလံုးေဖာက္ထြင္းေမႊေႏွာက္ ပစၥည္းမ်ားခိုးယူခံရသည့္အေပၚ ေနာက္ေနာင္ထပ္မျဖစ္ေစရဟု စစ္ေၾကာင္းမွဴးက ဝန္ခံခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ လြယ္ကန္ေက်းရြာအုပ္စု မန္ထမ္ ေက်းရြာ တြင္ ယမန္ေန႔( ဧၿပီ ၅) ရက္ ညေနပိုင္းက အိမ္ရွင္မ်ား မရွိသည့္အခ်ိန္ အစိုးရ တပ္မေတာ္က ေနအိမ္ တံခါးမ်ားကို ရိုက္ကာ ဝင္ေရာက္ၿပီး အိမ္တြင္းရွိ အေျခခံ စားေသာက္ကုန္မ်ား၊ ေဆးမ်ား ယူေဆာင္သြားသည္ဟု အိမ္ရွင္ နန္ထန္ က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ သို႔ ေျပာသည္။
“ က်မ ကေလးကို ေဆးခန္းျပၿပီး အျပန္မွာ တံခါးေတြ ဖ်က္ထားတယ္။ အိမ္ထဲမွာလည္း ပြေနတာပဲ။ ကေလးေဆးေတြ၊ ဓာတ္ဆားေတြအားလံုးယူသြားတယ္။ မီးဖိုေခ်ာင္ထဲမွာ ဆန္၊ဆီ၊ဆား ဘာတခုမွ မက်န္ဘူး ယူသြားျကတာ” ဟု နန္ထန္ က ေျပာသည္။ မန္ထမ္ေက်းရြာရွိ ေနအိမ္အား ေသာ့ဖ်က္ကာ စားေသာက္ကုန္ပစၥည္းမ်ားဝင္ေရာက္ ယူေဆာင္သြားသည့္ ကိစၥ စစ္ေၾကာင္းမွဴးက ေနာက္ေနာင္ ထိုကဲ့သို႔ မျဖစ္ရဟု ဝန္ခံေျပာဆိုေၾကာင္း လြယ္ကန္ ေက်းရြာအုပ္စု မွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေဟာင္းေခါင္ က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ သို႔ေျပာသည္။
အစိုးရ တပ္မေတာ္မွ ယူေဆာင္သြားသည့္ စားေသာက္ကုန္ပစၥည္းမ်ားသည္ COVID-19 ကာလအတြင္း သံုးစြဲရန္ စုေဆာင္း ထားသည့္ ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း နန္ထန္ က ေျပာျပသည္။ “ ယူသြားတာ တန္ဖိုးေငြ ၅ ေသာင္းေလာက္ပဲရွိေပမယ့္ က်မတို႔ တေန႔လုပ္တေန႔စား မိသားစုေတြအတြက္ ၂ ပတ္စာ ရွိတယ္” ဟု နန္ထန္က ဆိုသည္။
ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ လြယ္ကန္ေက်းရြာ အုပ္စု မန္ထမ္ေက်းရြာသည္ အိမ္ေျခ ၁၅ အိမ္ေက်ာ္သာရွိၿပီး၊ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕မွ သြားပါက မိနစ္ ၂၀ သာ ၾကာေၾကာင္း သိရသည္။ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား၊ အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူ႔ စစ္မ်ား လႈပ္ရွားၾကသျဖင့္ မၾကာခဏ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားသည့္ေနရာလည္း ျဖစ္သည္။ https://burmese.shannews.org /archives/15999
***************
၇။ ဖားအံ-ရန္ကုန္ အေဝးေျပးယာဥ္လိုင္း ၃ လိုင္းသာ ေျပးဆြဲ
April 7, 2020
Covid -19 ကူးစက္ေရာဂါေၾကာင့္ ဖားအံ – ရန္ကုန္ ယာဥ္လိုင္းေျပးဆြဲေနမႈမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်မႈမ်ားျပဳလုပ္ေနၿပီး လက္ရွိ ဖားအံ-ရန္ကုန္ အေ၀းေျပးယာဥ္လိုင္း ၃ လိုင္းသာ ေျပးဆြဲေတာ့သည္ဟု ကရင္ျပည္နယ္ ဖားအံၿမိဳ႕ ယာဥ္လိုင္းေပါင္းစံု ထိန္းသိမ္းေရး ေကာ္မတီထံမွ သိရသည္။ အဆိုပါ ေျပးဆြဲသည့္ ယာဥ္လိုင္း ၃ လိုင္းမွာ ေရႊဖားစည္၊ ေရႊျမန္မာႏွင့္ မိဘဂုဏ္စသည့္ ယာဥ္လိုင္း မ်ားျဖစ္ၿပီး နံနက္တစ္ခ်ိန္ ညတစ္ခ်ိန္ျဖင့္ ယာဥ္လိုင္း ၁ လိုင္းလွ်င္အသြားအျပန္ ကား ၄ စီးျဖင့္သာ ေျပးဆြဲေနေၾကာင္း ဖားအံၿမိဳ႕ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္လိုင္းေပါင္းစံု ထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးသိန္းတန္က ေျပာသည္။
၎က“အခုက ခရီးသြားေတြသိပ္မရွိေတာ့ဘူး။ အမ်ားအားျဖင့္ ကရင္ျပည္မွာ အလုပ္လာလုပ္တဲ့ ေန႔စား အလုပ္သမားေတြ မ်ားတယ္။ အလုပ္အဆင္မေျပေတာ့လို႔ ျပန္သြားရတာဆိုေတာ့ မႏၱေလးလို ၂ ခံုကို တစ္ခံုပဲေပးထိုင္ၿပီး ပိုက္ဆံ တိုးေကာက္ လည္းမရဘူး။ ကားခ ၅၅၀၀ ပံုမွန္ပဲယူတယ္။ ယာဥ္လိုင္းဆက္ဆြဲ ေနေတာ့ ကရင္ျပည္နယ္ကို တစ္ခ်ိဳ႕ အလွဴရွင္ေတြက ရန္ကုန္ က ေဆး၀ါးပစၥည္းေတြလွဴဒါန္းတာေတြရွိ တဲ့အေပၚမွာလည္း အေထာက္အကူရတာေပါ့။ ႏိုင္ငံေတာ္ကေနၿပီး ေအာင္မဂၤလာ အေဝးေျပးဂိတ္ Lockdown မခ်တဲ့အထိေတာ့ ဒီယာဥ္လိုင္းေတြကို ေျပးဆြဲသြားမွာပါ” ဟု ဦးသိန္းတန္က ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႔ ယာဥ္ေျပးဆြဲမႈေလွ်ာ့ခ်လိုက္ျခင္းမွာ ယာဥ္လိုင္း ပိုင္ရွင္မ်ား၏ သေဘာဆႏၵမ်ားကိုရယူကာ ေရာဂါ ကာကြယ္ျခင္း အားျဖင့္ မိမိသေဘာဆႏၵအတိုင္းသာ လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယခင္ ယာဥ္စီးခႏႈန္းထား မ်ားအ တိုင္းသာ ဆက္လက္ေျပးဆြဲေန ေၾကာင္း ယာဥ္လိုင္းတာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။ ဖားအံမွ ျမဝတီသို႔ အိမ္စီးကားႏွင့္ လိုင္းကားေျပးဆြဲေနသည့္ ေစာပိုက္ေထြး က“ နယ္စပ္ပိတ္လိုက္ေတာ့ ဘယ္ သူမွ ျမဝတီကို မသြားေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ စားဝတ္ေနေရးအရ မျဖစ္မေနသြားလာေနတဲ့ ကိုယ့္ခရီးသည္ေတြ လည္း ရွိေသးေတာ့ ကားသမားေတြက ခရီးသည္ေတြ မွ်ေဝရတာေပါ့။ က်ေနာ္က ရက္ျခားၿပီးကား ေျပးဆြဲ ရေသးတယ္” ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
ကရင္ျပည္နယ္ ဖားအံၿမိဳ႕အေဝးေျပးကားဂိတ္တြင္ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး ၊ ေတာင္ႀကီး ေနျပည္ေတာ္ ပုသိမ္ စသည့္ ယခင္ ေျပးဆြဲ သည့္ ယာဥ္လိုင္းေပါင္း ၃၀ ရွိေက်ာ္ရွိေသာ္လည္း လက္ရွိျဖစ္ပြားေနသည့္ ကူးစက္ျမန္ ေရာဂါ အ ေျခအေနေၾကာင့္ ယခုလ ၁ ရက္ ေန႔ကစၿပီး ေျပးဆြဲသည့္ယာဥ္လိုင္းမ်ား ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ကာ ဖားအံ-ရန္ကုန္ အ ေဝးေျပးလမ္းေၾကာင္းတစ္ခု ထဲသာ ေျပးဆြဲေတာ့သည္ဟု သိရသည္။ http://kicnews.org/2020/04/%e1%80%96%e1%80%ac%e1%80%b8%e1%8 0%a1%e1%80%b6
************
၈။ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ က်ပ္သိန္း ၁၈ ဘီလီယံ မူးယစ္ေဆးမ်ား ထပ္မံသိမ္းဆည္းမိ
April 7, 2020
သွ်မ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ က်ပ္သိန္း ၁၈ ဘီလီယံေက်ာ္ တန္ဖိုးရွိ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား ထပ္မံ သိမ္းဆည္းရမိ ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။ ဧၿပီ ၄ ရက္ မနက္ပိုင္းတြင္ သွ်မ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ လြယ္ခမ္းေက်းရြာရွိ ေလာယံု၏ ေနအိမ္ဝင္းအတြင္းရွိ ေျမအိမ္ခန္းတြင္ စိတ္ၾကြေဆးျပား၊ ဘိန္းညိုမႈန္႔ မ်ား၊ ဘိန္းစိမ္းမ်ား စုစုေပါင္း က်ပ္သိန္းတန္ဖိုး ၁၇ ဘီလီယံ ေက်ာ္ သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ေၾကာင္း တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရံုးက ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ထိုနည္းတူ အဆိုပါ ရက္တြင္ ဦးေလာက္စိမ္း(ခ) ဦးေလာက္က်န္ရွဲ႕၏ ေနအိမ္တြင္ စိတ္ၾကြေဆးျပား တန္ဖိုးေငြ ၁ ဘီလီယံ ထပ္မံ သိမ္းဆည္းရမိခဲ့သည္။ သွ်မ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေဖေဖာ္ဝါရီ လကုန္မွ ဧၿပီ ၄ ရက္ထိ က်ပ္သိန္း ၄၁၂ ဘီလီယံ တန္ဖိုးရွိ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား သိမ္းဆည္းရမိခဲ့သည္။ https://burmese.shannews.org/archives/16020
၉။ ႏိုင္ငံျခားမွ ျပန္လာမည့္ သူမ်ားကို ဆဒုံးၿမိဳ႕တြင္ ထားရွိရန္ စီစဥ္ေနမႈ ကို ေဒသခံမ်ားကန႔္ကြက္
April 8, 2020
ဝိုင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ႏွင့္ နီးေသာဆဒုံးၿမိဳ႕တြင္ ႏိုင္ငံျခားမွ ျပည္ေတာ္ျပန္မ်ားကို Qurantine ေနရာအျဖစ္ သတ္မွတ္ရန္ စီစဥ္ေနမႈကို ေဒသခံမ်ားမွ သေဘာမတူေၾကာင္း သက္ဆိုင္ရာသို႔ စာတင္ထားသည္ဟု သိရသည္။
လက္ရွိ ကမၻာတစ္ဝန္းတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ Covid-19 ကာကြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ ျပည္ေတာ္ျပန္မ်ားကို ဆဒုံးၿမိဳ႕ အထက္တန္းေက်ာင္းႏွင့္ မူလတန္းေက်ာင္းတြင္ Quarantine သတ္မွတ္ေနရာအျဖစ္ ထားရန္ စီစဥ္မႈကို သေဘာ မတူေၾကာင္း အမည္မေဖာ္လိုသူ ေဒသခံတစ္ဦး ကခ်င္သတင္းဌာန KNG သို႔ ေျပာသည္။
“မေန႔က အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဘက္က ေဒသခံေတြကို ေခၚၿပီးေတာ့ အစည္းေဝးေခၚလုပ္ၾကတယ္။ သူတို႔ဘက္ကေတာ့ ဒီေက်ာင္းမွာ ျပည္ေတာ္ျပန္ေတြကိုထားဖို႔၊ ၿပီးေတာ့ လိုအပ္တဲ့က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တာအားလုံး တာဝန္ယူေပးမယ္လို႔ေတာ့ ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆဒုံးဘက္မွာက သက္ဆိုင္ရာေတြဘက္ ခုခ်ိန္ထိ ဒီေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဂိတ္ပိတ္တာေတြလည္း မရွိေသးဘူး။ တာဝန္ယူမူအပိုင္း ၊ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားတဲ့ပိုင္းလည္း ဘာမွမေတြ႕ရဘူးေတာ့ ေဒသခံေတြအေနနဲ႔ စိုးရိမ္စရာေတြျဖစ္ေန တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီမွာထားမယ္ဆိုရင္ေတာင္ ဒီကအေျခေနနဲ႔ ဝိုင္းေမာ္၊ျမစ္ႀကီးနားဘက္ကနဲ႔ မတူနိုင္ဘူး။ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတယ္။ အဲေၾကာင့္ ထားမယ္ဆိုရင္ေတာင္ ပိုလုံျခဳံတဲ့ေနရာေတြမွာထားဖို႔ေပါ့။ ေဒသခံေတြ အားလုံးနီးပါးကေတာ့ ကန႔္ကြက္တဲ့သူေတြဘဲ အဲေၾကာင့္ အားလုံးလက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ ကန႔္ကြက္စာကို တင္ထားပါတယ္။” ဟု အမည္ မေဖာ္လို သူ ဆဒုံးေဒသခံတစ္ဦး ေျပာသည္။
“ ျပည္သူ႔အစိုးရပါ ျပည္သူသေဘာမတူရင္ မလုပ္ပါဘူး။ ျပည္သူေတြ ဘာေၾကာင့္ သေဘာမတူတာလဲဆိုတာကို ေျမျပင္ အေျခေနကို ကြင္းဆင္းၿပီးေတာ့မွ သူတို႔သည္ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အသိပညာ မရလို႔ မသိလို႔ ေၾကာက္အားပိုေနၿပီလား ဆိုတာကို က်န္းမာေရးဌာနကေန ကြင္းဆင္းၿပီးေတာ့ လက္ခံနိုင္တဲ့ေနထားေရာက္မွ ဆက္လုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္မ်ား လက္မခံႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အျခားနည္းလမ္းစဥ္းစားၿပီး လုပ္ပါ့မယ္။” ဟု ကခ်င္ျပည္နယ္ လူဝင္မူႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ လူ႔စြမ္း အား ရင္းျမစ္ဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ဝင္း ေျပာသည္။ လက္ရွိ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္သံသယရွိသူ ၂၂ ဦးရွိခဲ့ၿပီး ေဆးစစ္ေဆး ခ်က္မ်ားအရ ေရာဂါပိုးေတြ႕ရွိျခင္းမ်ိဳး မရွိေသးေပ။ https://burmese.kachinnews.com/2020/04/07/%e1%80%9 0%e1%80%9b%e1%80%af%e1%80%90%e1%
**************
၁၀။ လားရိႈးၿမိဳ႕တြင္ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္ အမ်ိဳးသမီးကို မုဒိမ္းက်ဴးလြန္ရန္ႀကိဳးစား
April 8, 2020
သွ်မ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း လားရိႈးၿမိဳ႕တြင္ ယေန႔ မနက္ပိုင္းက အသက္ ၅၀ ေက်ာ္ အမ်ိဳးသမီးတဦးအား အမ်ိဳးသားတဦးမွ မုဒိမ္း က်ဴးလြန္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ျဖစ္စဉ္မွာ ဧၿပီ ၈ ရက္ ယေန႔ မနက္ ၆ နာရီ ဝန္းက်င္တြင္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားေလ့က်င့္ခန္း လမ္းေလွ်ာက္ထြက္သည့္ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္ အမ်ိဳးသမီးကို အမ်ိဳးသားတဦးက လမ္းေပၚတြင္ ရိုက္ႏွက္လုပ္ၿပီး၊ မုဒိမ္းမႈ က်ဴးလြန္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ အဆိုပါ အမ်ိဳးသမီးသည္ ရုန္းၿပီးထြက္ေျပးရာ ရပ္ကြက္ (၇) အေရာက္ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ေအာ္ဟစ္ အကူအညီေတာင္းရာမွ လႊတ္ေျမာက္လာခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါ အမ်ိဳးသမီးကို ကူညီေပးသည့္ စိုင္းထြန္းထြန္းလင္း က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ သို႔ ေျပာသည္။ “ ျဖစ္တာက ရပ္ကြက္(၈) မွာျဖစ္တာ။ အမ်ိဳးသမီးကို ေတာထဲဆြဲသြားတယ္။ အကၤ် ီေတြ ခြ်တ္ဖို႔ ဆြဲတယ္။ ရိုက္တယ္။ အမ်ိဳးသမီး က ရုန္းထြက္လာၿပီး က်ေနာ္တို႔ ရပ္ကြက္ (၇)ဘက္ေရာက္လာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဝိုင္းဖမ္းလိုက္တယ္” ဟု စိုင္းထြန္းထြန္းဝင္း က ဆိုသည္။ အဆိုပါ က်ဴးလြန္သည့္ အမ်ိဳးသားကို ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ ျပည္သူ႕စစ္ ၃ ေယာက္ မွ လာေရာက္ေခၚသြားေၾကာင္း စိုင္းထြန္းထြန္းဝင္း က ေျပာသည္။ အမ်ိဳးသမီး သည္ ခႏၶာကိုယ္ တခုလံုး ရိုက္ႏွက္ခံရၿပီး၊ အကၤ်ီမ်ားလည္း ဆုတ္ၿဖဲခံထားရေၾကာင္း သိရသည္။
“ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ က်ဴးလြန္ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့သူကို ျပင္းထန္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေပးေစခ်င္တယ္။ အခု က ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္မလဲ ဆိုတာ မသိဘူး။ ေဆးေၾကာင္ေနတာလည္းျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ ထိေရာက္စြာ အေရးယူေစခ်င္တယ္” ဟု စိုင္းလွ က ဆိုသည္။ အဆိုပါ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ မွ လားရိႈးရဲစခန္းကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ ျပန္လည္ ေျဖၾကားျခင္းမရွိေပ။ https://burmese.shannews.org/archives/16057
**************
၁၁။ AA အဖြဲ႔ဝင္က ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားအျဖစ္ အေယာင္ေဆာင္ၿပီး ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္ ဂ်ီျဖဴေတာင္ ေက်းရြာတြင္ ေနထိုင္သည့္ စစ္မႈထမ္းေဟာင္း တစ္ဦးအား အဓမၼ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ဟု တပ္မေတာ္သတင္းထုတ္ျပန္
April 7, 2020
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္ မအီၿမိဳ႕နယ္ခြဲ ဂ်ီျဖဴေတာင္ေက်းရြာ၌ ဧၿပီ ၄ ရက္ ည ၈ နာရီခြဲခန္႔တြင္ ေက်းရြာတြင္ ေန ထိုင္သူတစ္ဦးအား AA အဖြဲ႕က ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ယူနီေဖာင္းမ်ားဝတ္ဆင္၍ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဝင္မ်ားအျဖစ္ အေယာင္ေဆာင္ၿပီး အဓမၼ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားေၾကာင္း ဧၿပီ ၆ ရက္တြင္ တပ္မေတာ္က သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
ျဖစ္စဉ္မွာ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္ မအီၿမိဳ႕နယ္ခြဲ ဂ်ီျဖဴေတာင္ေက်းရြာေန ဦးေက်ာ္ထူး သည္ ေနအိမ္၌ရွိေနစဉ္ ဧၿပီ ၄ ရက္ ည ၈ နာ ရီခြဲခန္႔တြင္ AA အဖြဲ႔ဝင္မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ယူနီေဖာင္းမ်ားဝတ္ဆင္၍ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားအျဖစ္ အေယာင္ေဆာင္ထား ေသာ အမ်ိဳးသားသံုးဦးႏွင့္ အရပ္ဝတ္ ဝတ္ဆင္ထား သူတစ္ဦး စုစုေပါင္းေလးဦးသည္ တုတ္၊ ဓား မ်ားကိုင္ေဆာင္၍ ဆိုင္ကယ္ ႏွစ္စီးျဖင့္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ဦးေက်ာ္ထူးအား အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္း ဆီးေခၚေဆာင္သြားေၾကာင္း သိရသည္။ ထိုသို႔ AA အဖြဲ႔ဝင္မ်ား ၏ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ျခင္းခံရသူ ဦးေက်ာ္ထူးသည္ စစ္မႈထမ္းေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ေက်းရြာ၌ ေတာင္ယာလုပ္ငန္းအလုပ္ကို ရိုးသားစြာ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနသူတစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း တပ္မေတာ္၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။
ထို႔ျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အေျခအေန မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ တပ္မေတာ္က သတင္း ထုတ္ျပန္ရာတြင္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း လံုၿခံဳေရးေဆာင္ရြက္ေနေသာ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားသည္ ေမာင္ေတာ-က်ီးကန္းျပင္သြား ကားလမ္းေပၚရွိ က်ီးကန္းျပင္ (ေတာင္ရြာ) အနီး၌ မိုင္းတစ္လံုးေပါက္ကြဲေၾကာင္း သတင္း အရ ဧၿပီ ၅ ရက္ ည ၉ နာရီခြဲခန္႕တြင္ သြားေရာက္စစ္ေဆးရာ လက္နက္ငယ္က်ည္ ထိမွန္ထားေသာ Pro Box အမ်ိဳးအစား ေမာ္ေတာ္ယာဉ္တစ္စီး၊ ကားလမ္းေပၚ၌ အက်ယ္ ရွစ္ေပ၊ အနက္ ေလးေပခန္႔ရွိ ေျမက်င္းတစ္ က်င္း၊ ၎အနီးမွ ၁၀ ေပခန္႔ရွိ ဝိုင္ယာႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္း၊ ေအေက က်ည္ခြံတစ္ခြံတို႔ကို ေတြ႔ရွိခဲ့ ေၾကာင္းလည္း တပ္မေတာ္က သတင္းထုတ္ ျပန္သည္။
ေမာင္ေတာ-က်ီးကန္းျပင္ သြား ကားလမ္းေပၚ၌ မတ္ ၂၇ ရက္တြင္လည္း အရပ္ဝတ္ ဝတ္ဆင္ထားသည့္ မသကၤာဖြယ္ လူႏွစ္ဦး ေတြ႕ရွိသျဖင့္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားက ေခၚယူစစ္ေဆးစဉ္ ေဒသႏၱရ လက္လုပ္မိုင္းႏွစ္ လံုးအား ပစ္ခ်ထြက္ေျပးသြား ခဲ့သည့္ ျဖစ္စဉ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အဆိုပါျဖစ္စဉ္ေနရာႏွင့္ အနီးဝန္းက်င္တစ္ဝိုက္အား လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ မ်ားက နယ္ေျမလံုၿခံဳေရး လုပ္ငန္းမ်ား စစ္ေဆး ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း တပ္မေတာ္က သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ https://newseleven.com/ar ticle/168282
