Zawgyi
ဆလိုင္းေထာင္း
မိမိကိုယ္တိုင္ တိုင္းရင္းသားပါတီဦးေဆာင္သူတစ္ဦးျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ အေျခခံအားျဖင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ ရပ္တည္ခ်က္မ်ားကို အခိုင္အမာ ေထာက္ခံသူျဖစ္ပါသည္။ NCA လမ္းစဥ္ကိုလည္း ယုံၾကည္ခဲ့ဖူးပါသည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔အခ်ိန္ထိ PPST အပစ္ရပ္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၁၀ ဖြဲ႕က ေအာင္ျမင္မႈမရွိခဲ့သည့္ သူတို႔၏ ၇ ႏွစ္ၾကာ NCA ပ်ားရည္စမ္းခရီးကာလကို သံေယာဇဥ္ မကုန္ႏိုင္ဘဲ အလြမ္းေတးဆိုျပသည္ေနေသးသည္မွာ နားဝင္မခ်ိဳလွေပ။
ႏွေမွ်ာစရာလုံးဝမေကာင္းေသာ NCA
ဖက္ဒရယ္တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္ႏိုင္ေရး ရည္႐ြယ္ခ်က္ျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ၁၆ ဖြဲ႕က NCCT နာမည္ေအာက္တြင္ NCA ကိုသုံးႏွစ္ခန႔္အခ်ိန္ယူၿပီး ႀကိဳးစားပမ္းစား ပါဝင္ေရးဆြဲခဲ့ေသာ္လည္း လက္မွတ္ထိုးခါနီးမွာ တပ္မေတာ္က ေသြးခြဲ၍ ဝမ္းနည္းစြာျဖင့္ ၂ ျခမ္းကြဲခဲ့ရပါသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာအဖြဲ႕က စိတ္ရွည္လက္ရွည္ျဖင့္ NCA ကို လက္မွတ္ထိုး၍ ငါးႏွစ္အတြင္း ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံကို ၅ ႀကိမ္ က်င္းပၿပီး ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို အစိတ္အပိုင္း (၃)ခုအထိျဖင့္ စုစုေပါင္း ၇၁ ခ်က္ သေဘာတူႏိုင္ခဲ့သည္ဟုသာ အေပၚယံလူပိန္းအႀကိဳက္ျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း တကယ့္တကယ္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား အစဥ္တစ္စိုက္လိုလားသည့္ ႏိုင္ငံေရးအခြင့္အေရး အာမခံခ်က္တစ္ခုမွ မပါဝင္ခဲ့ေပ။
ဤေနရာမွာ NCA ႏွင့္ UPC (21-CP) ညီလာခံျဖစ္စဥ္ကို လုံးဝမေကာင္းဟု ဆိုလိုျခင္းမဟုတ္ေပ။ သူ႔ေခတ္သူ႔ခါမွာ ႏိုင္ငံေရးအေျဖရွာသည့္ နည္းလမ္းတစ္ခုျဖစ္ခဲ့သည္မွန္ေသာ္လည္း နံပါတ္တစ္အခ်က္ အဆိုပါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းေၾကာင္းျဖင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားလိုလားသည့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ အလုံအေလာက္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ေရး လုံးဝမျဖစ္ႏိုင္ေပ။ ဒုတိယအခ်က္အေနျဖင့္ မည္သို႔ျပင္ဆိုေစ လက္ရွိအေရးေတာ္ပုံမွာ ပါဝင္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ျပည္သူလူထုက ၎ကို စိတ္ဝင္စားမႈ(ယုံၾကည္မႈ) ကင္းမဲ့သြားၿပီ။