**************
၁၂။ သက္တမ္း ၂၉ ႏွစ္ရွိ နမ့္လန္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမီးေလာင္
April 8, 2020
သွ်မ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း သီေပါၿမိဳ႕နယ္ နမ့္လန္ေက်းရြာ ၌ သက္တမ္း ၂၉ ႏွစ္ရွိ ၿမိဳ႕ဦး ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း မီးေလာင္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ သည္။
ဧၿပီလ ၈ ရက္ ယေန႔မနက္ကျဖစ္ပြါးေသာ အဆိုပါ မီးေလာင္မႈေၾကာင့္ သက္တမ္း ၂၉ ႏွစ္ရွိ ၿမိဳ႕ဦး ပရိယတၱိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၊ ေက်ာင္းေဆာင္ တခုလံုး နီးပါး မီးသင့္ခဲ့ေၾကာင္း နမ့္လန္ ေက်းရြာရွိ သွ်မ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (SNLD) ဥကၠဌ စိုင္းစံလ်န္းက ေျပာသည္။ “ေက်ာင္းေပၚမွာ ညပိုင္းဆီမီးထြန္းေလ့ မရွိဘူး၊ မီးအေတာက္ဆံုးေနရာက မီတာဘုတ္ခံုနား တစ္ဝိုက္ျဖစ္ေနတယ္။ ဝါယာေရွာက္ခ္ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားတယ္” ဟု စိုင္းစံ လ်န္း ကေျပာသည္။
မီးေလာင္ခ်ိန္သည္ မနက္ ၂ နာရီ စတင္ေလာင္ကြ်မ္းၿပီး မနက္ ၄ နာရီ တြင္ မီးၿငိမ္းသတ္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ “ မီးေလာင္ ကြ်မ္းမႈေၾကာင့္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရတဲ့သူေတြေတာ့ မရွိဘူး။ အခုေလာဆယ္ ဆံုးရံႈးတန္ဖိုးေငြ မသိရေသးဘူး” သီေပါျပည္နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ (၂) လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးစိုင္းခမ္းေအာင္က ေျပာသည္။
ၿမိဳ႕ဦး ပရိယတၱိ ေက်ာင္းတိုက္သည္ သံဃာေတာ္ အပါး ၅၀ ေက်ာ္ သီတင္းသံုးေန ထိုင္ပါသည္။ မီးသင့္သည့္ ေက်ာင္းတြင္ သံဃာေတာ္ ၃ ပါး သီတင္းသံုးေတာ္မူၿပီး၊ အေပၚထပ္တြင္ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ သီတင္း သံုး ေၾကာင္း သိရသည္။ https://burmese.shannews.org/archives/16045
**************
၁၃။ လြိဳင္ေကာ္တြင္ ရပ္ရြာ လူဝင္လူထြက္ေစာင့္ၾကည့္မႈမ်ား လုပ္လာ
April 7, 2020
ကယားျပည္နယ္၊ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေက်းရြာတခ်ိဳ႕တြင္ COVID- 19 ေရာဂါ ကာကြယ္ရန္ ယခုရက္ပိုင္း ကိုယ္ထူ ကိုယ္ထစနစ္နဲ႔ လူအဝင္အထြက္ ေစာင့္ၾကပ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာၾကသည္။ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ ေထးငွားလ်ား စံျပ ေက်းရြာ၊ မေထာခူ ေက်းရြာအုပ္စု ပိုစာၿခံ ေက်းရြာ မေထာခူ အေပၚ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ရြာအဝင္လမ္း အားလံုးကို ပိတ္ထားၿပီး လံုၿခံဳေရး အေစာင့္ မ်ား ခ်မွတ္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ တျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္ သြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ား ခိုးၿပီး ျပန္မဝင္လာႏိုင္ ေအာင္ ယခုကဲ့သို႔ လံုၿခံဳေရး အေစာင့္မ်ား ခ်ထားရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းေထာက္မ်ားကို ပိုးစာၿခံ ေက်းရြာ ဥကၠဌ ဦးျမေသာင္းက ေျပာသည္။
သူက ဆက္ၿပီး ရြာသူ ရြာသားမ်ား၏ အစည္းအေဝး ဆံုျဖတ္ခ်က္အရ လံုၿခံဳေရးကို ဧၿပီလ ၂ ရက္ေန႔မွ ၃၀ ရက္ေန႔အထိ လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္ၿပီး တစ္ရက္တြင္ ႏွစ္ အိမ္ အလွည့္က် လံုၿခံဳေရး တာဝန္ယူရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုသည္။ အလားတူ ေထးငွားလ်ား စံျပ ေက်းရြာတြင္လည္း လံုၿခံဳေရး ကင္းတဲမ်ားထားရွိၿပီး လံုၿခံဳေရး အေစာင့္အၾကပ္မ်ား ခ်ထားတာကို မဇၩိမ သတင္းဌာက စံုစမ္းေတြ႔ရွိခဲ့သည္။
လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာနမွဴး ေဒါက္တာထြန္းေနဝင္းက “ ေက်း ရြာေရာက္ရင္ ရပ္ကြက္ ေက်းရြာေတြက သူသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္ကေန ၁၄ ရက္တိတိ ေနခဲ့ၿပီးၿပီဆိုတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ သူ႔ကို စိတ္ခ်လက္ခ်နဲ႔ လက္ခံမယ္ေပါ့။ သို႔မဟုတ္ဆိုရင္ေတာ့ ရပ္ကြက္ေက်းရြာေတြက အခု ရြာထဲကို အဝင္မခံတာတို႔၊ ဘာတို႔ ရွိတယ္။ အဲဒါေျကာင့္ သက္ေသခံ လက္မွတ္နဲ့ဆိုရင္ ရပ္ရြာကလည္း စိတ္ခ်ရတာေပါ့။” လို႔ ရွင္းျပသည္။ ျပည္ပမွ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားကို လြိဳင္ေကာ္ သူနာျပဳသားဖြား သင္တန္း ေက်ာင္းအျပင္ သာသနာ့ဗိမာန္ႏွင့္ အား/ကာသိပၸံေက်ာင္းတို႔တြင္လည္း Facility Quarantine စင္တာမ်ား ဖြင့္လွစ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။ http://www.mizzimaburmese.com/article/68690
*************
၄။ တိုင္းလိုင္ရွမ္းနီအမ်ိဳးသားမ်ားဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီ ညီလာခံ ရက္ေရႊ႕ဆိုင္းထား
April 7, 2020
တိုင္းလိုင္(ရွမ္းနီ)အမ်ိဳးသားမ်ားဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီ၏ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ ပါတီညီလာခံကို ရက္ေရႊ႕ဆိုင္းထားေၾကာင္း သိရသည္။ ညီလာခံကို စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ဧၿပီ ၂၈ မွ ၃ဝ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပရန္ ျပင္ဆင္လ်က္ရွိ ေၾကာင္း ပါတီဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ဦးစိုင္းေက်ာ္ေထြးထံမွ သိရသည္။
“အခုက ကိုရိုနာေၾကာင့္ အစိုးရကလည္း လူစုလူေဝး မလုပ္ရဘူးဆိုလို႔ နားထားရတယ္”ဟု အဆိုပါပါတီ ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕နယ္ ဘ႑ာေရးမွဴး ဦးေရႊဉာဏ္က ေျပာသည္။ ကမၻာ့ကပ္ေရာဂါအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ကိုဗစ္ – ၁၉ ကူးစက္ျပန္႔ပြားမႈ စိုးရိမ္ ခ်က္ေၾကာင့္ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုး လူစုလူေဝးမ်ား၊ ပြဲလမ္းသဘင္မ်ား အပါအဝင္ အျခား မည္သည့္ပြဲမွ် မက်င္းပရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ က တားျမစ္ထားသည္။
လစ္လပ္သြားသည့္ ဗဟိုေကာ္မတီမ်ား ျပန္လည္ေရြးခ်ယ္မႈမ်ား၊ ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီး၏ ပါတီအေျခအေနမ်ားကို ပါတီညီလာခံ တြင္ ေလ့လာသံုးသပ္မည္ဟု ဦးစိုင္းေက်ာ္ေထြးက ဆိုသည္။ မူဝါဒအခ်ိဳ႕ကိုလည္း ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္မႈမ်ား၊ ပယ္ဖ်က္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေၾကာင္း ၎က ထပ္မံေျပာၾကားသည္။ တိုင္းလိုင္ရွမ္းနီပါတီကို ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ၂ ႏွစ္ လွ်င္ တစ္ႀကိမ္ ပါတီညီလာခံ က်င္းပသည္။ ၎ပါတီသည္ ၂ဝ၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီးႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦး အႏိုင္ရရွိခဲ့သည္။ https://www.bnionline.net/mm/news-72122
**************
၁၅။ ေကအဲန္ယူ ေတာင္ငူခ႐ိုင္ Quarantine Center သို႔ သိန္း ၁၂၀ ေက်ာ္ဖိုးရွိ ပစၥည္းမ်ား လာေရာက္လွဴဒါန္း
April 8, 2020
ေကအဲန္ယူ-ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ံုး၊ ေတာင္ငူခ႐ိုင္ ထိုလြီဝါး ေကာလိပ္တြင္ ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ ကိုဗစ္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေစာင့္ၾကည့္ေရး စင္တာ (Quarantine Center) သို႔ World Concern Myanmar က ဦးေဆာင္ကာ မိတ္ဖက္အဖဲြ႔အစည္း အမ်ားက က်ပ္သိန္း ၁၂၀ ေက်ာ္တန္ဘိုးရွိ က်န္းမာေရးႏွင့္ အေထြေထြသံုးပစၥည္မ်ား လာေရာက္လွဴဒါန္းသြားသည္ဟု ေတာင္ငူခ႐ိုင္ ဥကၠ႒ ပဒိုေစာအယ္ဝါးက ေကအုိင္စီသို႔ ေျပာသည္။
“ က်ေနာ္တုိ႔ ေကအဲန္ယူ၊ ေတာင္ငူခ႐ိုင္က ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႔(WHO)ရဲ႕ လမ္းညႊန္ခ်က္နဲ႔ အညီ ေဒသတြင္း မွာ ကိုဗစ္-ဗုိင္းရပ္စ္ေစာင့္ၾကည့္ေရး Quarantine Center ကို ထိုလြီဝါးေက်ာင္းမွာ ဖြင့္လွစ္ထားတယ္။ ဒီစင္တာ ကိုေက်းရြာေတြက လိုအပ္ရင္လည္း အသံုးျပဳဖုိ႔ ျပင္ဆင္ထားတယ္။ WCM က စင္တာအတြက္ ဒီေန႔အေထြေထြ ပစၥည္းသိန္း ၁၂၀ ဖုိး လာလွဴဒါန္း သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ပဒိုေစာအယ္ဝါးက ေျပာသည္။ WCM မွ အဟာရအဖဲြ႔ ေခါင္းေဆာင္ ကိုေဇာ္ႏိုင္ဦးက “အခုခ်ိန္မွာ ကိုဗစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဒသတြင္း စိုးရိမ္ လာေတာ့ ကာကြယ္ေရး အပုိင္းကူညီေပးတဲ့ အေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ World Concern အေနနဲ႔ LIFT (Livelihood and Food Security Trust Fund) ရဲ႕ အလွဴေငြနဲ႔ အခုလို ေကအဲန္ယူ၊ ေတာင္ငူခ႐ိုင္ Quarantine Center ကို သြားေရာက္ပံ့ပိုးတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေကအုိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
ေကအဲန္ယူ၊ ေတာင္ငူခ႐ိုင္၊ ထိုလြီဝါး ေကာလိပ္တြင္ ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ Quarantine Center သို႔ အဆိုပါ အဖဲြ႔မ်ားက ကိုယ္ပူ ခ်ိန္တုိင္းစက္၊ က်န္းမာေရးသံုးပစၥည္းမ်ား၊ ေရသန္႔ႏွင့္ တကိုယ္ေရသံုး အိပ္ရာလိပ္မ်ား အပါအဝင္ စုစုေပါင္း ပစၥည္း ၂၈ မ်ိဳးကို လူ ၁၀၀ ဦးစာအတြက္ ဧၿပီ ၈ ရက္ေန႔ မြန္းလြဲပုိင္းတြင္ သြားေရာက္ လွဴဒါန္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေကအဲန္ယူ၊ ေတာင္ငူခ႐ိုင္ အေန ျဖင့္ ကိုဗစ္ ဗိုင္းရပ္စ္ ကာကြယ္ေရးအတြက္ Quarantine Center ကို ကမၻာ့ က်န္းမာေရး အဖြဲ႔၏ လမ္းညႊန္ခ်က္ႏွင့္အညီ မတ္လ ကုန္ပုိင္းကတည္းက ဖြင့္လွစ္ထားၿပီး စင္တာတြင္ ကနဦး လူ ၅၀ ဦးစာ ေစာင့္ၾကည့္ႏုိင္ေရးအတြက္ ျပင္ဆင္ထားသလို လိုအပ္ပါက ထပ္မံတုိးခ်ဲ႕ ႏုိင္ေရးစီစဥ္ထားသည္။ ထို႔အျပင္ ေဒသတြင္းသို႔ ျပန္လာသည့္ ေဒသခံမ်ားကို လိုအပ္သလို ေစာင့္ၾကည့္သြားမည္ဟု ခ႐ိုင္ အဆင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ားထံမွ သိရသည္။ http://kicnews.org/2020/04/%e1%80%b1 %e1%80%80%e1%80%a1%e1%80%b2%e1%80%94%e1%80
*****************
၁၆။ COVID-19 ေၾကာင့္ သွ်မ္း/ေတာင္ ကုန္စည္မ်ား အေရာင္းအဝယ္ က်ဆင္း
April 8, 2020
သႀကၤန္ကာလပင္ျဖစ္ေသာ္ျငား သွ်မ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္း ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တြင္ ကုန္စည္မ်ား အေရာင္းအဝယ္ က်ဆင္းေနေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။ COVID-19 ေၾကာင့္ စီးပြားေရး ေလာကတြင္ ထိခိုက္ဆံုးရံႈးမႈမ်ားရွိခဲ့ၿပီး လက္ရွိမွာ အေရာင္းအဝယ္ရပ္တန္႔ ေနသည့္ ပံုစံျဖစ္ေနေၾကာင္း ၾကက္သြန္ျဖဴပြဲရံု ပိုင္ရွင္ နန္းမိုးမိုးဝင္း က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ သို႔ ေျပာသည္။
“ပြဲရံုက ဖြင့္တာေတာ့ ဖြင့္တယ္။ ရြာကလူေတြလဲ လာမေရာင္းၾကဘူး။ ဝယ္သမားေတြလဲ အခုဆို မဝယ္ဘူး။ ရပ္သြားတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္။” ဟု နန္းမိုးမိုးဝင္း က ေျပာသည္။ ထို႔ျပင္ ယခင္ ကာလမ်ားတြင္ လိုင္းကားမ်ား ႏွင့္ ကုန္စည္ပို႔ေဆာင္မႈ အလြယ္တကူ ပို႔ေဆာင္ ႏိုင္ေသာ္လည္း လက္ရွိမွာ လိုင္းကားေျပးဆြဲမႈနည္းသျဖင့္ ပို႔ကုန္မ်ား နယ္သို႔ပို႔ရန္ ခက္ခဲေနေၾကာင္း အင္းေလး ခရမ္းခ်ဉ္သီး ပြဲရံု မွ ကိုဖိုးလမင္းက သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ ကို ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ ပဲစင္းငံု ၊ ေျပာင္း ႏွင့္ ႏွမ္း တို႔ အေရာင္းအဝယ္ လုပ္ေနၾကေသးေၾကာင္း၊ ကုန္သည္မ်ား ရိုက္ခတ္မႈ မရွိေသးေၾကာင္း သွ်မ္းေတာင္ကုန္စည္ဒိုင္ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေအာင္ေဇ ကသွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ သို႔ ေျပာသည္။ သွ်မ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္း ေတာင္ႀကီးခရိုင္သည္ အဓိက အားျဖင့္ ကုန္စိမ္းထြက္ကုန္မ်ား ကို ျမန္မာျပည္အႏွ႔ံ တင္ပို႕ေရာင္းခ်သည့္ ပင္မ ကုန္စည္ဒိုင္မ်ားျဖစ္ၿပီး၊ လက္ရွိမွာ COVID-19 ေၾကာင့္ ပို႔ေဆာင္ေရး မ်ားခက္ခဲမႈေၾကာင့္ ကုန္စည္ စီးဆင္းမႈလည္း ခက္ခဲမႈ ရင္ဆိုင္ေနရျပီး စီးပြားေရးက်ဆင္းေနေျကာင္း လည္း သိရသည္။ https://burmese.shannews.org/archives/16061
***************
၁၇။ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား အခမဲ့ ေပးရန္ အစီအစဉ္ မရွိေသး
April 8, 2020
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ဧၿပီလကုန္အထိ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ၁၅၀ ယူနစ္အထိ အခမဲ့ေပးရန္ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္မူ ယင္းအစီအစဥ္မရွိေသးေၾကာင္း ဘူးဂါးကုမၸဏီလီမိတက္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပး လုပ္ငန္းထံမွ သိရသည္။
ယင္းညႊန္ၾကားခ်က္သည္ သမၼတရံုးမွသာျဖစ္ၿပီး လွ်ပ္စစ္ႏွင့္စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာနမွ ကုမၸဏီသို႔ ညႊန္ၾကားလာမွသာ ေဆာင္ရြက္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဘူးဂါးလွ်ပ္စစ္ျဖန္႔ ျဖဴးေရး အေထြေထြမန္ေနဂ်ာ ဦးလေအာင္က ေျပာသည္။ “ကြ်န္ေတာ္တို႔က ျမန္မာ့လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားျဖန္႔ ျဖဴးေရးလုပ္ငန္းကျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီက ညႊန္ၾကားခ်က္ ထြက္လာမွသာ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း သြားမွာပါ”ဟု ဦးလေအာင္က ေျပာသည္။
ျပည္သူမ်ား၊ ဘာသာေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းလူမႈေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ား (သံရံုးမ်ား၊ ကုလသမဂၢႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔ အစည္းမ်ား မပါ) အိမ္သံုးအမ်ိဳးအစား လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား သံုးစြဲမႈ (၁၅၀) ယူနစ္အထိကို ေငြေၾကးေကာက္ခံမႈ ကင္းလြတ္ခြင့္ (အခမဲ့) ဧၿပီလကုန္အထိ ေပးသြားမည္ဟု အစိုးရက ဧၿပီလ ၆ ရက္တြင္ သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။ https://www.bn ionline.net/mm/news-72141
*************
၁၈။ Covid – 19 ေၾကာင့္ ခ်င္း မီဒီယာအခ်ိဳ႕ရပ္နား
April 7, 2020
ကမၻာ့ကပ္ေရာဂါ COVID-19 (ေခၚ) ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါပိုး သတင္းစာစကၠဴကတစ္ဆင့္ စာဖတ္သူမ်ားထံ ကူးစက္မည္ကို စိုးရိမ္သျဖင့္ ကေလးၿမိဳ႕တြင္ ထုတ္ေဝသည့္ ခ်င္းသတင္းစာ ႏွစ္ေစာင္ ရပ္နားထားေၾကာင္း သိရသည္။ ကေလးၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ခ်င္းမီဒီယာမ်ားျဖစ္သည့္ Lairawn Post ႏွင့္ Falam Today သတင္းစာမ်ားမွာ ခ်င္း(ဖလမ္း) ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေဝလ်က္ရွိရာမွ ယခုအခါ ယာယီ ရပ္နားလိုက္သည္။
တစ္ပတ္သံုးႀကိမ္ ထုတ္ Lairawn Post စာေစာင္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္က “ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ နားလိုက္တယ္၊ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ စာဖတ္ပရိတ္သတ္တစ္ခ်ိဳ႕က သတင္းစာေစာင္ကေန ေရာဂါကူးမွာကို ေၾကာက္ၾကတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ျဖန္႕ခ်ိေရးပိုင္းမွာလည္း တစ္အိမ္တက္ဆင္း လုပ္ေနေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕လူေတြက မႀကိဳက္ၾကဘူး၊ ျဖန္႔ေဝသူကလည္း အသြားအလာ မ်ားေနတယ္၊ ဆိုေတာ့ အခုလို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရပ္တန္႔လိုက္ျခင္း ျဖစ္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
က်န္းမာေရးနွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာန၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ေစာင့္ၾကည့္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ကပ္ေရာဂါကင္းစင္ခ်ိန္တြင္ စာေစာင္ ျပန္လည္ ထုတ္ေဝသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း တစ္ပတ္တစ္ႀကိမ္ထုတ္ Falam Today အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဆလိုင္း DL က ေျပာသည္။ ဆက္လက္ၿပီး သူက “ကြ်န္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ကေတာ့ ကိုယ့္စာဖတ္ပရိသတ္ကို စဉ္ဆက္မျပတ္ သတင္းထုတ္ေပးခ်င္တယ္၊ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ဖက္က အဆင္မေျပလို႔သာ ျဖစ္တယ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္က ေရာဂါအေျခအေန ျပန္ေကာင္းေၾကာင္း ထုတ္ျပန္လာရင္ ေတာ့ သတင္းစာ ျပန္ထုတ္ဖို႔ အသင့္ရွိတယ္” ဟု ေျပာသည္။
Salai KB Thawng က “ကြ်န္ေတာ္တို႔ဖက္မွာကေတာ့ စာဖတ္ပရိသတ္က အဲလို ေျပာတာ မရွိေသးဘူး၊ အရင္ကထက္ေတာ့ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ျဖစ္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ေစာင္ေရက်တာေတာ့ ရွိတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အဲေလာက္ႀကီးေတာ့ မဟုတ္ဘူး၊ သတင္းစာကို အရင္လို ပံုမွန္အတိုင္း ထုတ္ေဝလ်က္ရွိတယ္” ဟု ေျပာသည္။ https://www.bnionline.net/mm/news-72105
*************
၁၉။ လဝကဥပေဒနဲ႔ ဖမ္းဆီးတရားစြဲခံထားရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ၁၄၀ နီးပါးအမႈ ရုပ္သိမ္း
April 8, 2020
ဧရာဝတီတိုင္း ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ခရီးသြား အေထာက္အထားမပါလို႔ဆိုၿပီး လဝက ဥပေဒေတြနဲ႔ ဖမ္းဆီးတရားစြဲ ခံထားရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္တရားရံုးက ဒီေန႔ ဧၿပီ ၈ ရက္ေန႔မွာ အမႈရုပ္သိမ္းလိုက္ပါတယ္။ ဧရာဝတီတိုင္းအျပင္ အျခား ေနရာေတြမွာ လဝက ဥပေဒေတြနဲ႔ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကိုလည္း အမႈေတြရုပ္သိမ္းၿပီး ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ ျပင္ဆင္ေန ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏိုဝင္ဘာ နဲ႔ ေဖေဖာ္ဝါရီေတြမွာ အေထာက္အထားမပါဘဲ ခရီးသြားလို႔ဆိုၿပီး လဝက ဥပေဒနဲ႔ ဖမ္းဆီးတရားစြဲခံထားရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ၁၄၀ နီးပါးကို ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္တရားရံုးက ဒီေန႔ အမႈပိတ္သိမ္းလိုက္ၿပီး ေနရပ္ျပန္ပို႔ဖို႔ စီစဉ္ေနတယ္လို႔ အေထာက္ အထားမဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအမႈကို လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေန ေဒၚသဇင္ျမတ္ျမတ္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။ “ ပုသိမ္ကအမႈရုပ္သိမ္းလိုက္တယ္ေလ၊ သူတို႔ကို မနက္ျဖန္ေနရပ္ျပန္ပို႔လိမ္မယ့္၊ ပထမ ၉၃ ေယာက္ အမႈရယ္၊ ေနာက္အဖြဲ႔ ရယ္၊ အကုန္လံုး၊ ရုတ္သိမ္းလိုက္တယ္၊ သမၼတရံုးအမိန္႔လို႔ေတာ့ ၾကားတယ္ ”ပုသိမ္ၿမိဳ႕အနီး ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ကေန လာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ၉၃ ဦးကို ႏိုဝင္ဘာလက ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး လဝက ဥပေဒနဲ႔ ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္တရားရံုးမွာ စစ္ေဆးေနတာပါ။
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႕အင္အားဝန္ႀကီးဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူေတြကို RFA က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းေပမယ့္ လက္ခံေျဖၾကားျခင္း မရွိပါဘူး။ ဖမ္းၿပီး တရားစြဲခံထားရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို လႊတ္ေပးတဲ့လုပ္ရပ္ကို ႀကိဳဆိုတယ္လို႔ အစၥလာမ္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ဝင္လည္းျဖစ္တဲ့ ဦးေအးလြင္ က ေျပာပါတယ္။
ဧၿပီ ၇ ရက္ မေန႔ကေတာ့ မင္းဘူးၿမိဳ႕နယ္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ၂၁ ဦးကို အမႈရုတ္သိမ္း ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဧၿပီ ၉ ရက္ မနက္ျဖန္မွာလည္း လွည္းကူးတရားရံုးမွာ တရားစြဲခံထားရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ၇၀ အမႈကို ရုပ္သိမ္းေပးဖို႔ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အလားတူ အမႈ ေတြဟာ ဧရာဝတီ၊ မေကြး၊ ရန္ကုန္အျပင္ ပဲခူး၊ ကရင္ စတဲ့ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြမွာလည္း ရွိေနပါတယ္။ https://www.rfa.org/burmese/news/arrested-rohingya-about-140-cases-closed-04082020080557.html
**************
၂၀။ ကိုရိုနာကပ္ေရာဂါေၾကာင့္ ဖားကန႔္ ေက်ာက္စိမ္း လုပ္ကြက္ခ်ထားေပးမႈ ရက္ေရြ႕ဆိုင္း
April 8, 2020
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန႔္ရတနာနယ္ေျမတြင္ ေဒသခံမ်ားအတြက္ လက္လုပ္လက္စားလုပ္ကြက္ခ်ထားေပးရန္ ဧၿပီလတြင္ စီစဥ္ထားေသာ္လည္း Covid-19 ေၾကာင့္ ရက္အကန႔္အသတ္ ေရြ႕ဆိုင္းထားေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေတာ့ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၿပီ။ ခြင့္ျပဳမိန႔္မွာ လက္မွတ္ထိုးေပး႐ုံဘဲ ဒါေပမယ့္ လုပ္ကြက္စီစစ္ခ်ထားေပးမယ့္ ၿမိဳ႕နယ္လုပ္ကြက္ စီစစ္ခ်ထားေရးအဖြဲ႕က ဒီၾကားထဲမွာ Covid ျဖစ္လိုက္တဲ့ခ်ိန္က်ေတာ့ ႐ုံးဝန္ထမ္းေတြက တစ္ဝက္ ေလ်ာ့ ထားတဲ့ခ်ိန္က်ေတာ့ ေဒါက္တိုင္ေတြဘာေတြ စိုက္တဲ့ခ်ိန္က်ရင္ ဝန္ထမ္းအင္အားနည္းေနတဲ့တြက္ ၾကန႔္ၾကာေႏွာင့္ ေႏွးမႈေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။” ဟု သယံဇာတနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဝန္ႀကီး ဦးဒရွီလဆိုင္း ေျပာသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန႔္ေဒသခံမ်ားကို ဦးစားေပးၿပီး ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ လက္လုပ္လက္စား လုပ္ကြက္ေပါင္း ၃၇၆ ကြက္အား လုပ္ကြက္ေဖာ္နိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း လာေရာက္ေလၽွာက္ထားသူမ်ားသည္ ၁၄၁ ေယာက္သာရွိခဲ့သည္။ ထိုအထဲ စည္းကမ္းခ်က္ႏွင့္အညီ စီစစ္ၿပီးေနာက္ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ လုပ္ကြက္ေပါင္း ၈၄ ကြက္ကို စတင္ခ်ေပးရန္ စီစဥ္ေနခ်ိန္ ျဖစ္သည္။
လက္လုပ္လက္စားလုပ္ကြက္ တစ္ကြက္၏အက်ယ္အဝန္းသည္ ၁ ဧက ျဖစ္ၿပီး သတ္မွတ္ကာလသည္ ၁ ႏွစ္ျဖစ္သည္။ လက္လုပ္လက္စား လုပ္ကြက္ေျမေနရာမ်ားသည္ တာမခံ၊ ေဟာင္ပါး ဧရိယာတြင္ ၂၃၉ ကြက္၊ မရွီကေထာင္၊ ဂ်န္ခပ္ ဧရိယာတြင္ ၅၄ ဧက၊ နမၼျဖစ္ဧရိယာတြင္ ၈၃ ဧက ရွိၿပီး လုပ္ကြက္စုစုေပါင္း ၃၇၆ကြက္ရွိေၾကာင္း သက္ဆိုင္ရာဌာနမွ သိရ သည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕တြင္ ျပည္ေထာင္စုမွ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ခြင့္ဧရိယာ စုစုေပါင္း၂၇၇၄၀ ဧကရွိသည္။ https://burmese.kachinnews.com/2020/04/08/%e1%80%80%e1%80%ad%e1%80%af%e1%80%9b%e1%
**************
၂၁။ ေက်ာက္ျဖဴ ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ဆန္ရိကၡာေရာင္းခ်ေပးေန
April 8, 2020
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ေပၚရွိ ရမၼာဝတီခန္းမမွာ ဧၿပီ ၅ ရက္က စတင္ၿပီး မိသားစုတစုကို ဆန္တစ္အိတ္ႏႈန္းနဲ႔ အရင္း အတိုင္း ေရာင္းခ်ေပးေနတယ္လို႔ ေက်ာက္ျဖဴ လူငယ္မ်ားအဖြဲ႔က သိရပါတယ္။
COVID-19 ကူးစက္ျမန္ေရာဂါေၾကာင့္ အေျခခံစားေသာက္ကုန္ေတြျဖစ္တဲ့ ဆန္ေဈးကို ထိန္းေပးႏိုင္ဖို႔နဲ႔ အေျခခံလူတန္းစား ေတြ စားသံုးႏိုင္ရန္ရည္ရြယ္ၿပီး ေရာင္းခ်ေပးေနတာလို႔ ေက်ာက္ျဖဴလူငယ္အဖြဲ႔ ဦးေဆာင္သူ ဦးလွမ်ိဳးေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။ “အေျခခံလူတန္းစားေတြကို အဓိကထားၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ေရာင္းတယ္။ ေရာင္းတဲ့ေနရာမွာ ေက်ာက္ျဖဴ လူငယ္အဖြဲ႔ လို႔ ေခၚတဲ့ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းေတြေပါ့။ အဲဒီသူေတြကပဲ ဒီလူဟာ အမွန္တကယ္ ေရာင္းခ်သင့္တယ္၊ ဒီလူေတြဟာအမွန္ တကယ္ ၾကပ္တည္းတယ္၊ ဒီလူေတြဟာ အမွန္တကယ္ လက္လုပ္လက္စားေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို စိစစ္ၿပီးေတာ့ ေလာေလာ ဆယ္ အိမ္ေထာင္စု တစုကို ဆန္ ၃ ေတာင္းတစ္အိတ္ ေရာင္းခ်ေပးေနပါတယ္။ အခုက်ေနာ္တို႔ေရာင္းေနတဲ့ဆန္ဟာ ဆန္ ၃ ေတာင္းကို ၁၄၀ဝ၀ ေလာက္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ေရာင္းခ်ေပးေနပါတယ္။ အဲဒါလည္း အရင္းအတိုင္းပဲ အျမတ္အစြန္းမပါပဲ ေရာင္းခ် ေပးေနတာျဖစ္ပါတယ္”လို႔ ေျပာပါတယ္။
အခုလို ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ လူေတြဟာ စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနၾကတာ ေၾကာင့္ အဓိက စားေသာက္ကုန္ ျဖစ္တဲ့ ဆန္ေတြကို အဆမတန္ဝယ္ယူလာေနၿပီး ဆန္ေဈးျမင့္တက္မႈရွိလာတဲ့အတြက္ အခုလိုအေျခခံလူတန္းစားေတြ ဝယ္ယူ စားေသာက္ႏိုင္ေအာင္ ေရာင္းခ်ေပးေနတာဟာ အင္မတန္ ေကာင္းမြန္တဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ခံ ဦးထြန္းႏိုင္က ေျပာပါတယ္။ http://burmese.dvb.no/archives/381206
***************
၂၂။ ေက်ာက္ေတာ္တြင္ လူငယ္ ၁ ဦး က်ည္ထိ
April 8, 2020
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ လမ္းမေတာ္ေက်းရြာတြင္ ဧၿပီလ ၇ ရက္ေန႔ ညေန ၇ နာရီ ဝန္းက်င္က လူငယ္ ၁ ဦး က်ည္ဆန္ထိမွန္၍ ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။ အဆိုပါ က်ည္ထိမွန္၍ ဒဏ္ရာရရွိသူမွာ အသက္ ၁၇ ႏွစ္အရြယ္ ကိုညီေအာင္ခန္႔ ျဖစ္ၿပီး ယမန္ေန႔ ညေနပိုင္းက အိမ္ေရွ႕တြင္ ထိုင္ေနစဉ္ က်ည္ထိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးသန္းလြင္ က ေျပာသည္။ ဒဏ္ရာရသူ ကိုညီေအာင္ခန္႔၏ ဖခင္ ဦးသန္းလြင္က “မေန႔က ညေန ၇ နာရီ ဝန္းက်င္ေလာက္မွာ က်ေနာ္တို႔ တီဗြီထိုင္ ၾကည့္ေနၾကတယ္။ က်ေနာ့္သားက အိမ္ေရွ႕ထြက္ၿပီး ထိုင္တဲ့အခ်ိန္ ေသနတ္ပစ္သံေတြ ၾကားတယ္။ ခဏၿငိမ္သြား တယ္။ ေနာက္ထပ္ ပစ္သံေတြၾကားတယ္။ သားက အိမ္ထဲ ေျပးဝင္လာၿပီး ေရလာေသာက္ခ်ိန္ သူ႔ ေက်ာကုန္းမွာ ေသြးေတြ ထြက္ ေနတယ္။ သားေလး မင္းေက်ာကုန္းမွာ ဘာလဲ ေသြးေတြလား ဆိုမွ သူက်ည္ဆန္ မွန္တာကို သိတာ” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ကာယကံရွင္ မိသားစုဝင္မ်ားကေတာ့ မည္သည့္ေနရာက ပစ္ခတ္သည္ကို မသိရွိေသာ္ လည္း ေသနတ္သံမ်ားမွာ ေက်းရြာ အနီးတြင္ ရွိသည့္ ၃၇၄ ေျချမန္တပ္ရင္းဘက္မွ ၾကားရသည္ဟု ဆိုသည္။ “ဘယ္က ပစ္တယ္ဆိုတာက်ေနာ္တို႔လည္း အတိ အက် မသိဘူး။ ေသနတ္သံေတြက အမွတ္ ၃၇၄ တပ္ရင္းနားက စံကား ေတာင္ေပၚကေန ၾကားရတယ္။ မေန႔က တိုက္ပြဲျဖစ္ တာလည္း မရွိဘူး။ ဘာေၾကာင့္ ပစ္တယ္ဆိုတာလည္း က်ေနာ္တို႔ မသိႏိုင္ဘူး” ဟု ဦးသန္းလြင္က ဆက္လက္ေျပာၾကား သည္။
ယင္းျဖစ္စဉ္ကို တပ္မေတာ္သတင္းျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕မွ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္းအား ေမးျမန္းရာ ယမန္ေန႔က ေက်ာက္ေတာ္ ၿမိဳ႕ နယ္အတြင္း အဆိုပါ ျဖစ္စဉ္မ်ိဳး ျဖစ္ပြားမႈ မရွိေၾကာင္း ဧရာဝတီသို႔ ေျဖၾကားသည္။ https://burma.irrawaddy.com/n ews/2020/04/08/220309.html
**************
၂၃။ ပလက္ဝ ဒုကၡသည္ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္အတြက္ ဆန္အေရးတႀကီး လိုအပ္ေန
April 8, 2020
တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ရွိလာတဲ့ ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္ဝၿမိဳ႕မွာ ဆန္ျပတ္လပ္ေနတဲ့အတြက္ ဆန္တင္ပို႔ခြင့္ရဖို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြအျပင္ ေဒသခံေတြအတြက္ပါ ဆန္အေရးတႀကီးလိုအပ္ ေနတယ္လို႔ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ ဝန္ႀကီးေဟာင္း ဆလိုင္းအိုက္ဇက္ခင္က RFA ကို ေျပာပါတယ္။
ပလက္ဝၿမိဳ႕ကေန ႏွစ္နာရီခရီး ေဝးကြာတဲ့ ဆမီးၿမိဳ႕မွာ ဆန္အိပ္ ေလးေထာင္ေလာက္ ေရာက္ေနသလို စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာလည္း ဆန္အိတ္ ေျခာက္ေထာင္ ဝယ္ယူထားၿပီး နယ္ေျမမေအးခ်မ္းတဲ့ ပလက္ဝၿမိဳ႕ကို တင္ပို႔ႏိုင္ဖို႔ ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကတာပါ။ ဆန္ အျမန္ဆံုးတင္ပို႔ႏိုင္ေရး ႀကိဳးစားေနတယ္လို႔ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ စည္ပင္သာယာေရးဝန္ႀကီး ဦးစိုးထက္က ေျပာပါတယ္။ ဆမီးၿမိဳ႕ကေန ဆိုင္ကယ္တစ္စီးကို ဆန္ႏွစ္အိတ္စီတင္ၿပီး သယ္ၾကသူေတြရွိေပမယ့္ ဒါဟာ လိုအပ္ခ်က္ကို မျဖည့္ဆည္းရံု သာမက သယ္ယူပို႔ေဆာင္စရိတ္လည္း အဆမတန္ႀကီးေနပါတယ္။ ပလက္ဝၿမိဳ႕မွာ ဆန္ၾကမ္းတစ္အိတ္ကို ေငြခုႏွစ္ေသာင္း ေပးရင္ေတာင္ လိုသေလာက္ ဝယ္မရဘူးလို႔ ဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေပးေနတဲ့ ပလက္ဝေဒသခံ တစ္ေယာက္က ေျပာပါ တယ္။
ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာအစီအစဉ္ WFP ကေတာ့ ဆမီးၿမိဳ႕ကို ထြက္ေျပးလာတဲ့ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြကို စားနပ္ရိကၡာ ေပးပို႔ႏိုင္ခဲ့ တယ္လို႔ ဧၿပီ လ ၃ ရက္ေန႔မွာ သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။ လူ ၂၆၀ဝ စာ စားသံုးဖို႔အတြက္ ဆန္၊ ဆီ၊ ဆား နဲ႔ မီးဖိုေခ်ာင္သံုး ပစၥည္းေတြ ႏွစ္လစာ လံုေလာက္ေအာင္ ေပးပို႔ထားၿပီး၊ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ မိခင္နဲ႔ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ သင့္ေတာ္မယ့္ အစားအေသာက္ေတြ ေနာက္ထပ္ ေပးပို႔ဖို႔ စီစဉ္ေနတဲ့အေၾကာင္း၊ အဲဒီ ၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ ရွိေနေသးတဲ့ တျခား စစ္ေဘးဒုကၡသည္ ေတြကို ေပးပို႔ႏိုင္ဖို႔လည္း ႀကိဳးစားေနတယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ https://www.rfa.org/burmese/ne ws/paletwa-food-shortages-04082020100033.html
**************
၂၄။ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္၌ COVID-19 ေစာင့္ၾကည့္ေနရာ ဟန္ျပလုပ္ေဆာင္ခဲ့ဟု လႊတ္ေတာ္အမတ္ တိုင္ၾကား
April 9, 2020
ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ပံုပါက်င္ေဒသမွာ COVID-19 ရပ္ရြာအေျချပဳ facility quarantine ေနရာကို ဟန္ျပ လိမ္လည္ျပသခဲ့တယ္ဆိုၿပီး ၿမိဳ႕နယ္အေထြအေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးကို ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္က ရွမ္းျပည္နယ္ အစိုးရထံ တိုင္ၾကားထားပါတယ္။ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္မွာ ျပည္ပက ျပန္လာသူေတြအတြက္ Facility Quarantine အျဖစ္ ပံုပါလ က်င္ၿမိဳ႕ အ.ထ.က ေက်ာင္းမွာ ၁၂ ဦး၊ နားေကာင္းမူရြာ အ.ထ.ကမွာ ၂၈ ဦးနဲ႔ နမ့္ဟူးခြန္ ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းမွာ ၂၅ ဦး ကို ထားဖို႔ စီစဉ္ထားခဲ့တာပါ။
ဒီေနရာကို ခရိုင္တာဝန္ရွိသူေတြက သြားေရာက္စစ္ေဆးၿပီး ျပန္လည္ထြက္ခြာသြားစဉ္ ျပင္ဆင္ထားတဲ့ပစၥည္းေတြကို သိမ္းဆည္းကာေနအိမ္ေတြကို ျပန္သြားခဲ့ ၾကေျကာင္းကို ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္က ေနာက္ႏွစ္ရက္အၾကာမွ သိရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဧၿပီ ၇ ရက္မွာ ဒုခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးနဲ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တို႔က ထပ္မံသြားေရာက္ စစ္ေဆးခဲ့ရာမွာ အဆိုပါေနရာေတြမွာ Facility Quarantine ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ထားမႈ မရွိေတာ့တာကို စစ္ေဆးေတြ႔ ရွိခဲ့ တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္တာဟာ ျပည္သူအေပၚ လိမ္လည္တာျဖစ္ၿပီး အမ်ိဳးသားသစၥာေဖာက္ဆိုကာ ျပည္နယ္ဝန္ ႀကီးခ်ဳပ္ထံ ဖုန္းဆက္တိုင္ၾကားခဲ့တာလို႔ ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္း မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ေက်ာ္ဦးက သူရဲ႕လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာမွာ ေျပာပါတယ္။
မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ေရာဂါျပန္႔ပြားမႈမရွိေစေရး ျပည္ပက ျပန္လာသူေတြကို Facility quarantine အျဖစ္ထားရွိဖို႔ COVID-19 ကာကြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ကုသေရး အမ်ိဳးသားအဆင့္ဗဟိုေကာ္မတီက မတ္လ ၃၀ ရက္မွာ ညႊန္ၾကားပါ တယ္။ ျပည္ပက ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာသူေတြ သက္ဆိုင္ရာကို သတင္းပို႔ၾကဖို႔နဲ႔ မိမိေနထိုင္ရာေဒသရွိ facility quarantine ျပင္ဆင္ထားတဲ့ ေနရာေတြကို ကိုယ့္အသိစိတ္ဓာတ္နဲ႔ မပ်က္မကြက္ သြားေရာက္ေနထိုင္ဖို႔ သက္ဆိုင္ရာက အႀကိမ္ႀကိမ္ အသိေပးႏိႈးေဆာ္ထားပါတယ္။ http://burmese.dvb.no/archives/381453
**************
၂၅။ စစ္ေရွာင္စခန္းျပင္ပ တစ္ညအိပ္ျပန္လာသူမ်ား Quarantine ၁၄ ရက္ ေစာင့္ၾကည့္ခံရ
April 9, 2020
ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ စစ္ေရွာင္စခန္းအခ်ိဳ႕တြင္ သက္ဆိုင္ရာမွညႊန္ၾကားထားျခင္းမရွိေသာ္လည္း စခန္းျပင္ပသို႔ တစ္ညအိပ္ၿပီး ျပန္ေရာက္လာသူမ်ားကို ၁၄ ရက္သီးသန႔္ထား ေစာင့္ၾကည့္လၽွက္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“Camp ထဲကလူေတြလည္း တစ္ညေလာက္အျပင္ထြက္တာနဲ႔ မဝင္ခိုင္းေတာ့ဘူး။ တစ္ညအိပ္ၿပီးျပန္လာတဲ့သူေတြကို ကေလးမူႀကိဳေက်ာင္းမွာ ၁၄ ရက္ထားတယ္။ အဖ်ားတိုင္းတာေတြလုပ္ေပးတယ္။ ၁၄ ရက္အတြင္းဘာမွမျဖစ္ေတာ့ဘူးဆိုမွ Camp အထဲကိုဝင္ခိုင္းတာျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔လည္းသူတို႔ကို နားလည္ေအာင္ေျပာျပထားေတြရွိတယ္။ ဒီလိုလုပ္ရ ျခင္းက Campတြင္းမွာရွိတဲ့သူေတြအားလုံးရဲ့ က်န္းမာေရးအတြက္ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး ေသခ်ာေျပာျပၿပီးမွ သီးသန႔္ ၁၄ ရက္ ထား တာ ျဖစ္တယ္။” ဟု ျမစ္ႀကီးနား ပလန ရပ္ကြက္ Trinity စစ္ေရွာင္စခန္းမွ ဒုတာဝန္ခံ ဦးဘရန္ေရွာင္ ေျပာသည္။
ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကာကြယ္ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ရန္အတြက္ လူစုလူေဝး မျပဳလုပ္ရန္၊ လက္ေဆးျခင္း၊ မိမိအိမ္တြင္ေနျခင္း စသည့္ အမိန႔္ညြန္ၾကားခ်က္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာမွ ထုတ္ျပန္ထားေသာ္လည္း လူထူထပ္သည့္ စစ္ေရွာင္စခန္းမ်ားတြင္ ခက္ခဲမႈရွိေနၾက သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အလားတူ မိုင္းနား KBC စစ္ေရွာင္စခန္းတြင္လည္း အဆိုပါ စနစ္ကို အသုံးျပဳေနသည္ဟု သိရသည္။
“စခန္းထဲမွာ ေရာဂါတစ္ေယာက္မွာရွိၿပီဆိုရင္ စခန္းတစ္ခုလုံးကူးသြားနိုင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ဒီလိုလုပ္ရျခင္းက ႀကိဳတင္ ကာကြယ္တဲ့ အေနနဲ႔လုပ္ရတာျဖစ္တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕နားမလည္တာေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စခန္းလိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ လုပ္ရတာျဖစ္တဲ့တြက္ အျပင္မွာတစ္ညေလာက္ထြက္အိပ္တာနဲ႔ သီးသန႔္စီစဥ္ထားတဲ့အေဆာင္မွာေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေန႔ခ်င္းျပန္ သို႔မဟုတ္ ခနတစ္ျဖဳတ္ေဈးဝယ္သြားတာမ်ိဳးမွလႊဲၿပီး ေပးမထြက္ဘူး” ဟု မိုင္းနား (KBC) စစ္ေရွာင္စခန္းတာဝန္ခံ ဆရာ ဘရန္မိုင္က ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ယခုစစ္ေရွာင္စခန္မ်ားတြင္ သီးသန႔္ေစာင့္ၾကည့္ခံထားရသူမ်ားသည္ စခန္း၏လိုအပ္ခ်က္အရ စခန္းတြင္း ေနထိုင္သည့္ သူမ်ားအားလုံး၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ https://burmese.kach innews.com/2020/04/09/%e1%80%85%e1%80%85%e1%80%ba%e1%80%9b%e1
***************
၂၆။ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက သက္ေသအေထာက္အထားမ်ား ေဖ်ာက္ဖ်က္ပါက အေရးယူမည္
April 9, 2020
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက သက္ေသအေထာက္အထားနဲ႔ ပစၥည္းေတြကိုထိန္းသိမ္းထားဖို႔နဲ႔ ေဖ်ာက္ဖ်က္တယ္ဆိုရင္ အေရးယူဖို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ညႊန္ၾကားလိုက္ပါတယ္။ ရခိုင္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လြတ္လပ္တဲ့စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ (ICOE)ရဲ႕ အၿပီးသတ္ အစီရင္ခံစာအရ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရံုးနဲ႔ စစ္ဥပေဒခ်ဳပ္ရံုးတို႔က အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ျဖစ္စဉ္ေတြကို ရာဇဝတ္မႈဆိုင္ရာ စံုစမ္းစစ္ေဆးတာေတြလုပ္မွာ ျဖစ္တာေၾကာင့္လို႔ဆိုပါတယ္။
ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အၿပီးသတ္အစီရင္ခံစာမွာပါတဲ့ ျဖစ္စဉ္ေတြအတြက္ သက္ေသအေထာက္အထား ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း ဧရိယာ တခုခုမွာပါတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြ၊ မေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို မဖ်က္ဆီးဖို႔ တားျမစ္ပါ တယ္။ လူအုပ္စုတစုရဲ႕ အဖြဲ႕ဝင္ေတြကို သတ္တာ၊ စိတ္ပိုင္းနဲ႔ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ နာက်င္ေစတာ၊ လူအုပ္စု တစု လံုးကိုျဖစ္ျဖစ္ တစိတ္တပိုင္းကို ျဖစ္ျဖစ္ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာပ်က္စီးေစဖို႔ အကြက္ဆင္ၿပီး ဘဝရပ္တည္တဲ့ အေျခအေနကို ရည္ရြယ္ ခ်က္ရွိရွိထိခိုက္ေစတာ၊ ကေလးေမြးဖြားတာကို တားျမစ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး အစီအမံေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တာ၊ လူအုပ္စုတစုထဲက ကေလး ေတြကို တျခားအုပ္စုဆီကိုအဓမၼလႊဲေျပာင္းခဲ့တာေတြအတြက္ သက္ေသျဖစ္ေစမယ့္ အရာေတြကိုလည္း မေဖ်ာက္ဖ်က္ဖို႔ တားျမစ္ထားပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဌာနေတြ၊ ျပည္နယ္အစိုးနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ လက္ေအာက္ခံအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ဌာနေတြ၊ ရံုးေတြနဲ႔ ဝန္ထမ္းေတြက အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သက္ေသေတြကို မဖ်က္ဆီးဖို႔၊ ဖ်က္ဆီးတာကို ခြင့္မျပဳဖို႔ သမၼတက တားျမစ္လိုက္ပါတယ္။ က်ဴးလြန္ ေဖာက္ဖ်က္တဲ့ ဘယ္သူ႕ကိုမဆို ဥပေဒ နဲ႔ အညီ အေရးယူဖို႕အတြက္လည္း ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဌာနေတြ နဲ႔ ျပည္နယ္ အစိုးရကို ညႊန္ၾကားထားပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ အၿပီးသတ္အစီရင္ခံစာမွာပါတဲ့ ျဖစ္စဉ္ေနရာေတြရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနကို မွတ္တမ္းတင္ စာရင္းျပဳစုဖို႕အတြက္ ေျမျပင္နဲ႔ ၿဂိဳဟ္တုပံုေတြသံုးၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနသလို ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း ျဖစ္စဉ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာရြက္စာတမ္း၊ အသံဖိုင္၊ ဗြီဒီယိုဖိုင္၊ ဓာတ္ပံုနဲ႔ တျခားအခ်က္အလက္ေတြကိုလည္း ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဌာန ေတြနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရက ထိန္းသိမ္းဖို႔ ညႊန္ၾကားထားပါတယ္။
လြတ္လပ္တဲ့စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ (ICOE) ကို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ တိုက္ခိုက္မႈေတြ အတြင္း လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဴးေဖာက္တာေတြ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြအေပၚ စံုစမ္းဖို႔ ဖိလစ္ပိုင္ ဒုႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေဟာင္း ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႕ဝင္ ၄ ေယာက္နဲ႔ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္ ၁၅ ရက္က သမၼတအမိန္႔နဲ႔ ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အၿပီးသတ္အစီရင္ခံစာကိုေတာ့ ဇန္နဝါရီ ၂၀ ရက္က သမၼတဆီကို ေပးအပ္ခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္နဲ႔ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြက နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးလုပ္ရာမွာ ရာဇဝတ္မႈေတြ၊ ဆိုးရြားတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ျပည္တြင္း တည္ဆဲဥပေဒေတြကို ခ်ိဴးေဖာက္ခဲ့တယ္လို႔ ေကာ္မရွင္က ေကာက္ခ်က္ခ်ထားၿပီး အႀကံျပဳခ်က္ ၂၂ ခ်က္ကိုလည္း ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားတာပါ။ http://burmese.dv b.no/archives/381446
**************
၂၇။ သထံုၿမိဳ႕ေပၚ ရပ္ကြက္မ်ားရွိ အေျခခံ လက္လုပ္လက္စား ျပည္သူမ်ား စားေရးေသာက္ေရး အဆင္ေျပေစရန္ စားေသာက္ ကုန္ မ်ားကို ထက္ဝက္ေဈးႏႈန္းျဖင့္ ေရာင္းခ်ေပးသည့္ အစီအစဉ္ ျပဳလုပ္
April 9, 2020
သထံုၿမိဳ႕ေပၚ ရပ္ကြက္မ်ားရွိ အေျခခံ လက္လုပ္လက္စား ျပည္သူမ်ား စားေရးေသာက္ေရး အဆင္ေျပေစရန္ သထံုၿမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အလွဴရွင္မ်ား၊ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား စုေပါင္းကာ စားေသာက္ကုန္မ်ား ထက္ဝက္ ေဈးႏႈန္းျဖင့္ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ရံုးမ်ားမွတစ္ဆင့္ ေရာင္းခ်ေပးသည့္ အစီအစဉ္အား ဧၿပီ ၈ ရက္ မွ စတင္ကာ ျပဳလုပ္ေပး လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
လက္ရွိ COVID-19 ကူးစက္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ကာလအတြင္း အေျခခံလုပ္သားမ်ား အေနျဖင့္ ၎တို႔၏ အလုပ္ အကိုင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တခ်ိဳ႕လည္း ရပ္နားထားရျခင္း၊ တခ်ိဳ႕လည္း အလုပ္လက္မဲ့ ျဖစ္သြားရျခင္းမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ေန႔စဉ္စားဝတ္ေနေရးအတြက္ အခက္အခဲမ်ား ျဖစ္လာေနေၾကာင္း၊ ယင္းအေပၚမွာ မွ်ေဝသည့္ပံုစံျဖင့္ စားေသာက္ ကုန္မ်ားအား ထက္ဝက္ေဈးႏႈန္းျဖင့္ ေရာင္းခ်ေပးႏိုင္ရန္ စီစဉ္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ သထံုၿမိဳ႕ေပၚ (၅) ရပ္ကြက္ရွိ အေျခခံ လက္လုပ္လက္စား အိမ္ေထာင္စု ၂၅၀ အား Pilot Project အေနျဖင့္ အေျခခံ စားေသာက္ကုန္မ်ားျဖစ္သည့္ ဆန္၊ ဆီ၊ ဆား၊ ငရုတ္၊ ၾကက္သြန္ စသည္တို႔အား ထက္ဝက္ေဈးႏႈန္းျဖင့္ ေရာင္းခ်ေပးရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သထံုၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ေျမ အမွတ္ (၂) ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ေက်ာ္သူက ေျပာၾကားသည္။
သထံုၿမိဳ႕ ေအာက္က်င္းရပ္ကြက္ေန ေဒၚေအးခိုင္က “မိသားစုဝင္ကေတာ့ ေလးဦး ရွိပါတယ္။ ႏွစ္ဦး ကေတာ့ အိမ္ေထာင္ က်ကုန္ၿပီ။ အငယ္ေကာင္ေလးနဲ ့ကြ်န္မနဲ ့ႏွစ္ဦးတည္းေနတယ္ေပါ့။ အငယ္ေကာင္ေလးက ရွာေကြ်းေနတယ္ေပါ့။ သူက ႀကံဳရာက်ပန္း အလုပ္လုပ္ပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနအရ စုေဆာင္းထားတာေလးေတြ ထုတ္စားေနရတာေပါ့” ဟု ေျပာ ၾကားသည္။
အဆိုပါ သထံုၿမိဳ႕ေပၚ ရပ္ကြက္မ်ားရွိ အေျခခံ လက္လုပ္လက္စား ျပည္သူမ်ား စားေရးေသာက္ေရး အဆင္ေျပေစရန္ စားေသာက္ကုန္မ်ားကို ထက္ဝက္ေဈးႏႈန္းျဖင့္ ေရာင္းခ်ေပးသည့္ အစီအစဉ္အား ဧၿပီ ၈ ရက္ မွ ဧၿပီ ၂၀ ရက္အထိ သထံုၿမိဳ႕ေပၚရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရံုးမ်ားတြင္ ေရာင္းခ်ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ https://news-eleven.co m/article/168518
မွတ္ခ်က္။ သက္ဆိုင္ရာ သတင္းမီဒီယာအသီးသီးမွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
*** ၿပီး ***
unicode
ကောက်နုတ်ထားသော သတင်းခေါင်းစဉ်များ
(No. 16, April 10, 2020)
၁။ ပလက်ဝမြို့အနီးတဝိုက် တပ် နှင့် AA တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေ
၂။ ဖာပွန်ဒေသ ပဋိပက္ခ ကေအဲန်ယူ နှင့် စစ်တပ် အပြန်အလှန် စွပ်စွဲ၊ ကန့်ကွက်စာများ ပေးပို့
၃။ ပလက်ဝ တိုက်ပွဲ အရပ်သား ၇ ဦး သေဆုံး၊ ၉ ဦး ဒဏ်ရာရ
၄။ ကိုရိုနာအန္တရာယ်ကြောင့် ကချင်စစ်ဘေး ဒုက္ခသည်တွေ ရိက္ခာပိုလိုအပ်
၅။ မိုင်းယန်းမြို့ထဲ ဝင်ခွင့်မရသည့် ရခိုင်တိုင်းရင်းသား ၂၇၀ ခန့်ကို မိုင်းလားအဖွဲ့ အလုပ်ပေးမည်
၆။ ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် ကျေးလက်နေ အိမ်တလုံး ဖောက်ထွင်းခံရ စစ်ကြောင်းမှူးဝန်ခံ
၇။ ဖားအံ-ရန်ကုန် အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်း ၃ လိုင်းသာ ပြေးဆွဲ
၈။ ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် ကျပ်သိန်း ၁၈ ဘီလီယံ မူးယစ်ဆေးများ ထပ်မံသိမ်းဆည်းမိ
၉။ နိုင်ငံခြားမှ ပြန်လာမည့် သူများကို ဆဒုံးမြို့တွင် ထားရှိရန် စီစဉ်နေမှု ကို ဒေသခံများကန့်ကွက်
၁၀။ လားရှိုးမြို့တွင် အသက် ၅၀ ကျော် အမျိုးသမီးကို မုဒိမ်းကျူးလွန်ရန်ကြိုးစား
၁၁။ AA အဖွဲ့ဝင်က ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် အယောင်ဆောင်ပြီး တောင်ကုတ်မြို့နယ် ဂျီဖြူတောင် ကျေးရွာတွင် နေထိုင် သည့် စစ်မှုထမ်းဟောင်း တစ်ဦးအား အဓမ္မ ဖမ်းဆီး ခေါ်ဆောင်သွားခဲ့ဟု တပ်မတော်သတင်းထုတ်ပြန်
၁၂။ သက်တမ်း ၂၉ နှစ်ရှိ နမ့်လန် ဘုန်းကြီးကျောင်းမီးလောင်
၁၃။ လွိုင်ကော်တွင် ရပ်ရွာ လူဝင်လူထွက်စောင့်ကြည့်မှုများ လုပ်လာ
၁၄။ တိုင်းလိုင်ရှမ်းနီအမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ ညီလာခံ ရက်ရွှေ့ဆိုင်းထား
၁၅။ ကေအဲန်ယူ တောင်ငူခရိုင် Quarantine Center သို့ သိန်း ၁၂၀ ကျော်ဖိုးရှိ ပစ္စည်းများ လာရောက်လှူဒါန်း
၁၆။ COVID-19 ကြောင့် သျှမ်း/တောင် ကုန်စည်များ အရောင်းအဝယ် ကျဆင်း
၁၇။ မြစ်ကြီးနားမြို့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား အခမဲ့ ပေးရန် အစီအစဉ် မရှိသေး
၁၈။ Covid – 19 ကြောင့် ချင်း မီဒီယာအချို့ရပ်နား
၁၉။ လဝကဥပဒေနဲ့ ဖမ်းဆီးတရားစွဲခံထားရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ၁၄၀ နီးပါးအမှု ရုပ်သိမ်း
၂၀။ ကိုရိုနာကပ်ရောဂါကြောင့် ဖားကန့် ကျောက်စိမ်း လုပ်ကွက်ချထားပေးမှု ရက်ရွေ့ဆိုင်း
၂၁။ ကျောက်ဖြူ မြို့ပေါ်တွင် ဆန်ရိက္ခာရောင်းချပေးနေ
၂၂။ ကျောက်တော်တွင် လူငယ် ၁ ဦး ကျည်ထိ
၂၃။ ပလက်ဝ ဒုက္ခသည် နှစ်ထောင်ကျော်အတွက် ဆန်အရေးတကြီး လိုအပ်နေ
၂၄။ မိုင်းတုံမြို့နယ်၌ COVID-19 စောင့်ကြည့်နေရာ ဟန်ပြလုပ်ဆောင်ခဲ့ဟု လွှတ်တော်အမတ် တိုင်ကြား
၂၅။ စစ်ရှောင်စခန်းပြင်ပ တစ်ညအိပ်ပြန်လာသူများ Quarantine ၁၄ ရက် စောင့်ကြည့်ခံရ
၂၆။ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက သက်သေအထောက်အထားများ ဖျောက်ဖျက်ပါက အရေးယူမည်
၂၇။ သထုံမြို့ပေါ် ရပ်ကွက်များရှိ အခြေခံ လက်လုပ်လက်စား ပြည်သူများ စားရေးသောက်ရေး အဆင်ပြေစေရန် စားသောက်ကုန် များကို ထက်ဝက်ဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးသည့် အစီအစဉ် ပြုလုပ်
***************
၁။ ပလက်ဝမြို့အနီးတဝိုက် တပ် နှင့် AA တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေ
April 7, 2020
ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့အနီးဝန်းကျင်ရှိ ကုလားတန်မြစ် အရှေ့ဘက်ကမ်းရှိ တပ်မတော် တပ်ရင်းနှင့် အနောက်ဘက်ကမ်းရှိ AA တပ်ဖွဲ့တို့ အကြား ဧပြီ လ ၇ ရက် နံနက် ၈ နာရီ ဝန်းကျင်အချိန်က အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်ရာမှ တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားနေကြောင်း သတင်း ရရှိသည်။ ပလက်ဝမြို့ခံ တဦးက “ တိုက်ပွဲက ဖြစ်နေတုန်းပဲ။ လက်နက်ကြီး၊ လက်နက်ငယ် ပစ်ခတ်သံတွေလည်း ကြားတယ်။ မနက်ပိုင်းကတော့ ကုလားတန်မြစ် အရှေ့ဘက်ကမ်းမှာ ရှိတဲ့ ၂၈၉ တပ်ရင်းနဲ့ အနောက်ဘက်ကမ်း အခြမ်း မှာရှိတဲ့ AA တို့ ဟိုဘက်၊ ဒီဘက် လှမ်းပစ်ခတ်ကြတယ်။ အခုတော့ တခြားဘက်တွေမှာလည်း ဖြစ်နေကြတယ်။ သေနတ်သံ တွေက တော့ တောင်ယာမီးရှို့သလို ပေါက်သံ တွေကြားတယ်။” ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
ယနေ့ မနက်ပိုင်းကတည်းက ပလက်ဝမြို့ တဖက်ကမ်းရှိ တပ်မတော် ခြေလျင်တပ်ရင်း အမှတ် ( ၂၈၉ ) နှင့် ကုလားတန်မြစ် အနောက်ဘက်ခြမ်းတွင်ရှိသည့် AA အဖွဲ့တို့ နှစ်ဘက်အပြန်အလှန် လှမ်း၍ ပစ်ခတ်မှုများ ရှိခဲ့ကြောင်းမြို့ခံများက ပြောသည်။ ထိုသို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားပြီး ယနေ့ နေ့လည်ပိုင်းတွင် ပလက်ဝမြို့၏ တဖက်ကမ်း ပလက်ချောင်း အနီးဝန်းကျင် တွင် တိုက်ပွဲများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားလျှက်ရှိကာ တပ်မတော်မှ တိုက်လေယာဉ်များဖြင့် လာရောက်တိုက်ခိုက်မှုများကို မြင်တွေ့ရကြောင်းလည်း သိရသည်။
ချင်းပြည်နယ် ၊ အစိုးရအဖွဲ့ဝင် လျှစ်စစ်ဝန်ကြီး ဦးစိုးထက်ကပလက်ဝမြို့ အနီးဝန်းကျင်ရှိ ကုလားတန် မြစ် အရှေ့ဘက်ကမ်းနှင့် အနောက်ဘက်ကမ်းတို့တွင် နှစ်ဘက် ထိတွေ့ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေမှုကို ကြားသိရကြောင်း အတည်ပြုပြောကြားသည်။ အဆိုပါ ပလက်ဝမြို့နယ်အတွင်း ဖြစ်ပွားနေသော တိုက်ပွဲနှင့်ပတ်သက်ပြီး သတင်းပြန်ကြားရေး အဖွဲ့မှ ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းအား ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့ရာ ၎င်းအနေဖြင့် မသိရှိသေးကြောင်း၊ ပြီးသော ရက်ပိုင်းအတွင်းက ထိတွေ့ တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားမှုများ ရှိခဲ့သည့်အတွက် ယနေ့တွင်လည်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှု ရှိကောင်း ရှိနိုင်သည်ဟု ယနေ့ နေ့လည်ပိုင်း က ဧရာဝတီသို့ ဖြေကြားသည်။
မတ်လ ၁၉ ရက်နေ့ကမူ မီးဝဗျှူဟာကုန်းကို သိမ်းပိုက်ရေး ကြိုးပမ်းနေသည့် ရက္ခိုင်စစ်တပ် (AA) တပ်ဖွဲ့ဝင်များကို တိုက်ထုတ် နိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း တပ်မတော်က ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။ ချင်းပြည်နယ် ၊ ပလက်ဝမြို့နယ်အတွင်း ချင်း တိုင်းရင်းသားများ အပါအဝင် ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများလည်း နေထိုင်ကြပြီး မြို့နယ် တခုလုံး၏ လူဦးရေမှာ ၁ သိန်းကျော် ရှိကြောင်းလည်း ချင်း ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့၏ စာရင်းများအရ သိရသည်။ https://burma.irrawaddy.com/news/2020/04/07/22022 1.html