ကြင္းထဲက ကစားသမားမ်ားကို ပြဲခ်ိန္ျပည့္ကစားခြင့္ျပဳရမည္
တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အတြင္းမွာတင္ တစ္ဖြဲ႕ႏွင့္တစ္ဖြဲ႕အၾကား ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ႏွင့္ အက်ိဳးစီးပြား ကြာျခားမႈ ရွိပါလိမ့္မည္။ ယင္းသည္ပင္ သဘာဝက်ပါသည္။ ထို႔ျပင္အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ေႏြဦးေတာ္လွန္ေရးမွာ ပါဝင္ျခင္းမရွိေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ပင္ အတိုင္းအတာတစ္ခုထိ နားလည္ေပးလို႔ရသည္။ သူတို႔အေၾကာင္းႏွင့္သူတို႔ဟူ၍။
ျပႆနာက ေႏြဦးေတာ္လွန္ေရးမွာလည္း ကိုယ္တိုင္ပါဝင္ျခင္းမရွိဘဲ အေရးေတာ္ပုံကို ထိခိုက္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းႏွင့္ လူစြမ္းေကာင္း(ဒိုင္လူႀကီး) လုပ္ျပလိုသည့္ လုပ္ရပ္မ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ အပစ္ရပ္အဖြဲ႕ထဲက လက္နက္အင္အားလည္း မည္မည္ရရမရွိ၊ စစ္ေကာင္စီလည္း ကိုယ္တိုင္တိုက္ပြဲမဝင္ဘဲ PPST တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ဆိုသည့္ ယခင္က အရွိန္အဝါကို အမွတ္ယူၿပီး ဒိုင္လူႀကီးသဖြယ္ ဇာတ္ကေနသည့္ အဖြဲ႕တစ္ခ်ိဳ႕မွာ အျမင္မေတာ္လွေပ။
မည္သို႔ျပင္ဆိုေစ ေႏြဦးေတာ္လွန္ေရးသည္ တစ္ႏွစ္မွ ၃ႏွစ္သာ ၾကာျမင့္မည့္ အဆုံးအျဖတ္ပြဲစဥ္ျဖစ္ပါသည္။ ယခုမွ ႏွစ္ထက္ဝက္သာရွိပါေသးသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ကိုယ္က ဤေႏြဦးေတာ္လွန္ေရး အဆုံးအျဖတ္ျဖစ္စဥ္(Decision Making Process) တြင္ ပါဝင္ခ်င္လွ်င္ ကိုယ္တိုင္ကြင္းထဲမွာ ကစားသင့္ပါသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက တစ္ႏွစ္ႏွစ္ႏွစ္ေလးကို သည္းခံေစာင့္ဆိုင္းေပးျခင္းျဖင့္ (ဘာမွမလုပ္ျခင္းျဖင့္) ကူညီသင့္ပါသည္။
တစ္နည္းအားျဖင့္ ဤပြဲသည္ ျပည္သူအမ်ားစုက ေနာက္ဆုံးပြဲအျဖစ္သတ္မွတ္သည့္အတြက္ ကိုယ္ႏွင့္အျမင္မတူလို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ေၾကာက္လို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ပူးေပါင္းပါဝင္ႏိုင္ျခင္း မရွိလွ်င္ျပင္ ေႏြဦးေတာ္လွန္ေရးကို အင္အားခ်ိနဲ႔ေစမည့္ သို႔မဟုတ္ လမ္းေၾကာင္းလြဲေစမည့္ လုပ္ေဆာင္မႈကို (ခဏ)ေရွာင္ရွားျခင္းျဖင့္ ကူညီသင့္ပါသည္။ ဆိုခဲ့ၿပီးသည့္အတိုင္း ဤေႏြဉီးေတာ္လွန္ေရးသည္ ႏွစ္အနည္းငယ္ အတြင္း ရလာဒ္အေျဖထြက္မည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၿပီးဆုံးသြားသည့္(post-conflict)အခါ လူႀကီးမင္းတို႔ အျမင္မတူေသာလမ္းစဥ္မ်ားကို လြတ္လြတ္ကြၽတ္ကြၽတ္ ျပန္လည္ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ အလွည့္ရွိပါလိမ့္မည္။