***************
၂။ ဖာပွန်ဒေသ ပဋိပက္ခ ကေအဲန်ယူ နှင့် စစ်တပ် အပြန်အလှန် စွပ်စွဲ၊ ကန့်ကွက်စာများ ပေးပို့
April 7, 2020
ကရင်ပြည်နယ်၊ မူတရော်(ဖာပွန်)ဒေသတွင် လှုပ်ရှားနေသည့် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် (NCA)ပါ အချက်များကို ချိုးဖောက်ခဲ့ ကြောင်း KNLA တပ်မဟာ(၅)က ဧပြီလ (၅)ရက်နေ့တွင် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲ ရေးဆိုင်ရာ ပူးတွဲ စောင့်ကြည့်ရေးကော်မတီ(JMC-S)သို့ ကန့်ကွက်စာ ပေးပို့သကဲ့သို့ ဖာပွန်မြို့နယ်အတွင်း လမ်းလုံခြုံရေး ဆောင်ရွက်ပေး လျက်ရှိသည့် တပ်မတော်စစ်ကြောင်းအား KNU အဖွဲ့က နှောင့်ယှက်ပစ်ခတ်သည်ဟု တပ်မ တော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က ဧပြီလ ၂ရက်နေ့တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ထားသည်။
KNU လက်အောက်ခံ၊ KNLA တပ်မဟာ(၅)၏ ကန့်ကွက်စာ၌ မတ်လ ၂၃ရက်နေ့က မော်ဖူး(ယွန်းစလင်း)နှင့် ကော် သွေးခို အခြေစိုက် မြန်မာ့တပ်မတော် တာဝန်ရှိသူများအနေဖြင့် တောမီးရှို့ခြင်းကြောင့် ခုတ်ပြီးခါစ လေးဂေါ် ဒေသ ခံရွာသားများ၏ တောင်ယာ (၇)ခင်း မီးလောင်ပျက်စီးသွားသလို ထိုရက်တွင်ပင် ကဲဒဲစိုနှင့် ကူခိုစခန်းရှိ မြန်မာစစ် တပ်၏ တာဝန်ရှိသူများသည်
ကူဒေးနှင့် တာကူဒဲ ကျေးရွာများတည်ရှိရာ နေရာအနီးတစ်ဝိုက်သို့ လက်နက်ကြီး၉လုံး ပစ်ချခဲ့ပြီး ၎င်းဒေသရှိ ရွာသားများ အသစ်တဖန် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရကြောင်းလည်း ဖော်ပြထားသည်။
ထို့ကြောင့် ဘောစဲခို၊ ဖလပ်ခို၊ မော်ဖူး၊ လယ်မူပလော၊ စောမူပလော၊ ခေးပူနှင့် ထိုဒေသအတွင်းရှိ တောင်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်လက်အောက်ခံ တပ်စခန်းအားလုံးမှ မြန်မာစစ်တပ်တာဝန်ရှိသူများအနေဖြင့် ဒေသခံ ကရင်တိုင်းရင်း သားများ၏ အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများပြုလုပ်နေသလို NCAပါ အခန်း(၂)၊ အပိုဒ်(၇)၏ အပိုဒ်ခွဲ (က၊ ဂ၊ စ၊ တ၊ ထ) စသည့်အချက်များကို ချိုးဖောက်နေကြောင်းနှင့် ၎င်းလုပ်ရပ်များအပေါ် အပြန်အထန်ကန့်ကွက်ကြောင်းလည်း KNU တပ်မဟာ (၅)ဘက်က ဆိုသည်။
NCA စာချုပ်ပါ နှစ်ဖက်တပ်များ လေးစားလိုက်နာရမည့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း များနှင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာကျင့်ဝတ်များ၏ အခန်း(၂) အရပ်သားပြည်သူနှင့် ပတ်သက်၍ စောင့်ထိန်းလိုက်နာရမည့် ကျင့်ဝတ်စည်းကမ်း များပါ အပိုဒ် (၇) အပိုဒ်ခွဲ (က၊ဂ၊စ၊တ၊ထ)အရ ပြည်သူလူထု၏ စားဝတ်နေရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေးနှင့် ဒေသန္တရဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်တို့အတွက် လိုအပ်သောပံ့ပိုးကူညီမှုများ ညှိနှိုင်းပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရန်၊ ဒေသခံများကို အဓမ္မ နေရပ် စွန့်ခွာစေခြင်း၊ ရွှေ့ပြောင်းစေခြင်း မပြုလုပ်ရ၊ ဒေသခံများ၏ မြေယာများကို အဓမ္မသိမ်း ပိုက်ခြင်း၊ လွှဲပြောင်းခြင်းမပြုရတို့ ပါရှိသည်။ http://kicnews.org/2020/04/%e1%80%96%e1%80%ac%e1%80%95%e1%80%bc%e1%80%94%e1%80
*************
၃။ ပလက်ဝ တိုက်ပွဲ အရပ်သား ၇ ဦး သေဆုံး၊ ၉ ဦး ဒဏ်ရာရ
April 8, 2020
ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်တွင် တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင်စစ်တပ် (AA) တိုက်ပွဲကြား အရပ်သား ၇ ဦးသေဆုံးပြီး ၉ ဦး ဒဏ်ရာ ရရှိထားသည်ဟု ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ စည်ပင် ဝန်ကြီး ဦးစိုးထက်က ဧရာဝတီကို ပြောသည်။ ဦးစိုးထက်က“မနေ့က (နန်းချောင်းဝမှာ) သေတာကတော့ ၇ ယောက်ပါ၊ ဒဏ်ရာရတာကတော့ ၈ ယောက်လို့ သိရပါတယ်။ အခု ဆေးရုံရောက် ပြီးတော့ ဆေးကုသမှု လုပ်နေပါတယ်။ လေယာဉ်ပျံကနေ ရန်သူရှိတဲ့ နေရာကို ပစ်ရင်း ထိကြ တာပါ”ဟု ပြောပြသည်။
သေဆုံးသူ အရပ်သား ၇ ဦးနှင့် ဒဏ်ရာ ရသူ ၈ ဦးမှာ ပလက်ဝမြို့နယ် နန်းချောင်းဝကျေးရွာမှ ဒေသခံများ ဖြစ်ပြီး တပ်မတော် ၏ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ထိခိုက် သေဆုံးရခြင်း ဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံး သူ ၇ ဦးအနက် အသက် ၃ နှစ်အရွယ် ကလေးငယ်တဦး ပါဝင်ပြီး ကျန်သူများ မှာ အသက် ၂၂ နှစ်မှ ၃၉ နှစ်ကြား အမျိုးသမီး ၃ ဦးနှင့် အမျိုးသား ၃ ဦးဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ နန်းချောင်းဝက ဒဏ်ရာရရှိသူ ၈ ဦးထဲတွင် ၃ နှစ် နှင့် ၁၂ နှစ်အရွယ် ကလေး ငယ် ၂ ဦး ပါဝင်ကြောင်း၊ ကျန် ၅ ဦးမှာ အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၆၂ နှစ်ကြား အမျိုးသမီးများ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ ဒဏ်ရာရရှိသူ ၉ ဦးလုံးမှာ လက်ရှိတွင် ပလက်ဝမြို့ ပြည်သူ့ဆေးရုံတွင် ရောက်ရှိနေပြီ ဖြစ်သော်လည်း ခွဲစိတ် ဆရာဝန် မရှိ သဖြင့် ကျည်စများကို ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းမှ ထုတ်ယူ ကုသနိုင်ခြင်း မရှိသေးကြောင်း သိရသည်။
ဦးစိုးထက်က“ဆေးရုံကလည်း ခွဲစိတ်ပါရဂူ မရှိတော့ သူတို့ကို သက်သာအောင်ပဲ လုပ်နေရတယ်။ မနေ့က အထိတော့ သတိမေ့တာ ရှိတယ်လို့ ပြောတယ်။ ဒီနေ့ မထူးခြားရင်တော့ မင်းတပ်ဘက်ကို ရွှေ့ဖို့ ကျနော်တို့ လုပ်နေပါတယ်။ ရင်ဘတ်ကို ထိပြီး အဆုတ်ကို ထိတယ်လို့ ပြောပါတယ်ခင်ဗျ။ အဲ့ဒါက ကုလားတန် စီမံကိန်း အလုပ်သမားပါခင်ဗျ”ဟု ပြောသည်။ နန်းချောင်းဝ ကျေးရွာမှ ထွက်ပြေးလာသူ အမျိုးသားတဦးက ၎င်းတို့ရွာနှင့် ၁ မိုင်ခန့်သာ ဝေးသည့် နေရာတွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေပြီး ဧပြီ ၇ ရက် ညနေ ၄ နာရီခန့်တွင် လေကြောင်းမှ ပစ်ခတ်ခံရခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ပြောဆိုသည်။ ဆက်လက်ပြီး အဆိုပါ ထွက်ပြေးလာသည့် အမျိုးသားက“လူနာထဲမှာ ၂ ယောက်က ဒဏ်ရာ ပြင်းပါတယ်။ ကျနော့် အဒေါ် တယောက်က ဒဏ်ရာ ပိုကြီးတယ်။ သွေးသွင်းနေရတယ်။ လက်မောင်းတွေ ခြေသလုံးတွေ မှာ သူတို့ထိတယ်။ အသက် ၃ နှစ်နဲ့ ၁၂ နှစ် ကတော့ ကျည်ဆန်ထိတာ မဟုတ်ဘူး။ မီးလောင်တော့ တိုးပြီး ထွက်ပြေးရင်း မီးလောင်ဒဏ်ရာ ရတာပါ”ဟု ပြောဆိုသည်။
ပလက်ဝမြို့နယ်တွင် တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင်စစ်တပ် (AA) တို့သည် တိုက်ပွဲများ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဖြစ်ပွားနေသည်မှာ ၂ နှစ်ခန့် ရှိပြီ ဖြစ်သည်။ ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့၏ ပြောဆိုချက်အရ ပလက်ဝမြို့နယ်တွင် ရွာပေါင်း ၃၈၀ ကျော်ရှိပြီး လူဦးရေ ၁ သိန်း ကျော် နေထိုင်ရာ ၆ သောင်းခန့်မှာ စစ်ဘေးဒဏ် သင့်နေသူများ ဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။ https://burma.irrawaddy.com/n ews/2020/04/08/220274.html
************
၄။ ကိုရိုနာအန္တရာယ်ကြောင့် ကချင်စစ်ဘေး ဒုက္ခသည်တွေ ရိက္ခာပိုလိုအပ်
April 7, 2020
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ရောဂါ ဖြစ်ပွားနေချိန်အတွင်းမှာ ကချင်ပြည်နယ်ထဲက စစ်ဘေးဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ စားနပ်ရိက္ခာ ကူညီ ထောက်ပံ့ပေးဖို့ စခန်းတာဝန်ခံတွေက တောင်းဆိုနေကြပါတယ်။
စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေဟာ စာဝတ်နေရေးအတွက် စခန်းအပြင်ထွက်ပြီး အလုပ်လုပ်နေရတဲ့အတွက် အပြင်က ရောဂါပိုးတွေ စခန်းကလူတွေကိုပါ ကူးစက်လာမှာကို စိုးရိမ်တဲ့အတွက် အပြင်မထွက်ဖို့ စာနပ်ရိက္ခာ ထောက်ပံ့ ပေးစေချင်တယ်လို့ မြစ်ကြီးနားမြို့ ဂျန်မိုင်ကောင့် RC စစ်ရှောင်စခန်းတာဝန်ခံ ဒေါ်ရွယ်ဂျား ကပြောပါတယ်။ ဝိုင်းမော်မြို့နယ် မိုင်နား KBC စစ်ရှောင် စခန်းက စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေလည်း စားဝတ်နေရေးအတွက် တစ်ရက်ကို အယောက်နှစ်ရာခန့် စခန်းအပြင် ဝင်ထွက်သွားလာနေတဲ့အတွက် ရောဂါပိုးပါလာမှာကို စိုးရိမ်နေရတယ်လို့ စခန်းဒုတာဝန်ခံ ဦးဘရန်မိုင် ကပြောပါတယ်။
စခန်းမှာ လူဦးရေနှစ်ထောင်လောက်ရှိနေတဲ့အတွက် လက်ဆေးရည်နဲ့ နှာခေါင်းစည်းတွေ လှူဒါန်းတာတွေ ရှိပေမယ့် လုံလောက်မှု မရှိသေးဘူးလို့လည်း ဦးဘရန်မိုင် ကပြောပါတယ်။ မြစ်ကြီးနားမြို့ တပ်ကုန်းရပ်ကွက်က စစ်ရှောင်စခန်းမှာလည်း ရောဂါကြောင့် အလုပ်တွေနားထားရတဲ့အတွက် စာနပ်ရိက္ခာတွေထောက်ပံ့ပေးဖို့ စခန်းဒုတာဝန်ခံ ဒေါ်ဒေါင်ဇေးက ပြောပါ တယ်။
ကချင်ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ လူမှုရေးဝန်ကြီး ဦးနေဝင်းကတော့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကို စာနပ်ရိက္ခာအတွက် ဆန်လှူဒါန်း တာတွေရှိတယ်လို့ပြောပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇွန်လက တစ်ကျော့ပြန် ပြန်လည်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းက စစ်ဘေးဒုက္ခသည်စခန်းပေါင်း တစ်ရာလောက်မှာ စစ်ဘေးဒုက္ခသည် တစ်သိန်းလောက်ရှိနေတာပါ။ https://www.rfa.org/burmese/news/kachin-refugees-more-foods-afarid-corona-04072020045802.html
*************
၅။ မိုင်းယန်းမြို့ထဲ ဝင်ခွင့်မရသည့် ရခိုင်တိုင်းရင်းသား ၂၇၀ ခန့်ကို မိုင်းလားအဖွဲ့ အလုပ်ပေးမည်
April 7, 2020
ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းရှိ မိုင်းယန်းမြို့ ထဲသို့ ဝင်ခွင့်မရသော ရခိုင်တိုင်းရင်းသား၂၇၀ ခန့်ကို မိုင်းလား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ (NDAA) က ဧပြီလ ၅ ရက်တွင် မိုင်းလားဒေသ (ရှမ်းပြည်နယ် အရှေ့ပိုင်း အထူးဒေသ ၄) သို့ ခေါ်ယူထားပြီး အလုပ်အကိုင် များ ပေးရန် စီစဉ်နေကြောင်း သိရသည်။အ
ဆိုပါ ရခိုင်တိုင်းရင်းသား ၂၇၀ ခန့်သည် တရုတ်နိုင်ငံတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြသူများ ဖြစ်ပြီး တောလမ်းမှတဆင့် မြန် မာနိုင်ငံထဲ ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာကြခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ ၎င်းတို့ထံတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် (COVID –19) ပါလာ မည်ကို မိုင်းယန်းမြို့ခံများက စိုးရိမ်ကာ မြို့ထဲ အဝင်မခံခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။ အထူးဒေသ ၄ ကျန်းမာရေးဌာနမှ တာဝန်ရှိသူ တဦးက “သူတို့ ဒီတိုင်းပဲ နေရင်တော့ အဆင်မပြေဘူးပေါ့။ အများစုက တော့ တနေ့လုပ်မှ တနေ့စား ဆိုတော့ အဲဒါကြောင့်ဖို့
ကျမတို့ ဒေသဘက်ကတော့ လက်ရှိလုပ်ငန်းတွေ အကုန်ရပ်သွားတာမဟုတ်တဲ့အတွက် လုပ်ငန်းလည်ပတ်နေတဲ့ နေရာမှာ နေရာချထားပြီး အဲဒီမှာ သူတို့လုပ်ကိုင်လို့ရအောင် စီစဉ်ထား တယ်” ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
NDAA ဗဟိုကော်မတီဝင် ဦးကြည်မြင့်က ရခိုင်တိုင်းရင်းသား ၂၇၀ ခန့်ကို လက်ရှိတွင် ကိုရိုနာ ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံထားရသူ ရှိ မရှိ စောင့်ကြည့်ရန် ၁၄ ရက် ကျန်းမာရေး စောင့်ကြည့်မှု ဆောင်ရွက်ထားကြောင်း ဧရာဝတီသို့ ပြောကြားသည်။ ၎င်းက “ကျနော်တို့ကတော့ ခက်ခဲမှု ရှိတယ်။ သူတို့ကို စောင့်ကြည့်မယ်ဆိုရင် နေရာထိုင်ခင်းတွေ၊ စားရေးသောက်ရေး တွေ၊ ရောဂါ ကြည့်ရှုတဲ့ ကိစ္စရော။ နိုင်ငံတော်ဘက်ကလည်း ဘာမှလာတာ မတွေ့ဘူး။ လောလောဆယ် ကျနော်တို့ပဲ လုပ်ရတော့ ခက်နေ တာပေါ့” ဟု ပြောဆိုသည်။
ရောဂါ ဖြစ်ပွားသည့်နိုင်ငံနှင့် ပြည်တွင်းမှ သွားလာသူများ မိုင်းလားဒေသ အတွင်း ဝင်ရောက်မှုကို ယာယီပိတ်ထားမည် ဖြစ်ပြီး အရေးပေါ် အခြေအနေအရ လာရောက်ရပါက မိုင်းလားအဖွဲ့၏ ဆက်ဆံရေးနှင့် ဆက်သွယ်ရေး ရုံးသို့ ၃ ရက် ကြိုတင် အကြောင်းကြားရမည် ဖြစ်ကြောင်း NDAA အဖွဲ့က မတ်လ ၂၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ချက်ထုတ်၍ ကြေညာထား သည်။ https://burma.irrawaddy.com/news/2020/04/07/220220.html
**************
၆။ ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် ကျေးလက်နေ အိမ်တလုံး ဖောက်ထွင်းခံရ စစ်ကြောင်းမှူးဝန်ခံ
April 6, 2020
သျှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်း ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်တွင် အရပ်သားနေအိမ် တလုံးဖောက်ထွင်းမွှေနှောက် ပစ္စည်းများခိုးယူခံရသည့်အပေါ် နောက်နောင်ထပ်မဖြစ်စေရဟု စစ်ကြောင်းမှူးက ဝန်ခံခဲ့ကြောင်းသိရသည်။ ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် လွယ်ကန်ကျေးရွာအုပ်စု မန်ထမ် ကျေးရွာ တွင် ယမန်နေ့( ဧပြီ ၅) ရက် ညနေပိုင်းက အိမ်ရှင်များ မရှိသည့်အချိန် အစိုးရ တပ်မတော်က နေအိမ် တံခါးများကို ရိုက်ကာ ဝင်ရောက်ပြီး အိမ်တွင်းရှိ အခြေခံ စားသောက်ကုန်များ၊ ဆေးများ ယူဆောင်သွားသည်ဟု အိမ်ရှင် နန်ထန် က သျှမ်းသံတော်ဆင့် သို့ ပြောသည်။
“ ကျမ ကလေးကို ဆေးခန်းပြပြီး အပြန်မှာ တံခါးတွေ ဖျက်ထားတယ်။ အိမ်ထဲမှာလည်း ပွနေတာပဲ။ ကလေးဆေးတွေ၊ ဓာတ်ဆားတွေအားလုံးယူသွားတယ်။ မီးဖိုချောင်ထဲမှာ ဆန်၊ဆီ၊ဆား ဘာတခုမှ မကျန်ဘူး ယူသွားကြတာ” ဟု နန်ထန် က ပြောသည်။ မန်ထမ်ကျေးရွာရှိ နေအိမ်အား သော့ဖျက်ကာ စားသောက်ကုန်ပစ္စည်းများဝင်ရောက် ယူဆောင်သွားသည့် ကိစ္စ စစ်ကြောင်းမှူးက နောက်နောင် ထိုကဲ့သို့ မဖြစ်ရဟု ဝန်ခံပြောဆိုကြောင်း လွယ်ကန် ကျေးရွာအုပ်စု မှ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးဟောင်းခေါင် က သျှမ်းသံတော်ဆင့် သို့ပြောသည်။
အစိုးရ တပ်မတော်မှ ယူဆောင်သွားသည့် စားသောက်ကုန်ပစ္စည်းများသည် COVID-19 ကာလအတွင်း သုံးစွဲရန် စုဆောင်း ထားသည့် ပစ္စည်းများ ဖြစ်ကြောင်း နန်ထန် က ပြောပြသည်။ “ ယူသွားတာ တန်ဖိုးငွေ ၅ သောင်းလောက်ပဲရှိပေမယ့် ကျမတို့ တနေ့လုပ်တနေ့စား မိသားစုတွေအတွက် ၂ ပတ်စာ ရှိတယ်” ဟု နန်ထန်က ဆိုသည်။
ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် လွယ်ကန်ကျေးရွာ အုပ်စု မန်ထမ်ကျေးရွာသည် အိမ်ခြေ ၁၅ အိမ်ကျော်သာရှိပြီး၊ ကွတ်ခိုင်မြို့မှ သွားပါက မိနစ် ၂၀ သာ ကြာကြောင်း သိရသည်။ ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်တွင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များ၊ အစိုးရ တပ်မတော်နှင့် ပြည်သူ့ စစ်များ လှုပ်ရှားကြသဖြင့် မကြာခဏ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားသည့်နေရာလည်း ဖြစ်သည်။ https://burmese.shannews.org /archives/15999
***************
၇။ ဖားအံ-ရန်ကုန် အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်း ၃ လိုင်းသာ ပြေးဆွဲ
April 7, 2020
Covid -19 ကူးစက်ရောဂါကြောင့် ဖားအံ – ရန်ကုန် ယာဉ်လိုင်းပြေးဆွဲနေမှုများကို လျှော့ချမှုများပြုလုပ်နေပြီး လက်ရှိ ဖားအံ-ရန်ကုန် အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်း ၃ လိုင်းသာ ပြေးဆွဲတော့သည်ဟု ကရင်ပြည်နယ် ဖားအံမြို့ ယာဉ်လိုင်းပေါင်းစုံ ထိန်းသိမ်းရေး ကော်မတီထံမှ သိရသည်။ အဆိုပါ ပြေးဆွဲသည့် ယာဉ်လိုင်း ၃ လိုင်းမှာ ရွှေဖားစည်၊ ရွှေမြန်မာနှင့် မိဘဂုဏ်စသည့် ယာဉ်လိုင်း များဖြစ်ပြီး နံနက်တစ်ချိန် ညတစ်ချိန်ဖြင့် ယာဉ်လိုင်း ၁ လိုင်းလျှင်အသွားအပြန် ကား ၄ စီးဖြင့်သာ ပြေးဆွဲနေကြောင်း ဖားအံမြို့ မော်တော်ယာဉ်လိုင်းပေါင်းစုံ ထိန်းသိမ်းရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းတန်က ပြောသည်။
၎င်းက“အခုက ခရီးသွားတွေသိပ်မရှိတော့ဘူး။ အများအားဖြင့် ကရင်ပြည်မှာ အလုပ်လာလုပ်တဲ့ နေ့စား အလုပ်သမားတွေ များတယ်။ အလုပ်အဆင်မပြေတော့လို့ ပြန်သွားရတာဆိုတော့ မန္တလေးလို ၂ ခုံကို တစ်ခုံပဲပေးထိုင်ပြီး ပိုက်ဆံ တိုးကောက် လည်းမရဘူး။ ကားခ ၅၅၀ဝ ပုံမှန်ပဲယူတယ်။ ယာဉ်လိုင်းဆက်ဆွဲ နေတော့ ကရင်ပြည်နယ်ကို တစ်ချို့ အလှူရှင်တွေက ရန်ကုန် က ဆေးဝါးပစ္စည်းတွေလှူဒါန်းတာတွေရှိ တဲ့အပေါ်မှာလည်း အထောက်အကူရတာပေါ့။ နိုင်ငံတော်ကနေပြီး အောင်မင်္ဂလာ အဝေးပြေးဂိတ် Lockdown မချတဲ့အထိတော့ ဒီယာဉ်လိုင်းတွေကို ပြေးဆွဲသွားမှာပါ” ဟု ဦးသိန်းတန်က ပြောသည်။
ယခုကဲ့သို့ ယာဉ်ပြေးဆွဲမှုလျှော့ချလိုက်ခြင်းမှာ ယာဉ်လိုင်း ပိုင်ရှင်များ၏ သဘောဆန္ဒများကိုရယူကာ ရောဂါ ကာကွယ်ခြင်း အားဖြင့် မိမိသဘောဆန္ဒအတိုင်းသာ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ပြီး ယခင် ယာဉ်စီးခနှုန်းထား များအ တိုင်းသာ ဆက်လက်ပြေးဆွဲနေ ကြောင်း ယာဉ်လိုင်းတာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။ ဖားအံမှ မြဝတီသို့ အိမ်စီးကားနှင့် လိုင်းကားပြေးဆွဲနေသည့် စောပိုက်ထွေး က“ နယ်စပ်ပိတ်လိုက်တော့ ဘယ် သူမှ မြဝတီကို မသွားတော့ဘူး။ ဒါပေမယ့် စားဝတ်နေရေးအရ မဖြစ်မနေသွားလာနေတဲ့ ကိုယ့်ခရီးသည်တွေ လည်း ရှိသေးတော့ ကားသမားတွေက ခရီးသည်တွေ မျှဝေရတာပေါ့။ ကျနော်က ရက်ခြားပြီးကား ပြေးဆွဲ ရသေးတယ်” ဟု ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။