Unicode
ဆလိုင်းထောင်း
မိမိကိုယ်တိုင် တိုင်းရင်းသားပါတီဦးဆောင်သူတစ်ဦးဖြစ်သည်နှင့်အညီ အခြေခံအားဖြင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ၏ ရပ်တည်ချက်များကို အခိုင်အမာ ထောက်ခံသူဖြစ်ပါသည်။ NCA လမ်းစဉ်ကိုလည်း ယုံကြည်ခဲ့ဖူးပါသည်။ သို့သော် ယနေ့အချိန်ထိ PPST အပစ်ရပ်တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် ၁၀ ဖွဲ့က အောင်မြင်မှုမရှိခဲ့သည့် သူတို့၏ ၇ နှစ်ကြာ NCA ပျားရည်စမ်းခရီးကာလကို သံယောဇဉ် မကုန်နိုင်ဘဲ အလွမ်းတေးဆိုပြသည်နေသေးသည်မှာ နားဝင်မချိုလှပေ။
နှမျှောစရာလုံးဝမကောင်းသော NCA
ဖက်ဒရယ်တိုင်းပြည်တည်ဆောက်နိုင်ရေး ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ၁၆ ဖွဲ့က NCCT နာမည်အောက်တွင် NCA ကိုသုံးနှစ်ခန့်အချိန်ယူပြီး ကြိုးစားပမ်းစား ပါဝင်ရေးဆွဲခဲ့သော်လည်း လက်မှတ်ထိုးခါနီးမှာ တပ်မတော်က သွေးခွဲ၍ ဝမ်းနည်းစွာဖြင့် ၂ ခြမ်းကွဲခဲ့ရပါသည်။ တစ်ချို့သောအဖွဲ့က စိတ်ရှည်လက်ရှည်ဖြင့် NCA ကို လက်မှတ်ထိုး၍ ငါးနှစ်အတွင်း ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေး ညီလာခံကို ၅ ကြိမ် ကျင်းပပြီး ပြည်ထောင်စုသဘောတူစာချုပ်ကို အစိတ်အပိုင်း (၃)ခုအထိဖြင့် စုစုပေါင်း ၇၁ ချက် သဘောတူနိုင်ခဲ့သည်ဟုသာ အပေါ်ယံလူပိန်းအကြိုက်ဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသော်လည်း တကယ့်တကယ်မှာ တိုင်းရင်းသားများ အစဉ်တစ်စိုက်လိုလားသည့် နိုင်ငံရေးအခွင့်အရေး အာမခံချက်တစ်ခုမှ မပါဝင်ခဲ့ပေ။
ဤနေရာမှာ NCA နှင့် UPC (21-CP) ညီလာခံဖြစ်စဉ်ကို လုံးဝမကောင်းဟု ဆိုလိုခြင်းမဟုတ်ပေ။ သူ့ခေတ်သူ့ခါမှာ နိုင်ငံရေးအဖြေရှာသည့် နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်မှန်သော်လည်း နံပါတ်တစ်အချက် အဆိုပါ ငြိမ်းချမ်းရေးလမ်းကြောင်းဖြင့် တိုင်းရင်းသားများလိုလားသည့် ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့် အလုံအလောက် ဖော်ဆောင်ပေးနိုင်ရေး လုံးဝမဖြစ်နိုင်ပေ။ ဒုတိယအချက်အနေဖြင့် မည်သို့ပြင်ဆိုစေ လက်ရှိအရေးတော်ပုံမှာ ပါဝင်သည့် အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပြည်သူလူထုက ၎င်းကို စိတ်ဝင်စားမှု(ယုံကြည်မှု) ကင်းမဲ့သွားပြီ။