ကရင်ပြည်နယ် ဖားအံမြို့အဝေးပြေးကားဂိတ်တွင် ရန်ကုန်၊ မန္တလေး ၊ တောင်ကြီး နေပြည်တော် ပုသိမ် စသည့် ယခင် ပြေးဆွဲ သည့် ယာဉ်လိုင်းပေါင်း ၃၀ ရှိကျော်ရှိသော်လည်း လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် ကူးစက်မြန် ရောဂါ အ ခြေအနေကြောင့် ယခုလ ၁ ရက် နေ့ကစပြီး ပြေးဆွဲသည့်ယာဉ်လိုင်းများ လျှော့ချလိုက်ကာ ဖားအံ-ရန်ကုန် အ ဝေးပြေးလမ်းကြောင်းတစ်ခု ထဲသာ ပြေးဆွဲတော့သည်ဟု သိရသည်။ http://kicnews.org/2020/04/%e1%80%96%e1%80%ac%e1%80%b8%e1%8 0%a1%e1%80%b6
************
၈။ ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် ကျပ်သိန်း ၁၈ ဘီလီယံ မူးယစ်ဆေးများ ထပ်မံသိမ်းဆည်းမိ
April 7, 2020
သျှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်း ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်တွင် ကျပ်သိန်း ၁၈ ဘီလီယံကျော် တန်ဖိုးရှိ မူးယစ်ဆေးဝါးများ ထပ်မံ သိမ်းဆည်းရမိ ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။ ဧပြီ ၄ ရက် မနက်ပိုင်းတွင် သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် လွယ်ခမ်းကျေးရွာရှိ လောယုံ၏ နေအိမ်ဝင်းအတွင်းရှိ မြေအိမ်ခန်းတွင် စိတ်ကြွဆေးပြား၊ ဘိန်းညိုမှုန့် များ၊ ဘိန်းစိမ်းများ စုစုပေါင်း ကျပ်သိန်းတန်ဖိုး ၁၇ ဘီလီယံ ကျော် သိမ်းဆည်းရမိခဲ့ကြောင်း တပ်မတော် ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ်ရုံးက ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ထိုနည်းတူ အဆိုပါ ရက်တွင် ဦးလောက်စိမ်း(ခ) ဦးလောက်ကျန်ရှဲ့၏ နေအိမ်တွင် စိတ်ကြွဆေးပြား တန်ဖိုးငွေ ၁ ဘီလီယံ ထပ်မံ သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သည်။ သျှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်း ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်အတွင်း ဖေဖော်ဝါရီ လကုန်မှ ဧပြီ ၄ ရက်ထိ ကျပ်သိန်း ၄၁၂ ဘီလီယံ တန်ဖိုးရှိ မူးယစ်ဆေးဝါးများ သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သည်။ https://burmese.shannews.org/archives/16020
**************
၉။ နိုင်ငံခြားမှ ပြန်လာမည့် သူများကို ဆဒုံးမြို့တွင် ထားရှိရန် စီစဉ်နေမှု ကို ဒေသခံများကန့်ကွက်
April 8, 2020
ဝိုင်းမော်မြို့နယ် တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်နှင့် နီးသောဆဒုံးမြို့တွင် နိုင်ငံခြားမှ ပြည်တော်ပြန်များကို Qurantine နေရာအဖြစ် သတ်မှတ်ရန် စီစဉ်နေမှုကို ဒေသခံများမှ သဘောမတူကြောင်း သက်ဆိုင်ရာသို့ စာတင်ထားသည်ဟု သိရသည်။
လက်ရှိ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် Covid-19 ကာကွယ်ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ပြည်တော်ပြန်များကို ဆဒုံးမြို့ အထက်တန်းကျောင်းနှင့် မူလတန်းကျောင်းတွင် Quarantine သတ်မှတ်နေရာအဖြစ် ထားရန် စီစဉ်မှုကို သဘော မတူကြောင်း အမည်မဖော်လိုသူ ဒေသခံတစ်ဦး ကချင်သတင်းဌာန KNG သို့ ပြောသည်။
“မနေ့က အုပ်ချုပ်ရေးဘက်က ဒေသခံတွေကို ခေါ်ပြီးတော့ အစည်းဝေးခေါ်လုပ်ကြတယ်။ သူတို့ဘက်ကတော့ ဒီကျောင်းမှာ ပြည်တော်ပြန်တွေကိုထားဖို့၊ ပြီးတော့ လိုအပ်တဲ့ကျန်းမာရေးနဲ့ ပတ်သက်တာအားလုံး တာဝန်ယူပေးမယ်လို့တော့ ပြောတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆဒုံးဘက်မှာက သက်ဆိုင်ရာတွေဘက် ခုချိန်ထိ ဒီရောဂါနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဂိတ်ပိတ်တာတွေလည်း မရှိသေးဘူး။ တာဝန်ယူမူအပိုင်း ၊ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားတဲ့ပိုင်းလည်း ဘာမှမတွေ့ရဘူးတော့ ဒေသခံတွေအနေနဲ့ စိုးရိမ်စရာတွေဖြစ်နေ တယ်။ ပြီးတော့ ဒီမှာထားမယ်ဆိုရင်တောင် ဒီကအခြေနေနဲ့ ဝိုင်းမော်၊မြစ်ကြီးနားဘက်ကနဲ့ မတူနိုင်ဘူး။ လိုအပ်ချက်တွေ အများကြီးရှိနေတယ်။ အဲကြောင့် ထားမယ်ဆိုရင်တောင် ပိုလုံခြုံတဲ့နေရာတွေမှာထားဖို့ပေါ့။ ဒေသခံတွေ အားလုံးနီးပါးကတော့ ကန့်ကွက်တဲ့သူတွေဘဲ အဲကြောင့် အားလုံးလက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ ကန့်ကွက်စာကို တင်ထားပါတယ်။” ဟု အမည် မဖော်လို သူ ဆဒုံးဒေသခံတစ်ဦး ပြောသည်။
“ ပြည်သူ့အစိုးရပါ ပြည်သူသဘောမတူရင် မလုပ်ပါဘူး။ ပြည်သူတွေ ဘာကြောင့် သဘောမတူတာလဲဆိုတာကို မြေပြင် အခြေနေကို ကွင်းဆင်းပြီးတော့မှ သူတို့သည် ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ အသိပညာ မရလို့ မသိလို့ ကြောက်အားပိုနေပြီလား ဆိုတာကို ကျန်းမာရေးဌာနကနေ ကွင်းဆင်းပြီးတော့ လက်ခံနိုင်တဲ့နေထားရောက်မှ ဆက်လုပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ အကယ်များ လက်မခံနိုင်ဘူးဆိုရင်တော့ အခြားနည်းလမ်းစဉ်းစားပြီး လုပ်ပါ့မယ်။” ဟု ကချင်ပြည်နယ် လူဝင်မူကြီးကြပ်ရေးနှင့် လူ့စွမ်း အား ရင်းမြစ်ဝန်ကြီး ဦးဇော်ဝင်း ပြောသည်။ လက်ရှိ ကချင်ပြည်နယ်တွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်သံသယရှိသူ ၂၂ ဦးရှိခဲ့ပြီး ဆေးစစ်ဆေး ချက်များအရ ရောဂါပိုးတွေ့ရှိခြင်းမျိုး မရှိသေးပေ။ https://burmese.kachinnews.com/2020/04/07/%e1%80%9 0%e1%80%9b%e1%80%af%e1%80%90%e1%
**************
၁၀။ လားရှိုးမြို့တွင် အသက် ၅၀ ကျော် အမျိုးသမီးကို မုဒိမ်းကျူးလွန်ရန်ကြိုးစား
April 8, 2020
သျှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်း လားရှိုးမြို့တွင် ယနေ့ မနက်ပိုင်းက အသက် ၅၀ ကျော် အမျိုးသမီးတဦးအား အမျိုးသားတဦးမှ မုဒိမ်း ကျူးလွန်ရန် ကြိုးစားခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။
ဖြစ်စဉ်မှာ ဧပြီ ၈ ရက် ယနေ့ မနက် ၆ နာရီ ဝန်းကျင်တွင် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်း လမ်းလျှောက်ထွက်သည့် အသက် ၅၀ ကျော် အမျိုးသမီးကို အမျိုးသားတဦးက လမ်းပေါ်တွင် ရိုက်နှက်လုပ်ပြီး၊ မုဒိမ်းမှု ကျူးလွန်ရန် ကြိုးစားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ အဆိုပါ အမျိုးသမီးသည် ရုန်းပြီးထွက်ပြေးရာ ရပ်ကွက် (၇) အရောက် ပတ်ဝန်းကျင်ကို အော်ဟစ် အကူအညီတောင်းရာမှ လွှတ်မြောက်လာခဲ့ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း အဆိုပါ အမျိုးသမီးကို ကူညီပေးသည့် စိုင်းထွန်းထွန်းလင်း က သျှမ်းသံတော်ဆင့် သို့ ပြောသည်။ “ ဖြစ်တာက ရပ်ကွက်(၈) မှာဖြစ်တာ။ အမျိုးသမီးကို တောထဲဆွဲသွားတယ်။ အင်္ကျ ီတွေ ချွတ်ဖို့ ဆွဲတယ်။ ရိုက်တယ်။ အမျိုးသမီး က ရုန်းထွက်လာပြီး ကျနော်တို့ ရပ်ကွက် (၇)ဘက်ရောက်လာတယ်။ ကျနော်တို့ ဝိုင်းဖမ်းလိုက်တယ်” ဟု စိုင်းထွန်းထွန်းဝင်း က ဆိုသည်။ အဆိုပါ ကျူးလွန်သည့် အမျိုးသားကို ရပ်ကွက် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး၊ ပြည်သူ့စစ် ၃ ယောက် မှ လာရောက်ခေါ်သွားကြောင်း စိုင်းထွန်းထွန်းဝင်း က ပြောသည်။ အမျိုးသမီး သည် ခန္ဓာကိုယ် တခုလုံး ရိုက်နှက်ခံရပြီး၊ အင်္ကျီများလည်း ဆုတ်ဖြဲခံထားရကြောင်း သိရသည်။
“ ကျနော်တို့ကတော့ ကျူးလွန်ဖို့ ကြိုးစားတဲ့သူကို ပြင်းထန်တဲ့ ပြစ်ဒဏ်ပေးစေချင်တယ်။ အခု က ဘယ်လို ဆောင်ရွက်မလဲ ဆိုတာ မသိဘူး။ ဆေးကြောင်နေတာလည်းဖြစ်နိုင်ပေမယ့် ထိရောက်စွာ အရေးယူစေချင်တယ်” ဟု စိုင်းလှ က ဆိုသည်။ အဆိုပါ ကိစ္စနှင့် ပတ်သက်ပြီး သျှမ်းသံတော်ဆင့် မှ လားရှိုးရဲစခန်းကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းရာ ပြန်လည် ဖြေကြားခြင်းမရှိပေ။ https://burmese.shannews.org/archives/16057
**************
၁၁။ AA အဖွဲ့ဝင်က ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် အယောင်ဆောင်ပြီး တောင်ကုတ်မြို့နယ် ဂျီဖြူတောင် ကျေးရွာတွင် နေထိုင်သည့် စစ်မှုထမ်းဟောင်း တစ်ဦးအား အဓမ္မ ဖမ်းဆီး ခေါ်ဆောင်သွားခဲ့ဟု တပ်မတော်သတင်းထုတ်ပြန်
April 7, 2020
ရခိုင်ပြည်နယ် တောင်ကုတ်မြို့နယ် မအီမြို့နယ်ခွဲ ဂျီဖြူတောင်ကျေးရွာ၌ ဧပြီ ၄ ရက် ည ၈ နာရီခွဲခန့်တွင် ကျေးရွာတွင် နေ ထိုင်သူတစ်ဦးအား AA အဖွဲ့က မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့ ယူနီဖောင်းများဝတ်ဆင်၍ ရဲတပ်ဖွဲ့ ဝင်များအဖြစ် အယောင်ဆောင်ပြီး အဓမ္မ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားကြောင်း ဧပြီ ၆ ရက်တွင် တပ်မတော်က သတင်းထုတ်ပြန်သည်။
ဖြစ်စဉ်မှာ တောင်ကုတ်မြို့နယ် မအီမြို့နယ်ခွဲ ဂျီဖြူတောင်ကျေးရွာနေ ဦးကျော်ထူး သည် နေအိမ်၌ရှိနေစဉ် ဧပြီ ၄ ရက် ည ၈ နာ ရီခွဲခန့်တွင် AA အဖွဲ့ဝင်များက မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့ ယူနီဖောင်းများဝတ်ဆင်၍ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် အယောင်ဆောင်ထား သော အမျိုးသားသုံးဦးနှင့် အရပ်ဝတ် ဝတ်ဆင်ထား သူတစ်ဦး စုစုပေါင်းလေးဦးသည် တုတ်၊ ဓား များကိုင်ဆောင်၍ ဆိုင်ကယ် နှစ်စီးဖြင့် ရောက်ရှိလာပြီး ဦးကျော်ထူးအား အကြောင်းမဲ့ ဖမ်း ဆီးခေါ်ဆောင်သွားကြောင်း သိရသည်။ ထိုသို့ AA အဖွဲ့ဝင်များ ၏ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ခြင်းခံရသူ ဦးကျော်ထူးသည် စစ်မှုထမ်းဟောင်းတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ကျေးရွာ၌ တောင်ယာလုပ်ငန်းအလုပ်ကို ရိုးသားစွာ လုပ်ကိုင် စားသောက်နေသူတစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း တပ်မတော်၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပါရှိသည်။
ထို့ပြင် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်း အခြေအနေ များနှင့်ပတ်သက်၍ တပ်မတော်က သတင်း ထုတ်ပြန်ရာတွင် မောင်တောမြို့နယ် အတွင်း လုံခြုံရေးဆောင်ရွက်နေသော တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် မောင်တော-ကျီးကန်းပြင်သွား ကားလမ်းပေါ်ရှိ ကျီးကန်းပြင် (တောင်ရွာ) အနီး၌ မိုင်းတစ်လုံးပေါက်ကွဲကြောင်း သတင်း အရ ဧပြီ ၅ ရက် ည ၉ နာရီခွဲခန့်တွင် သွားရောက်စစ်ဆေးရာ လက်နက်ငယ်ကျည် ထိမှန်ထားသော Pro Box အမျိုးအစား မော်တော်ယာဉ်တစ်စီး၊ ကားလမ်းပေါ်၌ အကျယ် ရှစ်ပေ၊ အနက် လေးပေခန့်ရှိ မြေကျင်းတစ် ကျင်း၊ ၎င်းအနီးမှ ၁၀ ပေခန့်ရှိ ဝိုင်ယာကြိုးတစ်ချောင်း၊ အေကေ ကျည်ခွံတစ်ခွံတို့ကို တွေ့ရှိခဲ့ ကြောင်းလည်း တပ်မတော်က သတင်းထုတ် ပြန်သည်။
မောင်တော-ကျီးကန်းပြင် သွား ကားလမ်းပေါ်၌ မတ် ၂၇ ရက်တွင်လည်း အရပ်ဝတ် ဝတ်ဆင်ထားသည့် မသင်္ကာဖွယ် လူနှစ်ဦး တွေ့ရှိသဖြင့် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များက ခေါ်ယူစစ်ဆေးစဉ် ဒေသန္တရ လက်လုပ်မိုင်းနှစ် လုံးအား ပစ်ချထွက်ပြေးသွား ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အဆိုပါဖြစ်စဉ်နေရာနှင့် အနီးဝန်းကျင်တစ်ဝိုက်အား လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် များက နယ်မြေလုံခြုံရေး လုပ်ငန်းများ စစ်ဆေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း တပ်မတော်က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ https://newseleven.com/ar ticle/168282
**************
၁၂။ သက်တမ်း ၂၉ နှစ်ရှိ နမ့်လန် ဘုန်းကြီးကျောင်းမီးလောင်
April 8, 2020
သျှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်း သီပေါမြို့နယ် နမ့်လန်ကျေးရွာ ၌ သက်တမ်း ၂၉ နှစ်ရှိ မြို့ဦး ဘုန်းကြီးကျောင်း မီးလောင်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ သည်။
ဧပြီလ ၈ ရက် ယနေ့မနက်ကဖြစ်ပွါးသော အဆိုပါ မီးလောင်မှုကြောင့် သက်တမ်း ၂၉ နှစ်ရှိ မြို့ဦး ပရိယတ္တိ ဘုန်းကြီးကျောင်း၊ ကျောင်းဆောင် တခုလုံး နီးပါး မီးသင့်ခဲ့ကြောင်း နမ့်လန် ကျေးရွာရှိ သျှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် (SNLD) ဥက္ကဌ စိုင်းစံလျန်းက ပြောသည်။ “ကျောင်းပေါ်မှာ ညပိုင်းဆီမီးထွန်းလေ့ မရှိဘူး၊ မီးအတောက်ဆုံးနေရာက မီတာဘုတ်ခုံနား တစ်ဝိုက်ဖြစ်နေတယ်။ ဝါယာရှောက်ခ်ဖြစ်နိုင်ချေများတယ်” ဟု စိုင်းစံ လျန်း ကပြောသည်။
မီးလောင်ချိန်သည် မနက် ၂ နာရီ စတင်လောင်ကျွမ်းပြီး မနက် ၄ နာရီ တွင် မီးငြိမ်းသတ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ “ မီးလောင် ကျွမ်းမှုကြောင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရတဲ့သူတွေတော့ မရှိဘူး။ အခုလောဆယ် ဆုံးရှုံးတန်ဖိုးငွေ မသိရသေးဘူး” သီပေါပြည်နယ် မဲဆန္ဒနယ် အမှတ် (၂) လွှတ်တော်အမတ် ဦးစိုင်းခမ်းအောင်က ပြောသည်။
မြို့ဦး ပရိယတ္တိ ကျောင်းတိုက်သည် သံဃာတော် အပါး ၅၀ ကျော် သီတင်းသုံးနေ ထိုင်ပါသည်။ မီးသင့်သည့် ကျောင်းတွင် သံဃာတော် ၃ ပါး သီတင်းသုံးတော်မူပြီး၊ အပေါ်ထပ်တွင် ကျောင်းထိုင်ဆရာတော် သီတင်း သုံး ကြောင်း သိရသည်။ https://burmese.shannews.org/archives/16045
**************
၁၃။ လွိုင်ကော်တွင် ရပ်ရွာ လူဝင်လူထွက်စောင့်ကြည့်မှုများ လုပ်လာ
April 7, 2020
ကယားပြည်နယ်၊ လွိုင်ကော်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာတချို့တွင် COVID- 19 ရောဂါ ကာကွယ်ရန် ယခုရက်ပိုင်း ကိုယ်ထူ ကိုယ်ထစနစ်နဲ့ လူအဝင်အထွက် စောင့်ကြပ်မှုများ ပြုလုပ်လာကြသည်။ လွိုင်ကော်မြို့ ထေးငှားလျား စံပြ ကျေးရွာ၊ မထောခူ ကျေးရွာအုပ်စု ပိုစာခြံ ကျေးရွာ မထောခူ အပေါ် ကျေးရွာများတွင် ရွာအဝင်လမ်း အားလုံးကို ပိတ်ထားပြီး လုံခြုံရေး အစောင့် များ ချမှတ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ တခြားနိုင်ငံများတွင် သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသူများ ခိုးပြီး ပြန်မဝင်လာနိုင် အောင် ယခုကဲ့သို့ လုံခြုံရေး အစောင့်များ ချထားရခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သတင်းထောက်များကို ပိုးစာခြံ ကျေးရွာ ဥက္ကဌ ဦးမြသောင်းက ပြောသည်။
သူက ဆက်ပြီး ရွာသူ ရွာသားများ၏ အစည်းအဝေး ဆုံဖြတ်ချက်အရ လုံခြုံရေးကို ဧပြီလ ၂ ရက်နေ့မှ ၃၀ ရက်နေ့အထိ လုပ်ဆောင်သွားမှာဖြစ်ပြီး တစ်ရက်တွင် နှစ် အိမ် အလှည့်ကျ လုံခြုံရေး တာဝန်ယူရမည် ဖြစ်ကြောင်း ဆိုသည်။ အလားတူ ထေးငှားလျား စံပြ ကျေးရွာတွင်လည်း လုံခြုံရေး ကင်းတဲများထားရှိပြီး လုံခြုံရေး အစောင့်အကြပ်များ ချထားတာကို မဇ္ဈိမ သတင်းဌာက စုံစမ်းတွေ့ရှိခဲ့သည်။
လွိုင်ကော်မြို့နယ် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ဦးစီးဌာနမှူး ဒေါက်တာထွန်းနေဝင်းက “ ကျေး ရွာရောက်ရင် ရပ်ကွက် ကျေးရွာတွေက သူသည် မြန်မာနိုင်ငံ ပြန်ရောက်တဲ့ အချိန်ကနေ ၁၄ ရက်တိတိ နေခဲ့ပြီးပြီဆိုတဲ့ အတွက်ကြောင့် သူ့ကို စိတ်ချလက်ချနဲ့ လက်ခံမယ်ပေါ့။ သို့မဟုတ်ဆိုရင်တော့ ရပ်ကွက်ကျေးရွာတွေက အခု ရွာထဲကို အဝင်မခံတာတို့၊ ဘာတို့ ရှိတယ်။ အဲဒါကြောင့် သက်သေခံ လက်မှတ်နဲ့ဆိုရင် ရပ်ရွာကလည်း စိတ်ချရတာပေါ့။” လို့ ရှင်းပြသည်။ ပြည်ပမှ ပြန်လည် ဝင်ရောက်လာသူများကို လွိုင်ကော် သူနာပြုသားဖွား သင်တန်း ကျောင်းအပြင် သာသနာ့ဗိမာန်နှင့် အား/ကာသိပ္ပံကျောင်းတို့တွင်လည်း Facility Quarantine စင်တာများ ဖွင့်လှစ်ထားကြောင်း သိရသည်။ http://www.mizzimaburmese.com/article/68690
*************
၄။ တိုင်းလိုင်ရှမ်းနီအမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ ညီလာခံ ရက်ရွှေ့ဆိုင်းထား
April 7, 2020
တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ၏ စတုတ္ထအကြိမ်မြောက် ပါတီညီလာခံကို ရက်ရွှေ့ဆိုင်းထားကြောင်း သိရသည်။ ညီလာခံကို စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ဟုမ္မလင်းမြို့ပေါ်တွင် ဧပြီ ၂၈ မှ ၃ဝ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပရန် ပြင်ဆင်လျက်ရှိ ကြောင်း ပါတီဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ဦးစိုင်းကျော်ထွေးထံမှ သိရသည်။
“အခုက ကိုရိုနာကြောင့် အစိုးရကလည်း လူစုလူဝေး မလုပ်ရဘူးဆိုလို့ နားထားရတယ်”ဟု အဆိုပါပါတီ ဟုမ္မလင်းမြို့နယ် ဘဏ္ဍာရေးမှူး ဦးရွှေဉာဏ်က ပြောသည်။ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည့် ကိုဗစ် – ၁၉ ကူးစက်ပြန့်ပွားမှု စိုးရိမ် ချက်ကြောင့် မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံး လူစုလူဝေးများ၊ ပွဲလမ်းသဘင်များ အပါအဝင် အခြား မည်သည့်ပွဲမျှ မကျင်းပရန် နိုင်ငံတော် က တားမြစ်ထားသည်။
လစ်လပ်သွားသည့် ဗဟိုကော်မတီများ ပြန်လည်ရွေးချယ်မှုများ၊ မြို့နယ်အသီးသီး၏ ပါတီအခြေအနေများကို ပါတီညီလာခံ တွင် လေ့လာသုံးသပ်မည်ဟု ဦးစိုင်းကျော်ထွေးက ဆိုသည်။ မူဝါဒအချို့ကိုလည်း ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်မှုများ၊ ပယ်ဖျက်မှုများ လုပ်ဆောင်နိုင်ကြောင်း ၎င်းက ထပ်မံပြောကြားသည်။ တိုင်းလိုင်ရှမ်းနီပါတီကို ၂ဝ၁၂ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ၂ နှစ် လျှင် တစ်ကြိမ် ပါတီညီလာခံ ကျင်းပသည်။ ၎င်းပါတီသည် ၂ဝ၁၅ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားရေးရာဝန်ကြီးနှင့် တိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦး အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ https://www.bnionline.net/mm/news-72122