ကွင်းထဲက ကစားသမားများကို ပွဲချိန်ပြည့်ကစားခွင့်ပြုရမည်
တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့အတွင်းမှာတင် တစ်ဖွဲ့နှင့်တစ်ဖွဲ့အကြား နိုင်ငံရေး ရည်မှန်းချက်ပန်းတိုင်နှင့် အကျိုးစီးပွား ကွာခြားမှု ရှိပါလိမ့်မည်။ ယင်းသည်ပင် သဘာဝကျပါသည်။ ထို့ပြင်အကြောင်းကြောင်းကြောင့် နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ ပါဝင်ခြင်းမရှိသောအဖွဲ့အစည်းများသည်ပင် အတိုင်းအတာတစ်ခုထိ နားလည်ပေးလို့ရသည်။ သူတို့အကြောင်းနှင့်သူတို့ဟူ၍။
ပြဿနာက နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာလည်း ကိုယ်တိုင်ပါဝင်ခြင်းမရှိဘဲ အရေးတော်ပုံကို ထိခိုက်နိုင်လောက်အောင် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းနှင့် လူစွမ်းကောင်း(ဒိုင်လူကြီး) လုပ်ပြလိုသည့် လုပ်ရပ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် အပစ်ရပ်အဖွဲ့ထဲက လက်နက်အင်အားလည်း မည်မည်ရရမရှိ၊ စစ်ကောင်စီလည်း ကိုယ်တိုင်တိုက်ပွဲမဝင်ဘဲ PPST တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဆိုသည့် ယခင်က အရှိန်အဝါကို အမှတ်ယူပြီး ဒိုင်လူကြီးသဖွယ် ဇာတ်ကနေသည့် အဖွဲ့တစ်ချို့မှာ အမြင်မတော်လှပေ။
မည်သို့ပြင်ဆိုစေ နွေဦးတော်လှန်ရေးသည် တစ်နှစ်မှ ၃နှစ်သာ ကြာမြင့်မည့် အဆုံးအဖြတ်ပွဲစဉ်ဖြစ်ပါသည်။ ယခုမှ နှစ်ထက်ဝက်သာရှိပါသေးသည်။ သို့ဖြစ်၍ ကိုယ်က ဤနွေဦးတော်လှန်ရေး အဆုံးအဖြတ်ဖြစ်စဉ်(Decision Making Process) တွင် ပါဝင်ချင်လျှင် ကိုယ်တိုင်ကွင်းထဲမှာ ကစားသင့်ပါသည်။ သို့မဟုတ်ပါက တစ်နှစ်နှစ်နှစ်လေးကို သည်းခံစောင့်ဆိုင်းပေးခြင်းဖြင့် (ဘာမှမလုပ်ခြင်းဖြင့်) ကူညီသင့်ပါသည်။
တစ်နည်းအားဖြင့် ဤပွဲသည် ပြည်သူအများစုက နောက်ဆုံးပွဲအဖြစ်သတ်မှတ်သည့်အတွက် ကိုယ်နှင့်အမြင်မတူလို့ဖြစ်ဖြစ်၊ ကြောက်လို့ဖြစ်ဖြစ်၊ အကြောင်းကြောင်းကြောင့် ပူးပေါင်းပါဝင်နိုင်ခြင်း မရှိလျှင်ပြင် နွေဦးတော်လှန်ရေးကို အင်အားချိနဲ့စေမည့် သို့မဟုတ် လမ်းကြောင်းလွဲစေမည့် လုပ်ဆောင်မှုကို (ခဏ)ရှောင်ရှားခြင်းဖြင့် ကူညီသင့်ပါသည်။ ဆိုခဲ့ပြီးသည့်အတိုင်း ဤနွေဉီးတော်လှန်ရေးသည် နှစ်အနည်းငယ် အတွင်း ရလာဒ်အဖြေထွက်မည်ဖြစ်သောကြောင့် ပြီးဆုံးသွားသည့်(post-conflict)အခါ လူကြီးမင်းတို့ အမြင်မတူသောလမ်းစဉ်များကို လွတ်လွတ်ကျွတ်ကျွတ် ပြန်လည်ဖော်ဆောင်ဖို့ အလှည့်ရှိပါလိမ့်မည်။