**************
၁၅။ ကေအဲန်ယူ တောင်ငူခရိုင် Quarantine Center သို့ သိန်း ၁၂၀ ကျော်ဖိုးရှိ ပစ္စည်းများ လာရောက်လှူဒါန်း
April 8, 2020
ကေအဲန်ယူ-ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး၊ တောင်ငူခရိုင် ထိုလွီဝါး ကောလိပ်တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည့် ကိုဗစ် ဗိုင်းရပ်စ် စောင့်ကြည့်ရေး စင်တာ (Quarantine Center) သို့ World Concern Myanmar က ဦးဆောင်ကာ မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်း အများက ကျပ်သိန်း ၁၂၀ ကျော်တန်ဘိုးရှိ ကျန်းမာရေးနှင့် အထွေထွေသုံးပစ္စည်များ လာရောက်လှူဒါန်းသွားသည်ဟု တောင်ငူခရိုင် ဥက္ကဋ္ဌ ပဒိုစောအယ်ဝါးက ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။
“ ကျနော်တို့ ကေအဲန်ယူ၊ တောင်ငူခရိုင်က ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့(WHO)ရဲ့ လမ်းညွှန်ချက်နဲ့ အညီ ဒေသတွင်း မှာ ကိုဗစ်-ဗိုင်းရပ်စ်စောင့်ကြည့်ရေး Quarantine Center ကို ထိုလွီဝါးကျောင်းမှာ ဖွင့်လှစ်ထားတယ်။ ဒီစင်တာ ကိုကျေးရွာတွေက လိုအပ်ရင်လည်း အသုံးပြုဖို့ ပြင်ဆင်ထားတယ်။ WCM က စင်တာအတွက် ဒီနေ့အထွေထွေ ပစ္စည်းသိန်း ၁၂၀ ဖိုး လာလှူဒါန်း သွားတာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပဒိုစောအယ်ဝါးက ပြောသည်။ WCM မှ အဟာရအဖွဲ့ ခေါင်းဆောင် ကိုဇော်နိုင်ဦးက “အခုချိန်မှာ ကိုဗစ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဒေသတွင်း စိုးရိမ် လာတော့ ကာကွယ်ရေး အပိုင်းကူညီပေးတဲ့ အနေနဲ့ ကျနော်တို့ World Concern အနေနဲ့ LIFT (Livelihood and Food Security Trust Fund) ရဲ့ အလှူငွေနဲ့ အခုလို ကေအဲန်ယူ၊ တောင်ငူခရိုင် Quarantine Center ကို သွားရောက်ပံ့ပိုးတာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ကေအိုုင်စီသို့ ပြောသည်။
ကေအဲန်ယူ၊ တောင်ငူခရိုင်၊ ထိုလွီဝါး ကောလိပ်တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည့် Quarantine Center သို့ အဆိုပါ အဖွဲ့များက ကိုယ်ပူ ချိန်တိုင်းစက်၊ ကျန်းမာရေးသုံးပစ္စည်းများ၊ ရေသန့်နှင့် တကိုယ်ရေသုံး အိပ်ရာလိပ်များ အပါအဝင် စုစုပေါင်း ပစ္စည်း ၂၈ မျိုးကို လူ ၁၀ဝ ဦးစာအတွက် ဧပြီ ၈ ရက်နေ့ မွန်းလွဲပိုင်းတွင် သွားရောက် လှူဒါန်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ကေအဲန်ယူ၊ တောင်ငူခရိုင် အနေ ဖြင့် ကိုဗစ် ဗိုင်းရပ်စ် ကာကွယ်ရေးအတွက် Quarantine Center ကို ကမ္ဘာ့ ကျန်းမာရေး အဖွဲ့၏ လမ်းညွှန်ချက်နှင့်အညီ မတ်လ ကုန်ပိုင်းကတည်းက ဖွင့်လှစ်ထားပြီး စင်တာတွင် ကနဦး လူ ၅၀ ဦးစာ စောင့်ကြည့်နိုင်ရေးအတွက် ပြင်ဆင်ထားသလို လိုအပ်ပါက ထပ်မံတိုးချဲ့ နိုင်ရေးစီစဉ်ထားသည်။ ထို့အပြင် ဒေသတွင်းသို့ ပြန်လာသည့် ဒေသခံများကို လိုအပ်သလို စောင့်ကြည့်သွားမည်ဟု ခရိုင် အဆင့် တာဝန်ရှိသူများထံမှ သိရသည်။ http://kicnews.org/2020/04/%e1%80%b1 %e1%80%80%e1%80%a1%e1%80%b2%e1%80%94%e1%80
*************
၁၆။ COVID-19 ကြောင့် သျှမ်း/တောင် ကုန်စည်များ အရောင်းအဝယ် ကျဆင်း
April 8, 2020
သင်္ကြန်ကာလပင်ဖြစ်သော်ငြား သျှမ်းပြည် တောင်ပိုင်း တောင်ကြီးမြို့တွင် ကုန်စည်များ အရောင်းအဝယ် ကျဆင်းနေကြောင်း သတင်းရရှိသည်။ COVID-19 ကြောင့် စီးပွားရေး လောကတွင် ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုများရှိခဲ့ပြီး လက်ရှိမှာ အရောင်းအဝယ်ရပ်တန့် နေသည့် ပုံစံဖြစ်နေကြောင်း ကြက်သွန်ဖြူပွဲရုံ ပိုင်ရှင် နန်းမိုးမိုးဝင်း က သျှမ်းသံတော်ဆင့် သို့ ပြောသည်။
“ပွဲရုံက ဖွင့်တာတော့ ဖွင့်တယ်။ ရွာကလူတွေလဲ လာမရောင်းကြဘူး။ ဝယ်သမားတွေလဲ အခုဆို မဝယ်ဘူး။ ရပ်သွားတဲ့ ပုံစံမျိုးဖြစ်နေတယ်။” ဟု နန်းမိုးမိုးဝင်း က ပြောသည်။ ထို့ပြင် ယခင် ကာလများတွင် လိုင်းကားများ နှင့် ကုန်စည်ပို့ဆောင်မှု အလွယ်တကူ ပို့ဆောင် နိုင်သော်လည်း လက်ရှိမှာ လိုင်းကားပြေးဆွဲမှုနည်းသဖြင့် ပို့ကုန်များ နယ်သို့ပို့ရန် ခက်ခဲနေကြောင်း အင်းလေး ခရမ်းချဉ်သီး ပွဲရုံ မှ ကိုဖိုးလမင်းက သျှမ်းသံတော်ဆင့် ကို ပြောသည်။
သို့သော် လက်ရှိအချိန်ထိ ပဲစင်းငုံ ၊ ပြောင်း နှင့် နှမ်း တို့ အရောင်းအဝယ် လုပ်နေကြသေးကြောင်း၊ ကုန်သည်များ ရိုက်ခတ်မှု မရှိသေးကြောင်း သျှမ်းတောင်ကုန်စည်ဒိုင် အတွင်းရေးမှူး ဦးအောင်ဇေ ကသျှမ်းသံတော်ဆင့် သို့ ပြောသည်။ သျှမ်းပြည် တောင်ပိုင်း တောင်ကြီးခရိုင်သည် အဓိက အားဖြင့် ကုန်စိမ်းထွက်ကုန်များ ကို မြန်မာပြည်အနှံ့ တင်ပို့ရောင်းချသည့် ပင်မ ကုန်စည်ဒိုင်များဖြစ်ပြီး၊ လက်ရှိမှာ COVID-19 ကြောင့် ပို့ဆောင်ရေး များခက်ခဲမှုကြောင့် ကုန်စည် စီးဆင်းမှုလည်း ခက်ခဲမှု ရင်ဆိုင်နေရပြီး စီးပွားရေးကျဆင်းနေကြောင်း လည်း သိရသည်။ https://burmese.shannews.org/archives/16061
***************
၁၇။ မြစ်ကြီးနားမြို့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား အခမဲ့ ပေးရန် အစီအစဉ် မရှိသေး
April 8, 2020
ရန်ကုန်မြို့တွင် ဧပြီလကုန်အထိ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ၁၅၀ ယူနစ်အထိ အခမဲ့ပေးရန် ဆောင်ရွက်နေပြီဖြစ်သော်လည်း ကချင်ပြည်နယ်၊ မြစ်ကြီးနားမြို့တွင်မူ ယင်းအစီအစဉ်မရှိသေးကြောင်း ဘူးဂါးကုမ္ပဏီလီမိတက် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေး လုပ်ငန်းထံမှ သိရသည်။
ယင်းညွှန်ကြားချက်သည် သမ္မတရုံးမှသာဖြစ်ပြီး လျှပ်စစ်နှင့်စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနမှ ကုမ္ပဏီသို့ ညွှန်ကြားလာမှသာ ဆောင်ရွက် မည်ဖြစ်ကြောင်း ဘူးဂါးလျှပ်စစ်ဖြန့် ဖြူးရေး အထွေထွေမန်နေဂျာ ဦးလအောင်က ပြောသည်။ “ကျွန်တော်တို့က မြန်မာ့လျှပ်စစ် ဓာတ်အားဖြန့် ဖြူးရေးလုပ်ငန်းကဖြစ်တဲ့အတွက် အဲဒီက ညွှန်ကြားချက် ထွက်လာမှသာ ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း သွားမှာပါ”ဟု ဦးလအောင်က ပြောသည်။
ပြည်သူများ၊ ဘာသာရေးအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပြည်တွင်းလူမှုရေးအဖွဲ့အစည်းများ (သံရုံးများ၊ ကုလသမဂ္ဂနှင့် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့ အစည်းများ မပါ) အိမ်သုံးအမျိုးအစား လျှပ်စစ်ဓါတ်အား သုံးစွဲမှု (၁၅၀) ယူနစ်အထိကို ငွေကြေးကောက်ခံမှု ကင်းလွတ်ခွင့် (အခမဲ့) ဧပြီလကုန်အထိ ပေးသွားမည်ဟု အစိုးရက ဧပြီလ ၆ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ထားသည်။ https://www.bn ionline.net/mm/news-72141
*************
၁၈။ Covid – 19 ကြောင့် ချင်း မီဒီယာအချို့ရပ်နား
April 7, 2020
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ COVID-19 (ခေါ်) ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါပိုး သတင်းစာစက္ကူကတစ်ဆင့် စာဖတ်သူများထံ ကူးစက်မည်ကို စိုးရိမ်သဖြင့် ကလေးမြို့တွင် ထုတ်ဝေသည့် ချင်းသတင်းစာ နှစ်စောင် ရပ်နားထားကြောင်း သိရသည်။ ကလေးမြို့ အခြေစိုက် ချင်းမီဒီယာများဖြစ်သည့် Lairawn Post နှင့် Falam Today သတင်းစာများမှာ ချင်း(ဖလမ်း) ဘာသာဖြင့် ထုတ်ဝေလျက်ရှိရာမှ ယခုအခါ ယာယီ ရပ်နားလိုက်သည်။
တစ်ပတ်သုံးကြိမ် ထုတ် Lairawn Post စာစောင် အယ်ဒီတာချုပ်က “လောလောဆယ်တော့ ကျွန်တော်တို့ နားလိုက်တယ်၊ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျွန်တော်တို့ စာဖတ်ပရိတ်သတ်တစ်ချို့က သတင်းစာစောင်ကနေ ရောဂါကူးမှာကို ကြောက်ကြတယ်၊ ပြီးတော့ ဖြန့်ချိရေးပိုင်းမှာလည်း တစ်အိမ်တက်ဆင်း လုပ်နေတော့ တစ်ချို့လူတွေက မကြိုက်ကြဘူး၊ ဖြန့်ဝေသူကလည်း အသွားအလာ များနေတယ်၊ ဆိုတော့ အခုလို ကျွန်တော်တို့ ရပ်တန့်လိုက်ခြင်း ဖြစ်တယ်” ဟု ပြောသည်။
ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်ကို စောင့်ကြည့်သွားမည်ဖြစ်ပြီး ကပ်ရောဂါကင်းစင်ချိန်တွင် စာစောင် ပြန်လည် ထုတ်ဝေသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း တစ်ပတ်တစ်ကြိမ်ထုတ် Falam Today အယ်ဒီတာချုပ် ဆလိုင်း DL က ပြောသည်။ ဆက်လက်ပြီး သူက “ကျွန်တော်တို့ အနေနဲ့ကတော့ ကိုယ့်စာဖတ်ပရိသတ်ကို စဉ်ဆက်မပြတ် သတင်းထုတ်ပေးချင်တယ်၊ ဒါပေမဲ့ သူတို့ဖက်က အဆင်မပြေလို့သာ ဖြစ်တယ်၊ နိုင်ငံတော်က ရောဂါအခြေအနေ ပြန်ကောင်းကြောင်း ထုတ်ပြန်လာရင် တော့ သတင်းစာ ပြန်ထုတ်ဖို့ အသင့်ရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။
Salai KB Thawng က “ကျွန်တော်တို့ဖက်မှာကတော့ စာဖတ်ပရိသတ်က အဲလို ပြောတာ မရှိသေးဘူး၊ အရင်ကထက်တော့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်လာပြီးနောက်ပိုင်း စောင်ရေကျတာတော့ ရှိတယ်၊ ဒါပေမဲ့ အဲလောက်ကြီးတော့ မဟုတ်ဘူး၊ သတင်းစာကို အရင်လို ပုံမှန်အတိုင်း ထုတ်ဝေလျက်ရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။ https://www.bnionline.net/mm/news-72105
*************
၁၉။ လဝကဥပဒေနဲ့ ဖမ်းဆီးတရားစွဲခံထားရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ၁၄၀ နီးပါးအမှု ရုပ်သိမ်း
April 8, 2020
ဧရာဝတီတိုင်း ပုသိမ်မြို့နယ်မှာ ခရီးသွား အထောက်အထားမပါလို့ဆိုပြီး လဝက ဥပဒေတွေနဲ့ ဖမ်းဆီးတရားစွဲ ခံထားရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေကို ပုသိမ်မြို့နယ်တရားရုံးက ဒီနေ့ ဧပြီ ၈ ရက်နေ့မှာ အမှုရုပ်သိမ်းလိုက်ပါတယ်။ ဧရာဝတီတိုင်းအပြင် အခြား နေရာတွေမှာ လဝက ဥပဒေတွေနဲ့ ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေကိုလည်း အမှုတွေရုပ်သိမ်းပြီး ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ ပြင်ဆင်နေ ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာ နဲ့ ဖေဖော်ဝါရီတွေမှာ အထောက်အထားမပါဘဲ ခရီးသွားလို့ဆိုပြီး လဝက ဥပဒေနဲ့ ဖမ်းဆီးတရားစွဲခံထားရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ၁၄၀ နီးပါးကို ပုသိမ်မြို့နယ်တရားရုံးက ဒီနေ့ အမှုပိတ်သိမ်းလိုက်ပြီး နေရပ်ပြန်ပို့ဖို့ စီစဉ်နေတယ်လို့ အထောက် အထားမဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေအမှုကို လိုက်ပါဆောင်ရွက်ပေးနေတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးရှေ့နေ ဒေါ်သဇင်မြတ်မြတ်ဝင်းက ပြောပါတယ်။ “ ပုသိမ်ကအမှုရုပ်သိမ်းလိုက်တယ်လေ၊ သူတို့ကို မနက်ဖြန်နေရပ်ပြန်ပို့လိမ်မယ့်၊ ပထမ ၉၃ ယောက် အမှုရယ်၊ နောက်အဖွဲ့ ရယ်၊ အကုန်လုံး၊ ရုတ်သိမ်းလိုက်တယ်၊ သမ္မတရုံးအမိန့်လို့တော့ ကြားတယ် ”ပုသိမ်မြို့အနီး မြန်မာ့ပင်လယ်ပြင်မှာ ရခိုင်ပြည်နယ် ကနေ လာတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ၉၃ ဦးကို နိုဝင်ဘာလက ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး လဝက ဥပဒေနဲ့ ပုသိမ်မြို့နယ်တရားရုံးမှာ စစ်ဆေးနေတာပါ။
ပြည်ထောင်စုအဆင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနဲ့ ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတွေကို RFA က ဆက်သွယ် မေးမြန်းပေမယ့် လက်ခံဖြေကြားခြင်း မရှိပါဘူး။ ဖမ်းပြီး တရားစွဲခံထားရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေကို လွှတ်ပေးတဲ့လုပ်ရပ်ကို ကြိုဆိုတယ်လို့ အစ္စလာမ်ဘာသာရေး ခေါင်းဆောင်လည်းဖြစ် ကိုဖီအာနန်ကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်လည်းဖြစ်တဲ့ ဦးအေးလွင် က ပြောပါတယ်။
ဧပြီ ၇ ရက် မနေ့ကတော့ မင်းဘူးမြို့နယ်မှာ ရိုဟင်ဂျာ ၂၁ ဦးကို အမှုရုတ်သိမ်း ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဧပြီ ၉ ရက် မနက်ဖြန်မှာလည်း လှည်းကူးတရားရုံးမှာ တရားစွဲခံထားရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ၇၀ အမှုကို ရုပ်သိမ်းပေးဖို့ ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အလားတူ အမှု တွေဟာ ဧရာဝတီ၊ မကွေး၊ ရန်ကုန်အပြင် ပဲခူး၊ ကရင် စတဲ့ တိုင်းနဲ့ ပြည်နယ်တွေမှာလည်း ရှိနေပါတယ်။ https://www.rfa.org/burmese/news/arrested-rohingya-about-140-cases-closed-04082020080557.html
**************
၂၀။ ကိုရိုနာကပ်ရောဂါကြောင့် ဖားကန့် ကျောက်စိမ်း လုပ်ကွက်ချထားပေးမှု ရက်ရွေ့ဆိုင်း
April 8, 2020
ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်ရတနာနယ်မြေတွင် ဒေသခံများအတွက် လက်လုပ်လက်စားလုပ်ကွက်ချထားပေးရန် ဧပြီလတွင် စီစဉ်ထားသော်လည်း Covid-19 ကြောင့် ရက်အကန့်အသတ် ရွေ့ဆိုင်းထားကြောင်း သိရသည်။
“ကျနော်တို့ဘက်ကတော့ အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီ။ ခွင့်ပြုမိန့်မှာ လက်မှတ်ထိုးပေးရုံဘဲ ဒါပေမယ့် လုပ်ကွက်စီစစ်ချထားပေးမယ့် မြို့နယ်လုပ်ကွက် စီစစ်ချထားရေးအဖွဲ့က ဒီကြားထဲမှာ Covid ဖြစ်လိုက်တဲ့ချိန်ကျတော့ ရုံးဝန်ထမ်းတွေက တစ်ဝက် လျော့ ထားတဲ့ချိန်ကျတော့ ဒေါက်တိုင်တွေဘာတွေ စိုက်တဲ့ချိန်ကျရင် ဝန်ထမ်းအင်အားနည်းနေတဲ့တွက် ကြန့်ကြာနှောင့် နှေးမှုတွေ ဖြစ်နိုင်တယ်။” ဟု သယံဇာတနဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီး ဦးဒရှီလဆိုင်း ပြောသည်။
ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်ဒေသခံများကို ဦးစားပေးပြီး ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် လက်လုပ်လက်စား လုပ်ကွက်ပေါင်း ၃၇၆ ကွက်အား လုပ်ကွက်ဖော်နိုင်ခဲ့သော်လည်း လာရောက်လျှောက်ထားသူများသည် ၁၄၁ ယောက်သာရှိခဲ့သည်။ ထိုအထဲ စည်းကမ်းချက်နှင့်အညီ စီစစ်ပြီးနောက် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် လုပ်ကွက်ပေါင်း ၈၄ ကွက်ကို စတင်ချပေးရန် စီစဉ်နေချိန် ဖြစ်သည်။
လက်လုပ်လက်စားလုပ်ကွက် တစ်ကွက်၏အကျယ်အဝန်းသည် ၁ ဧက ဖြစ်ပြီး သတ်မှတ်ကာလသည် ၁ နှစ်ဖြစ်သည်။ လက်လုပ်လက်စား လုပ်ကွက်မြေနေရာများသည် တာမခံ၊ ဟောင်ပါး ဧရိယာတွင် ၂၃၉ ကွက်၊ မရှီကထောင်၊ ဂျန်ခပ် ဧရိယာတွင် ၅၄ ဧက၊ နမ္မဖြစ်ဧရိယာတွင် ၈၃ ဧက ရှိပြီး လုပ်ကွက်စုစုပေါင်း ၃၇၆ကွက်ရှိကြောင်း သက်ဆိုင်ရာဌာနမှ သိရ သည်။ ကချင်ပြည်နယ်တွင် ဖားကန့်မြို့တွင် ပြည်ထောင်စုမှ ကျောက်စိမ်း တူးဖော်ခွင့်ဧရိယာ စုစုပေါင်း၂၇၇၄၀ ဧကရှိသည်။ https://burmese.kachinnews.com/2020/04/08/%e1%80%80%e1%80%ad%e1%80%af%e1%80%9b%e1%
**************
၂၁။ ကျောက်ဖြူ မြို့ပေါ်တွင် ဆန်ရိက္ခာရောင်းချပေးနေ
April 8, 2020
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်ဖြူမြို့ပေါ်ရှိ ရမ္မာဝတီခန်းမမှာ ဧပြီ ၅ ရက်က စတင်ပြီး မိသားစုတစုကို ဆန်တစ်အိတ်နှုန်းနဲ့ အရင်း အတိုင်း ရောင်းချပေးနေတယ်လို့ ကျောက်ဖြူ လူငယ်များအဖွဲ့က သိရပါတယ်။
COVID-19 ကူးစက်မြန်ရောဂါကြောင့် အခြေခံစားသောက်ကုန်တွေဖြစ်တဲ့ ဆန်ဈေးကို ထိန်းပေးနိုင်ဖို့နဲ့ အခြေခံလူတန်းစား တွေ စားသုံးနိုင်ရန်ရည်ရွယ်ပြီး ရောင်းချပေးနေတာလို့ ကျောက်ဖြူလူငယ်အဖွဲ့ ဦးဆောင်သူ ဦးလှမျိုးကျော်က ပြောပါတယ်။ “အခြေခံလူတန်းစားတွေကို အဓိကထားပြီးတော့ ကျနော်တို့အနေနဲ့ရောင်းတယ်။ ရောင်းတဲ့နေရာမှာ ကျောက်ဖြူ လူငယ်အဖွဲ့ လို့ ခေါ်တဲ့ စေတနာ့ဝန်ထမ်းတွေပေါ့။ အဲဒီသူတွေကပဲ ဒီလူဟာ အမှန်တကယ် ရောင်းချသင့်တယ်၊ ဒီလူတွေဟာအမှန် တကယ် ကြပ်တည်းတယ်၊ ဒီလူတွေဟာ အမှန်တကယ် လက်လုပ်လက်စားတွေ ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို စိစစ်ပြီးတော့ လောလော ဆယ် အိမ်ထောင်စု တစုကို ဆန် ၃ တောင်းတစ်အိတ် ရောင်းချပေးနေပါတယ်။ အခုကျနော်တို့ရောင်းနေတဲ့ဆန်ဟာ ဆန် ၃ တောင်းကို ၁၄၀ဝဝ လောက်နဲ့ ကျနော်တို့ ရောင်းချပေးနေပါတယ်။ အဲဒါလည်း အရင်းအတိုင်းပဲ အမြတ်အစွန်းမပါပဲ ရောင်းချ ပေးနေတာဖြစ်ပါတယ်”လို့ ပြောပါတယ်။
အခုလို ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ ဖြစ်ပွားနေတဲ့အချိန်မှာ လူတွေဟာ စိုးရိမ်မှုတွေ ရှိနေကြတာ ကြောင့် အဓိက စားသောက်ကုန် ဖြစ်တဲ့ ဆန်တွေကို အဆမတန်ဝယ်ယူလာနေပြီး ဆန်ဈေးမြင့်တက်မှုရှိလာတဲ့အတွက် အခုလိုအခြေခံလူတန်းစားတွေ ဝယ်ယူ စားသောက်နိုင်အောင် ရောင်းချပေးနေတာဟာ အင်မတန် ကောင်းမွန်တဲ့ လုပ်ရပ်ဖြစ်တယ်လို့ ကျောက်ဖြူမြို့ခံ ဦးထွန်းနိုင်က ပြောပါတယ်။ http://burmese.dvb.no/archives/381206
***************
၂၂။ ကျောက်တော်တွင် လူငယ် ၁ ဦး ကျည်ထိ
April 8, 2020
ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်မြို့နယ် လမ်းမတော်ကျေးရွာတွင် ဧပြီလ ၇ ရက်နေ့ ညနေ ၇ နာရီ ဝန်းကျင်က လူငယ် ၁ ဦး ကျည်ဆန်ထိမှန်၍ ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့ကြောင်း သတင်း ရရှိသည်။ အဆိုပါ ကျည်ထိမှန်၍ ဒဏ်ရာရရှိသူမှာ အသက် ၁၇ နှစ်အရွယ် ကိုညီအောင်ခန့် ဖြစ်ပြီး ယမန်နေ့ ညနေပိုင်းက အိမ်ရှေ့တွင် ထိုင်နေစဉ် ကျည်ထိခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ဖခင်ဖြစ်သူ ဦးသန်းလွင် က ပြောသည်။ ဒဏ်ရာရသူ ကိုညီအောင်ခန့်၏ ဖခင် ဦးသန်းလွင်က “မနေ့က ညနေ ၇ နာရီ ဝန်းကျင်လောက်မှာ ကျနော်တို့ တီဗွီထိုင် ကြည့်နေကြတယ်။ ကျနော့်သားက အိမ်ရှေ့ထွက်ပြီး ထိုင်တဲ့အချိန် သေနတ်ပစ်သံတွေ ကြားတယ်။ ခဏငြိမ်သွား တယ်။ နောက်ထပ် ပစ်သံတွေကြားတယ်။ သားက အိမ်ထဲ ပြေးဝင်လာပြီး ရေလာသောက်ချိန် သူ့ ကျောကုန်းမှာ သွေးတွေ ထွက် နေတယ်။ သားလေး မင်းကျောကုန်းမှာ ဘာလဲ သွေးတွေလား ဆိုမှ သူကျည်ဆန် မှန်တာကို သိတာ” ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
ကာယကံရှင် မိသားစုဝင်များကတော့ မည်သည့်နေရာက ပစ်ခတ်သည်ကို မသိရှိသော် လည်း သေနတ်သံများမှာ ကျေးရွာ အနီးတွင် ရှိသည့် ၃၇၄ ခြေမြန်တပ်ရင်းဘက်မှ ကြားရသည်ဟု ဆိုသည်။ “ဘယ်က ပစ်တယ်ဆိုတာကျနော်တို့လည်း အတိ အကျ မသိဘူး။ သေနတ်သံတွေက အမှတ် ၃၇၄ တပ်ရင်းနားက စံကား တောင်ပေါ်ကနေ ကြားရတယ်။ မနေ့က တိုက်ပွဲဖြစ် တာလည်း မရှိဘူး။ ဘာကြောင့် ပစ်တယ်ဆိုတာလည်း ကျနော်တို့ မသိနိုင်ဘူး” ဟု ဦးသန်းလွင်က ဆက်လက်ပြောကြား သည်။
ယင်းဖြစ်စဉ်ကို တပ်မတော်သတင်းပြန်ကြားရေးအဖွဲ့မှ ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းအား မေးမြန်းရာ ယမန်နေ့က ကျောက်တော် မြို့ နယ်အတွင်း အဆိုပါ ဖြစ်စဉ်မျိုး ဖြစ်ပွားမှု မရှိကြောင်း ဧရာဝတီသို့ ဖြေကြားသည်။ https://burma.irrawaddy.com/n ews/2020/04/08/220309.html
**************
၂၃။ ပလက်ဝ ဒုက္ခသည် နှစ်ထောင်ကျော်အတွက် ဆန်အရေးတကြီး လိုအပ်နေ
April 8, 2020
တိုက်ပွဲတွေကြောင့် စစ်ဘေးဒုက္ခသည် နှစ်ထောင်ကျော်ရှိလာတဲ့ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့မှာ ဆန်ပြတ်လပ်နေတဲ့အတွက် ဆန်တင်ပို့ခွင့်ရဖို့ အရေးတကြီး လိုအပ်နေပါတယ်။ ဒုက္ခသည်တွေအပြင် ဒေသခံတွေအတွက်ပါ ဆန်အရေးတကြီးလိုအပ် နေတယ်လို့ ချင်းပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ ဝန်ကြီးဟောင်း ဆလိုင်းအိုက်ဇက်ခင်က RFA ကို ပြောပါတယ်။
ပလက်ဝမြို့ကနေ နှစ်နာရီခရီး ဝေးကွာတဲ့ ဆမီးမြို့မှာ ဆန်အိပ် လေးထောင်လောက် ရောက်နေသလို စစ်တွေမြို့မှာလည်း ဆန်အိတ် ခြောက်ထောင် ဝယ်ယူထားပြီး နယ်မြေမအေးချမ်းတဲ့ ပလက်ဝမြို့ကို တင်ပို့နိုင်ဖို့ စောင့်ဆိုင်းနေကြတာပါ။ ဆန် အမြန်ဆုံးတင်ပို့နိုင်ရေး ကြိုးစားနေတယ်လို့ ချင်းပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ စည်ပင်သာယာရေးဝန်ကြီး ဦးစိုးထက်က ပြောပါတယ်။ ဆမီးမြို့ကနေ ဆိုင်ကယ်တစ်စီးကို ဆန်နှစ်အိတ်စီတင်ပြီး သယ်ကြသူတွေရှိပေမယ့် ဒါဟာ လိုအပ်ချက်ကို မဖြည့်ဆည်းရုံ သာမက သယ်ယူပို့ဆောင်စရိတ်လည်း အဆမတန်ကြီးနေပါတယ်။ ပလက်ဝမြို့မှာ ဆန်ကြမ်းတစ်အိတ်ကို ငွေခုနှစ်သောင်း ပေးရင်တောင် လိုသလောက် ဝယ်မရဘူးလို့ ဒုက္ခသည်တွေကို အကူအညီပေးနေတဲ့ ပလက်ဝဒေသခံ တစ်ယောက်က ပြောပါ တယ်။
ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ် WFP ကတော့ ဆမီးမြို့ကို ထွက်ပြေးလာတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကို စားနပ်ရိက္ခာ ပေးပို့နိုင်ခဲ့ တယ်လို့ ဧပြီ လ ၃ ရက်နေ့မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ လူ ၂၆၀ဝ စာ စားသုံးဖို့အတွက် ဆန်၊ ဆီ၊ ဆား နဲ့ မီးဖိုချောင်သုံး ပစ္စည်းတွေ နှစ်လစာ လုံလောက်အောင် ပေးပို့ထားပြီး၊ အာဟာရချို့တဲ့တဲ့ မိခင်နဲ့ ကလေးငယ်တွေအတွက် သင့်တော်မယ့် အစားအသောက်တွေ နောက်ထပ် ပေးပို့ဖို့ စီစဉ်နေတဲ့အကြောင်း၊ အဲဒီ မြို့နယ်ထဲမှာ ရှိနေသေးတဲ့ တခြား စစ်ဘေးဒုက္ခသည် တွေကို ပေးပို့နိုင်ဖို့လည်း ကြိုးစားနေတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ https://www.rfa.org/burmese/ne ws/paletwa-food-shortages-04082020100033.html
**************
၂၄။ မိုင်းတုံမြို့နယ်၌ COVID-19 စောင့်ကြည့်နေရာ ဟန်ပြလုပ်ဆောင်ခဲ့ဟု လွှတ်တော်အမတ် တိုင်ကြား
April 9, 2020
ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် ရှမ်းပြည်နယ်၊ ပုံပါကျင်ဒေသမှာ COVID-19 ရပ်ရွာအခြေပြု facility quarantine နေရာကို ဟန်ပြ လိမ်လည်ပြသခဲ့တယ်ဆိုပြီး မြို့နယ်အထွေအထွေအုပ်ချုပ်ရေးမှူးကို ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်က ရှမ်းပြည်နယ် အစိုးရထံ တိုင်ကြားထားပါတယ်။ မိုင်းတုံမြို့နယ်မှာ ပြည်ပက ပြန်လာသူတွေအတွက် Facility Quarantine အဖြစ် ပုံပါလ ကျင်မြို့ အ.ထ.က ကျောင်းမှာ ၁၂ ဦး၊ နားကောင်းမူရွာ အ.ထ.ကမှာ ၂၈ ဦးနဲ့ နမ့်ဟူးခွန် ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းမှာ ၂၅ ဦး ကို ထားဖို့ စီစဉ်ထားခဲ့တာပါ။
ဒီနေရာကို ခရိုင်တာဝန်ရှိသူတွေက သွားရောက်စစ်ဆေးပြီး ပြန်လည်ထွက်ခွာသွားစဉ် ပြင်ဆင်ထားတဲ့ပစ္စည်းတွေကို သိမ်းဆည်းကာနေအိမ်တွေကို ပြန်သွားခဲ့ ကြကြောင်းကို ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်က နောက်နှစ်ရက်အကြာမှ သိရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဧပြီ ၇ ရက်မှာ ဒုခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးနဲ့ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တို့က ထပ်မံသွားရောက် စစ်ဆေးခဲ့ရာမှာ အဆိုပါနေရာတွေမှာ Facility Quarantine ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်ထားမှု မရှိတော့တာကို စစ်ဆေးတွေ့ ရှိခဲ့ တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုလုပ်ဆောင်တာဟာ ပြည်သူအပေါ် လိမ်လည်တာဖြစ်ပြီး အမျိုးသားသစ္စာဖောက်ဆိုကာ ပြည်နယ်ဝန် ကြီးချုပ်ထံ ဖုန်းဆက်တိုင်ကြားခဲ့တာလို့ ရှမ်းပြည်နယ်အရှေ့ပိုင်း မိုင်းတုံမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးအောင်ကျော်ဦးက သူရဲ့လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာမှာ ပြောပါတယ်။
မိုင်းတုံမြို့နယ်အတွင်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ရောဂါပြန့်ပွားမှုမရှိစေရေး ပြည်ပက ပြန်လာသူတွေကို Facility quarantine အဖြစ်ထားရှိဖို့ COVID-19 ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ကုသရေး အမျိုးသားအဆင့်ဗဟိုကော်မတီက မတ်လ ၃၀ ရက်မှာ ညွှန်ကြားပါ တယ်။ ပြည်ပက ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာသူတွေ သက်ဆိုင်ရာကို သတင်းပို့ကြဖို့နဲ့ မိမိနေထိုင်ရာဒေသရှိ facility quarantine ပြင်ဆင်ထားတဲ့ နေရာတွေကို ကိုယ့်အသိစိတ်ဓာတ်နဲ့ မပျက်မကွက် သွားရောက်နေထိုင်ဖို့ သက်ဆိုင်ရာက အကြိမ်ကြိမ် အသိပေးနှိုးဆော်ထားပါတယ်။ http://burmese.dvb.no/archives/381453
**************
၂၅။ စစ်ရှောင်စခန်းပြင်ပ တစ်ညအိပ်ပြန်လာသူများ Quarantine ၁၄ ရက် စောင့်ကြည့်ခံရ
April 9, 2020
ကချင်ပြည်နယ်ရှိ စစ်ရှောင်စခန်းအချို့တွင် သက်ဆိုင်ရာမှညွှန်ကြားထားခြင်းမရှိသော်လည်း စခန်းပြင်ပသို့ တစ်ညအိပ်ပြီး ပြန်ရောက်လာသူများကို ၁၄ ရက်သီးသန့်ထား စောင့်ကြည့်လျှက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
“Camp ထဲကလူတွေလည်း တစ်ညလောက်အပြင်ထွက်တာနဲ့ မဝင်ခိုင်းတော့ဘူး။ တစ်ညအိပ်ပြီးပြန်လာတဲ့သူတွေကို ကလေးမူကြိုကျောင်းမှာ ၁၄ ရက်ထားတယ်။ အဖျားတိုင်းတာတွေလုပ်ပေးတယ်။ ၁၄ ရက်အတွင်းဘာမှမဖြစ်တော့ဘူးဆိုမှ Camp အထဲကိုဝင်ခိုင်းတာဖြစ်တယ်။ ကျနော်တို့အနေနဲ့လည်းသူတို့ကို နားလည်အောင်ပြောပြထားတွေရှိတယ်။ ဒီလိုလုပ်ရ ခြင်းက Campတွင်းမှာရှိတဲ့သူတွေအားလုံးရဲ့ ကျန်းမာရေးအတွက်ဖြစ်တယ်ဆိုပြီး သေချာပြောပြပြီးမှ သီးသန့် ၁၄ ရက် ထား တာ ဖြစ်တယ်။” ဟု မြစ်ကြီးနား ပလန ရပ်ကွက် Trinity စစ်ရှောင်စခန်းမှ ဒုတာဝန်ခံ ဦးဘရန်ရှောင် ပြောသည်။
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကာကွယ်ထိန်းချုပ်နိုင်ရန်အတွက် လူစုလူဝေး မပြုလုပ်ရန်၊ လက်ဆေးခြင်း၊ မိမိအိမ်တွင်နေခြင်း စသည့် အမိန့်ညွန်ကြားချက်များကို သက်ဆိုင်ရာမှ ထုတ်ပြန်ထားသော်လည်း လူထူထပ်သည့် စစ်ရှောင်စခန်းများတွင် ခက်ခဲမှုရှိနေကြ သည်ကို တွေ့ရသည်။ အလားတူ မိုင်းနား KBC စစ်ရှောင်စခန်းတွင်လည်း အဆိုပါ စနစ်ကို အသုံးပြုနေသည်ဟု သိရသည်။
“စခန်းထဲမှာ ရောဂါတစ်ယောက်မှာရှိပြီဆိုရင် စခန်းတစ်ခုလုံးကူးသွားနိုင်တယ်။ ကျနော်တို့ဒီလိုလုပ်ရခြင်းက ကြိုတင် ကာကွယ်တဲ့ အနေနဲ့လုပ်ရတာဖြစ်တယ်။ တစ်ချို့နားမလည်တာတွေတော့ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စခန်းလိုအပ်ချက်ကြောင့် လုပ်ရတာဖြစ်တဲ့တွက် အပြင်မှာတစ်ညလောက်ထွက်အိပ်တာနဲ့ သီးသန့်စီစဉ်ထားတဲ့အဆောင်မှာနေရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နေ့ချင်းပြန် သို့မဟုတ် ခနတစ်ဖြုတ်ဈေးဝယ်သွားတာမျိုးမှလွှဲပြီး ပေးမထွက်ဘူး” ဟု မိုင်းနား (KBC) စစ်ရှောင်စခန်းတာဝန်ခံ ဆရာ ဘရန်မိုင်က ဆိုသည်။
သို့သော်လည်း ယခုစစ်ရှောင်စခန်များတွင် သီးသန့်စောင့်ကြည့်ခံထားရသူများသည် စခန်း၏လိုအပ်ချက်အရ စခန်းတွင်း နေထိုင်သည့် သူများအားလုံး၏ သဘောတူညီချက်ဖြင့်ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ https://burmese.kach innews.com/2020/04/09/%e1%80%85%e1%80%85%e1%80%ba%e1%80%9b%e1
***************
၂၆။ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက သက်သေအထောက်အထားများ ဖျောက်ဖျက်ပါက အရေးယူမည်
April 9, 2020
ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက သက်သေအထောက်အထားနဲ့ ပစ္စည်းတွေကိုထိန်းသိမ်းထားဖို့နဲ့ ဖျောက်ဖျက်တယ်ဆိုရင် အရေးယူဖို့ နိုင်ငံတော်သမ္မတက ညွှန်ကြားလိုက်ပါတယ်။ ရခိုင်အရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး လွတ်လပ်တဲ့စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မရှင် (ICOE)ရဲ့ အပြီးသတ် အစီရင်ခံစာအရ ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်ရုံးနဲ့ စစ်ဥပဒေချုပ်ရုံးတို့က အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထားတဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေကို ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ စုံစမ်းစစ်ဆေးတာတွေလုပ်မှာ ဖြစ်တာကြောင့်လို့ဆိုပါတယ်။
ကော်မရှင်ရဲ့ အပြီးသတ်အစီရင်ခံစာမှာပါတဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေအတွက် သက်သေအထောက်အထား ဖြစ်နိုင်တဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း ဧရိယာ တခုခုမှာပါတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းနိုင်တဲ့ ပစ္စည်းတွေ၊ မရွှေ့ပြောင်းနိုင်တဲ့ ပစ္စည်းတွေကို မဖျက်ဆီးဖို့ တားမြစ်ပါ တယ်။ လူအုပ်စုတစုရဲ့ အဖွဲ့ဝင်တွေကို သတ်တာ၊ စိတ်ပိုင်းနဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြင်းပြင်းထန်ထန် နာကျင်စေတာ၊ လူအုပ်စု တစု လုံးကိုဖြစ်ဖြစ် တစိတ်တပိုင်းကို ဖြစ်ဖြစ် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာပျက်စီးစေဖို့ အကွက်ဆင်ပြီး ဘဝရပ်တည်တဲ့ အခြေအနေကို ရည်ရွယ် ချက်ရှိရှိထိခိုက်စေတာ၊ ကလေးမွေးဖွားတာကို တားမြစ်ဖို့ ရည်ရွယ်ပြီး အစီအမံတွေ ချမှတ်ခဲ့တာ၊ လူအုပ်စုတစုထဲက ကလေး တွေကို တခြားအုပ်စုဆီကိုအဓမ္မလွှဲပြောင်းခဲ့တာတွေအတွက် သက်သေဖြစ်စေမယ့် အရာတွေကိုလည်း မဖျောက်ဖျက်ဖို့ တားမြစ်ထားပါတယ်။
ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဌာနတွေ၊ ပြည်နယ်အစိုးနဲ့ သူတို့ရဲ့ လက်အောက်ခံအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ဌာနတွေ၊ ရုံးတွေနဲ့ ဝန်ထမ်းတွေက အဲဒါတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သက်သေတွေကို မဖျက်ဆီးဖို့၊ ဖျက်ဆီးတာကို ခွင့်မပြုဖို့ သမ္မတက တားမြစ်လိုက်ပါတယ်။ ကျူးလွန် ဖောက်ဖျက်တဲ့ ဘယ်သူ့ကိုမဆို ဥပဒေ နဲ့ အညီ အရေးယူဖို့အတွက်လည်း ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဌာနတွေ နဲ့ ပြည်နယ် အစိုးရကို ညွှန်ကြားထားပါတယ်။ အစိုးရအနေနဲ့ အပြီးသတ်အစီရင်ခံစာမှာပါတဲ့ ဖြစ်စဉ်နေရာတွေရဲ့ လက်ရှိအခြေအနေကို မှတ်တမ်းတင် စာရင်းပြုစုဖို့အတွက် မြေပြင်နဲ့ ဂြိုဟ်တုပုံတွေသုံးပြီး လုပ်ဆောင်နေသလို ရခိုင်မြောက်ပိုင်း ဖြစ်စဉ်တွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ စာရွက်စာတမ်း၊ အသံဖိုင်၊ ဗွီဒီယိုဖိုင်၊ ဓာတ်ပုံနဲ့ တခြားအချက်အလက်တွေကိုလည်း ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဌာန တွေနဲ့ ပြည်နယ်အစိုးရက ထိန်းသိမ်းဖို့ ညွှန်ကြားထားပါတယ်။
လွတ်လပ်တဲ့စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မရှင် (ICOE) ကို ရခိုင်ပြည်နယ်မှာဖြစ်ခဲ့တဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေ အတွင်း လူ့အခွင့်အရေး ချိူး ဖောက်တာတွေ ရှိတယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေအပေါ် စုံစမ်းဖို့ ဖိလစ်ပိုင် ဒုနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်း ဦးဆောင်တဲ့ အဖွဲ့ဝင် ၄ ယောက်နဲ့ ၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၅ ရက်က သမ္မတအမိန့်နဲ့ ဖွဲ့စည်းပေးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အပြီးသတ်အစီရင်ခံစာကိုတော့ ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက်က သမ္မတဆီကို ပေးအပ်ခဲ့ပြီး တပ်မတော်နဲ့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက နယ်မြေရှင်းလင်းရေးလုပ်ရာမှာ ရာဇဝတ်မှုတွေ၊ ဆိုးရွားတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေနဲ့ ပြည်တွင်း တည်ဆဲဥပဒေတွေကို ချိုးဖောက်ခဲ့တယ်လို့ ကော်မရှင်က ကောက်ချက်ချထားပြီး အကြံပြုချက် ၂၂ ချက်ကိုလည်း ထည့်သွင်းဖော်ပြထားတာပါ။ http://burmese.dv b.no/archives/381446
**************
၂၇။ သထုံမြို့ပေါ် ရပ်ကွက်များရှိ အခြေခံ လက်လုပ်လက်စား ပြည်သူများ စားရေးသောက်ရေး အဆင်ပြေစေရန် စားသောက်ကုန် များကို ထက်ဝက်ဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးသည့် အစီအစဉ် ပြုလုပ်
April 9, 2020
သထုံမြို့ပေါ် ရပ်ကွက်များရှိ အခြေခံ လက်လုပ်လက်စား ပြည်သူများ စားရေးသောက်ရေး အဆင်ပြေစေရန် သထုံမြို့နယ် ပြည်နယ်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များ၊ အလှူရှင်များ၊ လုပ်ငန်းရှင်များ စုပေါင်းကာ စားသောက်ကုန်များ ထက်ဝက် ဈေးနှုန်းဖြင့် ရပ်ကွက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ရုံးများမှတစ်ဆင့် ရောင်းချပေးသည့် အစီအစဉ်အား ဧပြီ ၈ ရက် မှ စတင်ကာ ပြုလုပ်ပေး လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
လက်ရှိ COVID-19 ကူးစက်ရောဂါ ဖြစ်ပွားနေသည့် ကာလအတွင်း အခြေခံလုပ်သားများ အနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ အလုပ် အကိုင်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး တချို့လည်း ရပ်နားထားရခြင်း၊ တချို့လည်း အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်သွားရခြင်းများ ရှိနေကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် နေ့စဉ်စားဝတ်နေရေးအတွက် အခက်အခဲများ ဖြစ်လာနေကြောင်း၊ ယင်းအပေါ်မှာ မျှဝေသည့်ပုံစံဖြင့် စားသောက် ကုန်များအား ထက်ဝက်ဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးနိုင်ရန် စီစဉ်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်းနှင့် သထုံမြို့ပေါ် (၅) ရပ်ကွက်ရှိ အခြေခံ လက်လုပ်လက်စား အိမ်ထောင်စု ၂၅၀ အား Pilot Project အနေဖြင့် အခြေခံ စားသောက်ကုန်များဖြစ်သည့် ဆန်၊ ဆီ၊ ဆား၊ ငရုတ်၊ ကြက်သွန် စသည်တို့အား ထက်ဝက်ဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးရခြင်းဖြစ်ကြောင်း သထုံမြို့နယ် မဲဆန္ဒနယ်မြေ အမှတ် (၂) ပြည်နယ်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးအောင်ကျော်သူက ပြောကြားသည်။
သထုံမြို့ အောက်ကျင်းရပ်ကွက်နေ ဒေါ်အေးခိုင်က “မိသားစုဝင်ကတော့ လေးဦး ရှိပါတယ်။ နှစ်ဦး ကတော့ အိမ်ထောင် ကျကုန်ပြီ။ အငယ်ကောင်လေးနဲ ့ကျွန်မနဲ ့နှစ်ဦးတည်းနေတယ်ပေါ့။ အငယ်ကောင်လေးက ရှာကျွေးနေတယ်ပေါ့။ သူက ကြုံရာကျပန်း အလုပ်လုပ်ပါတယ်။ လက်ရှိအခြေအနေအရ စုဆောင်းထားတာလေးတွေ ထုတ်စားနေရတာပေါ့” ဟု ပြော ကြားသည်။
အဆိုပါ သထုံမြို့ပေါ် ရပ်ကွက်များရှိ အခြေခံ လက်လုပ်လက်စား ပြည်သူများ စားရေးသောက်ရေး အဆင်ပြေစေရန် စားသောက်ကုန်များကို ထက်ဝက်ဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးသည့် အစီအစဉ်အား ဧပြီ ၈ ရက် မှ ဧပြီ ၂၀ ရက်အထိ သထုံမြို့ပေါ်ရပ်ကွက် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံးများတွင် ရောင်းချပေးမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ https://news-eleven.co m/article/168518
မှတ်ချက်။ သက်ဆိုင်ရာ သတင်းမီဒီယာအသီးသီးမှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
*** ပြီး ***